Комрон.инфо
КОНУНИ ЧУМХУРИИ ТОЧИКИСТОН
Дар бораи ихтироъ
(Ахбори Мачлиси Олии Чумхурии Точикистон соли 2004, №2, мод. 49; с. 2012, №7, мод. 707; с. 2013, №3, мод. 199; Конуни ЧТ аз 14.11.2016 с., №1372)
Мачлиси намояндагон 24 декабри соли 2003 кабул кардааст
Мачлиси милли 12 феврали соли 2004 чонибдори намудааст
Боби 1. Мукарароти УМУМИ
Конуни мазкурмуносибатхои молумулки ва муносибатхои шахсии гайримолумулкии бо онхо алокамандро, ки бинобар офаридан, хифзи хукуки ва истифодабарии ихтироот дар каламрави Чумхурии Точикистон ба миён меоянд, танзим мекунад.
Моддаи 1. Мафхумхои асоси
Мафхумхои дар Конуни мазкур истифодашаванда маънои зерин доранд:
-ариза– мачмуи хуччатхои бо Конуни мазкур мукарраршуда, ки барои гирифтани хуччати мухофизати ба Идораи патенти пешниход карда мешаванд;
-дорандаи патент – шахси вокеи ё хукукие, ки ба номи у хуччати мухофизати дода мешавад;
-ихтироъ– офаридаи нави техникие, ки имконият медихад масъалахои мушаххаси истехсолот ва сохахои дигари фаъолияти инсон хал карда шаванд;
-ичозатнома (литсезия) – аз тарафи дорандаи патент ба дигар шахси хукуки ё вокеи додани хукуки истифодабарии ихтирои бо патент хифзшаванда. (КЧТ аз 03.07.2012., №857)
-намояндаи патенти – шахрванди Чумхурии Точикистон, ки тибки конунгузори хукук дорад шахсони вокеи ва хукукиро дар назди Идораи патенти намояндаги намояд;
-объектхои моликияти саноати – ихтироот, намунахои саноати ва моделхои судманд, ки махсули фаъолияти зехнии инсон мебошанд;
-пешнамунаи (прототипи) ихтироъ – хаммонанди ихтироъ, ки бо мачмуи аломатхои асосиаш ба ихтироъ наздиктарин аст;
-Созишномаи Париж – Конвенсияи Париж оид ба хифзи моликияти саноати аз 20 марти соли 1883 бо тагйиру иловахои минбаъда;
-тавсифномаи ихтироъ – хуччати мансуб ба ариза, ки дар он ихтироъ ба пурраги тафсир мешавад;
-формулаи ихтироъ – хуччати мансуб ба ариза, ки дар асоси тавсифномаи ихтироъ тартиб дода мешавад ва мачмуи аломатхои асосии ихтироъро дар бар мегирад;
-шартхои патентпазири – шартхои бо Конуни мазкур мукарраршудаи пешниходи хифзи хукукии ихтироъ;
-хаммонанди ихтироъ – объекте, ки таъиноташ бо таъиноти ихтироъ як буда, мачмуи аломатхои он ба мачмуи аломатхои асосии ихтироъ монанд аст;
-хуччатхои мухофизати – патентхо ва нахустпатентхое, ки барои ихтироъ тибки Конуни мазкур дода мешаванд.
Моддаи 2. Конунгузории Чумхурии Точикистон дар бораи ихтироъ
Конунгузории Чумхурии Точикистон дар бораи ихтироъба Конститутсияи Чумхурии Точикистон асос ёфта, аз Кодекси граждании Чумхурии Точикистон, хамин Конун, дигар санадхои меъёрию хукукии Чумхурии Точикистон ва инчунин санадхои хукукии байналмилалие, ки Чумхурии Точикистон эътироф намудааст, иборат аст. (КЧТ аз 14.11.16 с., №1372)
Моддаи 3. Макоми давлати оид ба хифзи объектхои моликияти саноати
Макоми давлати оид ба хифзи объектхои моликияти саноати (минбаъд – Идораи патенти) амалигардонии сиёсати ягонаи давлатиро дар сохаи хифзи хукукии объектхои моликияти саноати таъмин менамояд, аризахоро барои объектхои моликияти саноати кабул мекунад, аз руи онхо экспертизаи мегузаронад, бакайдгирии давлати ва нашри расмии маълумотро дар бораи объектхои моликияти саноати ба сомон мерасонад, хуччатхои мухофизати медихад ва инчунин вазифахои дигарро, ки мувофики хуччатхои таъсисии Идораи патенти пешбини шудаанд, ичро мекунад. (КЧТ аз 19.03.13с. №956)
Дар назди Идораи патенти Шурои шикояти амал мекунад, ки он макоми хатмии аввалин оид ба халли масъалахои бахсталаби марбут ба хифзи хукукии объектхои моликияти саноати ба шумор меравад. Шурои шикояти ваколатхои худро дар асоси конунгузории Чумхурии Точикистон ва Низомнома дар бораи Шурои шикояти ба амал мебарорад.
Маблаггузории Идораи патенти аз хисоби маблагхои бучети давлати, пардохтхои корбари инчунин маблагхое, ки аз расондани хизматхои патенти ва иттилооти ворид шудаанд, ба амал бароварда мешавад.
Моддаи 4. Хуччатхои мухофизати
Хукук ба ихтироъ аз чониби давлат хифз карда шуда, бо патент ва ё нахустпатент барои ихтироъ (минбаъд – хуччатхои мухофизати) тасдик карда мешавад.
Патент барои ихтироъ баъд аз гузаронидани экспертизаи мохияти ариза дода шуда, аз санаи пешниходи ариза ба Идораи патенти дар давоми бист сол амал мекунад. (КЧТ аз 19.03.13с. №956)
Нахустпатент барои ихтироъ баъд аз гузаронидани санчиши пешакии ариза барои нахустпатент дода мешавад ва аз санаи пешниходи ариза ба Идораи патенти дар давоми дах сол амал мекунад.
Хуччати мухофизати аввалият, муаллифивахукуки истисноии истифодабарии ихтироъро тасдик мекунад.
Мухлати амали хуччати мухофизати барои ихтироъ, ки ба маводи дорувори, пеститсидхо ва моддахои кимиёвии кишоварзи (агрокимиёхо) дахл дорад ва чихати истифодабарии онхо тибки тартиби мукаррарнамудаи конунгузории Чумхурии Точикистон шаходатномаи бакайдгирии маводи дорувории макомоти дахлдор талаб карда мешавад, бо дархости дорандаи хуччати мухофизати аз чониби Идораи патенти тамдид карда мешавад, агар аз рузи пешниходи ариза чихати гирифтани хуччати мухофизати барои ихтироъ то гирифтани шаходатномаи мазкур зиёда аз чор сол гузашта бошад. (КЧТ аз 14.11.16 с., №1372)
Мухлати мазкур ба давраи аз санаи пешниходи ариза барои гирифтани хуччати мухофизати ба ихтироъ то рузи гирифтани шаходатномаи бакайдгирии маводи дорувори барои истифодаи махсулот, бо кам кардани чор сол, вале на зиёда аз панч сол тамдид карда мешавад. (КЧТ аз 14.11.16 с., №1372)
Тартиби пешниходи дархост оид ба тамдид кардани мухлати хуччати мухофизати барои ихтироъ ва баррасии онро Идораи патенти муайян менамояд. (КЧТ аз 14.11.16 с., №1372)
Моддаи 5. Хифзи хукукии ихтироъ
Хачми хифзи хукуки, ки онро хуччати мухофизати медихад, бо формулаи ихтироъ муайян карда мешавад.Барои маънидод намудани формулаи ихтироъ тавсифнома ва накшахo истифода шуда метавонанд.
Амали хуччати мухофизатии барои тарзи ба даст овардани махсулот додашуда ба махсулоте, ки бевосита бо ин тарз хосил шудаааст, низ дахл дорад. Махсулоти нав дар он сурат бо тарзи патентнокшуда ба даст овардашуда хисобида мешавад, агар далелхои акс вучуд надошта бошанд.
