Home / Gunogun / Savdoi khoriji: Sodirot va Voridoti Tojikiston

Savdoi khoriji: Sodirot va Voridoti Tojikiston

Gardishi savdoi khoriji. Muvofiqi malumoti omori gardishi savdoi khoriji dar mohhoi yanvar – sentyabri soli jori 3126,6 mln. dollarro tashkil dod, ki nisbat ba hamin davrai soli guzashta 9,1 foiz yo 259,9 mln. dollar afzoish yoftaast.

Dar sokhtori gardishi savdoi khoriji hissai sodirot 25,9 foiz va voridot ba 74,1 foiz barobar gardid. Dar in davra sodiroti mol 809,0 mln. dollarro tashkil namud, ki nisbat ba hamin davrai soli guzashta 10,2 foiz yo 92,2 mln. dollar kohish yoftaast.

Kohishyobii sodirot asosan az hisobi yakbora se marotiba ziyod shudani tillo dar hamin davrai soli guzashta ba amal omadaast, zero dar mohhoi yanvar – sentyabri soli guzashta tanho az hisobi sodiroti filuzoti qimatbaho surati rushdi in nishondihanda dar majmu ba andozai 31,5 bandi foiz ziyod shuda bud. Tibqi malumoti Agentii omori nazdi Prezidenti Jumhurii Tojikiston dar mohhoi yanvar-sentyabri soli 2017 sodiroti sanghoi oroishi va filizothoi qimatbaho va nimqimatbaho (guruhi molii 71) 213,5 mln. dollarro tashkil doda bud. Be nazardoshti guruhi molii nombarshuda surati rushdi sodirot dar nuh mohi soli 2018-um 117,4 foizro tashkil medihad.

savdoi-xoriji

Voridoti mol boshad ba 2317,6 mln. dollar barobar gardida, dar qiyos ba hamin davrai soli guzashta 17,9 foiz yo 352,1 mln. dollar ziyod ast.

Dar davrai hisoboti sharikoni asosii tijoratii Jumhurii Tojikiston davlathoi Rossiya (24 foiz), Qazoqiston (19,6 foiz), Hitoy  (15,2 foiz), Turkiya (9,3 foiz), uzbekiston (7,0 foiz), Olmon va Eron (2,4 foizi), Afgoniston (1,9 foiz), Pokiston (1,8 foiz), Qirgiziston va Jopon (1,5 foiz), Italiya (1,4 foiz), Turkmaniston (1,3 foiz) va digaron ba hisob meravand. 

Hajmi umumii gardishi savdoi khoriji va tarozi on dar nuh mohi solhoi 2014 – 2018 (bo mln. dollar)

YOdovar boyad shud, ki az jonibi Hukumat bo maqsadi kohish dodani samti ashyoii sodirot va guzarish ba istehsoloti doroi arzishi baland dar samthoi korkardi madanho nakhi pakhta, alyuminiyi avvaliya, charm va mahsuloti charmi, metallhoi qimatbaho va nimqimatbaho, sanghoi oroishi, mahsuloti sokhtmoni, mahsuloti mevayu sabzavot, asal, giyohhoi tabobati «Barnomai davlatii musoidat ba sodirot va voridotivazkunii Jumhurii Tojikiston baroi solhoi 2016-2020» qabul shudaast va on imkon dod, ki rushdi sodirot va sokhtori sifatii on nisbat ba hamin davrai soli guzashta behtar tamin gardad.

Dar davrai hisoboti hissai asosii sodirotii kishvar asosan az hisobi furushi madanu konsentratho (37,1 foiz), alyuminiyi avvaliya va mahsulot az on (19,0 foiz), nakhi pakhta (18,0 foiz), quvvai barq (9,0 foiz), sement (6,1 foiz), libos va qismhoi on (1,8 foiz) va digar mahsulot tashakkul yoftaast.

