Home / Madaniyat va Sanat / ZIKRI AHODISU RIVOYOTE, KI DAR FAZOILI CALABOT FIRISTODAN

ZIKRI AHODISU RIVOYOTE, KI DAR FAZOILI CALABOT FIRISTODAN

DAR BAYONI ZIKRI AHODISU RIVOYOTE, KI DAR FAZOILI CALABOT FIRISTODAN BA MO RASIDAAST

Ey zi nushi khamri gaflat mast khufta dar tariq,

Hush dar cap gir pesh az on, ki bedorat kunand.

Gar na nesh az marg bedori guzini dar talab,

Az chunun khobi garon bo marg bedorat kunand.

Abdulhayi Mujakharfi.

Az Abumuhammad Kab ibni Ujra (raz) rivoyat shudaast, ki guft: «Paygambar (s) bar mo baromad. Guftem:

– YO Rasulalloh, (s), donistsm, ki chi guna bar SHumo salom kunem, pas, chi guna bar SHumo durud firistem?

Farmud:

  • Bigued:

«Allohumma salli alo Muhammadiv-va alo oli Muhammadin kamo sallayta alo oli Ibrohima innaka Hamidu-m-Majid. Allohumma borik alo Mukhammdiv-va alo oli Muhammadin kamo borakta alo oli Ibrohima innaka Hamidu-m-Majid». (Muttafaqqun alayh).

Tarjuma: Bor Hudoyo, durud firist bar Muhammad (s) va bar oli Muhammad (s), chunonchi durud firistodi bar oli Ibrohim, hamono Tu Sutuda va Boazamati. Bor Hudoyo, barakat neh bar Muhammad (s) va bar oli Muhammad (s), chunonchi barakat nihodi bar oli Ibrohim, hamono Tu Sutuda va Boazamati.[1]

*****

Az Abuhumaydi Soidi (raz) rivoyat shudaast, ki guft: «Guftand:

  • YO Rasulalloh (s), chi guna bar SHumo durud firistem?

Farmudand:

– Bigued:

«Allohumma salli alo Muhammadiv-va alo azvojihi  va zurriyyatihi  kamo sallayta alo Ibrohima va borik alo Muhammadiv-va alo azvojihi  va zurriyyatihi  kamo borakta alo Ibrohima, innaka Hamidu-m-Majid». (Muttafaqqun alayh).

Tarjuma: Bor Hudoyo, durud firist bar Muhammad (s) va bar hamsaronu farzandonash chunonki durud firistodi bar farzandoni Ibrohim (a) firistodi; va barakat neh bar Muhammad (s) va bar hamsaronu farzandonash, chunonki barakat nihodi bar farzandoni Ibrohim (a), hamono Tu Sutuda va Buzurgi.[2]

*             *          *          *          *

Az Abdulloh ibni Amr ibni Os (raz) rivoyat shudaast, ki u az Rasululloh (s) shunid, ki mefarmud: «On ki yak bor bar man durud firistad, Hudovandi taolo bar vay dah bor durud mefiristad». Murod az durud guftani Hudoi taolo firistodani rahmat az jonibi Ust. (Muslim).[3]

*             *          *          *          *

Az Ibni Masud (raz) rivoyat ast, ki Rasululloh (s) farmud: «Sazovortarini mardum ba man dar ruzi qiyomat (baroi shafoat) ononeand, ki az hama beshtar bar man durud mefiristand». (Tirmizi).[4]

*             *          *          *          *

Az Avs ibni Avs (raz) rivoyat ast, ki Rasululloh (s) farmud:

  • Hamono, ruzi juma az behtarini ruzhoi shumost, pas, dar on ruz bar man bisyortar durud firisted, zero ki durudi shumo bar man arza meshavad.

Guftand:

  • YO Rasulalloh (s), chi guna durudi mo bar tu arza meshavad, dar hole, ki ustukhonhoyaton pusida shuda boshand?

Farmud:

– Hudovandi taolo jasadhoi paygambaronro bar zamin harom kardaast (yane: jasadashon pusida nameshavad) (Abudovud).[5]

SHarh: Az in hadis daryofta meshavad, ki durud guftan bar Rasuli akram (s) dar ruzi juma ba vositai sharofati zamoni on az savobi bisyore barkhurdor ast. Ammo dar mavridi in, ki «durudi shumo bar man arza meshavad», dar ahodisi digar tafsiri on ba in tartib shuda, ki: «Har goh nazdi qabram bar man kase durud firistad, onro meshunavam va agar az on dur boshad, ba man rasonida meshavad». Va ham dar hadisi digar omadaast, ki: «Hudovand farishtagone dorad, ki dar zamin gardish menamoyand va salomi ummati maro ba man merasonand». Va ham az in hadis donista meshavad, ki jasadi paygambaron (a) khok nameshavad, chi onho dar gurhoyashon zindaand.[6]

Nati Hazrati Mirzo Abdulqodiri Bedil (pah)

On ki az buyi bahorash rangi imkon rekhtand,

Gardi rohash jush zad, osori ayon rekhtand.

SHohidi bazmi khayolash to darad tarfi niqob,

Orzuho shash jihat yak chashmi hayron rekhtand.

To dami kayfiyati Majnuni u omad ba yod,

Sinachokoni azal subh az girebon rekhtand.

Osmon z-on chashmi shahlo chashmaki andesha kard,

Az kavokib[7] dar kanorash nargisiston rekhtand.

Hayrate zad jush az on naqshi qadam dar tabi khok,

!

To nazar vo kard bar farqash guliston rekhtand.

Az havoi soyai dasti karamdarbori u,

Abrho dar jilva ovardandu boron rekhtand.

Tarfe az domonash afshondand, hasti zad nafas,

V-az khiromash yod kardand, obi hayvon rekhtand.

Nomi u burdand, asmoi qidam omad ba arz,

Az labi u dam zadand, oyoti Quron rekhtand.

Az jamolash surati ilmi azal bastand naqsh,

V-az kalomash manii tahqiqi inson rekhtand.

Gayri zotash nest, Bedil, dar khayolobodi sun,

Har chi in bastand naqshu har qadar on rekhtand. [8]

*        *        *        *        *

Az Abuhurayra (raz) rivoyat ast, ki Rasululloh, (s) farmud: «Hokoluda shavad binii marde, ki maro peshash yod kardand va u bar man durud nafiristod». (Tirmizi).[9]

SHarh: Az in hadis istehbobi[10] durud guftan bar Habibi Hudo (s) dar har zamone, ki nomash zikr megardad, yo navishta meshavad, daryoft megardad. Lekin iddae az donishmandoni islomi mutaqidand, ki in kor vojib ast.[11]

*        *        *        *        *

Az Abuhurayra (raz) rivoyat ast, ki Rasululloh (s) farmud: «Qabri maro id[12] nagardoned va bar man durud firisted, zero ki dar har joe, ki boshed, durudi shumo ba man merasad». (Abudovud).[13]

SHarh: «Qabri maro id masozed» – yane: ziyorati qabri maro id masozed, yo qabri maro mazhari id masozed. Manoi on man namudan ast az jam shudan baroi ziyorati on Hazrat (s) misle ki dar ruzhoi id mardum jam meshavand. Zero ki id ruzest, ki dar on bozihovu oroishho kardan joiz ast va dar on baroi izhori shodivu khursandi meoyand, ki ahli kitob in korro bo raftan ba ziyorati qabrhoi paygambaronashon anjom medodand, to in ki Hudovand bar dilhoyashon pardai gaflatro nihod va onho ravishi butparastonro dar ziyorat kardani shaytonhoyashon payravi namuda, qabrhoi paygambaronashonro masjid sokhta, ba suyi on namoz guzoridand. Az in ru Paygambar (s) farmud: «Parvardgoro, qabri maro bute magardon, ki mavridi parastish qaror girad». Va niz farmud: «Hamono khashmi Hudo fuzuntar shud bar guruhe, ki qabrhoi paygambaronashonro masjid qaror dodand».[14]