Хифзи хукуки мувофики Конуни мазкур ба ихтирооте, ки сирри давлатиро дар бар мегиранд, дода намешавад. Тартиби ба онхо додани хифзи хукукиро санади дахлдори конунгузории Чумхурии Точикистон мукаррар менамояд.(КЧТ аз 19.03.13с. №956)
Боби 2. ПАТЕНТПАЗИРИИ ИХТИРООТ
Моддаи 6. Шартхои патентпазирии ихтироъ
Ба ихтироъ хифзи хукуки дода мешавад, агар он нав, дорои сатхи ихтироъкори ва кобили татбик бошад.
Ихтироъ нав ба хисоб меравад, агар он кисми сатхи техника набошад.
Сатхи техника мачмуи маълумоте мебошад, ки то санаи аввалияти ихтироъ дар чахон кобили дастрасии умум гардидааст.
Ихтироъ дорои сатхи ихтироъкори махсуб меёбад,агар он барои мутахассис аз маълумот дар бораи сатхи техника ошкоро пайдо нагардад.
Ихтироъ кобили татбикхисобида мешавад, агар он дар саноат, кишоварзи, тандурусти ва дигар сохахои фаъолияти инсон истифода шуда тавонад.
Сохтор, тарз, модда, штамми микроорганизм, штамми хучайрахои растаниховахайвонот, инчунин аз руи таъиноти нав истифода бурдани онхо объектхои ихтироъ буда метавонанд.
Объектхои зерин ба маънои мукаррароти Конуни мазкур ихтироъ махсуб намешаванд:
– назарияхои илми ва методхои математики;
– методхои ташкилу идоракунии хочаги;
– аломатхои шарти, чадвалхо, коидахо;
– коидахо ва методхои ичрои амалиёти фикри;
– алгоритмхо ва барномахо барои мошинхои хисоббарор;
– лоихахо ва схемахои банакшагирии иншоот, бинохо, махалхо;
– пешниходхое, ки танхо ба намуди берунаи махсулот дахл дошта, ба конеъ гардонидани талаботи эстетики равона шудаанд.
Ба маънои мукаррароти Конуни мазкур объектхои зерин ба сифати объектхои патентпазир эътироф карда намешаванд:
– топологияхои микросхемахои интеграли;
– навъхои растанихо ва зотхои хайвонот;
– пешниходхое, ки хилофи манфиатхои чамъияти, принсипхои инсондусти ва ахлоки мебошанд.
Патентпазирии ихтироъро ошкор намудани маълумоте, ки дар натичаи он мохияти ихтироъ дастраси умум гардидааст, халалдор намекунад, агар ин амал аз чониби аризадиханда, муаллиф ва ё шахси дигаре, ки аз онхо мустакиман ва ё ба тарики гайримустаким маълумоти ба ихтироъ дахлдорро ба даст овардааст, ичро шуда бошад ва агар ариза дар бораи додани хуччати мухофизати барои ихтироъ ба Идораи патентинадертар аз шаш мохи баъд аз санаи ошкор шудани ин маълумот пешниход шуда бошад. Дар айни замон ухдадории исбот намудани вокеияти ин амал ба зиммаи аризадиханда гузошта мешавад.
Боби 3.СУБЪЕКТХОИ ХУКУК БА ИХТИРОЪ
Моддаи 7. Муаллифи ихтироъ
Шахси вокеие, ки бо мехнати эчодкоронаи вай ихтироъ офарида шудааст, муаллифи ихтироъ хисобида мешавад. Агар дар офаридани ихтироъ якчанд шахсони вокеи иштирок карда бошанд, хамаи онхо муаллифи ихтироъ хисоб мешаванд. Тартиби истифодаи хукукхое, ки ба муаллифон тааллук доранд, бо созишномаи байни онхо муайян карда мешавад.
Шахсоне, ки дар офаридани ихтироъ хиссаи шахсии эчоди нагузоштаанд, ба муаллиф(он) танхо ёрии техники, ташкили ва ё модди расонидаанд ё ин ки танхо барои ба расмият даровардани хукук ба ихтироъ ва истифодаи он мусоидат намудаанд, муаллифи ихтироъ хисоб намешаванд.
Хукуки муаллифи хукуки шахсии бегонанашаванда буда, бемухлат хифз карда мешавад.
Моддаи 8. Аризадиханда
Хукуки пешниходи аризаро барои додани хуччати мухофизати инхо доранд:
– муаллиф(он)-и ихтироъ;
– корфармо, дар холатхои пешбининамудаи кисми дуюми моддаи 9 хамин Конун;
– ворис(он)-и хукукии муаллиф (он) ва ё корфармо.
Моддаи 9. Дорандаи патент
Хуччати мухофизати ба инхо дода мешавад:
– муаллифи ихтироъ;
– шахсе, ки уро муаллифи ихтироъ дар арзнома дар бораи додани хуччати мухофизати муайян намудааст;
– ворисони хукукии шахсони дар боло зикргардида.
Хукуки гирифтани хуччати мухофизати барои ихтирое, ки онро корманд дар алокаманди бо ичрои вазифахои хизматиаш ва ё аз корфармо гирифтани супориши мушаххас офаридааст, ба корфармо тааллук дорад, агар шартномаи байни онхо холати дигареро пешбини накарда бошад.
Агар корфармо дар давоми чор мохи баъди санаи аз чониби муаллиф дар бораи офаридани ихтироъ хабардор карда шуданаш ба Идораи патенти ариза надихад, хукуки пешниходи аризаро ба шахси дигар вогузор накунад ва ё муаллифро дар бораи махфи нигох доштани ихтироъ огох нанамояд, пас хукуки пешниходи ариза ва гирифтани хуччати мухофизати ба муаллиф мегузарад. Дар ин холат корфармо хукук дорад ба дорандаи хуччати мухофизати чуброни дар асоси шартнома муайяншударо пардохта, ихтироъро дар истехсолоти худ истифода барад.
Хукуки гирифтани хуччати мухофизати ба ихтирое, ки корманд тачриба, воситахои модди, техники ва дигар воситахои корфарморо истифода бурда, лекин на дар алокаманди бо ичрои вазифахои хизматии корманд ва ё супориши муайяни корфармо офаридааст, ба корманд тааллук дорад, агар шартномаи байни онхо холати дигареро пешбини накарда бошад. Дар ин холат корфармо хукук дорад ба дорандаи хуччати мухофизати чуброни дар асоси шартнома муайяншударо пардохта, ихтироъро дар истехсолоти худ истифода барад.
Моддаи 10. Хукуки муаллифи ихтирое, ки якчоя бо ичрои вазифахои хизмати офарида шудааст
Корманде, ки дар кисми дуюми моддаи 9 Конуни мазкур зикр шудааст, хукук дорад дар холатхои зерин аз корфармо мутаносибан ба фоидаи бадастовардаи корфармо ва ё фоидае, ки корфармо метавонист аз ихтироъ ба таври лозими истифода бурда, ба даст дарорад, подош гирад:
аз чониби корфармо гирифтани хуччати мухофизати;
-хукуки гирифтани хуччати мухофизатиро ба шахси дигар вогузор кардани корфармо;
-аз чониби корфармо кабул намудани карор дар бораи махфи нигох доштани ихтироъ;
-бо сабабхои вобаста ба корфармо нагирифтани хуччати мухофизати аз руи аризаи аз чониби корфармо пешниходшуда.
Подош бо андоза ва шартхои дар асоси созишномаи байни муаллиф ва корфармо муайяншуда пардохта мешавад.
Дар холати байни тарафхо ба даст наомадани созиш нисбати андозава тартиби пардохти подош ва ё чуброн бахс бо тартиби суди хал карда мешавад. (КЧТ аз 19.03.13с. №956)
Барои саривакт напардохтани подош ва ё чуброни дар шартнома муайяншуда корфармо мувофики конунгузории Чумхурии Точикистон чавобгар мебошад.
Боби 4.АРИЗА БАРОИ ДОДАНИ ХУЧЧАТИ МУХОФИЗАТИ
Моддаи 11. Пешниходи ариза барои додани хуччати мухофизати
Аризаро барои додани хуччатимухофизати (минбаъд – ариза) аризадиханда ба Идораи патенти пешниход мекунад.
Ариза ба воситаи намояндаи патенти, ки Идораи патенти уро ба кайд гирифтааст, пешниход шуда метавонад.
