Home / Gunogun / HALQI TOJIK DAR ASRI XVII VA NIMAI AVVALI ASRI XVIII TARIHI SIYOSI

HALQI TOJIK DAR ASRI XVII VA NIMAI AVVALI ASRI XVIII TARIHI SIYOSI

Nizohoi baynikhudi. Abdullokhoni II soli 1598 vafot kard. Ba joi u pisarash Ablulmuminkhon ba takhti Bukhoro nishasg. Bad az yak chand moh u kushta shud. Hukmroni okhirini namoyandai sulolai SHayboniyon – Pirmuhammadkhoni II niz halok gardid.

Hamsoyagoni khoni Bukhoro az zadukhurdho miyoni SHayboniyon istifoda burdand. SHohi Eron Abbosi I qismati ziyodi Hurosonro zabt kard. Balkh zeri tasir guzasht. Qazokho vodii Fargona, shahri Toshkand va hatto Samarqandro ishgol namudand. Horazm az itoati Bukhoro baromada dubora istiqloliyat yoft.

Ayon va ashrofi feodali masnadi khoni Bukhororo ba Jonimukhammad Sulton (Jonibek Sulton) peshnihod namudand. Binobar on sulolai khonadoni nav Joniyoi yo Ashtarkhoniyon nomida shud. Nomi Ashtarkhoniyonro giriftapi onho az on iborat bud, ki Jonibek Sulton az shahri Hochitarkhon (Astarkhoni hozira) ba Bukhoro omada bud.

10__04

Vale Jonibek Sulton khon shudan nakhost. Ba sari hokimiyat Boqimukhammad (1599-1605) omad. Ba u muyassar gardid. ki shahri Balkhro tobei Bukhoro gardonad. Az hamin vaqt valiahdi khonn Bukhoro dar Balkh menishast.

Bad az vafoti Boqimuhammadkhon barodari “Valimuhammadkhon hukmron gardid. U az uhdai idorai davlat nabaromad. Binobar on ayonu atrof takhti khoniro ba Imomqulikhon (1611-1642) voguzoshtand. Dar soli hukronii u vaziyat andake behtar shud. Ba vay lozim omad, ki ba muqobili kalmiqho va qazakqo muboriza barad va Toshkandro ba tasarrufi khud darorad. Bad az zabti in shahp ba khotiri pisari kushtashudaash qasos giriftani shuda, Imomqulikhon qasam yod kard, ki khuni kushtashudagon boyad to uzangui aspash birasad. Kushokushni mislash didanashuda cap shud va hazoron mardumi tamoman begunoh ba qatl rasid. Tanho bo iltimosi shakhsoni nazdikash, ki onjo az chunin vaqshigi va berahmi ba haros aftida budand, khon rozi shud, ki qatli odamonro bas kunad. Vale baroi rafi qasamash Imomqulikhon aspsavor ba havz daromad va obi bo khuni odamon omekhtashudan on to uzangui aspi u rasid. Dar janghoi digar ham khon berahmii mislash didanashuda zohir mekard. Bo rohi qatlu vahshigi ba Imomqulikhon muyassar gasht, ki to yak daraja hokimiyati ustuvor barqaror kunad.

Bad az hukmronii sisola khoni Bukhoro kur shuda hokimiyatro ba barodarash hokimi Balkh Nodirmuhammadkhon (1642-1645) supurd. Hukmrnin u der davom nakard. Ba takhti saltanat pisarash Abdulazizkhon (1645- 1680) sohib shud. Bale taloshi khon shudan va sohibi mulk gashtan bayni barodaron davom mekard.