Sokhtori sodirot dar mohhoi yanvar-sentyabri 2017-2018

Dar davrai hisoboti ba khoriji kishvar 248,7 hazor tonna bo mablagi 300,5 mln. dollar madanu konsentratho sodirot shud, ki nisbat ba hamin davrai soli guzashta 9,9 hazor tonna kohish yofta boshad ham, ifodai arzishii on 25,4 mln. dollar afzoish yoftaast. Narkhi miyonai sodirotii in nomgui mahsulot dar davrai hisoboti ba 1208 dollar baroi yak tonna barobar gardid, ki dar qiyos ba hamin davrai soli guzashta 144 dollar bolo raftaast.

Sodiroti alyuminiyi avvaliya dar mohhoi yanvar-sentyabri soli jori 70,5 hazor tonna ba mablagi 151,5 mln. dollar sodirot gardidaast. Nishondihandai mazkur nisbat ba hamin davrai soli guzashta 3,8 hazor tonna kam gardida, arzishi sodirotii on boshad 7,7 mln. dollar afzudaast. Narkhi miyonai sodirotii in namudi mahsulot nisbat ba hamin davrai soli guzashta 213 dollar afzoish yofta, 2149 dollar baroi yak tonnaro tashkil namud.

soxtori-sodirot-2017

Novobasta az boloravii narkh kohishyobii hajmi istehsolot imkon nadod, ki nishondihandai arzishii sodirotii on dar sathi lozimi tamin gardad.

Mahsuloti digare, ki dar sokhtori sodirot hissai nazarras dorad nakhi pakhta va mahsuloti tayyor az on meboshad. Hajmi sodiroti on dar mohhoi yanvar – sentyabri soli jori 64,4 hazor tonna bo arzishi umumii 116,2 mln. dollarro tashkil dod, ki nisbat ba hamin davrai soli guzashta 34,6 hazor tonna va arzishi sodirotii on 68,0 mln. dollar afzoish yoftaast. Narkhi miyonai furushi nakhi pakhta nisbat ba hamin davrai soli guzashta 188 dollar bolo rafta, ba 1804 dollar baroi yak tonna barobar gardid.

Tatbiqi imtiyozhoi andozi vobasta ba sodiroti nakhi pakhta imkon dod, ki istehsoli mahsuloti sikli avval va mahsuloti tayyor hamasola afzoish yobad. Muvofiqi malumoti omori dar davrai hisoboti sodiroti gazvor, nassoji va masnuoti on 44,3 mln. dollarro tashkil namudaast.

Novobasta az in holo ham mahsuloti nombarshuda, ki dar sokhtori sodirot mavqei asosi dorand, beshtar dar namudi ashyoi khom sodirot karda meshavand.

Digar masala, az jumla taminoti khojagiho bo obi polezi, tukhmii khushsifat, nurihoi minerali va tekhnikai kishovarzi va bakhusus havasmandgardonii khojagihoi dehqoni jihati vase namudani zaminhoi kishti pakhta va hosilnokii on, kushoda va haltalab boqi monda, andeshidani tadbirhoi zaruriro taqozo menamoyad.

Iftitohi korkhonahoi istehsoli sement dar solhoi okhir imkon dod, ki talaboti ruzafzuni iqtisodi kishivar bo in mahsulot ba purragi tamin gardad va sodiroti on ba tavri vase ba roh monda shavad. Tibqi malumoti omori dar mohhoi yanvar-sentyabri soli 2018 sodiroti sement 1066,4 hazor tonna bo arzishi umumii 49,3 mln. dollar ba qayd girifta shudaast, ki nisbat ba hamin davrai soli guzashta 374,0 hazor tonna yo 15,6 mln. dollar ziyod meboshad.

soxtori-sodirot-2018

Dar davrai hisoboti sodiroti sement ba uzbekiston, Jumhurii Islomii Afgoniston va Qirgiziston ba qayd girifta shudaast.