Шахсони вокеие, ки доими берун аз каламрави Чумхурии Точикистон истикомат мекунанд, ё шахсони хукукии хоричи ё намояндагони онхо корхои марбут ба гирифтани хуччати мухофизати ва нигох доштани эътибори онро ба воситаи намояндагони патентии дар Идораи патенти бакайдгирифташуда пеш мебаранд.
Шахрвандони Чумхурии Точикистон, ки муваккатан берун аз каламрави он мебошанд, корхои марбут ба гирифтани хуччатхои мухофизати ва нигох доштани эътибори онхоро ба воситаи намояндаи патенти ва ё дар сурати нишон додани нишонии мукотиба дар каламрави Чумхурии Точикистон бевосита худашон пеш мебаранд .
Ваколати намояндаи патенти бо бовариномае, ки аризадиханда ба у додааст, тасдик карда мешавад. Талаботро ба намояндаи патенти, тартиби аттестатсия ва бакайдгириии уро Идораи патенти муайян мекунад.
Моддаи 12. Ариза
Ариза бояд ба як ихтироъ ва ё гурухи ихтироъхои бо хам то ба хадде алокаманд,ки гояи ягонаи ихтироъкориро ташкил медиханд (талаботи ягонагии ихтироъ), дахл дошта бошад.
Ариза бояд хуччатхои зеринро дар бар гирад:
– арзнома дар бораи додани хуччати мухофизати бо нишон додани номи ихтироъ, муаллиф(он)и ихтироъ ва шахс(он)е, ки ба номи у (онхо) хуччати мухофизати дархост карда мешавад, инчунин чои истикомат ва ё чойгиршавии онхо;
– тавсифномаи ихтироъ, ки ихтироъро бо пуррагии кифоя барои амали гардондан аз чониби мутахассис ошкор мекунад;
– формулаи ихтироъ, ки мохияти онро ифода мекунад ва ба тавсифнома асос ёфтааст;
– реферат;
– накшахо ва маводи дигар, агар онхо барои фахмидани мохияти ихтироъ зарур бошанд.
Арзнома дар бораи додани хуччати мухофизати ба забони давлати ва хуччатхои дигари ариза ба забонхои дигар пешниход шуда метавонанд.
Барои нигох доштани санаи пешниходи ариза, ки мувофики моддаи 14 Конуни мазкур муайян карда мешавад, тарчумаи ин хуччатхо ба забони давлати бояд дар муддати се мох пас аз воридшавии нахустини онхо ба Идораи патенти пешниход карда шавад.
Ба ариза хуччати тасдиккунандаи пардохти боч барои пешниходи ариза ва хуччати тасдиккунандаи асосхо барои напардохтани ё кам кардани ин боч илова карда мешавад. Хуччатхои мазкур якчоя бо ариза ва ё дар муддати се мохи баъд аз расидани ариза ба Идораи патенти пешниход шуданашон мумкин аст.
Коидахои пешниход ва баррасии ариза барои додани патент ва нахустпатент ба ихтироъро Идораи патенти мукаррар менамояд. (КЧТ аз 14.11.16 с., №1372)
Моддаи 13. Бо ташаббуси аризадиханда ислох намудани хуччатхои ариза
Аризадиханда дар давоми се мохи баъди санаи пешниходи ариза хукук дорад мохияти ихтирои пешниходшударо тагйир надода, ба маводхои он ислоххо ва тасхех дохил кунад.
Ислоххо ва тасхехро ба маводи ариза дар сурати супурдани пардохти корбарии дахлдор инчунин баъди гузаштани мухлати семоха, лекин на дертар аз баровардани карор аз руи натичахои экспертизаи мохияти дохил кардан мумкин аст. (КЧТ аз 19.03.13с. №956)
Моддаи 14. Санаи пешниходи ариза
Санаи пешниходи ариза аз руи санаи ба Идораи патенти ворид шудани хуччатхои зерин мукаррар карда мешавад:
– арзнома барои додани хуччати мухофизати;
– тавсифномаи ихтироъ;
– накшахо, агар онхо дар тавсифнома зикр шуда бошанд.
Агар хуччатхои номбаршуда дар як руз ворид нашуда бошанд, санаи воридшавии хуччати дертар расида ба сифати санаи пешниходи ариза кабул карда мешавад.
Дар холати вайрон намудани талаботи моддаи 12 хамин Конун ариза пешниходнашуда махсуб мегардад.
Моддаи 15. Табдилдихии apизахo
Аризадихандае, ки барои додани патент ба ихтироъ ариза додааст, дар давоми се соли баъди санаи пешниходи ин ариза хукук дорад барои додани нахустпатент дархост пешниход намояд.
То кабули карори экспертизаи пешаки, ки мувофики моддаи 21 Конуни мазкур гузаронида мешавад, ариза барои додани нахустпатент метавонад ба ариза барои додани патент табдил дода шавад. (КЧТ аз 19.03.13с. №956)
Дар сурати ба амал баровардани ин гуна табдилхо аввалияти аризаи аввала нигох дошта мешавад.
Моддаи 16. Махфи будани коргузори аз руи ариза
Идораи патенти дар доираи коргузори аз руи ариза то нашр шудани маълумот дар бораи он, ба истиснои холатхое, ки дар ин бора хохишиаризадиханда ва ё ичозати убошад, ба хеч шахсе ичозати дастрас намудани аризаро намедихад.
Боби 5. АВВАЛИЯТИ ИХТИРОЪ
Моддаи 17. Шартхои мукаррар намудани аввалият
Аввалияти ихтироъ аз руи санаи ба Идораи патенти ворид шудани ариза мукаррар карда мешавад.
Аввалияти ихтироъ аз руи санаи воридшавии маводхои иловаги мукаррар шуданаш мумкин аст, агар ин маводхоро аризадиханда то гузаштани мухлати семоха аз санаи гирифтани огохиномаи Идораи патенти дар бораи имконнопазирии баэътиборгирии маводхои иловаги бинобар мохияти ихтирои арзшударо тагйирдиханда пиндошта шуданашон ба сифати аризаи мустакил пешниход карда бошад.
Аввалият аз руи санаи ба Идораи патенти пешниход шудани аризаи каблии ин ихтироъро маънидодкунандаи хамон як аризадиханда мукаррар карда шуданаш мумкин аст, агар ариза, ки аз руи он ин гуна аввалият дархост мешавад, на дертар аз дувоздах мохи баъди санаи пешниходи аризаи кабли ворид шуда бошад. Дар ин хол аризаи кабли бозхондашуда хисобида мешавад.
Аввалият дар асоси якчанд аризаи кабли, ки барои хар яки онхо шартхои дар кисми сеюми хамин модда овардашуда риоя мегарданд, метавонад мукаррар шавад.
Мукаррар намудани аввалият аз руи санаи пешниходи аризае, ки аз руион аллакай аввалияти барвакттар дархост шудааст, мумкин нест.
Аввалияти ихтироъ аз руи аризаи чудокардашуда аз руи санаи пешниходи аризаи аввали хамон як аризадиханда, ки дар он ихтироъ кушода шудааст, мукаррар карда мешавад, агар аризаи чудокардашуда ба Идораи патенти то аз руи аризаи нахустин кабул шудани карор дар бораи радди додани хуччати мухофизати, ки имконияти шикоят аз болои он аз даст рафтааст ва дар холати мавчудияти карор дар бораи ба аризаи зикршуда додани хуччати мухофизати – то рузи бакайдгирии ихтироъ дар Фехристи давлатии ихтироот ворид шуда бошад.
Агар дар рафти экспертизаи мукаррар карда шавад, ки ихтирооти хаммонанд санаи якхелаи аввалият доранд, пас хуччати мухофизати аз руи аризае дода мешавад, ки пештар фиристода шудани он ба Идораи патенти исбот шудааст, дар холати мувофикат кардани ин санахо бошад — аз руи аризае, ки раками бакайдгирии пештар додашудаи Идораи патентиро дорад, агар созишномаи байни аризадихандагон холати дигареро дар назар надошта бошад. (КЧТ аз 19.03.13с. №956)
Моддаи 18. Аввалияти созишномави
Аввалияти ихтироъ аз руи санаи дар давлати иштирокчии Созишномаи Париж оид ба хифзи моликияти саноати пешниход шудани аризаи якум барои ин ихтироъ мукаррар шуданаш мумкин аст, агар ариза ба Идораи патенти дар давоми дувоздах мохи баъди санаи зикршуда ворид шуда бошад (аввалияти созишномави). Агар бинобар холатхои новобаста ба аризадиханда ариза бо дархости аввалияти созишномави дар мухлати зикргардида пешниход нашуда бошад, ин мухлат бо дархости аризадиханда ба муддати на зиёда аз се мох дароз карда шуданаш мумкин аст.
