Home / Ilm / SHIR dar Kanzi SHifo (Kitob)

SHIR dar Kanzi SHifo (Kitob)

shir-660x330Umuman shirro bo chizhoi turshtam, shur, bo gusht, bo tukhmi murg va mohi, bo turb va piyoz, bo mevahoi tar, sabzaho, donho va monandi inho khurdan ravo nest, inchunin, az boloi shir in chizhoro istemol kardan va az boloi in chizho shir oshomidan joiz nest. Zero bemorihoi gunogunro ba amal meovarad. Mizoji shirho umuman murakkab-ul-quvvat bo hastii harorat va rutubat ast. Ba qavli yak qator tabibon, dar darajai yakum garm va dar duvum tar ast.

Hislathoi shifobakhshi on: hamai shirhoi hayvonot pokkunanda va dafkunandai akhloti sukhta az badan meboshand, quvvatbakhsh va farbehkunandaand va muvofiqi azoi tanosuland. Fatvo medihand, ki shir baroi odamoni garmmizoj va khushkmizoj muvofiq meboshad, ba sharte ki agar dar medai onho moddai safro naboshad.

Agar bichakonand, dardi chashm va aksari bemorihoi chashmro shifo mebakhshad. SHiri har yak hayvonro bimoland, varami maqadro tahlil va dardashro taskin medihad; zakhmi khichakro ba ibro meovarad; varamhoi zeri nof va bachadonro tahlil medihad. Agar biyoshomand, rutubathoi aslii badanro nigoh medorad, umrro daroz mekunad, badanro farbeh megardonad; bohro ba harakat meovarad, khususan shiri govmeshro (buyvolro) bo shakar biyoshomand, tasirash dar in bobat ziyodtar ast. Bar ziddi hamai zahrhoi qattol podzahr meboshad va dorui hamai davohoi badbu va khurandai uzv meboshad.

Agar shirro bimoland, doghoi badnamoi badanro pok megardonad. SHirro biyoshomand, rangi rukhsorro neku mekunad, khususan agar odamoni garmmizoj va qoqbadan bo shakar bikhurand, badanro farbeh megardonad va agar shirbirinj pukhta tanovul namoyand, dar in bobat boz ham khubtar ast. Obi panirro bimoland, dogi kunjidak va digar doghoi pustro daf mekunad va agar inro binushand ham, hamin tasirro dorad. Obi panirro bo halila biyoshomand, qutur va khorishro shifo mebakhshad.

Tabiboni Hinduston nushidani shiri khomro, ba gayr az shiri zanon va shiri khar, paydokunandai bemorihoi gunogun medonand. SHiri govi navdushida, ki hanuz garmii piston dar on boqi boshad, bisyor foidabakhsh va az qabili obi hayot donistaand. Vale shiri buzi jushonidaro behtar medonand. Tariqi jushonidani on in tavr ast, ki ba miqdori choryaki shir obi shirini kholis dokhil karda, bo otashi muloim bijushonand, to on ki ob bukhor shuda ravadu shir bimonad. Pas bad az khunuk shudan binushand. Niz har yak shirro bad az dushida shudanash, 2-4 soat guzashta boshad, khurdani onro bad medonand. SHiri hayvonote, ki bachaash nav murda yo az shikamash aftoda boshad, bisyor logar yo bemor va yo homila va yo navzoida boshad, niz nosara va paydokunandai bemorihoi bisyor meboshad, inchunin dar ruzhoi avvali giriftani tab nushidanash zararnok ast, vale dar okhirhoi tab foidanok; qabziyati shikam, suzishi chashm, khushkii mayna, logari va sustii badan, inchunin, piriro daf mekunad, uzvhri peshob va azoi tanosulro mufid ast.