Musallam ast, ki imkoniyat va iqtidori jumhurii mo dar mavridi istehsol va sodiroti mevayu sabzavot khele ziyod meboshad va bartariyati tabiii kishvar imkon medihad, ki iqtidorho sol to sol ziyod karda shuda, talaboti bozori dokhili tamin va iqtidorhoi sodirotii jumhuri taqviyat doda shavand.

Dar mohhoi yanvar-sentyabri soli 2018 az jumhuri 115,0 hazor tonna mevayu sabzavot bo arzishi umumii 12,4 mln. dollar sodirot gardidaast, ki dar qiyos ba hamin davrai soli 2017 az rui hajm 21,2 hazor tonna va az rui arzish 0,6 mln. dollar afzoish yoftaast.

Sohai muhimi raqobatpazir va musoidatkunanda ba rushdi sodirot istehsol va korkardi khushkmevaho ba shumor meravad. Dar mohhoi yanvar-sentyabri soli jori 13,2 hazor tonna bo arzishi umumii 3,2 mln. dollar mevahoi khushk sodirot gardidaast, ki in nishondod dar tanosub bo hamin davrai soli guzashta 5,2 hazor tonna yo 0,6 mln. dollar kohish yoftaast.

Sokhtori jugrofii sodiroti mahsuloti kishovarzi vase gardida istodaast. Bozorhoi asosii furushi mevayu sabzavot va mahsuloti korkardi onho Qazoqiston, Qirgiziston, Rossiya, Afgoniston, Turkiya, Iroq, uzbekiston, Belorus, Olmon va digar kishvarho ba hisob meravand.

Dar mohhoi yanvar-sentyabri soli jori hajmi sodiroti quvvai barq 2814,6 mln. kVt/soat bo arzishi 72,5 mln. dollarro tashkil namuda, mutanosiban ba hamin davrai soli guzashta 1534,0 mln. kVt/soat yo 2,1 marotiba afzoish yoftaast. Ifodai arzishii sodiroti quvvai barq nisbat ba hamin davrai soli guzashta 23,7 dollar ziyod gardidaast.

SHarikoni asosi az rui amaliyoti sodiroti Qazoqiston (27,9 foiz), Turkiya (24,4 foiz), uzbekiston (15,6 foiz), Afgoniston (7,2 foiz), Hitoy (5,1 foiz), Rossiya (5,0 foiz), Eron (3,4 foiz), Niderland (2,6 foiz), Italiya (1,5 foiz), Qirgiziston (1,2 foiz) va digaron meboshand.

Binobar in, vazorathoi sanoat va tekhnologiyahoi nav va kishovarzi, Kumitai davlatii sarmoyaguzori va idorai amvoli davlati, maqomoti ijroiyai hokimiyati davlati dar viloyatho, shahru nohiyaho va digar maqomoti mutasaddi jihati baland bardoshtani sathi taminoti (dastrasii) korkhonahoi istehsoli bo manbahoi ashyoi khom va vositahoi yorirason baroi afzun namudani istehsoli mahsuloti paranda (gusht va tukhm), shir va mahsuloti shiri, mohi, qannodi, makaron, sharbatho va obhoi tashnashikan, inchunin korkardi mahsuloti sabzavotu meva dar doirai istifodai samaranoki iqtidorhoi amalkunanda tadbirhoi zaruriro rohandozi namoyand.

Dar davrai hisoboti hajmi voridot nisbat ba hamin davrai soli guzashta 325,1 mln. dollar afzoish yoftaast. Voridoti molu mahsulot az kishvarhoi Ittihodi Davlathoi Mustaqil ba andozai 160,9 mln. dollar va az kishvarhoi khorijai dur 191,2 mln. dollar ziyod gardidaast.