Аризадихандае, ки аз хукуки аввалияти созишномави истифода бурдан мехохад, бояд ин хохишашро хангоми пешниходи ариза ва ё дар давоми ду мохи баъди санаи ба Идораи патенти пешниходшавии ариза изхор намояд ва нусхаи аризаи якумро замима кунад ва ё онро на дертар аз се мохи баъди санаи пешниход кардани ариза ба Идораи патенти фиристонад.
Боби 6. Экспертизаи АРИЗА
Моддаи 19. Экспертизаи расмии ариза
Идораи патенти баъди гузаштани се мох аз санаи пешниходи ариза аз руи он экспертизаи расми мегузаронад. Мувофики дархости хаттии аризадиханда экспертизаи расми то гузаштани мухлати зикршуда огоз шуда метавонад. Дар ин хол аризадиханда аз лахзаи пешниход кардани дархост аз хукуки бе пардохти боч бо ташаббуси худ ислох ва сахех кардани хуччатхо, ки моддаи 13 хамин Конун пешбини намудааст, махрум мегардад. (КЧТ аз 19.03.13с. №956)
Дар рафти гузаронидани экспертизаи расмии ариза мувофики моддахои 11 ва 12 хамин Конун мавчуд будани хуччатхои зарури ва риояи талаботи нисбати онхо мукарраршуда санчида шуда, масъала дар бораи он, кипешниходи арзшуда ба объектхои дар кисмхои 6, 7 ва 8моддаи 6 хамин Конун зикргардида дахл дорад ё не, барраси мешавад. .(КЧТ аз 19.03.13с. №956)
Инчунин санчида мешавад, ки пешниходи арзшуда зери шартхои дар кисми сеюми моддаи 5 хамин Конун зикршуда карор надошта бошад.
Агар аризадиханда мувофики моддаи 13 хамин Конун аз руи ариза маводхои иловаги пешниход намояд, дар рафти экспертиза мохияти ихтирои пешниходшударо тагйир надодани онхо санчида мешавад.
Маводхои иловаги мохияти ихтирои пешниходшударо тагйир медиханд, агар онхо аломатхои ба формулаи ихтироъ дохил шуданашон зарур ва дар маводхои пешинаи ариза набударо дарбар гиранд. Маводхои иловаги дар кисми тагйирдихандаи мохияти ихтирои пешниходшуда хангоми баррасии ариза ба эътибор гирифта намешаванд ва аз чониби аризадиханда ба сифати аризаи мустакил ба расмият дароварда шуданашон мумкин аст.
Агар ариза бо риояи хамаи талаботи мукарраршуда пешниход шуда бошад, аризадиханда дар бораи натичаи мусбии экспертизаи расми хабардор карда мешавад. (КЧТ аз 19.03.13с. №956)
Аз руи аризае, ки бо вайрон кардани талабот ба хуччатхои он пешниход шудааст, ба аризадиханда дархост фиристода мешавад, ки дар давоми ду мохи аз рузи гирифтанион хуччатхои ислохшудава ё намерасидаро пешниход намояд. Агар аризадиханда маводхои дархостшуда ва ё илтимосномаро дар бораи дароз кардани мухлати мукарраршуда дар мухлати зикргардида пешниход накунад, ариза бозхондашуда хисоб карда мешавад.
Аз руи аризаи бо вайрон намудани талаботи ягонагии ихтироъ пешниходшудабааризадиханда пешниход карда мешавад, ки дар давоми ду мохи баъди санаи гирифтани огохиномаи дахлдор Идораи патентиро дар бораи он, ки кадоме аз пешниходхои аризадиханда бояд барраси шаванд, хабардор кунад ва дар холати зарури ба хуччатхои ариза тасхех дарорад. Барои пешниходоти дигари ба маводхои аризаи нахустин дохилшуда аризадиханда хукуки ба расмият даровардан ва пешниход кардани аризахои чудокардашударо дорад.
Агар аризадиханда дар давоми ду мохи баъди фиристодани огохинома дар бораи вайрон шудани талаботи ягонагии ихтироъ ба Идораи патенти дар бораи он, ки кадоме аз пешниходхояш бояд барраси шаванд, хабар надихад ва хуччатхои тасхехшударо пешкаш накунад, пешниходи аввалини дар формула нишондодашуда, хамчунин пешниходхои дигаре, ки бо он гояи ягонаи ихтироъкориро ташкил мекунанд, агар чунин пешниходхо мавчуд бошанд, барраси мешавад.
Аризадиханда хангоми бо карори экспертизаи норози буданаш хукук дорад, ки дар муддати се мохи баъди санаи баровардани карор ба Шурои шикояти эътироз пешниход намояд. Эътироз бояд дар давоми ду мох барраси шавад. (КЧТ аз 19.03.13с. №956)
Моддаи 20. Экспертизаи мохиятии ариза
Идораи патенти мувофики дархости аризадиханда (ва ё шахсони сеюм), ки метавонад хар вакт дар давоми се соли баъд азсанаи пешниходи ариза барои гирифтани патент барои ихтироъ пешниход гардад, хамчунин бо дархости дорандаи нахустпатент, ки дар давоми мухлати амали он дода шуданаш мумкин аст, экспертизаи мохиятии аризаро мегузаронад. (КЧТ аз 19.03.13с. №956)
Агар дархост дар бораи гузаронидани экспертизаи мохияти дар муддати се сол пешниход карда нашавад, ариза барои ихтироъ, ки аз руи он нахустпатент дархост нашудааст, бозхондшуда хисоб карда мешавад.
Дар рафти экспертизаи мохиятии ариза, ки хангоми гузаронидани он чустучуи иттилооти бо максади муайян намудани сатхи техника ба амал бароварда мешавад, аввалияти ихтироъ мукаррар карда шуда, шартхои патентпазирии ихтироъ, ки дар моддаи 6 хамин Конун муайян гардидаанд, санчида мешаванд.
Идораи патенти хангоми гузаронидани санчиши мохиятии ариза хукук дорад аз аризадиханда маводхои иловаги, аз чумла формулаи тагйирдодашудаи ихтироъро дархост намояд. Маводхои иловаги аз руи дархости экспертизаи бояд дар давоми ду мохи баъди санаи дархостро гирифтани аризадиханда бе тагйир додани мохияти ихтироъ пешниход карда шаванд. (КЧТ аз 19.03.13с. №956)
Ба маводхои иловаги дар кисми тагйирдихандаи мохияти ихтироъ тартиби мукаррарнамудаи кисмхои чорум ва панчуми моддаи 19 хамин Конун татбик карда мешавад.
Агар Идораи патенти дар натичаи гузаронидани экспертизаи мохиятии ариза мукаррар намояд, ки пешниходи арзшуда дар хачми хифзи хукукии дархостнамудаи аризадиханда ба шартхои патентпазирии ихтироъ, ки моддаи 6 хамин Конун муайян намудааст, мувофикат мекунад, дар бораи додани патент карор бароварда мешавад. (КЧТ аз 19.03.13с. №956)
Агар мукаррар карда шавад, ки ихтирои пешниходшуда дар хачми хифзи хукукии дархостшуда ба шартхои патентпазири мувофикат намекунад, дар бораи рад шудани додани патент карор бароварда мешавад.
Аризадиханда хукук дорад бо маводхои дар дархости санчиш, дар карори санчиш ва ё хисоботи чустучу нишондодашуда шинос гардад. Нусхахои маводхои патентии дархостшударо Идораи патенти дар давоми ду мохи баъди санаи гирифтани дархост ба аризадиханда мефиристад.
Аризадиханда дар сурати норози буданаш бо карор дар бораи радди додани патент хукук дорад, ки дар давоми се мохи баъди санаи гирифтани карор ба Шурои шикояти эътирози дахлдорро пешниход намояд. Шурои шикояти эътирозро бояд дар муддати шаш мохи баъди санаи ворид шудани он барраси намояд.