*        *        *        *        *

Az Abuhurayra (raz) rivoyat ast, ki Rasululloh (s) farmud: «Hej yak nest, ki bar man salom kunad, magar in, ki Hudovandi taolo ruhamro ba man boz megardonad, to javobi salomashro bidiham». (Abudovud).[15]

*****

Az Hazrati Ali (raz) rivoyat shuda, ki Rasululloh (s) farmud: «Bakhil on ast, ki peshash nomam burda shud va bar man durud nafiristod». (Tirmizi).[16]

*        *        *        *        *

Hazrati Umayri Ansori (raz) mefarmoyad, ki: «Rasululloh (s) farmudand: “Har shakhse az ummati man ba khulusi dil yak bor bar man durud bifiristad, Alloh taolo bar u dah rahmat nozil mefarmoyad va ba ivazi on dah daraja baland mefarmoyad, baroi u dah neki menavisad va dah gunohashro muof mefarmoyad». (Nasoi).[17]

*        *        *        *        *

Hazrati Anas (raz) mefarmoyad, ki: «Rasululloh irshod farmudand, ki: «Ruzi juma bar man ba kasrat durud bifiristed, baroi in, ki Jabrail (a) az jonibi Parvardgor alon in payomro ovard, ki: «Dar ruyi zamin har musalmone, ki yak bor bar tu durud mefiristad, Man bar u dah rahmat nozil mekunam va farishtahoi Man baroi u dah bor duoi magfirat mekunand». (Tabaroni).[18]

*****

Hazrati Kab (raz) mefarmoyad: «Vaqte ki dui savvum az shab meguzasht, Rasululloh (s) (baroi namozi tahajjud) baland shuda mefarmud: «Ey mardum, Allohro yod kuned, Allohro yod kuned, chizi takondihandae omad va rasid va chize, ki bad az on meoyad omadu rasid (matlab in ast, ki vaqti damidani suri avval va bad az on suri duvvum nazdik omad) marg hamroh bo tamomi sakhtihoi khud faro rasid, marg hamroh bo tamomi sakhtihoi khud faro rasid».

Binobar in Ubay ibni Kab (raz) mefamoyad: «Man arz kardam:

  • YO Rasulalloh (s), man mekhoham bar SHumo bisyor ziyodatar durud bifiristam. Man az vaqti duovu azkori khud chi kadar vaqt baroi durudi sharif tayin kunam?

Rasululloh (s) irshod farmudand:

  • Har chi qadar bikhohi.

Man arz kardam:

  • YAk chahor vaqtro?

Rasululloh (s) irshod farmudand:

  • Har chi qadar bikhohi va agar beshtar kuni, baroi tu behtar ast.

Man arz kardam:

  • Nisfi vaqtro?

On Hazrat (s) irshod farmudand:

  • Har chi qadar bikhohi va agar beshtar kuni, baroi tu behtar ast.

Arz kardam:

– Du savvumi vaqtro tayin kunam?

On Hazrat (s) irshod farmudand:

  • Har chi qadar bikhohi va agar beshtar kuni, behtar ast.

Man arz kardam:

  • Man tamomi vaqti khudro baroi durud firistodani bar SHumo tayin mekunam.

Rasululloh (s) irshod farmudand:

 

– Agar chunin bikuni, Alloh hamai gamhoi turo dur mefarmoyad va hamai gunohoni turo niz muof mekunad» (Tirmizi).[19]

Tavzeh: Rasululloh (s) az nazdik omadani qiyomat mardumro tarsondand, to in ki mardum az yodi qiyomat gofil naboshand.[20]

*****

Ruvayfi ibni Sobit (raz) mefarmoyad, ki: “Har kas bar Muhammad (s) inchunin durud bifiristad:

«Allohumma anzilhu-l-maqada-l-muqarraba indaka yavma-l-qiyomah».

Tarjuma: Ey Alloh, Muhammad (s)-ro ruzi qiyomat nazdiki Hud dar maqomi qurbi makhsus joy ato bifarmo.

Rasululloh (s) farmudaast, ki: «Baroi on shakhs shafoati man vojib meshavad». (Bazzor, Tabaroni).[21]

*****

Hazrati Abuhurayra (raz) mefarmoyad, ki: «Rasululloh (s) irshod farmudand: “Har kas dust dorad vaqte, ki bar ahli bayti mo durud bifiristad, savobi u bo paymonai bisyor buzurge paymon shavad. Pas, u bo in kalimot in durudro bikhond:

«Allohumma salli alo Muhammadin nabiyyi va azvojihi ummahoti-l-muminina va zurriyyatihi va ahli baytihi kamo sallayta alo oli Ibrohima, innaka Hamidu-m- Majid».

Tarjuma: Ey Alloh, bar Paygambar Muhammad (s) va hamsaroni u, ki modaroni muminon hastand va bar nasli u va bar ahli bayti u rahmat nozil bifarmo, chunonki bar ahli bayti Ibrohim (a) rahmat nozil farmudi. Hamono Tu sazovori hamdu sitoish va sohibi azamat hasti. (Abudovud). [22]

Az dami subhi azal to ba qiyomi arasot,

Bar saru poyi diloroi Muhammad salavot.

*             *          *          *          *

Dar «Ravzatu-l-ulamo»-i qudvatu-l-fuqaho SHaykh Abulhasan Ali ibni YAhyoi Bukhori (pah) ovardaast va naql az Abuhurayra (raz) kardaast, ki guft: «Hej mumin bar Hazrati Risolat (s) salavot nafiristad, magar on, ki Haq taolo farishtaero tayin namoyad, to on salavoti on bandaro ba kamtar az turfatulayns ba qabri on Hazrat (s) darorad va guyad:

  • YO Rasulalloh (s), falon ibni falon, yo falona binti falon bar tu yak navbat durud firistod.

Hazrati Risolat (s) az kamoli farahu shodmoni dar javob guyad:

  • U bar man yak navbat salavot firistod, az man dah salavot bar vay birason va mar uro biguy: «Agar yake az in dah salavot besh nabudi, bo man dar bihisht daromadi, bar misoli u in du angushti sabboba[23] va vusto,[24] ki ba ham manzum sokhta va shafoati man mustaid gashti, fakayf, ki in dah salavoti komil a ast».

Farishta az ravzai mutahharai Nabavi (s) ba jonibi qudsi Ilohi jalla va alo hozir oyad va ba Haq subhonahu taolo arzi salavoti banda kunad va guyad:

  • Hudovando, falon banda ba ruhi Habibi Tu yak navbat salavot firistod.

Haq taolo farmoyad:

  • Uro dah salavot az Man birason va biguy, ki: «Agar az in dah salavot yake besh nabudi, otashi duzakh hargiz nasukhti, fakayf, ki aknun dah salavoti komila ast».

Bad az on taolo farmoyad, ki:

  • Buzurg dored durudi bandai Maro dar khazonai illiyin va az baroi ruzi ehtiyoji u zakhira gardoned.

Ba adadi har yak hurufi az on salavote, ki bar zaboni banda jori gashtaast, Haq taolo farishtaero khalq farmoyad, ki mar uro sesadu shast cap boshad va bar har cape sesadu shast ruy va bar har rue sesadu shast dahon va bar har dahone sesadu shast zabon va bar har zabone ba sesadu shast lugat Haq taoloro hamdu sano meguyad, ki hej lugate ba lugate mushobeh naboshad va savobi in hama sanohoro dar nomai amoli on banda menavisad, ki bar Hazrati Risolat (s) durud firistoda, to ba ruzi qiyomat».[25]

SHikanad tegi zabonam hama dam shokhi nabot,

Bod bar qomati ranoi Muhammad salavot.

*****

Dar «Riyozu-l-muzakkirin»-i Imom Abuahmad ibni Zayd (pah) ovarda, ki Hazrati Risolat (s) farmudaast, ki: «Haq taolo se chizro talqini sam[26] namuda, ki albatta shunavand:

YAke, bihisht, ki hej kas az Haq taolo az ummati man bihisht natalabad, magar on, ki bishnavad va duo kunad, ki: «Ilohi, bandai tolibi maro ba man rason».

