QONUNI JUMHURII TOJIKISTON
DAR BORAI ZABONI DAVLATII JUMHURII TOJIKISTON
(Akhbori Majlisi Olii Jumhurii Tojikiston, soli 2009, №9-10, mod.546)
Qonuni mazkur vazi huquqii zaboni davlatiro muayyan va istifodai onro dar Jumhurii Tojikiston tanzim menamoyad.
BOBI 1. MUQARRAROTI UMUMI
Moddai 1. Vazifahoi Qonuni mazkur
- Qonuni mazkur istifodai zaboni davlati va zabonhoi digarro dar faoliyati maqomoti hokimiyati davlati, maqomoti khudidorakunii shahrak va dehot, inchunin shakhsoni huquqi, novobasta az shakli tashkiliyu huquqi, khojagihoi dehqoni (fermeri) va sohibkoroni infirodi tanzim menamoyad.
- Qonuni mazkur istifodai zabonhoro dar munosibathoi shakhsi tanzim namekunad.
Moddai 2. Qonunguzorii Jumhurii Tojikiston dar borai zaboni davlatii Jumhurii Tojikiston
Qonunguzorii Jumhurii Tojikiston dar borai zaboni davlatii Jumhurii Tojikiston ba Konstitutsiyai (Sarqonuni) Jumhurii Tojikiston asos yofta, az Qonuni mazkur, digar sanadhoi meyorii huquqi, inchunin sanadhoi huquqii baynalmilalie, ki Tojikiston onhoro etirof namudaast, iborat ast.
Moddai 3. Zaboni davlatii Jumhurii Tojikiston
- Zaboni davlatii Jumhurii Tojikiston zaboni tojiki ast.
- Har yakshahrvandi Jumhurii Tojikiston vazifador ast zaboni davlatiro donad.
- Jumhurii Tojikiston istifoda, himoya va rushdi zaboni davlatiro tamin menamoyad.
4.Maqomoti hokimiyati davlati, maqomoti khudidorakunii shahrak va dehot, inchunin shakhsoni huquqi, novobasta az shakli tashkiliyu huquqi, vazifadorand baroi omukhtani zaboni davlati va takmili zabondonii kormandon sharoit faroham orand.
- Zaboni davlati dar hama sohahoi hayoti siyosi, ijtimoi, iqtisodi, ilmi va farhangii Jumhurii Tojikiston istifoda meshavad.
- Hangomi istifodai zaboni davlati rioyai muqarraroti qoidahoi imloi zaboni adabi hatmi meboshad.
Moddai 4. Zabonhoi digar
- Hamaimillatho va khalqiyathoe, ki dar hududi Jumhurii Tojikiston zindagi mekunand,ba istisnoi holathoe, ki Qonuni mazkur peshbini namudaast, ba istifodai ozodi zaboni modariashon huquq dorand.
- Jumhurii Tojikiston baroi himoya va inkishofi zabonhoi badakhshoni (pomiri) va zaboni yagnobi sharoit faroham meorad.
BOBI 2. ZABONI KORII MAQOMOTI HOKIMIYATI DAVLATI
Moddai 5. Zaboni korguzori
Korguzorii maqomoti hokimiyati qonunguzor, ijroiya va sudi dar Jumhurii Tojikiston ba zaboni davlati surat megirad.
Moddai 6. Zaboni sanadhoi meyorii huquqi
Sanadhoi meyorii huquqi dar Jumhurii Tojikiston ba zaboni davlati tahiya va qabul karda meshavand. Dar holathoi peshbininamudai qonunguzori sanadhoi meyorii huquqi ba zabonhoi digar tarjuma karda meshavand.
Moddai 7. Zaboni korii Quvvahoi Musallahi Jumhurii Tojikiston
- Zaboni korii Quvvahoi Musallahi Jumhurii Tojikiston, qismhoi harbi va juzu tomhoi on zaboni davlati ast.
- Dar mashqhoi yakjoya bo kishvarhoi khoriji zaboni digare, ki muqarrar shudaast, istifoda meshavad.
BOBI 3. ZABONI SOHAHOI MAORIF, ILM, FARHANG VA VOSITAHOI
AHBORI OMMA
Moddai 8. Zaboni tahsil
- Dar Jumhurii Tojikiston tahsil ba zaboni davlati surat megirad.