CHun dar shir hamon miqdor ob andokhta binushand, peshobro bisyor meronad, majrohoi shosharo pok mekunad. 

a.) SHiri khar. Mizoji in khunuktar va rutubatnoktar nazar ba hamai shirhoi digar ast, yane to darajai duvum khunuk va dar sevum garm ast. Behtarinash shiri khari solim az on ast, ki nav zoida boshad. Agar kurraash moda boshad, boz ham khubtar ast. Boyad ki garm-garm va khunuk nokarda binushand. Hislathoi shifobakhshi on: oshomidani in baroi badan bisyor sardi meovarad, rutubatro meafzoyad, farah mebakhshad, darunro az moddahoi begona pok mekunad, girehhoro mekushoyad, dili garmmizojro qavi megardonad, inchunin ba digar moddahoi mavjudai badan ba zudi tabdil meyobad; baroi odamoni garmmizoj va khushkmizoj, agar dar medai onho safro naboshad, muvofiq va foram ast.  Rekhtan va chakonidani on dar bini, gush va toraki sar ba mayna nami mebakhshad va inchunin, khushkii on va bekhobiro daf mekunad; dardi sar va bemorihoi maynaro, ki in hama az khushki boshand, shifo mebakhshad; khuni biniro man mekunad, dardi gush va dardi chashmro, ki az garmi boshand, taskin medihad: suzishi chashm, obravi, shilpuqi, pardai aftodai dudrang va monandi in bemorihoi chashmro ba ibro meovarad, khususan agar bo safedii tukhmi murg va ravgani guli surkh daromekhta bichakonand, nuqtahoi surkh, pardai dudrangi ba chashm aftodaro zudtar daf mekunad. Agar lattai pokizai pakhtaginro ba on shir tar karda, ba chashm, peshi sar, ba gush guzoshta bandand, baroi bemorihoi nombarshuda davo meboshad.

Bo shiri khar gargara kunand yo onro dar dahan gardonand, dardi gului badtarin va digar dardhoi gulu, varamhoi milki dandon va zabonchai halq, inchunin, varami gadudhoi bodomshaklro shifo mebakhshad; milki dandonro mustahkam mekunad, dardi dandonro taskin medihad. Qahrabo va sandarusro mahin os karda, bo shiri khar sirishta, dar bini birezand, khuni biniro man mekunad.

Agar shiri kharro binushand, baroi bemorihoi uzvhoi daruni sina, sil, diq (bemorii logarkunanda), zakhmhoi shush, tab va illathoi garmu tez, logari az garmi va khushki, surfa, dushvorii nafaskashi, tafs, nazlahoi tez va khun qay kardanro shifo mebakhshad (khususan, bo qahrabo va shilmi bodom va katiro biyoshomand, khun qay kardanro ba zudi man mekunad), darunro muloim megardonad; inchunin, baroi istisqo (vodyanka)-i garm, sakhtii sipurz, tafsidani khun va safro shifo mebakhshad.

Agar bo shiri khar huqna (klizma) kunand, isholi khuninro mebandad, jarohati rudaho va bachadonro sihat mekunad. Inro bo chakrarez dar surokhi zakar bichakonand, suzishi peshob (suzok)-ro shifo mebakhshad; va agar bo ravgani kadu daromekhta bichakonand, zakhmi rohi peshobro sihat mekunad.

Hurdani in shir zararhoi davohoi qattolro daf mekunad. In shirro bo zafaron daromekhta guzoshta bandand, varamhoi zohiri va botiniro tahlil medihad. Oshomidani shiri khar ba odamoni sardmizoj va tarmizoj, dardi sari az khunuki, charkh zadanii sar, jarangi gushdoshtagon zarar dorad, khususan, inro nushida, darhol khob kunand, hikkak (hiqichoq) mekunad, orugi dudnok meovarad. Hamai in zararhoyashro gulqandi asali bikhurand, isloh mesozad.  Miqdori yak bor nushidan az shiri khar dar yak ruz az 50 to 150 gramm ast, ki boyad bo shakar, katiro, ravgani tukhmi kadu, obi shirinbiyai bo jush gafsgardonidashuda va monandi inho biyoshomand.

Vale istemoli shirashro baroi bemori kharro bo khurokhoi munosibi onho parvarish kardan darkor ast, masalan, baroi khun qay kardan, sil, diq bo kashnizi tar, bargi hino, turshak (shavel), shokhhoi avsach, bargi zuf, kohu, javi dar ob tarkardashuda va gayra. Baroi pok kardani badan, tahlili varamho va kushodani girehho bo karafs, arpabodyyon, darmana, buymodaroni mahinbarg, javi dar ob tarkardashuda va bo tukhmi karafs daromekhta dodan darkor ast. Ba joyi shiri khar shiri buz yo shiri zanonro istemol farmoyand, ravo meboshad.

b) SHiri gov. Behtarini on az shiri govi javoni farbeh va sihat ast.