Duvvum, duzakh ast, ki hej kas az vay najot najuyad, magar on, ki duzakh guyad: «Hudoyo, uro az man najot deh».

Savvum, farishtaest muakkal bar qabri man, hej kas nest az mardu zan, ki bar man salavot firistad, magar on, ki on farishta bishnavad va biguyad: «YO Muhammad (s), falon banda bar tu salavot firistod». Va Haq, taolo mutakaffil[27] shud, ki har ki bar man yak bor salavot firistad, Haq taolo bar vay dah bor salavot firistad va har ki bar man dah bor salavot firistad, Haq taolo bar vay sad bor salavot firistad va har ki bar man sad bor salavot firistad, Haq taolo bar vay hazor bor salavot firistad va har ki bar man hazor bor salavot firistad, hargiz otashi duzakh uro napoyad».[28]

*        *        *        *        *

Dar «Riyozu-l-muzakkirin» ovardaast, ki Hazrati Risolat (s) farmud, ki: “Har ki bar man salavot firistad az ruyi tazim va rioyati haqqi man, Hudoi taolo az on salavot farishtae khalq kunad, ki mar uro bole dar Mashriq va bole dar Magrib va poyhoi u dar zamini haftum va gardani u dar zeri Arsh khamgashta pechida. Bad az on Hudoi taolo farmoyad, ki: «Ey farishta, bar on bandai Man salavot firist hamchunone, ki u bar Habibi Man (s) salavot firistodaast». On farishta bar on bandai salavogguy salavot mefiristad, to ba ruzi qiyomat. Va har bor, ki banda salavot mefiristad, hamchunin farishtae makhluq meshavad va ba salavoti u to ba ruzi qiyomat iqdom menamoyad».[29]

*        *        *        *        *

Dar «Ravzatu-l-ulamo» ovardaast, ki Abukomil az Hazrati Risolat (s) rivoyat mekunad, ki farmudand: “Har ki bar man, ki Muhammadam (s), se bor salavot firistad, ki on az ruyi muhabbatu ishtiyoq ba liqoi man boshad, ba karami Ilohi jalla va alo vojib gardad, ki gunohoni on ruzu shabi uro biyomurzad».[30]

Farzi aynastu hameguyam to vaqti mamot.

Dam ba dam bar guli rukhsori Muhammad salavot.

*        *        *        *        *

Dar «Riyozu-l-muzakkirin» ovardaast, ki Abusaidi Hudri (raz) rivoyat mekunad az Hazrati Rasululloh (s), ki farmudand: «Hej guruhe dar majlise jam nashavand, ki dar on majlis bar Hazrati Risolat (s) durud nafiristand, magar on, ki on majlisro bar eshon hasrate boshad ruzi qiyomat va agar chand dar bihisht daroyand az baroi savobi bisyor, ki mutafarre[31] bar salavot binand va on savobho bar eshon favt shuda boshad».[32]

 

Nati SHaykh Attori Vali (pah)

Ey oftobi sarkash yak zarra khoki poyat,

Obi hayot rashhe[33] az jomi jonfizoyat.

Ham khojagii gardun dil bar vafo gulomat,

Ham podshohi  geti jon bar miyon gadoyat.

Ham charkh khirqapushe dar khonaqohi  ishqat,

Ham Jabrail murge dar domi dilraboyat.

Dar cap girifta olam andeshai visolat,

Dar chashm karda Kavsar khoki dari saroyat.

Kavsar, ki obi hayvon yak shabnam ast az vay,

Darbasta to ba jon dil dar lali dilkushoyat.

Sirre, ki har du olam yak zarra menayoband,

Jovid kaf girifta jomi jahonnamoyat.

Navbovai[34] jamolat mohi  nav ast, na mah

Bandi kulah zi khijlat dar domani qaboyat.

Tu marqabi nakui metozivu mahu mehr,

CHun soya dar rikobat, chun zarra dar havoyat.

To buyi zulfi mushkat purbuy kard jonam,

Attori mushkrezam az zulfi mushksoyat.[35]

*        *        *        *        *

Kab ibni Ujra (raz) rivoyat mekunad, ki: «YAk bor Rasululloh (s) irshod farmudand, ki:

  • Nazdiki minbar jam shaved.

Mo hozir shudem. Vaqte on Hazrat (s) bar ruyi avvalin pallai minbar qadami muborakro guzoshtand, farmudand: «Omin». Va hangome ki bar pallai duvvum qadam guzoshtand, boz farmudand: «Omin». Va chun bar pallai savvum qadam nihodand, boz farmudand: «Omin». Vaqte ki on Hazrat (s) az khutba forig shudandu poyon tashrif ovardand, mo arz kardem, ki:

  • Imruz mo chize az SHumo shunidem, ki qablan nashunida budem.

On Hazrat (s) farmudand:

  • Dar on vaqt Jabrail (a) peshi man hozir shud. Vaqte ki bar pallai avval qadam guzoshtam, guft: «Halok bod kase, ki mohi sharifi ramazonro daryoft va boz ham gunohoni u bakhshuda nashudand». Man guftam: «Omin». Vaqte ki bar pallai duvvum qadam guzoshtam, guft: «Halok bod kase, ki peshi u zikri tu bishavad va u bar tu durud nafiristad». Man guftam: «Omin». Bar pallai savvum, ki qadam nihodam, guft: «Haalok bod kase, ki padaru modarash, yo yake az on du ba sinni piri birasand va u on qadar ba onho muhabbat va khidmat nakunad, ki khudashro ba vasilai duoi onho ba jannat dokhil kunad». Man guftam: «Omin». (Hokim, Ibni Hibbon).[36]

Tavzeh. Dar in hadis Jabrail (a) se duoi bad kard va Rasululloh (s) bar har se duo «Omin» farmudand. Duoi badi farishtai muqarrabe misli Jabrail (a) chizi kame nest va boz quvvat va shiddate, ki dar in duo ba sababi «Omin» guftani Rasululloh (s) paydo shudaast, vozeh ast. Alloh jalla jaloluhu ba buzurgii Hudash moro az in har se nav tavfiqi parhez ato farmoyad va az in badiho mahfuz bidorad, v-agarna dar halokati mo shakke nest. Az baze rivoyoti «Durri mansur» malum meshavad, ki Hazrati Jabrail (a) az Rasululloh (s) khost, ki «Omin» biguyand, on goh on Hazrat (s) «Omin» guftand, ki az in rivoyat ahamiyati duoi bad malum meshavad.

Nafari avval on ast, ki mohi muboraki sharifi ramazon bar u bigzarad va u az magfirat mahrum bimonad. YAne ruzhoi mohi purkhayru barakate misli mohi sharifi ramazon ham dar gaflatu gunoh bigzarad, zero, magfirat va rahmati Alloh jalla jaloluhu dar mohi sharifi ramazon misli boron meborad. Va agar mohi muboraki sharifi ramazon bar kase ba gunae bigzarad, ki ba sababi amoli bad va kutohihoi khud az magfirat mahrum bimonad, baroi magfirati u chi fursate behtar az on ba dast meoyad? Va dar halokati chunin shakhse chi shakke vujud dorad? Va tariqai magfirat shudan in ast, ki vazoifero, ki dar mohi sharifi ramazon boyad anjom dod, az qabili ruzavu taroveh bo muvozibat[37] va ehtimomi komil ado kunad va boz har vaqt az gunohi khud ba kasrat[38] tavbavu istigfor kunad.