Sokhtori voridot dar mohhoi yanvar-sentyabri 2017-2018

Dar  nuh mohi soli jori rushdi voridot beshtar ba tatbiqi imtiyozhoi andozi dar mavridi az andozi arzishi ilovashuda va boji gumruki ozod namudani tajhizoti tekhnologi va qismathoi takmildihandai onho (mavqei molii 84 va 85), vositahoi naqliyoti zamini (mavqei molii 87), inchunin metallhoi siyoh (mavqei molii 72) vobasta ast.

Imtiyozhoi nombarshuda bo maqsadi behtar gardonidani fazoi sarmoyaguzorii kishvar, bo tekhnologiyai muosir mujahhaz namudani korkhonahoi istehsoli, aznav kardani parki avtomobili va tatbiqi loihahoi sarmoyauzori dar bakhshhoi mukhtalifi iqtisodiyot ravona shudaand, ki yake az rohhoi mamuli jalbi sarmoya va rushdi sohahoi iqtisodi milli meboshad.

voridot-tojikiston

Sokhtori voridot az mahsuloti khuroka (17,9 foiz), mahsuloti nafti (12,4 foiz), vositahoi naqliyoti zamini (9,4 foiz), metallhoi siyoh (9,1 foiz), tajhizoti tekhnologi (8,5 foiz), gazi moe (5,7 foiz), tajhizothoi barqi (5,1 foiz), chubu takhta va mahsulot az on (4,0 foiz), mahsulot az metallhoi siyoh (3,3 foiz), mahsuloti polimeri, plastmasi (2,6 foiz), gilkhok (2,4 foiz) va gayraho iborat meboshand.

Tibqi malumoti Hadamoti gumruk dar in davra ba jumhuri ba mablagi 415,1 mln. dollar mahsuloti ozuqavori vorid karda shudaast, ki dar tashakkuli zakhirahoi moli dar bozorhoi jumhuri in manba nazarras ast. Dar sokhtori voridoti mahsuloti ozuqavori hissai ordu gandum 32,2 foiz, qand va mahsuloti qannodi 14,5 foiz, ravgani rastani 13,9 foiz, gusht va mahsuloti gushti 7,3 foiz, mahsuloti tayyor az ord va gandum 6,4 foiz, kakao va mahsulot az on 5,0 foizro tashkil medihad.

Dar davrai hisoboti voridoti gandum 720,9 hazor tonna bo arzishi umumii 120,7 mln. dollarro tashkil dod va narkhi miyonai on baroi yak tonna dar sathi 167 dollar qaror girift, ki nisbat ba hamin davrai soli guzashta 34 dollar poyon raftaast. Qayd namudan lozim ast, ki hajmi voridoti gandum dar mohhoi yanvar-sentyabri soli 2018 nisbat ba hamin davrai soli guzashta 68,2 hazor tonna afzoish yofta, ifodai arzishii on 10,8 mln. dollar kohish yoftaast.

Boyad qayd namud, ki dar natijai andeshidani tadbirhoi havasmandgardonii voridot, korkardi gandum dar dokhili kishvar afzoish yofta, to andozae vobastagii bozori dokhili az ordi voridoti kam gardid. Hamin tavr, dar nuh mohi soli jori hamagi 25,1 hazor tonna ord ba mablagi 5,4 mln. dollar vorid gardid, ki nisbat ba hamin davrai soli guzashta 14,7 hazor tonna yo 4,7 mln. dollar kam ast. Hamzamon narkhi miyonai voridotii ord 39 dollari baroi 1 tonna kohish yoftaast.

