Имоми Аъзам Абуханифа (р) нахустин донишманди бузурги сохибасари фикх ва яке аз нахустин хакимест, ки мактаби илми каломро асос гузошта аст ва баъди худ диккати тамоми мучтахиддину мухаккикини Исломро барои тахким ва таквияти имон ва барои шинохти хак аз ботил (на барои эчоди шак ва куфру бидъат) ба илм чалб …

Се нафар, одамони ба кавли худашон улфати, руи майсаи лаби чуйбори сероб нишаста, барои худ дастархон мухайё мекарданд. Шояд онро дастархон гуфтан чоиз  набошад, зеро ба сифати дастархон як рузномаи гичимшудаи кухна пахн карда шуда буд. Руи хамин дастархонро як шиша шароб, ду-се бех пиёзи анзур, як консерви килка, ним …

Ришва. Пора додан ва пора гирифтанро ришва ва ришвахур, яъне, харомхур гуянд, ки манъ кардаанд онро ахли такво ва уламои зохид, аз чумла Имоми Аъзам (р) ва ёрони камназирашон (р). Ришва дар ъилмуш-шариъат амали номатлуб дониста шудааст. Расул (с) мегуяд: «-Лаънатуллохи алар-роши вал мурташи ва ман ямши, байнарроши вал-мурташий (Яъне: …

Дохили хона нишаста доду фарёди бачахову калонсолон ба гушам расид. Кунчковиям боло гирифту ба пешайвон баромадам. Офтоби оламоро нурпоши дошт. Дар поён гурухи одамон аз чой начунбида ба як нукта менигаристанд. Гурбаи сиёхи фарбехи дуздро дидам. Кадре болотар як чуфт майна худро чун шохин фигонашон ба осмон печида, суи гурбаи …

Аслан гирем, тукай хучаини аник надошт. Серобу алаф ва дар сохили чапи дарёи Сир вокеъ буд. Гов аз чониби шарк аввал равшании чароги мошинро дид, пасон овозашро шунид. Баъди як дам чанд нафар мардон пои пиёда то мобайни тукай расиданд. Ба говони дигар бо чашми харидори нигариста, маслихат мекарданд. Гов …

Овардаанд, ки баъд аз вафоти Хазрати Расул /с/ дар хар соле сахобаи гироми Анас ибни Молик /р/ ба сафари Кибла мерафти ва бар дари хонаи Каъба биёмади ва нишасти ва аходиси Хазрати Расул /с/ баён карди. Абуханифа /р/ дар он вакт хурдсол буд. Вакте шуд, ки падари вай уро бо …

Интихои зимистон буд. Аз чониби гарб шамоли гашовар мевазид. Чор тарафи бошишгохро аз назар гузаронидам. Касе наметофт. Дари каровулхо–наро кушодам. Он чо болои катча Солех-саркор ва боз ду нафар марди дигар ноништа мекарданд. – Баъди як дам Нормат-амак мебиёянд, – хабар расондам пас аз пурсупос, – Гулбогро набурида истанд гуфта …

Дузди. Сухани Расул (с) аст, ки: «Ло тусрику» (Яъне: «Дузди накунед!»). Ва кавли Аллох аст, ки: «Вас-сорику вас-сорикату фактаъу айдихумо чазоан бимо касабо наколан миналлох»). (Тарчума: «Ва дасти марди дузд ва зани дуздро бибуред! Бале, ин чазои сазоворест, ки Аллох, ба сабаби ин касб (дузди) мукаррар кардааст»).

(Мухит ва хаёти илмии Имоми муаззам рахамуллох). Тавлид ва туфулият (кудакиву навчавони )-у умри бобаракати Хазрати Абуханифа/р/ дар даврони   хилофати Абдулмулк ибни Марвони уммави-хилофати оли уммавиёни араб, дар шахри Куфаи Ирок гузашта аст ва дар давраи хилофати бани Аббоси араб ва эронитабор, яъне, Халифа Мансури Аббоси… Гавхари илхому дарёи каромоти …

Хавлие, ки ин саги мехрубон аз овони думохагиаш се сол инчониб зиндагиву посбони мекард, дар шафати коргохе вокеъ буд. Рафта-рафта чонвари безабон, ки одатан аксар вакт шабхо аккос мезад, дарвозаву богу хавлии хамсояро низ зохиран каламрави худ мепиндошт ва озодона гаштугузор мекард. Ба кормандон хам унс гирифта буд. Ошпазхову каровулон …