Duvvumin kase, ki baroi u duoi bad shudaast, shakhsest ki nazdi u zikri Rasululloh (s) bishavad va u salavotu durud nafiristad. Dar rivoyoti ziyode in matlab vorid shudaast. Ba hamin jihat baze ulamo mutaqidand, ki har goh zikri nomi muboraki Rasululloh (s) bishavad, bar shunavandagon salavot firistodan vojib ast. Ilova bar hadisi bolo vaidhoi digare niz dar mavridi shakhse, ki peshi u zikri on Hazrat (s) bishavad va u durud nafiristad, omadaast. Dar baze ahodis uro dar radifi badbakhttarin va bakhiltarin afrod shumurdaand va niz ba u sitamkor va kase, ki rohi bihishtro faromush karda va hatto jahannamivu bedin niz gufta shudaast. In tavr ham vorid shuda, ki chunin shakhse chehrai muboraki on Hazrat (s)-ro namebinad. Ulamoi muhaqqiq agarchi in tavr rivoyotro tavil kardaand, ammo joyi inkor nest, ki zohiran alfozi on Hazrat (s) dar borai kasone, ki durud namefiristand, ba qadre shadid ast, ki tahammuli on dushvor meboshad va charo in tavr naboshad? Zero ehsonoti on Hazrat (s) bar ummat bolotar az in ast, ki ba zabonu kalam gufta shavand. Va huquqi on Hazrat (s) bar ummat ba qadre ziyod ast, ki bo vujudi on, agar kase durud nafiristad, har guna tanbeh va vaid dar haqqi u ba jo va durust ast. Hudi salavotu durud ba qadre fazoil dorad, ki mahrumiyat az onho khud yak nav badnasibist. Az in bolotar chi fazilate, ki har kas yak bor bar Rasululloh (s) durud bifiristad Alloh jalla jaloluhu baroi u dah bor rahmat mefiristad. Hamchunin duoi khayri farishtagon baroi u, afv shudani gunohon, baland shudani darajot, hosil shudani savobi barobari kuhi Uhud, vojib shudani shafoat baroi u va gayruhu, inho hama izofa bar on ast. Hamchunin rizoi Alloh jalla jaloluhu va husuli rahmat va amon az gazabi U va najot az sakhtihoi qiyomat va didani joyi khud dar bihisht qabl az murdan va gayri inho vadahoest, ki baroi khondani tedodi makhsuse az durud doda shudaand. Ilova bar in az khondani durud tangii zindagi va faqr dur meshavad va dar borgohi Alloh jalla jaloluhu taqarrub va nazdiki hosil megardad va bar dushmanon piruzi hosil meshavad va qalb az nifoqu zang pok megardad, mardum bo u muhabbat mevarzand, az in qibal khushkhabariho va mujdahoi ziyodi digare, ki ba kasrat khondani durud dar ahodis omadaast. Fuqaho in matlabro vozeh bayon kardaand, ki dar tamomi umr khondani durud farz ast. Va ulamoi mazohib[39] niz bar in ittifoqi nazar dorand. Albatta, dar in mavrid ikhtilof ast, ki har goh va har lahza zikri muboraki Rasululloh (s) shavad, dar har bor khondani durud vojib ast, yo na? Nazdi baze az ulamo har bor durud khondan vojib ast va nazdi baze mustahab ast.

Savvumin shakhse, ki dar boraash duoi bad shudaast, kasest, ki padaru modari piri u har du, yo yake mavjud boshand va u on qadar khidmati onhoro nakunad, ki ba sababi on mustahiqi[40] bihisht shavad. Dar borai huquqi volidayn ham dar ahodis takid shudaast. Ulamo navishtaand, ki dar umuri[41] muboh va joiz itoati onho zaruri ast. Hamchunin navishtaand, ki az beadabi dar haqqi onho duri shavad bo takabburu gurur bo onho ru ba ru nashavad, agarchi onho mushrik boshand. Sadoi khudro balandtar az sadoi onho nakunad va bo nom onhoro sado nazanad. Dar hej kore az sabqat nagirad. Dar amri ba maruf va nahyi az munkar nisbat ba onho narmi ikhtiyor kunad, agar qabul nakunand, bo onho ba khubi raftor kunad va duoi hidoyat namoyad. Hulosa, dar har kor ehtiromi onhoro benihoyat rioya kunad. Dar yak rivoyat gufta shudaast, ki behtarini darvoza az darvozahoi bihisht padar ast, agar dilat mekhohad onro hifozat[42] kun, yo zoe gardon. YAk sahobi az on Hazrat (s) pursid, ki:

– Haqqi volidayn chist?

Farmudand:

  • Onho baroi tu ba manzalai bihishtand, yo manzalai duzakh yane rizoi onho bihisht va norizoii onho duzakh ast.

Dar hadise omadaast, ki: «YAk nigohi farzandi mute va farmonbardor hamroh bo muhabbatu shafqat ba suyi padar savobi yak hajji qabulshudaro dorad».

Dar yak hadis irshod shudaast, ki: «Alloh jalla jaloluhu ba juz shirk tamomi gunohro har qadar bikhohad afv mefarmoyad, magar sazoi nofarmonii volidayn, ki qabl az marg dar dunyo ham ba u merasonad.

YAk sahobi arz kard, ki:

  • Man irodai shirkati dar jihodro doram.

On Hazrat (s) pursidand:

  • Oyo modarat zinda ast?

U guft:

  • Bale.

On Hazrat (s) farmudand:

  • Hizmati uro ba joy ovar, ki zeri qadamhoi u baroi tu bihisht ast.

Dar hadise omadaast, ki: «Rizoi Alloh jalla jaloluhu dar rizoi padar ast va norizoii Alloh jalla jaloluhu dar norizoii padar ast». Dar rivoyoti bisyori digare niz hamin nav ahamiyatu fazilat vorid shudaast.

Baroi kasone, ki ba gaflat dar in amr kutohi kardaand va aknun, ki volidayni onho mavjud nestand, mutavajeh shudaand, dar shariati mutahhari Islom jubroni on nishon doda shudaast. Dar hadise chuiin irshod shudaast: «Kase padaru modari u dar hole murdaand, ki u nofarmonii onho mekardaast, pas, agar ba kasrat baroi onho duovu istigfor kunand, on farzand muteu farmonbardor mahsub khohad shud». Dar hadisi digare omada, ki: «Behtarin neki bad az margi padar khushraftori bo dustoni ust».[43]

Nati Kamolii Rashnagi (pah)

«Va-sh-shams»-u «Va-z-zuho» ruhi zeboi Mustafost,

«Va-l-layl» nati zulfi sumansoi Mustafost.

Tafsiri matni oyati «Mo zog»-y «Mo tago»,

SHaphy bayoni nargisi shahloi Mustafost.

Bishnav zi jon hadisi «Ano afsahu-l-arab».

Lutfi kamoli lali shakarhoi Mustafost.

Oyoti bayinot rumuze zi husni ust,

Quron nuuti jumla saropoyi Mustafost.

Doru-s-salomu jannatu firdavsu bogi khuld,

YAk kuchae zi maskanu mavoi Mustafost.

Rizvonu huru khayli maloik ba sad taraf,

Gardida jonfido ba tamoshoi Mustafost.

Kavsar iborate zi labi qandi nushkhand,

Tubo ishorae zi qadu boloi Mustafost,

Tasbehi sang bar kafi dasti muborakash,

Az yumni mujizoti mualloi Mustafost.

Binshast bar Buroq shahi takhti saltanat,

Ham Arsh farsh zeri qadamhoi Mustafost.

Ruhoniyoni quds sari khidmatash ba dush,

Jibril khodimi haramu joyi Mustafost.

«SHakku-l-qamar» bayoni sarangushti Ahmadist,

Mah shud ba charkh pora ba imoi Mustafost.

Dildodagoni shukh bar sari bozori garmi zavq,

Jon medihand bar sari savdoi Mustafost.

Bo ohi jonfigor Kamoli aladdavom,

Uro ba dil havoi tamannoi Mustafost.[44]

*        *        *        *        *

Dar «Toju-l-muzakkirin» ovardaast, ki Ibni Masud (raz) guft: «Az Hazrati Rasul (s) shunidam, ki farmud:

– Jamero ruzi qiyomat hukm ba bihisht shavad, eshon rohi bihishtro gum kunand va hayron furu monand. Guftand:

  • YO Rasulalloh (s), onho chi toifa boshand?

Farmud:

  • Kasone, ki nomi man dar majlisi eshon mazkur shudaboshad va eshon bar man durud nafiristoda boshand.