Агар аризадиханда бо карори Шурои шикояти рози набошад, метавонад дар муддати шаш мохи баъди санаи гирифтани карор ба суд мурочиат намояд.
Мухлатхои пешниходкунии маводхо аз руи дархости санчиш ва пешниход кардани эътирозро ба Шурои шикояти, ки аризадиханда онхоро гузаронидааст, Идораи патенти метавонад аз руи дархости аризадиханда, ки на дертар аз дувоздах мохи баъди ба охир расидани мухлати гузаронидашуда пешниход гардидааст, дар сурати тасдик шудани сабабхои узрноки риоя нашудани мухлатхо ва пардохта шудани бочи дахлдор баркарор намояд.
Моддаи 21. Экспертизаи пешакии ариза барои додани нахустпатент
Экспертизаи пешакии ариза барои додани нахустпатент баъди бо натичаи мусби ба анчом расидани санчиши расми гузаронида мешавад.
Дар рафти гузаронидани экспертизаи пешаки аввалияти ихтироъ мукарраркарда шуда, мувофик будани он ба шартхои нави ва кобили татбик будан санчида мешавад.
Санчидани мувофикати ихтирои пешниходшуда ба талаботи навии сатхи техника танхо инхоро дар бар мегирад: (КЧТ аз 19.03.13с. №956; КЧТ аз 14.11.16 с., №1372)
– хаммонандхо ва пешнамунахои ихтироъ, ки аризадиханда дар маводхои ариза овардааст;
– аризахои бозхонднашуда барои ихтироот аз тарафи шахсони дигар пештар дар Чумхурии Точикистон пешниходшуда; (КЧТ аз 14.11.16 с., №1372)
– ихтирооти дар Чумхурии Точикистон патентдоршуда, моделхои судманди бакайдгирифташуда ва дигар сарчашмахои иттилоотии дар худуди Чумхурии Точикистон дастраси умумибуда. (КЧТ аз 14.11.16 с., №1372)
Идораи патенти хангоми гузаронидани экспертизаи пешаки хукук дорад аз аризадиханда маводхои иловаги, аз чумла формулаи тагйирдодашудаи ихтироъро дархост намояд. Маводхои иловагие, ки санчиш такозо мекунад, бояд дар давоми ду мохи баъди санаи гирифтани дархост пешниход карда шаванд.
Барои маводхои иловаги дар кисми тагйирдихандаи мохияти ихтироъ тартиби дар кисмхои чорум ва панчуми моддаи 19 хамин Конун мукарраршуда татбик карда мешавад. (КЧТ аз 19.03.13с. №956)
Агар дар натичаи гузаронидани экпертизаи пешаки мукаррар карда шавад, ки пешниходи арзшуда дар хачми хифзи хукукии дархосткардашудаба шарти навии ихтироъ, ки бо назардошти кисми сеюми хамин модда муайян шудааст ва шарти кобили татбик будан, ки онро моддаи 6 Конуни мазкур муайян намудааст, мувофикат мекунад, дар бораи додани нахустпатент карор бароварда мешавад. (КЧТ аз 19.03.13с. №956)
Нахустпатент ба масъулияти аризадиханда дода мешавад.
Дар холати ба шартхои патентпазири номувофик будани ихтироипешниходшуда карор дар бораи рад шудани додани нахустпатент бароварда мешавад.
Аризадиханда хукук дорад бо маводхои дар дархости экспертиза, карори экспертиза ва ё хисобот дар бораи чустучу овардашуда шинос шавад. Нусхахои маводхои патентии аризадиханда дархостнамударо Идораи патенти ба у дар давоми ду мохи баъди санаи гирифтани дархост мефиристад. (КЧТ аз 19.03.13с. №956)
Аризадиханда дар сурати рози набуданаш бо карор дар бораи радди додани нахустпатент хукук дорад, ки дар давоми се мохи баъди санаи фиристодани карор ба Шурои шикояти эътироз пешниход намояд. Шурои шикояти эътирозро бояд дар муддати шаш мохи баъди санаи ворид шудани он барраси намояд. Агар аризадиханда бо карори Шурои шикояти рози набошад, у метавонад дар муддати шаш мохи баъди санаи фиристодани карор ба суд мурочиат намояд.
Мухлатхои пешниходкунии маводхоро аз руи дархости экспертизаи ва пешниход кардани эътирозро ба Шурои шикояти, ки аризадиханда онхоро гузаронидааст, Идораи патенти метавонад аз руи дархости аризадиханда, ки на дертар аз дувоздах мохи баъди ба охир расидани мухлати гузаронидашуда пешниход гардидааст, дар сурати тасдик шудани сабабхои узрноки риоя нашудани мухлатхо ва пардохта шудани бочи дахлдор баркарор намояд. (КЧТ аз 19.03.13с. №956)
Моддаи 22. Бозхонди ариза
Аризадиханда хукук дорад то нашри маълумот дар бораи ариза, аммо на дертар аз санаи дар Фехристи давлатии ихтирооти Чумхурии Точикистон ба кайд гирифта шудани он аризаро бозпас гирад.
Моддаи 23. Нашри маълумот оид ба ариза ва додани хуччати мухофизати
Маълумот оид ба ариза ва хуччати мухофизати дар хабарномаи расми нашр карда мешавад. Пуррагии маълумоти интишоршавандаро Идораи патенти муайян мекунад.
Маълумот оид ба ариза, ки экспертизаи расмиро бо натичаи мусби гузаштааст, баъди гузаштани 18 мох аз санаи пешниходи ариза нашр мешавад. Бо дархости аризадиханда ва дар сурати супурда шудани пардохти корбарии дахлдор маълумот оид ба ариза мумкин аст аз мухлати мазкур пештар чоп карда шавад.
Идораи патенти дар муддати шаш мохи баъди санаи кабул карда шудани карор дар бораи додани хуччати мухофизати дар хабарномаи расми маълумотро дар бораи хуччати мухофизатии додашуда нашр мекунад.
Маълумоти нашршуда бояд номи муаллиф(он) (бо розигии онхо) ва доранда(гон)- и патент (нахустпатент), ном ва формулаи ихтироъро дар бар гирад.
БОБИ 7. ДОДАНИ ХИФЗИ ХУКУКИ
Моддаи 24. Хифзи хукукии муваккатии ихтироъ
Ба ихтирои пешниходшуда аз санаи нашри маълумот дар бораи ариза то санаи нашри маълумот дар бораи додани хуччати мухофизати дар хачми формулаи нашршуда хифзи хукукии муваккати дода мешавад.
Ба ихтирое, ки дар намоишгохи расми ва расман шинохташудаи байналмилали ба намоиш гузошта шудааст, аз санаи дар намоишгох чойгир кунонидани он то санаи нашри аввалини маълумот оид ба додани хуччати мухофизатиба шарте, ки ариза барои ин ихтироъ на дертар аз шаш мохи баъди санаи дар намоишгох чойгир кунонидани он ба Идораи патенти пешниход карда шуда бошад, хифзи хукукии муваккати дода мешавад.
Хифзи хукукии муваккати фаронорасида хисоб карда мешавад, агар карор дар бораи надодани хуччати мухофизати кабул шуда, имконияти шикоят аз руи ин карор аз даст рафта бошад.
Дорандаи патент баъд аз гирифтани хуччати мухофизати хукук дорад аз шахсе, ки ихтирои пешниходшударо дар давраи амали хифзи хукукии муваккатии он истифода намудааст, додани чубронпулии муносибро талаб намояд.
Мукаррароти кисми чоруми хамин модда аз рузе, ки аризадиханда шахси аз ихтироъ истифодабурдаро дар бораи пешниход шудани ариза барои ин ихтироъ огохонидааст, татбик мегарданд, агар ин сана аз санаи нашри маълумот дар бораи ариза пештар фаро расида бошад.
Моддаи 25. Бакайдгирии ихтироъ ва додани хуччати мухофизати
Идораи патенти дар давоми се мохи баъди санаи гирифтани хуччатхо дар бораи пардохта шудани боч барои бакайдгири ва додани хуччати мухофизатиихтироъро ба Фехристхои давлатии ихтироот дохил мекунад ва ба дорандаи патент хуччати мухофизати медихад.
