Home / Gunogun / VAQT CHIST

VAQT CHIST

Tamomi zindagii mo az hodisahoi yake pasi digar rukhdihanda iborat meboshad.

A Fosilai faoliyat, ki dar on hodisa ba vuqu mepayvandad, vaqt nomida meshavad.

Odamon khele vaqt tuda, ki shabonaruzro hamchun yake az vohidhoi chenaki vaqt intikhob kardaand. SHabonaruz in fosilai vaqtest, ki dar on Zamin dar girdi mehvari khesh yak bor purra davr mezanad.

Davr zadanb Zamin dar girdi mehvari khesh sababi ivaz shudani ruzu shab ba shumor meravad.

Tavassuti soatho metavon vaqti shabonaruzro muayyan kard. Az zamonhoi qadim to ba imruz odamon az soanhoi gunogun istifoda burdaand. Soathoi regy, otashy, oby va gayra mavjud budand. To ba hol iborai «az sari mo obhoi ziyod guzashtand» mamul ast. In ibora soanhoi obiro ba yod meovarand. Dar holi hozir soanhoi mekhoniky, barqy, kvarsi va atomy mavchud meboshand. Soani asosii mo in Zamin ast. Dar girdi mehvari khesh davr zada Zamin metavonad bo daqiqy vaqtro har soniya nishon dihad. Oftob boshad imkoniyati didani aqrabakro dar in soatho faroham mesozad.

In soyai binoho, darakhton va yo usturlobi oftobi ast.

Bovar dorem, ki SHumo ba soyai usturlob dar vaqthoi gunoguni shabonaruz, tiramohiyu zimiston, bahor mushohida kardaed. Darozii soyaro dar nisfiruzi chen kardaed. Ruznomai khudro baroi mushohidaho bigired va ba savolhoi zerin posukh dihed:

Soyai usturlob sahar, nisfiruzi va shomgahon ba kujo nigaronida shudaast? Oyo darozii soya dar sentyabr, dekabr va mart yakson ast?

Az mushohidahoi khud metavon chunin khulosa kard:

Usturlobho in soathoi odbi oftoby meboshand.

Vaqte Oftob dar SHarq tulu mekunad, soyai ashyo az hama daroz tuda ba garb nigaronida shudaast.

Vobasta ba in, hamon lahza, ki Oftob boloi ufuq bolo meshavad, darozii soya kam meshavad.

Vaqte Oftob to ba nuqtai olii khud, yane ba qiyom merasad, soya az hama kutoh shuda, nugi on dar nimkurahoi SHimoly ba samti shimol nigarononida shudaast. In har ruz dar nisfiruzi ba vuqu mepayvandad.

Dar rasmi 32 faslhoi sol baroi nimkurai SHimoly nishon doda shudaast.

A Samti soya dar nisfiruzy: az janub ba shimol ( janub-shimol)-ro khati nisfiruzy menomand.

Dar nisfiruzy Oftob hamesha dar janub namoyon ast.

Malum megardad, ki shimol dar aqib buda, az rost garb va az chai sharq ast. Dar nisfiruzi khudi Oftob vazifai kompas- qutbnamoro ijro menamoyad.

Pesh az gurubi Oftob soya boz daroz meshavad. Pas az gurub nonamoyon meshavaad.

A In hama baroi on surat megirad, ki Zamin az garb ba sharq davr mezanad.

Dar khayoli khud Hati nisfiruziro to ba qutbi SHimolu janub kashida, mo dar Zamin va modeli on , yane globus khatero hosil mekunem, ki onro meridian (az vojai lotiny girifta shuda, manoyash «nisfiruzi» ast) menomand.

Az rui meridian vusati geografiro muayyan mekunand. Az rui hisobi vusati geografy metavon dar kujo qaror doshtani deha yo shakhr, to chy andoza onho dur az Ekvador va qutbro donist.

SHahri Bishkek dar 43° vusati shimoly qaror dorad. Nuqtahoero, ki dar vusa­ti yagonai geografy qaror dorand, ba ham payvasta, davraero hasil mekunem, ki onro parallelho menomand. Onho voqean ba ekvator dar holati parallely qaror dorand. Az hama guna nuqtai kurai Zamin metavon rushnoii meridian va paralleli khudro guzarond.

Harakati solonai Zamin.

Rasmi 32. Harakati solonai Zamin.

Faslhoi sol dar nimkurahoi SHimoly nishon doda shudaand.

Meridiani nakhustin va yo sifri shartan intikhob shuda bud. Vay az shahri Grin­vij, ki dar Angliya qaror dorad, ubur mekunad. Az meridiani sifry shuru karda, sarhisobi mintaqahoi soatho surat megirad. SHahri Bishkek dar mintaqai panjumi soat qaror dorad.

Baroy muayyan kardani fosilai kaloni zamony, odamon az zamonhoi qadim soli shamsy yo mohi qamariro istifoda meburdand.

Sol fosilai vaqtest, ki bo marhilai davri purrai Zamin girdi Oftob baro­bar meboshad.

1 sol = 365 shabonaruzu 5 soatu 48 daqiqayu 46 soniya ast. Mehvari Zamin ba uamvorii ekliptika dar kunui 23°26 daqiqa ham qaror dorad.

In hamy sababi ivaz shudani faslhoi sol dar Zamin meboshad. Az rasmi 32 metavoned ogozi astronomii tiramoh, zimiston, bahor va tobistonro muayyan kuned.

Pursishho

  1. Ivazshavii faslhoi sol dar zamin bo kadom sabab rukh medihad?
  2. CHaro mohi fevral bazan 29 ruz meshavad? In bad az chand sol takror meshavad?

Инчунин кобед

urolog

Urologi behtarin az Hinduston oktyabri 2021 ba Tojikiston meoyad

Dar Markazi tibbii «SHafran» muolijai bemorihoi uroloji be jarohi tariqi dastgohhoi endoskopi va lazeri az …