CHunonchi farmud: “Har kas, ki bar man durud guftanro faromush kunad, faromush kunad rohi jannatro».[45]

*****

Dar «Toju-l-muzakkirin» ovardaast, ki dar khabar ast ki: “Har kase, ki biguyad:

Lo iloha illallohu Muhammadu-r-rasululloh.

Va bad az on guyad:

Allohumma salli alo Muhammadiv-va alo oli Muhammadiv-va sallim.

In kalimot az dahoni u ba surati murgi sabze berun oyad va mar uro du bol boshad, ki agar bikushoyad az Mashriq to Magribro furu girad va mar in murgro ovoze boshad bar misoli ovozi rad va in murg meravad to ba Arshi majid birasad. Arsh az ovozi u muztarib gardad. Haq taolo guyad:

  • Sokin shav.

On murg guyad, ki:

  • CHi guna sokin shavam, ki guyandai maro nayomurzidai?

Karati duvvum guyad, ki:

  • Sokin shav.

Boz guyad:

  • CHi guna sokin shavam?

Karati savvum farmoyad, ki:

  • Sokin shav.

Hamon javob guyad. Farmon oyad, ki:

  • Guyandai turo biyomurzidam va bar vay rahmat kardam.[46]

*****

Dar «Ravza» rivoyat az Ali ibni Abutolib (raz) kardaast, ki Hazrati Risolat (s) farmudaast, ki: «Nest hej duo, magar on, ki miyoni on duo va osmon hijobest, to durud nafiristand bar Rasul (s). CHun durud firistod, on hijobho bardoshta gasht va on duo az osmon darguzasht va agar durud nafiristod, on duo bar sari vay boz gasht».[47]

*****

Dar «Riyozu-l-muzakkirin» ovardaast, ki amira-l-muminin Ali (raz) az Hazrati Risolat (s) rivoyat kard, ki farmudand: “Har ki maro se bor durud guyad har ruz va dar ruzi juma sad bor biguyad:

«Salavotullohi va maloikatihi va rusulihi  va ahbobihi va jamea khalqihi  alo Muhammadiv-va alo oli Muhammadin alayhi-s-salomu va rahmatullohi va barakotuh».

Ba durusti, ki barobari hamai khaloiq bar Mustafo (s) durud firistoda boshad va uro ruzi qiyomat dar zumrai ashobi Rasul (s) mahshur[48] gardonand va Paygambar (s) dasti uro girifta dar bihisht daroyad».[49]

Ruboi az tabi murattibi in kitob:

Agar khohi jamoli Kibriyoro,

Bihishtu Kavsaru dorulbaqoro.

Guli ruyat bishu bo shabnami ishq,

Bigu, jono, durudi Mustaforo.

*****

Dar «Riyozu-l-muzakkirin» ovardaast va naql az Anas ibni Molik (raz) kardaast, ki: «Hej vaqt du musalmon bo ham narasand va bo yakdigar musofaha[50] nakunand va bar Hazrati Risolat (s) salavot nafiristand, magar in, ki chun mutafarriq[51] shavand, gunohoni peshinavu oyandai eshon omurzida shuda boshad».[52]

*        *        *        *        *

Dar «Riyozu-l-muzakkirin» ovardaast, ki Hazrati Risolat (s) farmud, ki: “Har ki dar ruzi jumavu shabi juma sad bor bar man durud firistad, Haq taolo sad hojati uro ravo kunad, haftod az hojathoi okhirat va si az hojathoi dunyo va farishtaero Haq taolo nasb kunad, to on salavoti uro bar man darovarad va hamchunone, ki bar shumo hadoyo darovarand dar tabaqho. Va on salavot nazdi man dar sahifai bayzovi[53] sabt boshad va bar vay nomi on musalli[54] falon ibni falon navishta buvad va in sahifa nazdi man boshad, to ba ruzi qiyomat».[55]

*****

Dar «Riyozu-l-muzakkirin» dar fazli salavoti ruzi juma Hoja (s) farmud, ki: “Har ki ruzi juma chihil navbat bar man salavot firistad, Haq taolo gunohoni khashtodsolai uro biyomurzad va har ki ruzi juma bar man sad bor salavot firistad, Haq taolo dusadsola gunohoni uro biyomurzad va har ki hazor bor bar man salavot firistad, namirad, to joyi khudro dar bihisht nabinad».[56]

*****

Ibni Umar (raz) rivoyat mekunad az Hazrati Risolat (s), ki farmudand: «CHun ruzi qiyomat shavad, mardero az ummati man ba otashi duzakh farmon shavad va chun uro ba sairi jahannam darorand, dar girya shavadu guyad:

  • YO maloikatu-r-Rahmon, maro ba kujo hukm kardaand?

Guyand:

  • Ba otashi duzakh.

Guyad:

  • Maro soate ba holi man guzored, to bar akhvoli khesh girya kunam.

Nazm:

Biyo, ey ashk, to bar ruzgori kheshtan giryam,

CHu sham az giryai shabhoi tori kheshtan giryam.

Nadoram mehrubone, to kunad bar holi man girya,

Hamon behtar, ki khud bar holi zori kheshtan giryam.

Madad farmo ba khuk ey dil, ki dar chashmam namond obe,

Ki khohlam yak dam az hijroni yori kheshtan giryam.

Farishtagon guyand:

  • Ey banda, in girya dar dunyo boisti, to foidae bar on murattab gashti, imruz girya chi foida merasonad?

Bayt:

Iloji voqea qavl az vuqu boyad kard,

Dareg sud nadorad chu kor raft az dast.

Banda guyad:

  • Ey farishtagon, man az zumrai farzandoni Odamam va tahhammuli otashi duzakhro nadoram va az jumlai ummatoni Muhammadam (s) va ba Hudovandi khud in gumon nameburdam.

Farishtagon guyand:

  • Ey banda, chi gumon meburdi?

Guyad, ki:

  • Umedvori ba Parvardgori man chunon bud, ki maro bo yahudu nasoro dar duzakh mujtame[57] nagardonad.

Farishtagon guyand:

  • Ey banda, inak Muhammad (s) istoda nazdi Parvardgori khud jalla va alo, uro bikhon, to turo shafoat kunad va illo ba hoviya[58] giriftor shavi.

Banda az goyati bekhudi ovoz barorad va dar arasot Hazrati Sayidu-s-sodotro (s) bikhonad. CHun Hazrati Hoja (s) ovozi on bandaro bishnavad, ba jonibi u mubodirat namoyad va on bechoraro dar qabzai maloika maqbuz va dar changi zaboniya mahbus binad, farmoyad, ki:

  • In bandaro ba man supored, to digarbora vazni amoli u kunam va tafahhusi ahvoli u namoyam.

Maloika guyand:

  • Ey Muhammad (s), mo bandagonem mamur, to farmoni Ilohi jalla va alo naboshad, dast az in banda boznadorem.

Hazrat (s) ruy ba jonibi Qudsi Ilohi orad va Hazratti Haq jalla va aloro sujud kunad, bad az on guyad:

  • Hudovando, maloikai Tu miyoni man va yake az ummati man hoil gashtaand.

Hitobi mustatobi Rabbu-l-arbob darrasad, ki:

  • Ey farishtagon, bandai Maro bar Paygambari Man supored, to digarbora vazni amoli u namoyad.

CHun Hoja (s) on bandaro ba poyi tarozu orad va sahifai bayzovie berun orad va dar vay kitobate az nur karda, dar kaffai hasanoti on banda nihad va yakbor bar sayioti banda rohij gardad. Farmoni Ilohi darrasad, ki:

  • Bandai Maro ba bihisht darored.

CHun on bandaro ba bihisht rasonand, Hazrati Risolat (s)-ro bar dari bihisht muloqot kunad. Farmoyad (s), ki:

  • Maro meshinosi?

Guyad:

Padaru modaram fidoi tu bod, chi qadar ruyat zebost va, buyat ruhafzost.

Bayt:

Ham rut xysh,ham but xysh, ham vadaat xysh, ham liqo,

Hoham bidonam, to ba in husnu shamoil kisti?

Farmoyad, ki:

– Manam Paygambari tu Muhammad (s) va on sahifa, ki ba on hasanot bar sayiot rohij[59] omad, on salavote bud, ki dar dunyo ba ruhi man firistoda budi.

