Home / Jamiyat / Hurmati Padaru Modar – ehtirom ba volidayn (Insho)

Hurmati Padaru Modar – ehtirom ba volidayn (Insho)

Baroi har yak fardi musulmon bad az Holiqu Payombari  akram (s) padaru modar mahbubtarin shakhs meboshand (Insho).

khurmati padaru modar volidaynParvardigor ba vositai kitobi azimu-sh-shani khesh bandagonashro ogoh sokhtaast, ki nisbat ba padaru modari khud mehrubon buda, hamesha nisbati onho sukhanu amalhoero anjom dihand, ki boisi khushholiashon gardad va dar navbati khud onho doimo az dargohi Parvardigor shukurguzori kunand, ki farzandashonro dar rohi rost rahnamoi namudaast. Farzandoni soleh baroi volidon hadyai behtarini Holiqi yagona, nuri chashmon, farahu sururi qalbhoyand.

Dar Quroni karim doir ba hamin mavzu chunin ovarda shudaast: 
«Molu farzandon oroishi zindagonii dunyo ast va nekihoi poyandai shoista nazdi Parvardigori tu az rui savob behtarand va az rui umed doshtan khubtarand» (Surai «Kahf», oyati 46).
Rasuli Akram (s) niz farmudaand:

  1. «YAke az nishonahoi saodatu khushbakhtii mard doshtani farzandi soleh meboshad» («Mizonu-l-hikma», hadisi 6736).
  2. 2.«Hushnudii Hudovand dar khushnudii padaru modar ast va khashmi Hudovand dar khashmi padaru modar» (Jomeu-s-sagir»-i Suyuti, hadisi 4457).

Hudovand Hud oqilu donost, hamai on amoli khayre ba dargohash qabul megardad, ki kholisona anjom doda shudaast. Na misli hurmatu ehtirome, ki nisbat ba volidon az ruyi riyovu khudnamoi  va minnatu tana ijro shuda, dilhoyashonro meranjonad. Bo amri Holiqi YAkto, avvalinu khubtarin nekukori dar haqqi volidon in hurmatu ehtiromi eshonro ba jo ovardan dar maddi avval istoda, sipas  taminoti moddii onho meboshad.
Hurmatu ehtiromi volidon dar Quron khele muhim arzyobi gardidaast. In ast, ki dar chandin oyathoi Quron U moro ba in rahnamoi karda, amalashro farz namudaast.

Har qadare, hurmatu ehtiromi padaru modar ba joy orem, boz ham kam ast, zero eshon shoistai behtarin sukhanoni neku dilpisandtarin muomila meboshand.

«Ey Parvardigori man, ilhom deh maro, ki shukri in nemati Tu kunam, ki bar manu bar padaru modari man inom kardai; va kirdori shoista ba jo oram, ki Tu az on khushnud shavi va baroi man dar farzandoni man saloh paydo kun! Ba rosti, ki man ba sui Tu bozgashtam va man az musulmononam» (Surai «Ahqof», oyati15).
«Va odamiro nisbat ba padaru modari vay hukm farmudem; modarash vayro dar holi susti boloi sustii digar dar shikam bardoshtaast; va az shir judo kardani u dar du sol ast; (hukm farmudem, ki) Moro va padaru modari khudro shukrguzori kun! Bozgasht ba sui Man ast» (Surai «Luqmon», oyati 14).

Az oyoti mazkur malum ast, ki to kadom andoza Hudovandi karim   ehtiromi volidonro buzurg donista, arjguzoriro nisbat ba onho kori muhim hisobidaast. Hidmati volidon kori buzurg buda, dar Quroni karim ishoraho bar on ast, ki ba khotiri nakui bar padaru modar darhoi bihisht ba rui farzandon kushoda shavand.
Du gavharaki dida va durri garonmoya, ki sababi ba hayot omadani movu nashunamoi moyand, padaru modar ast. Az nemathoi zohirivu botini, moddiyu manavi moro barkhurdor va komgor gardondaand. Dar rohi tarbiyati farzand chi ranjhovu  zahmatho kashidaand. Aksari lazzatho va nemathoi dunyoro ba khotiri farzandon tark kardaand.

Dar ranjurii farzand ranjurand va az khursandii farzandi khesh bolidakhotirand. To ba kamolot rasidani farzand chi ranju mashaqqatho mekashand, ojangho dar chehrai zeboi onho paydo meshavad, qomati  sarvinu alifsoni onho kamonsifat megardad. Bakhtu saodati kheshro nisori farzandon mesozand, z-in ru bar farzandon vojib ast, ki volidaynro ehtirom va ikrom namoyand.
Dini mubini Islom chi tavr ba maqomu manzalati ehtiromi onho baho medihad va qadru rutbai onhoro to kadom daraja bolo burdaast, inro dar surahoi Bani Isroil, Ahqof, Luqmon, Soffot, Niso, Anon va guftahoi Payombari akram Muhammad (s), ashobi u, tobeinu tabaa tobein, olimonu buzurgoni olami Islom didan mumkin ast.