Bo nazardoshti on ki dar tamini bozori istemolii kishvar hanuz ham hissai mahsuloti voridoti ziyod ast va metavonad ba amniyati ozuqavori va salomatii shahrvandoni kishvar tasiri manfii khudro rasonad, jihati peshgiri kardani omilhoi nombarshuda bo nazardoshti khulosahoi Guruhi doimoamalkunandai korshinoson oid ba takmili fishanghoi tarifiyu gayritarifii andeshidani  chorabinihoi zerinro az jonibi vazoratu idorahoi marbuta zarur meshumorem:

– Agentii standartizatsiya, metrologiya, sertifikatsiya va noziroti savdo yakjo bo Vazorati sanoat va tekhnologiyahoi nav va Kumitai bekhatarii ozuqavori bo maqsadi mahdud namudani voridoti mahsuloti pastsifat va ba salomati shahrvandon khatarnok masalai takmili Reglamenti tekhnikii Jumhurii Tojikiston «Dar borai bekhatarii ozuqavori» va dar surati zarurat tahiyai reglamenthoi alohidaro baroi yak yo guruhi mahsulot mavridi omuzish qaror doda, taklifhoi mushakhkhas  peshnihod namoyand;

– Hadamoti gumruk masalai ba tavri gayrirasmi vorid gardidani molu mahsulotro tahti nazorati jiddi qaror doda, zimni barasmiyatdarorii gumruki dar samti durust muayyan namudani arzishi gumrukii molhoi shabehi voridotie, ki istehsolashon dar dokhili kishvar ba tavri nazarras ba roh monda shudaast, tadbirhoi zaruriro rohandozi namoyad.

Vazni khosi mahsuloti nafti niz dar voridot nazarras ast va dar mohhoi yanvar-sentyabri soli jori 327,0 hazor tonna mahsulot vorid gardid, ki nisbat ba hamin davrai soli guzashta 5,7 hazor tonna va arzishi mahsuloti voridgardida 41,1 mln. dollar ziyod meboshad.

Muvofiqi malumoti omori dar davrai hisoboti voridoti 149,3 hazor tonna suzishvorii dizeli bo arzishi 101,5 mln. dollar ba qayd girifta shudaast, ki nisbat ba mohhoi yanvar-sentyabri soli guzashta 11,1 hazor tonna yo 26,3 mln. dollar afzoish yoftaast. Narkhhoi voridotii suzishvorii dizeli 136 dollar, benzin 105 dollar, suzishvorii reaktivi 144 dollar, ravganhoi molidani 18 dollar baroi yak tonna afzoish yoftaand.

Dar davomi mohhoi yanvar – sentyabri soli jori 280,3 hazor tonna gazi moe bo arzishi 131,3 mln. dollar vorid gardidaast, ki nisbat ba hamin davrai soli guzashta 18,2 hazor tonna bo arzishi 12,9 mln. dollar afzoish yoftaast.

Hamzamon narkhi miyonai voridotii gazi moe 16 dollar baroi yak tonna bolo raftaast. Bolo raftani arzishi mahsuloti nafti, az jumla gazi moe baroi tashakkuli arzishi aslii mahsulot, bakhusus mahsuloti kishovarzi tasiri bevosita dorad, zero ravandi istehsoloti kishovarzi ba itifodai mahsuloti nafti sakht vobasta ast. Boloravii narkhi mahsuloti nafti ba baland shudani tarifi khizmatrasonho niz ovarda merasonad.

Dar robita ba andeshidani tadbirhoi tasirrason jihati peshgirii boloravii narkhi mavodi suzishvori dar bozori istemoli tibqi guzorishi Muovini yakumi Sarvaziri Jumhurii Tojikiston ba Asosguzori sulhu vahdati milli – Peshvoi millat, Prezidenti Jumhurii Tojikiston muhtaram Emomali Rahmon peshnihod gardidaast, ki Hadamoti zidiinhisori yakjo bo vazoratu idorahoi dakhldor masalai ba Nomgui molhoi narkhashon tanzimshavanda dokhil namudani mavodi suzishvoriro mavridi tahlili hamatarafa qaror doda, khulosai muvofiqashudaro ba Hukumati jumhuri manzur namoyand.