Дар холати мавчуд будани якчанд шахс, ки ба номашон хуччати мухофизати дархост карда мешавад, ба онхо як патент ва ё нахустпатент дода мешавад. Идораи патенти ба муаллиф (муаллифон)-и ихтироъ, ки дорандаи патент нестанд, шаходатномаи расмии тасдиккунандаи муаллиф будани онхоро медихад.
Хангоми мувофики тартиби мукарраршуда пешниход нашудани хуччате, ки пардохтани бочро барои бакайдгири ва додани хуччати мухофизати тасдик мекунад, бакайдгирии ихтироъ ва додани хуччати мухофизати ба амал бароварда намешавад, аризаи дахлдор бозхондшуда хисобида мешавад.
Мундаричаи маълумотеро, ки ба Фехристхои давлати дохил карда мешаванд, намуди патент, нахустпатент ва номгуи маълумоти дар онхо дарчшавандаро Идораи патенти муайян мекунад.
Боби 8. ХУКУКИ ИСТИСНОИИ ИСТИФОДАИ ИХТИРОЪ
Моддаи 26. Хукукхои дорандаи патент
Хукуки истисноии истифодаи ихтирои бо патент ё бо нахустпатент хифзшаванда, аз чумла, хукуки сохтан, татбик, намудан, ворид кардан, фурухтан, бо рохи дигар ба гардиши хочагидори даровардан ва ё бо ин максад нигох доштани махсулоте, ки ихтирои бо патент ё бо нахустпатент хифзшавандаро дар бар мегирад, хукуки татбик намудани тарзи бо патент ва ё бо нахустпатент хифзшаванда, инчунин хукуки манъи истифода шудани ихтирои номбаршуда аз чониби шахсони дигар, гайр аз холатхое, ки ингуна истифодабари мувофики хамин Конун вайрон намудани хукуки истисноии дорандаи патент махсуб намегардад, ба дорандаи патент тааллук дорад.
Махсулот дарбаргирандаи ихтирои бо патент ва ё бо нахустпатент хифзшаванда эътироф мешавад ва тарзи бо патент ва ё бо нахустпатент хифзшаванда бошад, татбикёфта хисоб карда мешавад, агар хар як аломати ихтироъ, ки дар банди алохидаи формула оварда шудааст ва ё аломати ба он эквивалент, ки то санаи огози истифодаи ихтироъ ба чунин сифат дар сохаи мазкури техника маълум аст, дар махсулот мавчуд бошад ва дар тарз истифода шуда бошад.
Ба гардиши хочагидори ворид намудан ё бо ин максад нигох доштани махсулоте, ки бо истифодаи бевоситаи тарзи патентнокшудаи хосил кардани махсулот истехсол шудаст, низ истифодаи ихтирои бо патент ё бо нахустпатент хифзшаванда хисоб мегардад.
Тайёр намудани намунаи тачрибавии воситае, ки ихтироъро дар бар мегирад, инчунин санчиши тачрибави ва озмоиши он истифодаи ихтироъ махсуб намешавад.
Муносибатхои тарафхоро оид ба истифодаи ихтирое, ки хуччати мухофизати ба он ба якчанд шахс тааллук дорад, созишномаи байни онхо муайян мекунад. Хангоми набудани чунин созишнома хар як дорандаи хуччати мухофизати ихтирои хифзшавандаро мувофики салохдиди худ истифода бурда метавонад, вале бе розигии дорандагони дигари патенти мазкур хукуки ба шахси дигар додани ичозатнома ва ё вогузор кардани хукуки истисноиро (гузашт кардани патентро) надорад.
Сохиби патент метавонад аломати огохкунандаеро,ки дорои патент ё нахустпатент будани ихтирои истифодашавандаро нишон медихад, истифода барад.
Патент, нахустпатент ба ихтироъ ва хукуки гирифтани онхо ба мерос мемонад.
Дорандаи патент хукук дорад хукуки истисноияшро ба хар кадом шахси вокеи ё хукуки вогузор кунад (гузашт кардани патент). Шартнома дар бораи вогузор кардани хукуки истиснои бояд дар Идораи патенти ба кайд гирифта шавад ва бе чунин бакайдгири он беэътибор дониста мешавад.
Агар дорандаи патент ихтирои хукуки истисноидоштаро, бе вайрон намудани хукукхои дорандаи патенти дигар (патенти якум), ки бастани шартномаи ичозатномавиро бо шартхои мутобикаткунандаи бастани шартномаи ичозатномавиро бо шартхои мутобикаткунандаи амалияи мукараргардида рад намудааст, истифода бурда натавонад, хукук дорад ба суд бо аризаи давоги чихати ба у додани ичозатномаи мачбури (тибки моддаи 28 хамин Конун) барои истифодаи ихтирои мазкур дар худуди Чумхурии Точикистон мурочиат намояд. Дар аризаи даъвоги бояд шартхои ба дорандаи патенти дуюм додани чунин ичозатнома, аз чумла хачми истифодаи ихтироъ, андоза, тартиб ва мухлати пардохтхонишон дода шавад. Агар дорандаи патенти дуюм, исбот намояд, ки ихтирои у дастоварди мухими техники буда, аз ихтирои дорандаи патенти якум афзалияти комили иктисоди дорад, суд дар бораи додани ичожзатномаи мачбури карор мебарорад. Хукуки истифодаи ихтироъ, ки тибки чунин ичозатнома ба даст оварда мешавад, ба истиснои холати мусодираи патенти дуюми шасх дода намешавад. Дар сурати додани ичозатномаи мачбури тибки коидахои мазкур дорандаи патенти якум хукук дорад бо шартхои мутобикаткунандаи амалияи мукарргардида ичозатномаи гайриистисноиро чихати истифодаи ихтирои вобаста ба даст дарорад. (КЧТ аз 03.07.2012., №857)
Моддаи 27. Додани хукук барои истифодаи ихтироъ
Хар кадом шахсе, ки дорандаи патент нест, ба истифодаи ихтирои бо хуччати мухофизати хифзшуда танхо бо ичозати дорандаи патент, дар асоси шартнома оид ба додани ичозатнома (литсензия) хукук дорад.
Мувофики чунин шартнома дорандаи патент (ичозатномадех) ухдадор мешавад, ки хукукро барои истифодаи ихтирои хифзшуда дар хачми дар шартнома пешбинишуда ба шахси дигар (ичозатномагир), ки у ухдадории ичро намудани хамаи амалхои дар шартнома пешбинишударо ба зиммаи худ мегирад, дихад.
Дар холати пешниходи ичозатномаи истиснои хукуки истисноии истифодаи ихтироъ дар худуди дар шартнома зикршуда ба ичозатномагир мегузарад. Хукуки истифодаи кисми ба ичозатномагир доданашавандаи ихтироъ дар чониби ичозатномадех мемонад.
Ичозатномадех дар холати ичозатномаи гайриистиснои ба ичозатномагир хукуки истифодаи ихтироъро дода истода, хамаи хукукхоеро, ки хуччати мухофизати тасдик мекунад, аз чумла, хукуки ба шахсони сеюм додани ичозатномахоро нигох медорад.
Шартномаи оид ба додани ичозатнома бояд хатман дар Идораи патенти ба кайд гирифта шавад ва бе чунин бакайдгири беэътибор дониста мешавад.
Дорандаи патент метавонад ба Идораи патенти дар бораи ба хар кадом шахс дода шудани хукук барои истифодаи ихтироъ (ичозатномаи кушода) дархост дихад. Дар ин холат андозаи боч барои нигох доштани эътибори хуччати мухофизати аз соли баъди нашри маълумот оид ба мавчудияти чунин дархост 50 фоиз кам карда мешавад. (КЧТ аз 19.03.13с. №956)
Дар холати бозхонди ичозатномаи кушода аз тарафи дорандаи патент боч барои нигох доштани эътибори хуччати мухофизати дар давоми вакти амали ичозатномаи кушода пардохта нашуда, минбаъд ин боч ба андозаи пуррааш пардохта мешавад.
Шахсе, ки хохиши гирифтани ичозатномаи кушодаро дорад, бояд бо дорандаи патент дар бораи пардохтхо шартнома бандад. Бахсхои марбут ба бастани чунин шартнома дар суд барраси мешаванд.