Har yak padaru modar baroi farzandoni khud boyad  namunai ibrat boshand, to dar kamoloti onho naqshi muassire bozand. Dar masiri tarikh padaru modaroni ziyode farzandoni solehi khudro bo behtarin usulho tarbiyavu parvarish namudaand, ki iftikhori ham padaru modar va ham kishvari azizashon shudaand. Talimu tarbiyati durusti farzandon, man namudani onho az korhoi zishtu noravo (az qabili dast zadan va shirkat namudan  dar amaliyoti ifrotgaroi, rekhtani khuni nohaq chi dar dokhili kishvar, chi dar khorij az on), dar ruhiyai khudshinosi, vatandoriyu vatanparasti va bo akhloqi hamidayu pisandida tarbiya namudani onho yake az masalahoi asosii jomeai imruzai mo meboshad.

Dar Quroni karim dar in bora omadaast:

«Ey muminon, kheshtan va ahli khonai khudro az otashe, ki otashafruzi on mardum va sangho boshand, nigoh dored! Farishtagoni durushtkhu, sakhtru bar on otash muvakkaland, Hudoro dar on chi ba onho farmudaast, nofarmoni namekunand va on chiro mekunand, ki ba onho hukm meshavad» (Surai «Tahrim», oyati 6).
«…Bigu: Hamono ziyonkoron ononand, ki kheshtan va ahli khudro ruzi qiyomat ziyon dodaand. Ogoh bosh, hamono in ziyoni oshkor ast!» (Surai «Zumar», oyati15).
Vazifai padaru modar nihoyat gunogunpahlu va vaznin buda, az onho sabru tahammul, burdboriva zahmatu taloshi payvastaro jihati tarbiyai solimi  farzandon taqozo dorad. Mutaassifona, baze padaru modar ba tarbiyai farzandoni khud tavajjuhi makhsus zohir nakarda, ba in kori nihoyat muhim bemasuliyati zohir menamoyand, oqibat samarai talkhi tarbiyai khudro bo chashm mebinand, vale afsus ki pushaymoni sude nadorad.

Rasuli akram(s) dar giromi doshtani volidon chunin farmudaast: 

  1. «Bandae, ki az volidayn va Parvardigorash itoat va farmonbardori kunad dar bolotarin darajai bihisht qaror dorad» («Kanz-ul-ummol», hadisi 45480).
  2. 2. «Namozi kase, padaru modarash az u khashmgin va norozi boshand qabul nameshavad» («Kanz-ul-ummol», hadisi 45485).
  3. «Ba se chiz nigoh kardan ibodat ast: 1) nazar kardan ba rui padaru modar; 2) nigoh kardan ba Quron; 3) nigoh kardan ba bahr». («Kanzu-l-ummol», hadisi 45336).
  4. «Al-jannatu tahta-l-qudumi ummahot»,  «Bihisht zeri poi modaron ast».(«Lubbu-l-albob», Rovandi, hadisi 17933, «At-tarѓib va-t-tarhib», rivoyati ibni Molik, hadisi 448).

Hidmati sazovori padaru modar daleli kamoli imonu imondori meboshad, zero khidmati nakui onho sifati payombaronu rasulon ast. Az zaboni Payombar YAhyo (raz.) dar Quroni karim ovarda shudaast:
«Va (maro) ba modari khud nekukor (sokhtaast) va maro gardankashi badbakht nakardaast» (Surai «Maryam», oyati 32).

Nakuiba padaru modar behtarin ibodat va asli toatho buda, rohest ba sui jannat. Podoshi nakuiba padaru modar az  on iborat ast, ki sohibashro ba jannat mebarad. Amr ibni Os ovardaast, ki marde nazdi Payombar (s) omada guft: Man bo tu paymon mekunam, ki ba khotiri savob hamrohat jihod va hijrat kunam. Farmud: Oyo yake az volidayni tu zinda ast? Guft: Bale, har du zindaand. Farmud: Tu mekhohi savobi Hudoro daryobi? Guft: Bale. Guft: Ba nazdi volidayni khud bargard va ba onho nakui kun!».