Nihoyat davlatro Subhonqulikhon (1680-1702) ba dast darovard. Dar ahdi saltanati u vaziyat dushvortar gardid. Tokhtutozi khevagiho hamono davom mekard. Onho hatgo Samarqandro zabt kardand. Baroi barham zadan ba tokhtutozi khevagiho Subhonqulikhon ba qaror omad, ki dar on jo meboyad qoimmaqomi khudro tain namoyad. In kor oqibat ba u muyassar gardid. Vale janghoi dokhili hej tamom nameshudand. Hatto pisari Subhonqulikhon Siddiqmuhammad khudro dar Balkh mustaqil elon karda, ba muqobili padar shurish bardosht, vale shikast khurd va bo farmoni padar ba qatl rasid. Az zadukhurdhoi baynikhudi istifoda namuda, yak qator viloyatho istiqloliyat ba dast darovardand, ki Badakhshon az jumlai onho bud.

Baroi janghoi paiham mablag lozim bud. Binobar in Subkhoiqulikhon az aholi baroi haft sol peshaki andozhoro sitonid. Ii bealolati sababi vusat yoftani norozigi va besarusomoni dar davlati Joniyon gardid.

Badi Subkhonqulikhon ba takhti Bukhoro Ubaydullokhon (1702-1711) nishast. Amiron khudro tamoman sohibikhtiyor medonistand. Aksariyati onho ba hamqabilahoi khud takya karda, hokimiyati markaziro tamoman ba etibor namegiriftand. Ubaydullokhon dar nazdi khud vazifa guzosht, ki psshi rohi isyon va janghoro bigirad. Binobar on hamai solhoi hukmronii Ubaydullokhon dar janghoi ziddi feodalon guzasht. Dar chunin sharoit u ba hamon qismi feodalone takya menamud, ki ba barqaror kardani tartiboti muayyan dar davlat va purzurshavin hokimiyati markazi manfiatdor budand..

Az tarafi digar, Ubaydullokhon yak qator chorabinihoi muhim guzaronid. Vay tartibi idorakunii davlatro nav kardani shud. Mexoct, ki ba on namoyandagonn tabaqahoi poyoniro jalb namoyad. Ubaydullokhon chandin tadbirho andeshid, to ki khazinai davlat pur shavad. Ba in maqsad khon islohoti puli guzarond. Mutaassifona, chorahoi andeshidai u vaziyati mavjudaro chandon sabuk karda natavonist. Soli 1711 Ubaydullokhon dar natijai suiqasd kuigga va darbori khoni toroj karda shud.

Pas az u barodarash Abdulfayzkhon (1711 – 1747) ba takht nishast. U okhiron namoyandai sulolai joniyon dar takhti Bukhoro bud. Dar solhoi hukmronii khoni mazkur hukumati markazi iqtidori khudro tamoman az dast doda, davlati khoni ba qismhoi mustaqili judogona taqsim megardad. Hokimoni muzofothoi alohila khudsariho mekardand.

Vaziyat dar nimai avval dar asrhoi XVIII boz ham badtar gardid. Dar natichai tokhtutozhoi haftsolai qazokho (1723-1730) Miyonkolot (bayni Samarqandu Bukhoro) tamoman ba kharobazor tabdil yoft. Qakhti va gurusnagii sakht cap shud. Kasoni az changi falokat rahoyofta ba har taraf firor mekardand. SHahrhoi nomburda be odam mond. Ba kharobi ru nnhodani nohiyahoi markazii davlat ba taraqqiyoti nisbii gushavu kanorhoi mamlakat sabab shud. Zero kosibonu hunarmandon baroi emin mondan az khavfu khatar va paydo namudani imkoni kori osoishta markazhoi buzurgi kasbu hunar va tijoratro tark karda, ba gushahoi durdast panoh msburdand. SHohi Eron Nodirshoh, az in vazi mushkili Movarounnahr isgifoda burda solhoi 1739-1740 ba Bukhoro hujum kard.

Инчунин кобед

urolog

Urologi behtarin az Hinduston oktyabri 2021 ba Tojikiston meoyad

Dar Markazi tibbii «SHafran» muolijai bemorihoi uroloji be jarohi tariqi dastgohhoi endoskopi va lazeri az …