Home / Ilm / «QOBUSNOMA»

«QOBUSNOMA»

kobusnoma«QOBUSNOMA», «Nasihatnoma», asari pandu andarzist, ki Unsurulmaolii Kaykovus s. 1082 – 83 baroi farzandash Gelonshoh talif kardaast. «Q.» az 44 bob, ki dar shinokhtani haqqi padaru modar, dar furutani va afzunii hunar, dar parvarishi farzand va oini on, dar dust parvardan va rasmi on, dar ilm, dar tijorat varzidan, dar rasmi dehqoni va peshavari, dar oini javonmardi va g. bahs mekunand, iborat ast. Baroi taqviyati fikr muallif hikoyaho ovardaast. Beshtari hikoyahoi «Q.» az ejodiyoti khalqand. Az asarhoi badei, tarikhi va sarguzashthoi khudi muallif niz hikoyaho ovarda shudaand. Dar hikoyahoi tarikhii asar Nushervon, Buzurgmehr, Aflotun, Suqrot va dig. ba sifati qahramoni asosi bisyor andeshahoi balandi akhloqi guftaand. Dar baze hikoyaho uslubi qissa andar qissa ba nazar merasad. Dar hikoyaho baroi tasdiqi fikri muallif sherhoi muosironi muallif iqtibos shudaand.
Az 44 bobi «Q.» seyaki on ba masalahoi behdosht va tib bakhshida shudaast. Mas., dar bobi 33 kitob roje ba omuzishi pizishki sukhan meravad: «Bidon, ey pisar, – gufta shudaast dar on – agar tabib boshi boyad, ki usuli ilmi tib bidoni nek, chi aqsomi ilmi va chi aqsomi amali». Muallif tavsiya medihad, ki pizishk zimni muoinai bemor boyad vazi uzvho, nabz va omilhoi digarro muayyan namoyad. Vay boyad sanati murattab sokhtani tarkibi doruro az bar karda boshad. Dar borai usulhoi gunoguni muolija dar «Q.» gufta shudaast: «Va chun jins donisti, navro bozdon to muolajat bitavon kardan. Va to ba gizo kifoyat shavad, ba doruvoru talo (marham) makush va to ba sufufu (dorui khoka) talo kifoyat shavad, ba habbu matbukh va majun (dorui omekhta) makush. Va nigar, ki ba davo kardan daleri nakuni to ba taskinu lutf kor baroyad, dar istifrog tajovuz makun va dast mabar. Va chun kor az had bikhonad shud, pas ba davoi mahz mashgul shav va ba taskin kardan mashgul mabosh. Va hargiz bemorro muttaham makun… Va bar bemori shikambanda parhezi sakht hukm makun, ki qabul nakunad, lekin dafi mazarrati on chiz, ki vay khurda boshad, hamekun… CHun muolija khohi kardan, andesha kun az khurishhoi piron va kudakon, ki muolazzati bemoron bar du guna ast va muolij boyad ki ba hej muolajate ibtido nakunad to nakhust ogoh nagardad az vaqti bemori va navi illat va sababi illat va mizoj va sol va sanati bemor va tajassusi tabiatash va tab va joygoh va holi mizoj… Va boyad, ki «Vasoyoi Buqrot» khonda boshad to dar muolajati bemoron sharti rasoi ba joy tavonad ovardan… Va payvasta khudrovu jomaro pok dorad va mutayyabu muattar (khushbuy) boshad. Va chun bar sari bemor shavad, ba bemor tozaruyu khushsukhan boshad va bemorro dilgarmi dihad, ki taqviyati tabib bemorro quvvati harorati garizi biafzoyad…»
«Q.» ba zabonhoi rusi, nemisi, turki, anglisi, fransavi tarjuma gardidaast.

Инчунин кобед

afandi

LATIFAHO

TUYONA OYAD… SHakhse ba dustash uzr ovard:j – Bubakhsh, man ba tuyat rafta nametavonam. Vay …