Mizojash mutadil dar garmi, sardi va tari meboshad. Hislathoi shifobakhshi on: shiri navdushidai govro, ki hanuz sard nashuda boshad, biyoshomand, javhari maynaro quvvat mebakhshad va onro namnok megardonad, rutubathoi aslii badanro nigoh medorad; nisyon (faromushkhotiri), molikhuliyo va vasvosro daf mekunad; rangi rukhsorro neku megardonad va bemorihoi biniro foida dorad. Bo mudovamat chakonidan va molidani on aksari bemori va illathoi chashmro, hatto beilojro ham shifo mebakhshad. Agar bo anzarut daromekhta bimoland, nokhunak va pardai ba chashm aftodaro, ki monandi dud dar qarniyai (siyohii) chashm namoyon meshavad, inchunin, shirnoqro, ki gushti ziyodatii dar boloi pilk paydo meshavad, daf mekunad.

Agar in shiri navdushidaro garmogarm biyoshomand, dilro qavi myogardonaD, gamro dur mekunad, vasvos, diltapak (dilbozi), zakhmi shush va silro, ki be tabi moddi (be savdo va be balgam) boshad, inchunin kharoshida shudani rudahoro shifo mebakhshad; darunro muloim mekunad, mani paydo menamoyad, bohro quvvat mebakhshad, badanro farbeh megardonad. Hurdani shirbirinj, ki bo shakar nagz pukhta boshand, darunro muloim mekunad va baroi qulinji akhloti foida dorad.

SHirero, ki dar on chand bor ohani tafsonro khunuk karda boshand, biyoshomand, isholro mebandad. SHiri govro bo barobari vazni on obi shirini kholis daromekhta biyoshomand, peshobro bashiddat meronad va rohhoi peshobro pok megardonad, khususan bo kamtar (to yak gramm) zok va 3,5 gramm nabot os karda dokhil namuda boshand, tasirash qavitar megardad.

Oshomidan va molidani shiri gov baroi qutur, khorish, shukufai pust va makhav davo meboshad. Agar kase zahr khurda boshad yo uro jonvaroni zahrnok gazida boshand (masalan: mor, kajdum, gunda za gayra), batakror shirro nushida qay kunad, to on ki zahr az badan batamom daf gardad, taryoqi zahr meshavad. Bo shiri gov shirbirinch pukhta bardavom bikhurand, umrro daroz megardonad, rangi ruyro neku mekunad.

SHirro bo magzi chormagz va yo bo khurmo bikhurand, gurda va badanro farbeh mekunad, rangi ruyro neku mesozad, boh va maniro ziyoda megardonad. Miqdori yak bor nushidan az shiri gov az 150 to 300 gramm ast. Vale inro az had ziyod bikhurand, dar gurda va khichak sang paydo mekunad, shapushro dar badan ba ham merasonad, ba illati pes giriftor mesozad va dar meda har yak modda, ki ziyod boshad, ba hamon mubaddal megardad. Baroi dafi zararash shakar va asal khurdan darkor ast. Agar shirro bo in har du, yane bo asal va shakar biyoshomand, dar meda shakh shudani onro man mekunad.

Agar shiri gov dar meda shakh gardad, azoshikani va larzaro ba amal meovarad, araqi sard medamad, behush mekunad, aqlro bejo megardonad. Agar ba dardi gulu giriftor namoyad, davoi on indov, sirkoasal, inchunin, sirkoro bo pudina daromekhta, khurda, qay kardan ast yo 4,5 gramm panirmoya khurdan ast, ki shiri shakhshudaro tahlil dihad.  Hakimoni Hind guftaand, ki shiri govi safedro binushand, safroro, shiri govi surkhro binushand, balgamro va shiri govi zardro binushand, har sei in moddahoro az badan daf mekunad.

v) SHiri buz. In mutadiltarin shiri hayvonot ast dar mizoj.

Hislathoi shifobakhshi on: inro biyoshomand, nazlahoro man mekunad. Agar bo in gargara kunand yo inro dar dahan gardonand, varamhoi zabonchai halq, kom va varami zabonro tahlil medihad. Agar inro dar bini va gush bichakonand, maynaro iamnok mesozad. khushkii on, bekhobi va dardi gushi az garmi bahamrasidaro daf mekunad. Va lattaero dar in shir tar karda, ba peshi sar biguzorand ham, chunin khosiyatro dorad.

