قانون کانستیتوتسیانی جومهوری تاجیکستان در بارة انتخابات وکیلان به مجلسهای محلی وکیلان خلق
(اخبار مجلس عالی جمهوری تاجیکستان، س. 1999، ش12، ماد. 298؛ س. 2007، ش5، ماد. 353؛ س. 2012، ش8، ماد. 813؛ س. 2014، ش7، ق. 1، ماد. 383، ش11، ماد. 640؛ قانون کانست. جت از 30. 05. 2017 س. ، ش1412)
به قانون کانستیتوتسیانی جمهوری تاجیکستان از 10 دسامبر سال 1999 «در بارة انتخابات وکیلان به مجلسهای محلی وکیلان خلق» (اخبار مجلس عالی جمهوری تاجیکستان، س. 1999، ش12، ماد. 298؛ س. 2007، ش5، ماد. 353؛ س. 2012، ش8، ماد. 813) تغییر و علاوههای زیرین وارد کرده شوند:
i. قاعدههای عمومی
مادّة 1. پرنسیبهای اساسی انتخابات
ینتیخابات به مجلسهای وکیلان خلق ولایت مختار کوهستان بدخشان، ولایت، شهر دوشنبه، شهر و ناحیه در حوزههای حدودی یکمندتی انتخابات در اساس حقوق انتخاباتی عمومی، برابر و مستقیم با آوازدهی پنهانی به مهلت پنج سال گذرانیده میشود. (قجت از 26. 07. 14 س. ، ش 1087)
مادّة 11. قانونگذاری جمهوری تاجیکستان در بارة انتخابات وکیلان ب مجلیسهای محلی وکیلان خلق
قانونگذاری جمهوری تاجیکستان در بارة انتخابات وکیلان به مجلسهای محلی وکیلان خلق به کانستیتوتسیة جمهوری تاجیکستان اساس یافته، از قانون کانستیتوتسیانی مذکور، دیگر سندهای معیاری حقوقی جمهوری تاجیکستان، اینچنین سندهای حقوقی بینلمیللی، که تاجیکستان آنها را اعتراف نموده است، عبارت میباشد. (قانون کانست. جت از 30. 05. 17 س. ، ش1412)
(قجت از 26. 07. 14 س. ، ش 1087)
مادّة 2. حقوق عمومی انتخابات
ینتیخابات وکیلان به مجلسهای وکیلان خلق ولایت مختار کوهستان بدخشان، ولایت، شهر دوشنبه، شهر و ناحیه عمومی است. شهروندان جمهوری تاجیکستان، که در روز انتخابات سنّشان به 18 رسیده است، قطع نظر از ملّت، نجاد، جنس، زبان، اعتقاد دینی، موقع سیاسی، وضع اجتماعی، تحصیل و مال و ملک حقوق انتخاب کردن و انتخاب شدن را دارند. (قجت از 26. 07. 14 س. ، ش 1087)
شخسانی، که از طرف سود غیر قابل عمل دانسته شدهاند و یا موافق حکم سود در جایهای از آزاد محرومشدگان نگاه داشته میشوند، حقوق در انتخابات اشتراک کردن ندارند. (قجت از 26. 07. 14 س. ، ش 1087)
شهروند جمهوری تاجیکستان در یک وقت وکیل بیش از دو مقامات نمایندگی حاکمیت دولتی بوده نمیتواند. (قجت از 26. 07. 14 س. ، ش 1087)
مادّة 3. حقوق برابر انتخابات
ینتیخابکنندگان در اساس حقوق برابر در انتخابات اشتراک میکنند و هر کدام آنها یک آواز دارند. (قجت از 26. 07. 14 س. ، ش 1087)
مادّة 4. حقوق بیواسطة انتخابات
وکیلان به مجلسهای محلی وکیلان خلق از طرف شهروندان مستقیماً انتخاب کرده میشوند.
مادّة 5. آوازدهی پنهانی
اوازدیه در انتخابات وکیلان به مجلسهای محلی وکیلان خلق آزادانه و پنهان میباشد. نظارت به اظهار ارادة انتخابکنندگان منع است.