Амалии Конуни Чумхурии Точикистон «Дар бораи ичозатнотмадихи ба баъзе намудхои фаъолият» барои додани чунин намуди ичозатнома (литсензия) татбик намегагдад. (КЧТ аз 03.07.2012с., №857)
Моддаи 28. Ичозатномаи мачбури
Дорандаи патент вазифадор аст, ки ихтироъро истифода барад. Хангоми дар давоми панч соли баъди рузи нашри маълумот оид ба додани хуччати мухофизати аз тарафи дорандаи патент истифода нашудан ва ё ба дарачаи зарури истифода нашудани ихтироъ, шахси хохиши истифодаи ихтироъро дошта ва ба ин омодабуда, дар холати бо шартхои мувофик ба амалияи мукарраргардида аз имзои шартнома оид ба додани ичозатнома саркаши намудани дорандаи патент, метавонад ба суд бо аризаи даъвоги дар бораи ба вай додани ичозатномаи мачбури барои истифодаи ихтирои мазкур мурочиат намояд. (КЧТ аз 03.07.2012с., №857)
Агар дорандаи хуччати мухофизати исбот накунад, ки истифода набурдан ва ё ба дарачаи зарури истифода набурдани ихтироъ сабабхои узрнок дорад, суд дар бораи додани ичозатномаи мачбури карор мебарорад.
Хангоми кабули карор дар бораи додани ичозатномаи мачбури суд бояд худудхои истифодаи ихтироеро, ки хуччати мухофизатии он ба шахси дигар тааллук дорад, дар хачме, ки барои истифодаи ихтирои патентнокшудаи шахси дигар (талабкунандаи ичозатномаи мачбури) зарур аст, инчунин андоза, мухлат ва тартиби пардохтхоро муайян намояд.
Хукумати Чумхурии Точикистон ба манфиати бехатарии милли, хамчунин дар мавриди холатхои фавкулодда (офатхои табии, фалокатхо, садамахои калон), хукук дорад истифодаи ихтироъро ичозат дихад ва ба дорандаи патент чубронпулии муносибро пардозад. Дар ин холат хачм ва давомнокии истифодаи ихтирои патентнокшуда бо максадхое, ки махз барои расидан ба онхо ичозати истифодаи ихтироъ дода мешавад, махдуд мегардад. (КЧТ аз 19.03.13с. №956)
Ичозатномаи мачбури ичозатномаи гайриистиснои буда, ба шахси дигар гузашт кардани он мумкин нест. Бахсхоеро, ки дар натичаи чунин истифодабарии ихтироъ ба миён меоянд, суд хал мекунад.
Ичозатномаи мачбури бояд хатман дар Идораи патенти ба кайд гирифта шавад ва бе бакайдгири беэътибор дониста мешавад.
Моддаи 29. Вайронкунии хукуки истиснои
Хар як шахси вокеи ва ё хукукие, ки ихтироъро хилофи Конуни мазкур истифода мебарад, вайронкунандаи хукуки истисноии дорандаи патент (вайронкунандаи хуччати мухофизати) хисобида мешавад. .(КЧТ аз 19.03.13с. №956)
Дорандаи патент хукук дорад талабхои зеринро пеш гузорад:
– катъ намудани вайронкунии хуччатимухофизати;
– аз шахси ба вайронкунии хуччатимухофизати айбдоршуда ситонидани чуброни зарархое, ки расонида шудаанд, аз чумла фоидаи аз даст додашуда ва чуброни зарари маънави;
– ба чои чуброни зарархо ситонидани даромади ба даст овардаи вайронкунандаи хуччати мухофизати;
– ба фоидаи худ мусодира намудани махсулоти ба гардиши хочаги даровардашуда ваё бо ин максад нигохдошташуда, ки вайронкунандаи хуччати мухофизати ба хисоб меравад, инчунин мусодираи воситахои барои вайрон кардани хуччати мухофизати пешбинишуда;
– бо максади баркарор намудани обруи кории худ дар нашрияхои расмии Идораи патенти нашр намудани карори суд.
Ба вайронкунандаи хуччати мухофизати дорандаи ичозатномаи истиснои, агар дар шартнома оид ба додани ичозатнома холати дигаре пешбини нашуда бошад ва ё дорандаи ичозатномаи гайриистиснои, агар ин дар шартнома пешбини шуда бошад, низ даъво карда метавонад.
Моддаи 30. Амалхое ки вайронкунии хукуки истиснои хисоб намешаванд
Амалхои зерин вайронкунии хукуки истисноии дорандаи патент хисоб намешаванд:
– татбики василахои дарбаргирандаи ихтирооти бо патент ё бо нахустпатент хифзшуда дар таркиб ва ё хангоми истифодаи воситахои наклиёти руизамини, хавои ва обии мамлакатхои дигар, ба шарте ки воситахои наклиёти номбаршуда муваккатан ва ё тасодуфан дар каламрави Чумхурии Точикистон карор дошта бошандва бароиэхтиёчоти наклиёт истифода бурда шаванд ва агар ин воситахои наклиёт ба шахсони вокеи ва ё хукукии мамлакатхое тааллук дошта бошанд, ки онхо низ ба сохибони воситахои наклиёти Чумхурии Точикистон хамин гуна хукукхоро медиханд;
– гузаронидани тадкикоти илми ва ё тачриба дар воситахои ихтироъхоро дарбаргиранда;
– истифода намудани воситахое, ки ихтироъхоро дар бар мегиранд, хангоми руй додани ходисахои фавкулодда (офатхои табии, фалокатхо, садамахои калон) бо шарти дар навбати аввал конеъ намудани талаботи бозори дохили, прардохти чуброни андозаи мувофик ва фавран огох намудани дорандаи патент; (КЧТ аз 03.07.2012с., №857)
– истифода намудани воситахои ихтироотро дарбаргиранда бе ба даст овардани фоида;
– аз руи доруномахои табиб як маротиба тайёр намудани дорухо дар дорухонахо;
– истифодаи воситахое, ки ихтирооти бо хуччати мухофизати хифзшударо дар бар мегиранд, агар ин воситахо бо рохи конуни мувофики хукукхои ба сохибони патент додашуда ба гардиши хочагидори дароварда шуда бошанд.
Амалхое, ки дар моддаи мазкур пешбини шудааст, набояд истифодаи мутаъдили патентро беасос халалдор сохта манфиатхои конуни дорандаи патентро паймол кунанд. (КЧТ аз 03.07.2012с., №857)
Моддаи 31. Хукуки истифодаи пешина
Хар кадом шахси вокеи ва хукукие, ки то санаи аввалияти ихтироъ новобаста ба муаллифи он дар каламрави Чумхурии Точикистон айнан хамон ихтироъро офарида, истифода бурда бошад ва ё барои истифодаи он тайёрихои зарури дида бошад, хукуки минбаъд бе васеъ кардани хачми истехсолот ройгон истифода бурдани ихтироъро нигох медорад (хукуки истифодаи пешин).
Хукуки истифодаи пешин мумкин аст ба шахси вокеи ва ё хукуки танхо якчоя бо истехсолоте, ки дар он истифодаи ихтирои хаммонанд чой дошт ва ё тайёрихои зарури барои он дида шудаанд, дода шавад.
Боби 9. КАТЪ НАМУДАНИ АМАЛИ ХУЧЧАТИ МУХОФИЗАТИ
Моддаи 32. Мавриди бахс карор додани хуччати мухофизати
Хуччатимухофизати дар тамоми муддати амалаш аз чониби хар кадом шахс дар холатхои зерин метавонад мавриди бахс карор дода ва ё пурра ё кисман беэътибор дониста шавад:
– ошкор кардани номувофикатии ихтироъ ба шартхои патентпазирии дар моддаи 6 хамин Конун мукарраргардида;
– дар формулаи ихтироъ мавчуд будани аломатхое, ки дар маводхои нахустини ариза набуданд;
– дар хуччатимухофизати нодурустнишон дода шудани муаллиф(он) ва ё доранда(гон)-и патент.
Эътирози зидди додани хуччати мухофизати тибки асосхои дар сархатхои якум ва дуюми кисми якуми хамин модда зикршуда ба Шурои шикояти дода мешавад ва бояд дар давоми шаш мохи баъди санаи ворид гардидани он барраси шавад. Дар ин сурат дорандаи патент бояд бо эътироз шинос карда шавад. Дар холати норози будан бо карори Шурои шикояти оид ба эътирозе, ки дар асоси он хуччати мухофизати мавриди бахс карор дода мешавад, хар кадом аз тарафхо метавонад дар муддати шаш мохи баъди санаи кабул карда шудани карор ба суд мурочиат намояд.