SHiri buzro bo katiro va shilmi bodomd yo bo isfanohi shustagi biyoshomand, baroi khun qay kardan, surfa, sil va zakhmi shush, inchunin khunraviho az uzvhoi botini davo meshavad, ki miqdori shir az 110 to 220 gramm bo yake az shilmho az 1,75 to 3,5 gramm biyoshomand, baroi bemorihoi nomburda doru meboshad va inchunin, illathoi uzvhoi daruni sina, dil, diltapak (dilbozi), gam, vasvos va tarsonchakiro daf mekunad, ba sharte ki shir navdushida boshad va garmogarm biyoshomand. Boyad buz ham javon, farbeh va beillat boshad. Hususan dar in bobat shiri buzi surkh behtar az shiri buzhoi rangi digar budaast.

SHiri buzro garmogarm biyoshomand, darunro muloim mekunad, peshobro meronad, zakhmi khichakro bartaraf mekunad. Vale shiri buz ba odamoni sardmizoj va tarmizoj zarar dorad, bodangez ast, boisi orug va hikkak (hiqichoq) megardad. Dar vaqti az shiri buz panir tayyor kardan, obi paniri onro girifta binushand, baroi man kardani isholi safrovi, bemorihoi az safroi sukhta hodis gashta, illathoi savdovi, zardparvin va baroi odamoni garmmizoj davo meboshad, bar badan ob medavonad.

SHiri buz baroi tabhoi diq (logarkunanda) va tabhoi garmi kuhna davo meshavad.Agar ba shiri buz zarpechak dokhil karda biyoshomand dar in holat obiyati on barham mekhurad va ba joyi rondan darunro mebandad. Tukhmi rayhonro kufta, dar shiri buz pukhta guzoshta bandand, varamho, puchak, chirtak va donahoro mepazonad va mekafonad. Meguyand, ki shiri buz ba uzvhoi daruni shikam zarar dorad — davoyash katiro khurdan ast.

g)  SHiri zanon. Behtarini in shir shiri javonzanoni sihat va mutadilmizoj ast va agar dukhtar zoida boshad, boz ham khubtar. Mizoji shiri zanon dar darajai duvum sard va tar ast, agar dukhtar zoida boshad, mizoji shirash boz ham sardtar megardad. Hislathoi shifobakhshi on: oshomidani shiri zanon mayna va halqumro namnok megardonad, bastagii rohi biniro mekushoyad; sil, diq (illati logarkunanda), khushkii uzvhoi daruni sina, zakhmi shush, surfai khushk va khun qay kardanro shifo mebakhshad.

Agar inro dar bini birezand, khushkii mayna, varami pardahoi mayna va khudi mayna, dardi sari garmi az khushki, bejo shudani aql, molikhuliyo, devonagi, az bisyorii safro va khun hodisshuda, bekhobi va monandi inhoro daf mekunad. Inchunin, lattaro dar on tar karda, pay dar pay va peshi sar guzorand va chun latta garm gardad, lattai digarro hamin tavr ba kor barand, bemorihoi nombarshudaro davo meboshad.

Agar inro dar chashm chakonand, dardi chashmro, ki az garmi boshad va zakhmi daruni chashmro shifo mebakhshad, inchunin, dagalii pilki chashmro isloh mekunad; bo anzaruti mahin soidashuda daromekhta chakonand, nokhunak, shilpuqi, gushti zoidi dar boloi pilk ovezon va monandi inhoro daf menamoyad. Agar in shiri zanonro dar gush chakonand, baroi dardi on, ki az garmi hodis shuda boshad, zakhm va varami garmi onro shifo mebakhshad.

Miqdori yak bor nushidan az shiri zanon dar yak ruz az 50 to 150 gramm ast, ba sharte ki garmogarm va khunuk nokarda biyoshomand va agar az piston makida bikhurand, behtar ast. Zero ki binobar nozuki va latofati khislatash on zud vayron megardad. Ba joyi shiri zanon shiri khar biyoshomand, ravost. Agar zani homila bar ruyi shapush az pistoii khud shir bidushad, agar shapush bimirad yo dar zeri on bimonad, zan ba dukhtar homila ast, vale agar shapush namirad va zinda baroyad, homila ba pisar ast.

Инчунин кобед

afandi

LATIFAHO

TUYONA OYAD… SHakhse ba dustash uzr ovard:j – Bubakhsh, man ba tuyat rafta nametavonam. Vay …