مادّة 6. آشکاربیانی هنگام تییاری و گذرانیدن انتخابات
(قجت از 26. 07. 14 س. ، ش 1087)
تیایر و گذرانیدن انتخابات به مجلسهای محلی وکیلان خلق از طرف کمیسیونهای انتخابات آشکارا صورت میگیرد و در واسطههای اخبار عامّه انعکاس میگردد. (قجت از 26. 07. 14 س. ، ش 1087)
کامیسّیههای انتخابات به شهروندان از کار خود، از تأسیس حوزهها و اچستکههای انتخابات، هیت، جای و ساعت کارشان و از رویخت انتخابکنندگان خبر میدهند.
کامیسّیههای انتخابات نتیجة بقیدگیری نامزدها را به وکیل، شرح حال نامزدهای بقیدگرفته، نتیجة آوازهای گرفتة هر نامزد و جمعبست انتخابات را به معلومات شهروندان میرسانند. در مجلسهای کمیسیونهای انتخابات، در بنای آوازده در روز انتخابات و هنگام حسابکنی آوازها یک نفر نماینده (ناظر) از حزبهای سیاسی، که نامزدها را به وکیل پیشنهاد کردهاند، شخصان بااعتماد نامزدهای مستقل، نمایندههای مطبوعات، تلویزیون و رادیو حضور داشته میتوانند. وکالتهای آنها باید با حجّتهای دخلدار تصدیق کرده شده باشند. (قجت از 26. 07. 14 س. ، ش 1087)
هیزبهای سیاسی، که نامزدها را به وکیل پیشبر کردهاند، در بارة نمایندگان خود کمش پنج روز پیش از انتخابات به کمیسیونهای حوزوی انتخابات خبر میدهند.
به رفت آوازدهی و به فعالیّت کمیسیونهای انتخابات دخالت کردن نمایندگان و ناظران ممکن نیست. آنها میتوانند با اجازت رئیس کمیسیون دخلدار انتخابات سؤال دیخند و شرح آن را طلب نمایند، دقّت اعضایان کمیسیون و خازیران را به راه یافتن ویرانکنی قانون کانستیتوتسیانی مذکور جلب سازند. (قجت از 26. 07. 14 س. ، ش 1087)
واسیتههای اخبار عامّه رفت تییاری انتخابات و گذرانیدن آن، اینچنین قرارهای کمیسیونهای انتخاباتی را انعکاس میکنند.
2. حوزهها و اچستکههای انتخابات
مادّة 7. تشکیل کردن حوزههای انتخابات
برای انتخابات وکیلان مقدار زیرین حوزههای حدودی انتخابات تشکیل کرده میشوند:
به مجلسهای وکیلان خلق ولایت مختار کوهستان بدخشان، ولایتها و شهر دوشنبه-نه بیشتر از 70 حوزة انتخابات؛
به مجلسهای وکیلان خلق شهر، ناحیه-نه بیشتر از 40 حوزة انتخابات.
ز هر حوزة انتخابات یک وکیل به مجلس دخلدار وکیلان خلق، انتخاب کرده میشود.
میقدار حوزههای انتخابات را برای انتخابات مجلسهای محلی وکیلان خلق به حدّ معیار مقرّرکردة همین قانون مجلس دخلدار با نظرداشت شمارة انتخابکنندگان، حدود و شرایط دیگر محلی مقرّر مینماید.
هوزههای انتخابات را کمیسیون دخلدار انتخابات ولایت مختار کوهستان بدخشان، ولایت، شهر دوشنبه، شهر، ناحیه عادتاً با شمارة برابر انتخابکنندگان تشکیل میدهد. حدود حوزههای انتخابات با نظرداشت ساختار حدودی ولایت، شهر و ناحیهها با رضائیت رئیسان دخلدار مویین کرده میشود. (قجت از 26. 07. 14 س. ، ش 1087)
رویخت حوزههای انتخابات را، که در آن حدود و شمارة انتخابکنندگان ذکر یافته است، کمیسیون دخلدار انتخابات نه دیرتر از 15 روز بعد تعیین گردیدن انتخابات چاپ میکند.
مادّة 8. ترتیب و معیار تشکیل کردن اچستکههای انتخابات
وچستکههای انتخابات با نظرداشت حدود شهر و ناحیهها، ناحیههای شهر با مقصد موهییا ساختن شرایط مناسب برای انتخابکنندگان تشکیل کرده میشوند.
وچستکههای انتخابات در سنتاریه و خانههای استراحت، بیمارخانهها و طبابتگاههای دیگر دائمی، در ناحیههای دوردست و دشوارگذر محلی، محل سکونت شهروندان تشکیل شده میتوانند. این اچستکههای انتخابات به حوزههای انتخاباتی مخلّی جایگیرشوی آنها داخل میشوند.