Hamzamon muvofiqi bandi 16 Nuskha az Protokoli majlisi Hukumati Jumhurii Tojikiston az 30 iyuli soli 2018, №8 jihati mutadil gardonidani narkhi suzishvori tibqi talaboti qonunguzori andeshidani tadbirhoi qati dar samti peshgiri kardani balandshavii beasosi narkhho ba Prokuraturai generali, Vazorati rushdi iqtisod va savdo, Bonki milli, Hadamoti ziddiinhisori dasturi dakhldor doda shudaast.

Vazorati rushdi iqtisod va savdo bo maqsadi peshgirii boloravii narkhho va narkhguzorii az nigohi iqtisodi beasos, ba nizom darovardani bozori dokhilii kishvar, rioyai qoidahoi narkhguzori, inchunin baroi tamin namudani bekhatarii ozuqavori dar jumhuri ba Nomgui molhoi narkhashon tanzimshavanda dokhil namudani mavodi suzishvoriro qobili tavajjuh meshumorad.

Dar davrai hisoboti voridoti 9,9 hazor metri mukaab gazi tabii bo arzishi 0,9 mln. dollar ba qayd girifta shudaast.

Dar in davra ba qalamravi jumhuri 280,3 hazor tonna nurihoi minerali ba mablagi 131,3 mln. dollar vorid gardidaast, ki dar qiyos ba mohhoi yanvar-sentyabri soli guzashta 18,2 hazor tonna yo 12,3 mln. dollar afzoish yoftaast.

Hajmi voridoti gilkhok dar mohhoi yanvar-sentyabri soli jori 108,9 hazor tonna bo mablagi umumii 56,5 mln. dollarro tashkil namuda, nazar ba hamin davrai soli guzashta voridoti on ba andozai 60,0 hazor tonna yo 1,5 marotiba kohish yoftaast.

Jumhurii Tojikiston dar davrai hisoboti bo beshtar az 100 kishvari dunyo munosibathoi tijorati dosht. Dar in davra gardishi savdoi khoriji bo kishvarhoi azoi IDM ba 1740,6 mln. dollar barobar gardid, ki in  nishondihanda 55,7 foizi gardishi savdoi khorijii jumhuriro tashkil medihad. Umuman hissai kishvarhoi azoi IDM dar sokhtori sodirot 50,2 foiz va voridot 57,6 foizro tashkil dod.

Bo maqsadi kam namudani vobastagii iqtisodiyoti kishvar az tasiri omilhoi beruna, taqviyat bakhshidan ba rushdi sodirotii kishvar, tezonidani jarayoni gunogunsamtii istehsoloti ba sodirot nigaronidashuda va voridotivazkunanda, tamini bozori istemoli bo zakhirahoi moli, dar sathi mutadil nigoh doshtani narkhi molu mahsulot az tarafi vazoratu idorahoi mutasaddi ijroi tadbirhoi «Barnomai davlatii musoidat ba sodirot va voridotivazkunii Jumhurii Tojikiston baroi solhoi 2016 – 2020» ba maqsad muvofiq meboshad.

Hamzamon dar samti kam namudani moneahoi mamuriyu tekhniki dar sodirotu voridot va tranziti molu mahsulot, durust muayyan namudani arzishi gumrukii mol, bartaraf namudani holathoi gayrirasmii voridotu sodirot mol, faroham ovardani zakhirahoi zarurii molu mahsulot jihati tamini bozori istemoli, nazorati sifat va bekhatari, inchunin bartaraf namudani digar mushkiloti joydoshta dar faoliyati savdo va khizmatrasoniho vobasta ba ijroi bandhoi Protokoli jalasahoi Guruhi doimoamalkunandai korshinoson oid ba takmili fishanghoi tarifiyu gayritarifii savdoi khoriji tadbirhoi zaruri andeshand.

Инчунин кобед

urolog

Urologi behtarin az Hinduston oktyabri 2021 ba Tojikiston meoyad

Dar Markazi tibbii «SHafran» muolijai bemorihoi uroloji be jarohi tariqi dastgohhoi endoskopi va lazeri az …