Padaru modarba khotiri bavoya rasonidanva tarbiyai farzandon azobhoi ziyode kashida, tamomi mashaqqathoi zindagiro sabru tahammul mekunand. Mahz baroi hamin Quroni karim ba farzandon, hatto ijozati «uf» guftanro ba volidaynashonro nadodaast:

«Va Parvardigori tu hukm kard, ki ba juz Hudash (digare)-ro ibodat makuned; va ba padaru modar  nakukori bikuned; agar yake az onho yo hardu nazdi tu ba kalonsoli birasand, pas, ba onho «uf» magu va bar onho bong mazan va ba onho sukhani neku bigu!  Va az (jihati) mehruboni bozui  furutaniro baroyashon past kun va bigu: «Ey Parvardigori man,  bar onho bibakhshoi, chunonchi maro dar khurdsoli parvarish kardand!» (Surai «Isro», oyathoi 23-24).

Dar oyoti quroni va ahodisi nabavi hamesha az jonibi farzandon dar ihotai rahmu shafqat, husni muoshirat, mehru muhabbat, izzatu ikrom qaror doshtani modartakid gardidaast. Dar ahodisi nabavi nazar ba padar modarro beshtar takid kardani Payombar (s) be hikmat nest, zero zan nisbat ba  mard  bisyor zaifu mushtipar ast. Ba dunyo ovardani tifl az davrai haml to tavallud,  shir dodan, hama bar dushi ust, az in ru farzand boyad shafqatro nisbat ba u beshtar kunad.

Dar hadisi digari sharif omada: «Rivoyat ast az Abuhurayra (raz.), ki guft: «Guft Nabi alayhi-s-salom: Se duo ba  dargohi Hudovand mustajob ast. Duoi mazlum, duoi musofir va duoi padaru modar. Har yak musulmon boyad az in duoho parhez va kanorajui namoyad. Banda az zulm parhez kunad, musofirro naranjonad va volidaynro  farmonbardori kunad, to duoi neki onhoro sohib shavad, na duoi badro». In matnro dar insho va yo referataton istifoda namoed. 

Tirmizi (rah.) az Abdulloh ibni Umar (rah.) rivoyat mekunad, ki Rasuli akram (s) farmudand: «Hudoi taolo az on banda rozi boshad, ki padaru modar az u rozi boshand va har on banda, ki padaru modarash az u rozi naboshand, Alloh taolo  on bandaro ba ѓazabi khud giriftor karda, dar otashi duzakh biyandozad».
Dar «Jome-us-saѓir» omada: Alloh taolo itoat va farmonbardorii padaru modarro amr kardaast. Har ki padaru modarro farmonbardor boshad, eshonro itoat karda boshad, az ahli jannat ast. Har kase, ki  volidaynro ozor doda boshad, Alloh taoloro dar ѓazab ovarda boshad».

YAke az payravoni mazhabi Imomi Azam(rah.) faqeh Abulaysi Samarqandi (rah.) dar kitobi khesh «Tanbehu-l-ѓofilin» ovardaast, ki agar Alloh taolo dar Quron zikri hurmati padaru modarro namekard, shakhsi oqil medonad, ki hurmati volidayn vojib ast. Hamesha dar tahsili rizoi padaru modar say kunad, dar zindagi rizoi onhoro daryobad, bad az murdan ba  fotiha va khayru sadaqa arvohi padaru modarro khushnud gardonad. Haq subhona va taolo dar Quroni majid baroi hurmati padaru modar va rizoii onho amr kardaast.

Zamone, ki ibni Hubayra Imom Abuhanifaro baroi munshi shudan  davat dod va eshon imtino varzid va bar asari on ba Imom Abuhanifa shalloq zadand, modari Imom zinda bud va bisyor nigaron shud. Imom Abuhanifa mefarmud: «Az in shikanja norohat nestam, vale az in ki modaram az in masala ѓamgin meshavad, norohat hastam».

Az Ibni  Masud (raz.) rivoyat ast, ki eshon farmudand: «YO rasulalloh, kadom amal behtar ast? Rasululloh farmud: Guzoridani namoz dar vaqtash. Guftam: Bad kadom? Eshon farmud: Nakui bar padaru modar. Guftam: Bad kadom? Eshon farmud: Jihod dar rohi Hudo».
Inchunin dar hadis omadaast, ki marde guft: «YO  rasulalloh, baroi kadom kas nekui kunam? Rasululloh (s) farmud: Baroi modarat. On mard aynan suolro se bor takror namud va Payombar (s) dar har bor meguft: Baroi modarat va dar martabai chahorum farmud: nakui kun baroi padarat va bad az padar baroi kheshovandoni nazdiktar». Istifodai in matn dar insho yo referat roygon ast.

Инчунин кобед

Hurdani obi mani az tarafi mard yo zan

Hurdani obi mani az tarafi zan kori noravo va nosazo ast va inro tib mahkum …