On banda dar qadamhoi on Hazrat (s) aftad va busa dar qadamhoi sharifi on Hazrat (s) zanad va guyad:

– Ey Muhammad (s), agar shafoati tuvu salavoti tu nabudi, man chun duzakhiyoni digar ba barzakhi duzakh mubtalo megashtam va qarini sadhazor dardu balo mebudam».[60]

* *          *          *          *

Dar «Navodiru-l-usul»-i Imom Ali Hakimi Tirmizi (qaddasallohu ruhahu) rivoyat az Abdurrahmoni Sumra mekunad, ki guft: «Ruze Hazrati Risolat (s) az khona berun omad va farmud: «Dush khobi ajabe didam, mardero az ummati khud bar Puli Sirot didam, ki meguzasht larzon va aftonu khezon, durude, ki bar man firistoda bud, biyomad va dasti u bigirift va uro mustaqim gardonida, az Puli Sirotash ba salomat biguzaronid».[61]

* *          *          *          *

Rivoyat ast, ki ruze Hazrati Risolatpanoh (s) dar masjid nishasta bud va bo ashobi izom va ahbobi kirom (raz), ki arobie daromad va bar eshon salom kard bad-in tariq, ki:

  • Assalomu alaykum, yo ahla-l-qura-sh-shomikhu va-l-kiromu-s-sodij.

Hazrat (s) uro bar Abubakr (raz) taqdim karda, nazdi khud nishond. Abubakr (raz) guft:

  • Ey Rasulalloh (s), chunin donistaam, ki dar ruyi zamin kasero az man dusttar namedori, aknun sababi taqdimi in arobi bar man chist?

Hazrat (s) farmud:

  • Ey Abubakr (raz), Jabrail (a) omad va khabar ovard, ki in arobi bar man salavote mefiristad, ki kase pesh az vay nafiristodaast.

Guft:

  • Ey Rasulalloh (s), on salavot kadom ast? Farmud, ki:

«Allohumma salli alo Muhammadiv-va alo oli Muhammadin fi-l-avvalina va-l-okhirina va fi-l- malai-l- alo ilo yavmi-d-din».

Amira-l-muminin Abubakr (raz) guft:

  • Ey Rasulalloh (s), maro khabar kun az savobi salavot.

Paygambar (s) farmud, ki:

  • Agar hamai daryoho siyohi gardand va tamomi darakhton qalam shavand va hamai maloika kotib gardand va daryoho kholi gardand va qalamho shikasta shavand, savobi in salavot navishta nashavad.[62]

*****

Vahy kard Haq subhonahu va taolo ba Muso ibni Imron (a), ki:

  • Ey Muso (a), mekhohi, ki Man ba tu nazdiktar bosham az kalomi tu bar zaboni tu va az andeshai tu bar dili tu va az ruhi tu ba badani tu va az nuri basari tu ba basari[63] tu va az shunavoii tu ba gushi tu va az obi dahoni tu ba dahoni tu va az siyohii chashmi tu ba safedii chashmi tu?

Muso (a) guft:

  • Hudovando, hamai orzui man in ast, ki ba Tu nazdik shavam.

Haq taolo farmud, ki:

  • Ey Muso (a), durud bar Muhammad (s) bisyor guy, to ba in davlat musharraf gardi va bo Bani Isroil in paygom rason, ki har ki ba Man muloqot kunad va hol on ki munkiru johidi Muhammad (s) boshad, bar vay zabonai duzakhro musallat gardonam va uro az liqoi Hud mahjub gardonam, ki saodati mushohidati Man darnayobad va hej farishtae bar vay rahm nakunad va hej paygambare mar uro shafoat nakunad va maloika uro barmekashand, to ba duzakh andozand, bad az on jovidon dar duzakh bimonad, ki hargiz najot nayobad.

Muso (a) guft:

  • Parvardgoro, Muhammad (s) kist, ki ba Tu nazdik nashavam, magar ba salavoti bar vay va ba davlati qurbat saodatmand nagardam, magar ba vasilai durudi bar vay?

Haq taolo farmud:

  • Ey Muso (a), agar Muhammad (s) va ummati u nabudi, na bihisht ofaridame va na duzakh va na oftobro padid ovardame va na mohro va na ruzro paydo kardame va na shabro va na malaki muqarrab va na nabivu mursal va na turo. Ey Muso (a), agar iqror ba nubuvvati Muhammad (s) nakuni va bar u durud nafiristi, turo bar otashi duzakh bisuzonam, agarchi Ibrohimi Halil (a) boshi.

Mugso (a) guft: Iloho, ba durusti, ki iqror kardam va guvohi dodam ba fazli Muhammad (s) va durud bar vay bisyor firistam, ammo mekhoham bidonam, ki maro dusttar medori, yo Muhammad (s)- ro?

Haq taolo farmud:

  • Ey Muso (a), tu Kalimi Mani va Muhammad (s) Habibi Man ast va Habib dusttar az Kalim ast.[64]

*****

Anas ibni Molik (raz) naql mekunad az on Hazrat (s), ki farmudand: «Haroyina Hudo joy medihad dar zeri soyai Arsh yozdah nafarro az ummati man:

  1. On, ki tahorat kard dar ruzhoi zimiston ba vuzui komil.
  2. On, ki piyoda suyi masjid ravad.
  3. On, ki guzorad namozi tahajjudro duvozdah rakat, zero ki duo dar namozi tahajjud qabul meshavad.
  4. On, ki nekui kard bar yatimon.
  5. On, ki kharj kard molro bar bevagon.
  6. On, ki ado kard haqqi Hudovandi taoloro ba vajhi komil.
  7. On, ki nigoh dosht har du dasti khudro az muharramoti Hudovandi taolo.
  8. On, ki daf kard mashaqqatu huznro az ummati man.
  9. On, ki khushnud gardonid ummati maro.
  10. On, ki guft dar shabu ruz kalimai shahodatro, ki in ast: «Ashhadu al-lo iloha illallohu vahdahu lo sharikalahu va ashhadu anna Muhammadan abduhu va rasuluh».
  11. On, ki khond durudro bar on Hazrat (s) bisyor dar har soate».[65]

*****

Anas ibni Molik (raz) rivoyat kunad az on Hazrat (s) ki: “Har ki yak bor in durudro khonad, navishta kunad Hudoi taolo baroi vay savobi haji maqbul va savobi kasero, ki ozod kard bandaero az avlodi Ismoil (a). Va farmoyad Hudovandi taolo: «Ey farishtagoni Man, in bandaest az bandagoni Man, ki bisyor khondaast durudro bar Habibi Man – Muhammad (s), pas, savgand ast bar izzati Man va judi Man va jaloli Man va buzurgii Man va irtifoi Man, ki albatta, bidiham vayro ba har harfe, ki durud khond bar Habibi Man – Muhammad (s) kushke dar bihisht va albatta, biyoyad nazdi Man dar ruzi qiyomat dar zeri Livoi Hamd va nuri ruyash monandi mahtobi shabi chahordahum boshad va dasti vay dar dasti Habibi Man boshad. In baroi kasest, ki khonad in durudro dar har ruz, yo dar har shab, yo dar shabi juma, yo dar ruzi juma va baroi vay ast in fazilat. Va Hudo sohibi fazli azim ast». Durud in ast:

Bismillohi-r-Rahmoni-r-Rahim

«Allohumma salli alo Muhammadiv-va alo oli Muhammadin khayri-l-khaloiqi va afzali-l-bashari va shafei-l-ummati yavma-l-mahshari va alo oli sayidino Muhammadin bi adadi kulli malumotika va salli alo jamei-l-anbiyoi va-l-mursalina va ala-l-maloikati-l-muqarrabina va alo ibodillohi-s-solihin, birahmatika yo Arhama-r-rohimin».

