Биология. Дар ин илм инкишофн назарияи эволютсиони идома ёфт. Соли 1871 асари Чарлз Дарвин “Пайдоишн одам” аз чоп баромад. Аз ин пештар у назарияи инкишофро кор карда баромада, дар ин бора асар навишт. Дарвин дар асоси тахлили як катор илмхо дар бораи аз маймунхои одамшакл пайдо шудани одам фикр баён …

Адабиёт. Рафти тараккиёти иктисодии мамлакатхои сармоядори, сиёсати истилогаронаи мамлакатхои империалисти, норозигии ахли тараккихохи-чамоатчигии демократии чахон аз ин сиёсат ба мазмуну мундарича ва самтхои инкишофи адабиёт таъсир расонданд. Зарурат ба миён омад, ки дар шароити дигар ба хаёт ба тарзи нав нигариста, онро вокеъбинонатар инъикос намоянд. Адибон роххои дар асархои худ …

Адибони реалистии нимаи дуюми асри XIX – аввали асри XX камбудихои чомеаро нотарсона фош мекарданд. Яке аз машхуртарин нависандагони реалисти он замон франсави Эмил Золя буд. У дар романхои бистчилдаи худ, ки номи умумии “Ругон-Маккер” (Таърихи табии ва ичтимоии як оила дар солхои Империяи дуюм)-ро гирифтаанд, хаёти хамаи табакахои чомеаи …

Ин чараён ба харакати коргари ва пайдоиши иделогияи сотсиалисти алокаманд аст. Он асосан аз Коммунаи Париж огоз ёфтааст. Шоири коммунар Эжен Потъе, ки шахсан дар баррикадахо бар зидди версалчиён мечангид, шеъри машхури худ “Интернасионал”-ро навишт, ки он баъдтар суруди коммунистон гардид. Дар катори Э. Потъе шоирони дигари Коммунаи Париж – …

Сурати бинои Парлумони Чумхурии Точикистон дар ш. Душанбе. Тобистони 2019 сол. 

Назарияи олими бузурги немис А. Эйнштейн дар бораи нисбият яке аз кашфиётхои мухимтарини огози асри XX мебошад. У соли 1905 дар маколаи худ “Оид ба электродинамикаи чисмхои харакаткунанда” дар бораи алокаманди ва ба хамдигар вобаста будани фазо, вакт ва модда (материя) фикр баён карда, исбот намуд, ки дар чои бехаво …

Дар ин давра химия хам ба пеш кадами бузург гузошт. Соли 1869 олими рус Д. И. Менделеев системаи даврии унсурхои химиявии худро чой кард. Он вакт дар чадвали Менделеев хамаги 63 унсур мавчуд буд, вале у хосияти унсурхои химиявиеро, ки хануз худи онхо маълум набуданд, пешаки муайян карда, дар чадвал …

Тараккиёти куввахои истехсолкунанда дар охири асри XIX – аввали асри XX зарурати пешрафти маорифро такозо мекард. Мамдакатхои пешкадами демократи аз хамин сабаб барои маорифи халк маблагхои калон чудо мекарданд. Дар ин мамлакатхо аксарияти кудакону наврасон имконият доштанд, ки дар мактабхо бепул тахсил кунанд. Дар сохаи маориф бештари мамлакатхои Европа ва …

Илм дар нимаи дуюми асри XIX – аввали асри XX бо ду рохи асоси таракки мекард – ба сохахои майдатар таксим шудани илмхои алохида ва торафт мустахкамтар шудани робитаи байни илмхо. Тадкики сохти модда, омузиши энергия ва сохти нави манзараи физикии олам самтхои асосии тараккиёти илмхо буданд. Олимони мамолики гуногуни …

Инкишофи илмхои табиатшиноси бе тараккиёти илми риёзи гайриимкон буд ва на танхо ин илм. Геометрияи гайриэвклиди, ки асосгузори он Н. И. Лобачевский буд, дар охирхои асри XIX – аввали асри XX боз хам инкишоф ёфт. Эстафетаи Н. И. Лобачевский ва хамсафони у Я. Боляй ва К. Ф. Гаусро риёзишиноси немис …