- Muassisahoi tomaktabi, tahsiloti umumi, ibtidoii kasbi, miyonai kasbi, olii kasbi va tahsiloti kasbii bad az muassisahoi olii talimi metavonand ba zabonhoi digar niz faoliyat namoyand.
- Dar Jumhurii Tojikiston baroi hamaimillatho va khalqiyatho dar intikhobi ozodi zaboni tahsil tibqi qonunguzori sharoit faroham ovarda meshavad.
Moddai 9. Omuzishi zaboni davlati dar muassisahoi talimi
- Dar muassisahoi tomaktabi, tahsiloti umumi, ibtidoi kasbi, miyonai kasbi, olii kasbi va tahsiloti kasbii bad az muassisahoi olii talimi omuzishi hatmii zaboni davlati tamin karda meshavad.
- Dar muassisahoi tahsilotimiyona va olii kasbii khoriji, ki dar Jumhurii Tojikiston faoliyat mekunand, novobasta az shakli tashkiliyu huquqi, omuzishi zaboni davlati hatmi meboshad.
- Dar Jumhurii Tojikiston baroi omuzishi khati arabiasos va tabu nashri adabiyot ba in khat sharoit faroham ovarda meshavad.
Moddai 10. Zaboni ilm
- Dar Jumhurii Tojikiston zaboni ilm zaboni davlati ast.
- Dar tahqiqoti ilmi zabonhoi digar niz metavonand istifoda shavand.
Moddai 11. Zaboni chorabinihoi farhangi
- Dar Jumhurii Tojikiston chorabinihoi farhangi ba zaboni davlati barguzor megardand.
- CHorabinihoi farhangii baynalmilali va baynidavlati dar Jumhurii Tojikiston ba zaboni davlati va ba zabonhoi digar surat megirand.
Moddai 12. Zaboni vositahoi akhbori omma
Dar Jumhurii Tojikiston vositahoi akhbori omma tibqi qonunguzorii Jumhurii Tojikiston ba zaboni davlati va ba zabonhoi digar faoliyat menamoyand.
Moddai 13. Zaboni elonu reklama
- Elonu reklama dar Jumhurii Tojikiston ba zaboni davlati intishor meshavad.
- Elonu reklama tibqi qonunguzorii Jumhurii Tojikiston ba zabonhoi digar niz intishor karda meshavad.
Moddai 14. Zaboni ittiloot va kommunikatsiya
- Zaboni ittiloot va kommunikatsiya dar Jumhurii Tojikiston zaboni davlati ast.
- Dar Jumhurii Tojikiston baroi istifodai zaboni davlati dar tekhnologiyahoi ittilootiyu kommunikatsioni sharoit faroham ovarda meshavad.
Moddai 15. Musoidat ba hifz va rushdi zaboni tojiki berun az hududi jumhuri
Jumhurii Tojikiston ba hifz va rushdi zaboni tojiki berun az hududi jumhuri dar asosi sanadhoi huquqii baynalmilalie, ki Tojikiston onhoro etirof namudaast, musoidat mekunad.
BOBI 4. ZABONI KORGUZORII TASHKILOTHO
Moddai 16. Zaboni korguzorii tashkilotho
Korguzorii tashkilothoe, ki dar hududi Jumhurii Tojikiston faoliyat mekunand, ba zaboni davlati surat megirad. Zabonhoi digar tibqi qonunguzorii Jumhurii Tojikiston istifoda meshavand.
Moddai 17. Zaboni mukotiba
- Tashkilothoe, ki dar hududi Jumhurii Tojikiston faoliyat mekunand, dar mukotiba bo maqomoti hokimiyati davlati va maqomoti khudidorakunii shahrak va dehot, inchunin bo shahrvandon zaboni davlatiro istifoda menamoyand.
- Mukotiba bo tashkilothoi khoriji ba zaboni davlati va zabone, ki muqarrar shudaast, surat megirad.
BOBI 5. ZABONI NOMGUZORI
Moddai 18. Nomguzorii tashkilotho
- Nomguzorii maqomoti hokimiyati davlati, vazoratu idoraho, inchunin digar tashkilotho, novobasta az shakli tashkiliyu huquqi, ba zaboni davlati surat megirad.
- Hamai lavhayu ovezaho dar Jumhurii Tojikiston ba zaboni davlati navishta meshavand.
- Nomi tashkilothoi khoriji va mushtarak ba zabonhoi digar niz bargardonida meshavad.