Tarjuma: Hudovando, rahmat kun bar Muhammad (s) va bar oli Muhammad (s), ki behtarini makhluqot ast va behtarini bashar ast va shafoatkunanda ast dar ruzi mahshar va bar oli sardori mo Muhammad (s) ba shumori hamai makhluqoti Tu va rahmat kun bar hamai paygambaron va rasulon va bar farishtagoni muqarrab va bar hamai bandagoni nekukor, ba rahmati Hud, ey Mehrubontarini mehrubonon.

Va har ki bikhonad in salavotro, to okhiri umr pok shavad az gunohoni khud monandi ruze, ki zoida bud vayro modarash va berun ravad az dunyo bo imon va barangezonida shavad bo shuhado».[66]

*****

Baze olimon farmudaand, ki durud guftan bar on Hazrat (s) inchunin ast, ki biguyad:

Allohumma ushhiduka va ushhidu maloikatika an usalli alo Muhammad.

Tarjuma: Hudovando, shohid megardonam Turo va shohid megardonam farishtagoni Turo bar in ki durud mekhonam bar Muhammad (s).[67]

Va baze az eshon farmudaand, ki durud guftan bar on Hazrat (s) hamchunin ast, ki biguyad:

Allohumma salli alo Muhammadi-n-nabiyyi-l-ummiyi.

Pas, har ki durud khonad bar on Hazrat (s) sad bor dar ruz, yo dar shab, binushad az Havzi Kavsar obi sof va naravad az dunyo, magar bibinad didori Muhammad (s)-ro.[68]

*****

CHun Imom Muhammadi Hanbal (raz) vafot yoft, marde az khodimoni Abulhasani Savri (pah) uro dar khob did, pas, pursid, ki:

  • Hudo bo tu chi muomila kard?

Guft:

  • Biyomurzid maro.

Guft:

  • Ba chi sabab?

Guft:

  • Ba barakati in durud. Durud in ast:

Bismillohi-r-Rahmoni-r-Rahim

Allohumma salli alo Muhammadin bi adadi man sallo alayhi va salli alo Muhammadin bi adadi mal-lam yusalli alayhi va salli alo Muhammadin kamo tuhibbu va tarzo ay-yusalliya alayh va salli alo Muhammadin kamo amartano bi-s-salavoti alayhi va salli alo Muhammadin kamo yambagi-s-salavotu alayh.

Tarjuma: Hudovando, rahmat kun bar Muhammad (s) ba shumori kase, ki durud mekhonad bar vay; va rahmat kun ba Muhammad (s) ba shumori kase, ki durud namekhonad bar vay; va rahmat kun bar Muhammad (s) chunonki dust medori va rozi shavi, ki durud khonda shavad bar vay; va rahmat kun bar Muhammad (s) chunonki amr kardai moro bar durud guftani vay; va rahmat kun bar Muhammad (s) chunonki sazovor ast, ki durud khonda shavad bar vay.

Pas, har ki bikhonad in durudhoi panjgonaro dar shabonaruze bistu yak bor, pas, baroi vay haft nemat ast:

  1. Dar rizqi u barakat padid oyad.
  2. Muhtoji makhluqe nagardad.
  3. Dar holati jonkandan kalimai tavhid bar zabonash oson gardad.
  4. Sakhtihoi marg bar vay oson gardad.
  5. Guri vay farokh gardad.
  6. Dimogash az khushbuihoi bihisht khushbuy gardad.
  7. Behisob dar bihisht dokhil shavad.[69]

*****

Ovardaand, ki on Hazrat (s) nishasta bud dar masjid, ki nogah daromad bar vay javone az ansor, pas, binishond vayro on Hazrat (s) dar majlisi khud bartar az Alivu Usmon (raz). Pas, pursida shud az in amr. Farmud on Hazrat (s): “Haroyina man nishonidam vayro bartar az in har du, zero ki haroyina nest dar dunyo kase, ki durud guyad bar man ziyodatar az vay va meguyad har pagohu begoh in durudhoi panjgonaro, ki onho sobiqan zikr yoftand».[70]

*****

Va gufta shudaast, ki har ki khonad in durudro, pas baroi vay muzdi hazor namoz va hazor haj va umra ast.

Bismillohi-r-Rahmoni-r-Rahim

Allohumma salli alo Muhammadin bi adadi anfosi-l-makhluqot; va salli alo Muhammadin bi adadi ashjori-l-mavjudot; va salli alo Muhammadin bi adadi hurufi-l-lavhi  va-d-daavot; va salli alo sayidino Muhammadin bi adadi savokini-l-arzina va-s-samovoti mina-l-mavjudoti va-l-madumoti ilo abadi-l-obod; va sallallohu alo Muhammadiv-va olihi va ashobihi ajmain, birahmatika yo Arhama-r-rohimin.

Tarjuma: Hudovando, rahmat kun bar Muhammad (s) ba shumori anfosi makhluqot; va rahmat kun bar Muhammad (s) ba shumori darakhtoni mavjud; va rahmat kun bar Musammad (s) ba shumori harfhoi Lavhi mahfuz va duoho; va rahmat kun bar Muhammad (s) ba shumori boshandagoni zaminhovu osmonho az mavjudot va madumot to abadulobod; va rahmat kun bar Muhammad (s) va bar oli vay va bar ashobi vay hama ba rahmati Hud, ey Mehrubontarini mehrubonon.[71]

*****

Rivoyat ast az Anas (raz), ki naql mekunad az on Hazrat (s), ki vay farmud: «Ey Abuhurayra (raz), vaqte ki boshi tu dar dehae va dar on deha jamoate boshand, ki durud namekhonand dar on deha ba man dar shabu ruze sad bor, pas, bitars az on, zero ki dar on deha khohad omad gazabi Parvardgor dar andak zamone va boshad bar on jamoat ponzdah nav az uqubat, ki panj az on dar dunyo va panj az on dar holati jonkandan va panj dar okhirat boshad.

Ammo, on panj, ki dar dunyo boshad: Tangii ruzi bar eshon va musallat gardonad Hudo bar eshon toun va margi mafojoro va naborad dar on deha boron, pas, furushand farzandoni khudro ba ivazi dirham va mutafarriq shavand dar hama atrofi shahrho va bardoshta shavad az eshon tavfiqi toatu sakhovatro.

Ammo, on panj, ki dar holati nazi jon hast: Avvali onho in, ki naguyad yake az onho kalimai shahodatro nazdiki margi khud va sakht girand bar vay sakhtihoi margro va bimirad dar holati gurusnagivu tashnagi va az dunyo beimon ravad va siyoh gardad ruyi u va laboni u dar gur.

Va ammo, on panje, ki dar okhirat hastand: Avval on ki barangezonida shavad dar zumrai fosiqon va doda shavad nomai amolashro bar dasti chap va garon boshad tarozui u bo gunoh, va chun bigzarad bar Puli Sirot, pas, bisuzad bar on panjoh hazor sol, pas, boshad dar jahim bo Firavn hamesha. Pas, sazovor ast, har yakero dar har shahru dehaho in, ki durud khonand bar on Hazrat (s) dar shabonaruze sad bor».[72]

*****

Va guft Paygambar (s), ki: “Har ki gul bibuyad va bar man salavot nafiristad, bar man jafo karda boshad». Va dar rivoyate guli surkh omadaast.[73]

*****

Va guft Paygambar (s), ki: “Har ki bar man dar umri khud sad hazor bor durud firistad, pas,  bikhusbad begam shuda, ki uro barobari duzakh kor nest va Haq taolo az u khushnud gardad».[74]

*****

Va guft Paygambar (s), ki: “Har ki badi har namoze bar man dah bor durud firistad, bar man shafoati u vojib shavad».[75]

*****

Va guft Paygambar (s), ki: “Har ki bar man dar kitobe durud navisad, modome ki on navishta boshad, farishtagon baroi u omurzish mekhohand».[76]

*****

Va guft Paygambar (s), ki:

– Bar man durudi dumburida nafiristed.