Моддаи 33. Пеш аз мухлат катъ намудани амали хуччати мухофизати
Амали хуччати мухофизати дар холатхои зерин пеш аз мухлат катъ карда мешавад:
– хангоми хуччати мухофизатиромувофики моддаи 31 хамин Конун пурра беэътибор донистан;
– дар асоси аризаи ба Идораи патенти додаи дорандаи патент;
– хангоми дар муддати мукарраршуда напардохтани бочи нигахдории эътибори хуччати мухофизати.
Идораи патенти дар хабарномаи расми маълумотро дар бораи пеш аз мухлат катъ гардидани амали хуччати мухофизати нашр менамояд.
Моддаи 34. Баркарор кардани амали хуччати мухофизати. Хукуки истифодаи баъди
Амали хуччати мухофизати, ки аз руи асоси дар сархати сеюми кисми якуми моддаи 33 хамин Конун зикршуда катъ гардидааст, аз руи дархости дорандаи патент дар давоми се соли баъди санаи ба охир расидани мухлати пардохти бочи нигахдории эътибори хуччати мухофизати дар сурати мавчуд будани сабабхои узрнок ва пешниход кардани хуччат дар бораи пардохта шудани бочи баркароркунии амали патент мумкин аст баркарор карда шавад. (КЧТ аз 03.07.2012с., №857)
Идораи патенти дар хабарномаи расми маълумотро оид ба баркарор карда шудани амали хуччати мухофизати нашр мекунад.
Хар кадом шахсе, ки дар давраи байни санаи катъ гардидан ва санаи баркарор карда шудани амали хуччати мухофизати дар каламрави Чумхурии Точикистон ба истифодаи ихтирои хифзшаванда cap кардааст ва ё барои он тайёрии зарури дидааст, хукуки минбаъд бе васеъ кардани хачм (хукуки истифодаи баъди) ройгон истифода намудани онро нигох медорад.
Хукуки истифодаи баъди мумкин аст ба шахси дигар танхо якчоя бо истехсолоте, ки дар он истифодаи ихтироъ чой дошт ва ё барои он тайёрии зарури дида шуда буд, дода шавад.
БОБИ 10. МУКАРРАРОТИ ХОТИМАВИ
Моддаи 35. Хукукхо ва имтиёзхои иловагии муаллифон
Муаллиф дар рафти баррасии арзнома то дар Фехристи давлатии ихтироъхо ба кайд гирифта шудани он хукуки ба ихтироъ додани номи худ ва ё номи махсусро дорад.
Муаллиф хукук дорад дар асоси шартнома дар кори ба истифодабари омодасозии ихтироъ иштирок намояд.
Муаллифони ихтирооти мухимтарину нодир ва васеъ истифодашаванда мумкин аст ба гирифтани унвони фахрии «Арбоби илм ва техникаи Точикистон» пешбари шаванд.
Моддаи 36. Хавасмандкунии давлатии офаридан ва истифодаи ихтироот
Масъалахои хавасмандкунии офаридан ва истифодаи ихтироот бо тартиб ва шартхое хал карда мешаванд, ки онхоро Хукумати Чумхурии Точикистон муайян мекунад.
Моддаи 37. Баррасии бахсхо
Бахсхои марбут ба вайрон карда шудани хифзи хукукии ихтироотро Шурои шикояти дар доираи салохияти худ барраси менамояд.
Хар кадоме аз тарафхо хангоми бо карори Шурои шикоятирози набудан хукук дорад, ки ба суд мурочиат кунад.
Дар холати дар масъалахои татбики мукаррароти хамин Конун ба миён омадани бахс бо хохиши хар кадом аз тарафхои дар бахс иштироккунанда Шурои шикояти барои танзим намудани бахсхо хамчун миёнарав баромад мекунад.
Судхо мувофики салохияташон бахсхои зеринро барраси менамоянд:
– дар бораи муаллифи ба ихтироъ;
– дар бораи додани хуччати мухофизати;
– дар бораи мукаррар намудани дорандаипатент;
– дар бораи додани ичозатномаи мачбури;
– дар бораи вайрон карда шудани хукуки истисноии истифодаи ихтироъ ва хукукхои дигари молумулкии дорандаи патент;
– дар бораи бастан ва ба ичро расонидани шартномахо оид ба додани хукуки истифодаи ихтироот;
– дар бораи хукуки истифодаи пешин ва баъди;
– дар бораи мувофики шартнома ба муаллиф мукофотпули додани корфармо, ки онро моддаи 10 хамин Конун пешбини намудааст;
– бахсхои дигаре, ки бо хифзи хукукхо алокаманди доранд.
Моддаи 38. Чавобгари барои вайрон намудани хукукхои муаллифон
Аз худ намудани муаллифи, барои хаммуаллиф шудан мачбур кардан, гайриконуни пахн намудани маълумот дар бораи ихтироъ тибки конунгузории Чумхурии Точикистон боиси чавобгари мегардад.
Моддаи 39. Боч ва пардохтхои корбари
Барои пешниходи ариза, дар бораи додани хуччати мухофизати, барои додани хуччати мухофизати барои нигох доштани эътибори он, барои дароз кардан ва баркарор намудани мухлатхои гузаронидашуда, инчунин барои ичрои дигар амалхои ахамияти хукуки дошта, ки бо нахустпатентхо ва патентхо барои ихтироъ алокаманданд, боч ситонида мешаванд. Номгуи пурраи амалхое,ки барои ичрояшон боч ситонида мешаванд, андоза ва мухлатхои пардохти онхо, инчунин асосхо барои озод намудан аз пардохт, кам кардани андоза ва ё бозгардондани боч тибки санадхои меъёрии хукукии Чумхурии Точикистон мукаррар карда мешавад. .(КЧТ аз 19.03.13с. №956)
Барои гузаронидани экспертиза, барои ба маводхои ариза ба ихтироъ дохил намудани ислохот ва тасхех, барои нашри маълумот дар бораи аризахо ва хуччатхои мухофизатии додашуда, барои дар Шурои шикояти барраси кардани эътирозхо, хамчунин барои ичро намудани амалхои дигари ахамияти хукуки доштаи марбут бо санчиши ариза аз тарафи Идораи патенти пардохтхои корбари ситонида мешаванд. Номгуи пурраи амалхое, ки барои ичрояшон пардохтхои корбари ситонида мешаванд, тартиб, андоза ва мухлати пардохти онхо, хамчунин шартхои баргардонидани пардохтхои корбариро Идораи патенти муайян менамояд ва Хукумати Чумхурии Точикистон тасдик мекунад. (КЧТ аз 19.03.13с. №956)
Боч ва пардохтхои корбариро аризадиханда, дорандаи патент ва ё бо розигии онхо хар кадом шахси вокеи ва ё хукуки супорида метавонанд.
Моддаи 40. Дар мамлакатхои хоричи патентдор кардани ихтироот
Дар мамлакатхои хоричи патентдор кардани ихтирооти дар Чумхурии Точикистон офаридашуда аз тарафи шахсони вокеи ва хукукии Чумхурии Точикистон баъди се мох аз санаи ба Идораи патенти пешниход шудани ариза барои он ихтироъ ба амал бароварда мешавад. Дар ин хол аризадиханда бояд дар бораи нияти дар мамлакатхои хоричи патентдор кардани ихтироъ хабар дихад.
Дар холатхои зарури Идораи патенти метавонад пештар аз мухлати зикргардида ба патентдор намудани ихтироъ дар мамлакатхои хоричи ичозат дихад, вале ин амал танхо баъди ба охир расидани экспертизае, ки бо максади муайян намудани мавчудияти маълумоти сирри давлатиро дарбаргиранда дар ариза барои ихтироот гузаронида мешавад, сурат мегирад. (КЧТ аз 19.03.13с. №956)
Моддаи 41. Тартиби мавриди амал карор додани Конуни мазкур
Конуни мазкур пас аз интишори расми мавриди амал карор дода шавад.
Президенти
Чумхурии Точикистон Э.Рахмонов
ш. Душанбе
28 феврали соли 2004
№ 17
