Home / Ilm / «MAHZANU-L-ADVIYA»

«MAHZANU-L-ADVIYA»

madanu-shifo«MAHZANU-L-ADVIYA» («Hazinai davoho»), kitobest dar bobi tib. Muallifash Muhammad Huseyn ibni Muhammadi Oqili. Asar s. 1776 ba zaboni tojiki talif shuda, dar borai davohoe, ki to nimai duyumi a. 18 vujud doshtand, malumot medihad. Kitob az 3 qism iborat ast. Dar qismi 1-um muallif dar borai 3 namudi davoho (madani, naboti, hayvoni), to chad vaqt boqi budani khosiyat va dar kadom sharoit ziyod budani quvvai davoii onho, usulhoi tayyor va nigoh doshtani navhoi gunoguni doruho, inchunin baze istilohoti tibbi va g. sukhan meronad. Dar qismi 2-yumi kitob mohiyat, tabiat va khosiyat, inchunin miqdori shurbat (doza)-i 1703 davoi naboti, hayvoni va madani ba tartibi hurufoti arabi sharh yoftaand. Qismi 3-yum az lugati nomhoi doru, ki az zabonhoi arabi, yunoni, forsi, turki, hindi va g. girifta shudaast, iborat buda, ziyoda az 6000 nomguyro darbar megirad.
«M.» kitobest, ki andukhtahoi tibbi khalqi va kitobi, tajribahoi dar solhoi ziyod faroham ovardaro darbar giriftaast. Dar kitob nafaqat tajribai khalqhoi forsizabon, balki tajribahoi tibbi qadimi YUnon, Arab va Hind niz aks yoftaand. Muallif hangomi talifi kitob az asarhoi olimoni arab, yunoni va hindi niz istifoda burdaast, az jumla: «Al-Qonun fi-t-tib» va «Adviyai qalbiya» nom asarhoi Abuali ibni Sino, talifoti mashhuri Ibni Baytor, Dovudi Antoki, Beruni, «Ikhtiyoroti badei»-i Hoji Zaynuddini Attor, «Tuhfatu-l-muminin»-i Hakim Mirmuhammad Mumini Tankobuni va g.
«M.» az jihati sokhti khud lugate meboshad, ki dar on tamomi nomhoi moddahoi naboti, madani va hayvoni az rui alifbo jo ba jo guzoshta shudaand. Avval nomi modda ba zaboni arabi zikr meshavad, bad talaffuzi on ba tavri mufassal bayon megardad, pas tarjuma – ekvialenti on ba zaboni tojiki va zabonhoi digar (yunoni, suriyoni, hindi, goho turki) niz doda meshavad. Badan mohiyati on modda tasvir meyobad. Va nihoyat, az tabiati modda sukhan ronda, khosiyathoi davoii on batafsil sharh doda meshavand.
«M.» s. 1888 dar Lakhnav ba tab rasidaast.

Инчунин кобед

afandi

LATIFAHO

TUYONA OYAD… SHakhse ba dustash uzr ovard:j – Bubakhsh, man ba tuyat rafta nametavonam. Vay …