Moddai 19. Nomguzorii mahalho
- Nomguzori, ivaz namudani nomi viloyatho, shahrho, nohiyaho, shahrakho,dehaho, inchunin kuchaho, khiyobonho, maydonho, boghoi farhangi va digar mahalhoi aholinishin tibqi qonunguzorii Jumhurii Tojikiston ba zaboni davlati surat megirad.
- Jumhurii Tojikiston barqarorsozi va hifzi nomhoi tarikhiro dar hududi jumhuri tamin menamoyad.
Moddai 20. Zaboni matni muhru tamgaho, blankho, narkhnomaho va digar mavodi ittilooti
- Matni muhru tamgahoi maqomoti hokimiyati davlati ba zaboni davlati navishta meshavad.
- Matni muhru tamgahoi tashkilotho, novobasta az shakli tashkiliyu huquqi, khojagihoi dehqoni (fermeri) va sohibkoroni infirodi ba zaboni davlati navishta meshavad.
- Blankho, narkhnomaho va digar mavodi ittilooti ba zaboni davlati navishta meshavand va dar munosibat bo tashkilothoi khoriji mumkin ast ba digar zabonho niz bargardonida shavand.
Moddai 21. Zaboni matni kogazhoi qimatnok
CHopikogazhoi qimatnok darJumhurii Tojikiston ba zaboni davlati surat megirad.
BOBI 6. ISTIFODAI ZABONI DAVLATI DAR MUNOSIBATHOI BAYNALMILALI
Moddai 22. Zaboni guftushunidho va mukotibot
Guftushunidho va mukotibot bo namoyandagihoi diplomati va muassisahoi konsuli, sozmonhoi baynalmilali, mintaqavi va baynidavlatie, ki dar Jumhurii Tojikiston faoliyat mekunand, ba zaboni davlati va zabonhoi rasmii onho surat megirand. Hangomi zarurat, dar guftushunidho vamukotibot istifodai zabonhoi digar mahdud karda nameshavad.
Moddai 23. Zaboni faoliyati namoyandagihoi diplomati, muassisahoi konsuli va namoyandagihoi Jumhurii Tojikiston dar davlathoi khorija, sozmonhoi baynalmilali, mintaqavi va baynidavlati
Faoliyati namoyandagihoi diplomati, muassisahoi konsuliva namoyandagihoi khorijii Jumhurii Tojikistondar sozmonhoi baynalmilali, mintaqavi va baynidavlatiba zaboni davlati, zabonhoi rasmii kishvarhoi qarordoshta va sozmonhoi baynalmilali, mintaqavi va baynidavlati surat megirad.
Moddai 24. Zaboni shartnomahoi baynalmilali
SHartnomahoi baynalmilalii dujoniba ba zabonhoi davlatii tarafhoi ahdkunanda va shartnomahoi baynalmilalii bisyorjoniba ba zabonhoe, ki tarafho muayyan kardaand, ba imzo merasand.
Moddai 25. Zaboni paziroi, guftushunid va nishasthoi matbuoti bo
namoyandagoni khoriji
Paziroi, guftushunid va nishasthoi matbuoti bo ishtiroki namoyandagoni davlathoi khoriji dar Jumhurii Tojikiston ba zaboni davlati va zaboni paziruftai tarafhosurat megirad.
BOBI 7. MUQARRAROTI HOTIMAVI
Moddai 26. Javobgari baroi vayron kardani talaboti Qonuni mazkur
SHakhsoni mansabdor, inchunin shakhsoni voqei va huquqi, ki talaboti Qonuni mazkurro vayron mekunand, tibqi qonunguzorii Jumhurii Tojikiston ba javobgari kashida meshavand.
Moddai 27. Dar borai az etibor soqit kardani Qonuni zaboni Jumhurii Tojikiston
Qonuni zaboni Jumhurii Tojikiston az 22 iyuli soli 1989 (Vedomosthoi Soveti Olii RSS Tojikiston, soli 1989, №15, moddai 102) az etibor soqit karda shavad.
Moddai 28. Tartibi mavridi amal qaror dodani Qonuni mazkur
Qonuni mazkur pas az intishori rasmi mavridi amal qaror doda shavad.
Prezidenti
Jumhurii Tojikiston Emomali Rahmon
sh.Dushanbe, 5 oktyabri soli 2009,
№553
1