Guftand:

  • Ey Rasulalloh, (s), chist durudi dumburida? Guft:

– On, ki guyad «Allohumma salli alo Muhammad» va naguyad «va alo oli Muhammad». Pas, chun bar man durud firisted, bar oli man ham firisted. har ki bar oli man durud firistad, omurzida shavad».[77]

*****

Algaraz, dar durud va salom bar Sayidi olamiyon (s) sarchashmai anvoru barakot va kalidi tamomi darhoi nekihovu saodat ast. Va ahli suluk binobar ishtigoli[78] kasiri[79] on bar maqomoti oliya foiz[80] shuda va mustavjibi[81] muvohibi[82] Rabboniya shudaand.[83]

Baze mashoikh farmudaand: «Har kas, ki uro shaykhi komil va suhbati u nasib naboshad, uro lozim ast, ki kasrati durudro bar khud lozim girad, ki in khud yak murshidi[84] komil ast, ki uro ba Haq, vosil mekunad. Hamin durud va salom khud murabbii manavii u megardand, bar manozili oliyai qurb va qabuliyat uro sarafroz megardonand». (Madorij)[85]

Bayt:

Agar az zulmati rohi talab solik nayandeshad,

Hamon az nakshi poyash chashmai Hayvon shavad paydo.[86]

Va baze mashoikh vasiyat farmudaand, ki: «Surai «Ikhlos» va durudro ba kasrat lozim gired, ki az idomai surai «Ikhlos» irfoni Hudovandi va az durud muhabbatu maiyat[87] va kaynunati[88] manavii Huzuri akrami (s) nasibi u megardad, hatto, ki kasrati durud gohe ba joe merasonad, ki mushohidai jamoli puranvori Hotamu-l-abror va Sayidu-l- ahyor (s) uro dar bedori va khob arzoni ato megardad. (Daavoti kabir, Madorij.)[89]

 

Avvalin durude, ki dar ogozi maktub navishta shudaast

Dar ibtidoi rasoil[90] va kutub[91] bad az tasmiya[92] va hamd navishtani durudu salom avval sunnati khalifai avval Hazrati Siddiqi Akbar (raz) ast. Hudi eshon tahrir mekardand, bad az tasmiya «nahmaduhu va nusalli alo rasulihi-l-karim». («Zodu-s-said» ba rivoyati Ibni Hajari Makki).[93]

[1] Riyozu-s-solihin». Sah. 775.

[2] «Riyozu-s-solihin», Sah. 776.

[3] «Riyozu-s-solihin». Sah. 772.

[4] «Riyozu-s-solihin». Sah. 772.

[5] «Riyozu-s-solihin». Sah. 773.

[6] «Riyozu-s-solihin». Sah. 773.

[7] Kavokib – sitoraho.

[8] «Kulliyoti Mirzo Abdulqodiri Bedil».

[9] «Riyozu-s-solihin». Sah. 773.

[10] Istehbob – mustahab.

[11] «Riyozu-s-solihin». Sah. 773.

[12] Id — tavofgoh.

[13] «Riyozu-s-solihin». Sah. 774.

[14] «Riyozu-s-solihin». Sah. 774.

[15] «Riyozu-s-solihin». Sah. 774.

[16] «Riyozu-s-solihin». Sah. 774.

[17] «Al-ahodisu-l-muntakhaba». Sah. 360-361.

[18] «Al-ahodisu-l-muntakhaba». Sah. 361.

[19] «Al-ahodisu-l-muntakhaba». Sah. 362.

[20] «Al-ahodisu-l-muntakhaba». Sah. 362.

[21] «Al-ahodisu-l-muntakhaba». Sah. 363.

[22] «Al-ahodisu-l-muntakhaba». Sah. 365.

[23] Sabboba – angushti shahodat.

[24] Vusto – angushti miyona.

[25] «Maoriju-n-nubuvvat fi madoriju-l-futuvvat». Sah. 114.

[26] Talqini sam – shunavoi doda.

[27] Mutakaffil – uhdador.

[28] «Maoriju-n-nubuvvat fi madoriju-l-futuvvat». Sah. 115.

[29] «Maoriju-i-nubuvvat fi madoriju-l-futuvvat». Sah. 115.

[30] «Maoriju-n-nubuvvat fi madoriju-l-futuvvat». Sakh. 115.

[31] Mutafarre – mutaalliq.

[32] «Maoriju-n-nubuvvat fi madoriju-l-futuvvat». Sakh. 116.

[33] Rashha – qatra.

[34] Navbova – navrasida, nav padidomada.

[35] «Devoni Attori Nishopuri». Sah. 89

[36] «Fazoilu-l-amol». Sah. 703.

[37] Muvozibat – betark.

[38] Kasrat – bisyor.

[39] Mazohib – mazhabho.

[40] Mustahiq – mazovor.

[41] Umur – korho.

[42] Hifozat – muhofizat.

[43] “Fazoilu-l-amol”. Sah. 703-706.

[44] “Nakhati kuhandiyori Haftkul”. Sah. 36.

[45] «Maoriju-n-nubuvvat fi madoriju-l-futuvvat». Sah. 116.

[46] «Maoriju-n-nubuvvat fi madoriju-l-futuvvat». Sah. 116.

[47] «Maoriju-n-nubuvvat fi madoriju-l-futuvvat». Sah. 116.

[48] Mahshur – zinda gardonidan.

[49] «Maoriju-n-nubuvvat fi madoriju-l-futuvvat». Sah. 116.

[50] Musofaha – vokhuri, bo dast salom kardan.

[51] Mutafarriq – parokanda.

[52] «Maoriju-i-nubuvvat fi madoriju-l-futuvvat». Sah. 117.

[53] Bayzovi – safed.

[54] Musalli – guyanda.

[55] «Maoriju-n-nubuvvat fi madoriju-l-futuvvat». Sah. 117.

[56] «Maoriju-n-nubuvvat fi madoriju-l-futuvvat». Sah. 117.

[57] Mujtame — yakjoya.

[58] Hoviya – nomi mavzee az duzakh.

[59] Rohij – afzun.

[60] «Maoriju-n-nubuvvat fi madoriju-l-futuvvat». Sah. 118.

[61] «Maoriju-n-nubuvvat fi madoriju-l-futuvvat». Sah. 119.

[62] «Maoriju-n-nubuvvat fi madoriju-l-futuvvat». Sah. 120.

[63] Basar – chashm.

[64] «Maoriju-n-nubuvvat fi madoriju-l-futuvvat». Sah. 120.

[65] «Tazkiratu-l-voizin». Sah. 174-175.

[66] «Tazkiratu-l-voizin». Sah. 178-179.

[67] «Tazkiratu-l-voizin». Sah. 180.

[68] «Tazkiratu-l-voizin». Sah. 180.

[69] «Tazkiratu-l-voizin». Sah. 181.

[70] «Tazkiratu-l-voizin». Sah. 182.

[71] «Tazkiratu-l-voizin». Sah. 182.

[72] «Tazkiratu-l-voizin». Sah. 186-187.

[73] «Anisu-l-voizin». Sah. 245.

[74] «Anisu-l-voizin». Sah. 246.

[75] «Anisu-l-voizin». Sah. 247.

[76] «Anisu-l-voizin». Sah. 247.

[77] «Anisu-l-voizin». Sah. 248.

[78] Ishtigol — mashguliyat.

[79] Kasir – bisyor.

[80] Foiz — fayzdihanda.

[81] Mustavjib — sazovor.

[82] Muvohib – bakhshishho.

[83] «Rajou-l-maqbul». Sah. 245.

[84] Murshid – rahnamo, pir.

[85] «Rajou-l-maqbul». Sah. 245.

[86] In bayt az Mirzo Soibi Tabrezi.

[87] Maiyat – hamrohi.

[88] Kaynunat – budan, ofarinish.

[89] «Rajou-l-maqbul». Sah. 245-246.

[90] Rasoil – risolaho.

[91] Kutub – kitobho.

[92] Tasmiya – Bismilohi-r-Rahmoni-r-Rahim.

[93] «Rajou-l-maqbul». Sah. 361.

Инчунин кобед

mechet-dushanbe-2

Masjidi nav-kaloni shahri Dushanbe

Masjidi kalontarini shahri Dushanbe yake az machitoni kalontarini dunyo va az hama buzurgtarin dar Osiyoi …