MuHSINOV Muhiddin Ergashevich (19. 09. 1939, sh. Hujand – 09. 12. 2001, Turkiya), stomatolog, doktori ilmi tib (1990). Hatmkardai fak-ti stomatologiyai Donishkadai davlatii tibbii Ozarboyjon ba nomi N.Narimonov (1963). Ordinatori klinikii hamin donishkada (1963 – 65), assistenti kafedrai jarrohii gospitalii DDTT ba nomi Abuali ibni Sino (1965 – 72), aspiranti …
Mufassal »LAZER
LAZER dar tib, dastgoh baroi hosil kardani dastai boriki energiyai balandshiddati afkanishoti monokhramii shuo. L.-ro soli 1955 N. G. Basov, A. M. Prokhorov (IJSHS) va J. Tauns (SHMA) ikhtiro kardand (baroi in s. 1964 bo Mukofoti nobeli sarfaroz gardidand). Navhoi gunoguni L. mavjudand: gazi, moei va sakht. Afkanishoti lazeri metavonad …
Mufassal »«LAZZATU-N-NISO»
«LAZZATU-N-NISO», asari Ziyouddini Nakhshabi (vaf. 1350) dar bobati angezishi boh. Ba zaboni tojiki talif shudaast. Kitob dar bayoni munosibat va muoshirat bo zanon buda, az dah bob iborat ast. Asli kitob ba zaboni hindi va bo nomi «Kuk shostrai hindi» buda, Nakhshabi onro ba tojiki tarjima va tartibu tanzim kardaast. …
Mufassal »LABIRINTIT
LABIRINTIT (Labyrinthitis), iltihobi gushi daruni. L. shadid va muzmin meshavad. Vobasta ba tarzi roh yoftni mikroorganizmho yo toksinho ba gushi daruni L.-hoi timpanogeni (az gushi miyona), meningogeni (az pardai magzi sar – hangomi sarsom) va gematogeniro farq mekunand. Dar baze mavridho L. binobar oseb niz rukh menamoyad (hangomi shikastani ustukhoni …
Mufassal »LAGOFTALM
LAGOFTALM (Lagophthaemus; yun. lagoos – zargushi va ophthalmos – chashm), zargushchashmi, purra jafs nashudani pilki chashmon, ki dar natija qarniya va multahima khushkida, duchori iltihob megardand. Sababi L. mumkin ast falaji asabi ruy, kutohii modarzodii pilk yo sukhtanu chappa tob khurdani on, zakhmdori, ekzoftalm va dig. omilho boshand. Muolijai L. …
Mufassal »LABCHOKi
LABCHOKi, jiriq, nuqsi inkishofi ruy. Bisyor vaqt dar labi bolo mushohida meshavad. L. bazan andak buda, goho to ba surokhi bini merasad. Dar baze mavridho faqat mushakhoi lab chok meboshand (L.-i nihoni), ki alomati on juyaki chuqur hosil kardani pusti rui oseb ast. Dar surati purra chok budani labi bolo …
Mufassal »LAKNATI ZABON
LAKNATI ZABON (Mogilalia pselismus), tutilagi, saqavi, ikhtiloli surat va nizomi nutq, ki hangomi on sado va hijoho muddati kutoh bozdoshta yo takror meshavand. Odatan, zaboni kudakoni sinni tomaktabi (beshtar pisarbachaho) laknat paydo mekunad. Tars, janjolhoi oilavi, bemorihoi siroyati, osebi sar va g. boisi L. z. megardand. Bazan taqlid va nutqi …
Mufassal »LAKTONHO
LAKTONHO, moddahoi organiki, efirhoi siklii dokhilii oksikislotaho. β–, γ– va dig. L. mavjudand. Az rui khosiyati khimiyavi ba efirhoi murakkabi asikli monand meboshand. L.-ro dar natijai siklizatsiyai galogenu oksikislotaho bo ishtiroki katalizatorho hosil mekunand. L. dar sintezi organiki, istehsoli moddahoi khushbuy va doruho istifoda meshavand. Baze L. (mas., klavosin) moddahoi …
Mufassal »LAKTOZA
LAKTOZA (lot. lac, lactis – shir), qandi shir, C12H22O11, karbogidrat az guruhi disakharidho. Dar shiri hayvonoti shirmak (2 – 8,5%) mavjud ast; dar gardnaychai baze rastaniho niz oshkor karda shudaast. L. moddai berang buda, se shakli kristalli dorad; az jihati optiki faol ast. Dar ob, spirti etil va piridin hal …
Mufassal »LAKTATSIYA
LAKTATSIYA (Lactatio; lot.las, lactis – shir), hosil va judoshavii shir dar gadudi shir. Gadudi shir dar davrai homilagi duchori tagyirot megardad. Dar mohhoi 2 – 3-yumi haml on usora khorij menamoyad, rohhoi shirguzar vase meshavand, alveolahoi gadud inkishof meyoband. Dastgohi olie, ki faoliyati gadudi shirro tanzim mekunad, qishri magzi sar …
Mufassal »