Home / Ilm / MUBODILAI CHARBU

MUBODILAI CHARBU

charbMUBODILAI CHARBU, majmui tabadduloti charbu va dig. lipidho dar organizmi odam. Ba M. ch. mansuband: hazm gashtani charbuyu (triglitseridho) lipidhoi gizo va jabbishi mahsuli tajziyai onho, khususan kislotahoi ravgan dar rohi medayu rudaho; mubodilai mobaynii charbu va mahsuli tajziyai onho dar organizm; az organizm khorij shudani charbu va mahsuli tajziyai onho. Dar kitobhoi tibbi «mubodilai charbu» va «mubodilai lipidho» hammano meboshand.
Ba organizmi odam dar yak shaboruz bo gizo andaryak 70 g charbui hayvoni va naboti vorid meshavad. Dar javfi dahon charbu duchori yagon tagyirot namegardad, zero dar tarkibi obi dahon fermenti lipaza (ravganro tajziya mekunad) mavjud nest. Tajziyai charbu qisman dar meda ogoz meyobad, vale surati on sust buda, samarai ziyod nadorad, zero buzurgii rN-i shirai meda (taqr. 1,5) bo rN-i lipaza (5,5 – 7,5) muvofiqat namekunad. Gayr az in, dar meda baroi ba emulsiya tabdil yoftani charbu sharoiti musoid nest. Binobar in, charbui gizo az meda biduni tagyirot meguzarad. Vale dar shirkhoraho turshii mutadili shirai meda (rN taqr. 5) va shiri modar imkon medihand, ki charbu dar meda gidroliz (lipoliz) shavad.
Qismi asosii charbu dar rudai borik zeri tasiri lipazai shirai gadudi zeri meda, ki qimati musoidi rN baroi on 8 ast, tajziya megardad. CHarbui gizo asosan zeri tasiri kislotai talkha, ki ba javfi ruda dar shakli namaki natriy (kholatho) bo glitsin va taurin (glikokholat va taurokholat) vorid megardad, emulgatsiya meshavad.
Az organizmi odam taqr. 5% charbui bo gizo dokhilshuda biduni tagyirot khorij megardad (tavassuti usorai gadudhoi ravgan va araq). Dar ravandi hazm gashtani charbu dar rohi medayu rudaho taqr. 98%-i kislotahoi ravgan va tamomi glitserin jabbida meshavad.
M. ch.-ro silsilai asabi markazi va gadudhoi usorai dokhili tanzim mekunand.

F. A. SHukurov.

Инчунин кобед

afandi

LATIFAHO

TUYONA OYAD… SHakhse ba dustash uzr ovard:j – Bubakhsh, man ba tuyat rafta nametavonam. Vay …