وچستکههای انتخابات از طرف کمیسیونهای انتخابات شهر، ناحیه با پیشنهاد رئیسان شهر و ناحیهها تشکیل کرده میشوند.
وچستکههای انتخابات نه دیرتر از روز بیست و پنجم بعد تعیین گردیدن انتخابات تشکیل کرده میشوند. در ناحیههای دوردست و دشوارگذر اچستکههای انتخابات در همان مهلت، در موردهای استثنا باشد، پنج روز پیش از انتخابات تشکیل کرده میشوند.
وچستکههای انتخابات عادتاً با شمارة نه کمتر از 20 نفر و نه بیشتر از 3000 نفر انتخابکننده تشکیل کرده میشود.
بینای آوازدهی هر اچستکة انتخابات را رئیس شهر و ناحیه مویین میکند.
کامیسیّة انتخاباتی شهر و ناحیه اچستکة انتخابات را رقمگذار میکند و حدود هر اچستکة انتخابات را با ذکر محل کمیسیون اچستکوی انتخابات و بنای آوازدهی به انتخابکنندگان خبر میدهد.
3. کمیسیون انتخابات
مادّة 9. سیستم کمیسیونهای انتخابات
برای تشکیل و گذرانیدن انتخابات مجلسهای محلی وکیلان خلق، کمیسیونهای زیرین انتخابات تأسیس داده میشوند:
کامیسّیة ولایتی انتخابات عاید به انتخابات مجلس وکیلان خلق ولایت مختار کوهستان بدخشان، ولایت؛ (قجت از 26. 07. 14 س. ، ش 1087)
کامیسّیة شهری انتخابات عاید انتخابات به مجلس وکیلان خلق شهر دوشنبه؛
کامیسّیة شهری انتخابات عاید به انتخابات مجلس وکیلان خلق شهر؛ (قجت از 26. 07. 14 س. ، ش 1087)
کامیسّیة ناحیهوی انتخابات عاید به انتخابات مجلس وکیلان خلقی ناحیه؛ (قجت از 26. 07. 14 س. ، ش 1087)
کامیسّیههای حوزوی انتخابات؛
کامیسّیههای اچستکوی انتخابات.
راهبری عمومی، نظارت تشکیل و گذرانیدن انتخابات وکیلان به مجلسهای محلی وکیلان خلق از جانب کمیسیون مرکزی انتخابات و رعیپورسی جمهوری تاجیکستان عملی کرده میشود. (قجت از 26. 07. 14 س. ، ش 1087)
مادّة 10. تشکیل کمیسیونهای ولایتی، شهری، ناحیهوی انتخابات
کامیسّیههای ولایتی، شهری و ناحیهوی انتخابات به مجلسهای محلی وکیلان خلق را مجلسهای دخلدار وکیلان خلق با پیشنهاد رئیس ولایت، شهر و ناحیة دخلدار با نظرداشت تکلیفهای ساختارهای محلی حزبهای سیاسی در حدود ولایت، شهر و ناحیه فعّالیّتکننده نه دیرتر از روز دهم بعد تعیین گردیدن انتخابات در هیت 7-13 اعضای کمیسیون تشکیل مینمایند. (قجت از 27. 11. 14 س. ، ش 1133)
ریس، معاون رئیس و کاتب کمیسیون از جملة اعضایان آن در اوّلین مجلس آن انتخاب کرده میشوند. کمیسیون ولایتی، شهری و ناحیهوی انتخابات در بارة هیت، نشان و رقمهای تلفن خود در نشریههای محلی معلومات چاپ میکند.
مادّة 11. وکالتهای کمیسیون ولایتی، شهری، ناحیهوی انتخابات
(قجت از 26. 07. 14 س. ، ش 1087)
کامیسّیة انتخابات به مجلس وکیلان خلقی ولایت مختار کوهستان بدخشان، ولایت، شهر دوشنبه، شهر، ناحیه: (قجت از 26. 07. 14 س. ، ش 1087)
– به اجرای همین قانون در هودودی دخلدار نظارت مینماید، تطبیق یکخِلة آن را تأمین میکند و عاید به مسئلههای تشکیل انتخابات توضیحات میدهد؛ (قانون کانست. جت از 30. 05. 17 س. ، ش1412)
– عاید به انتخابات مجلس وکیلان خلق ولایت مختار کوهستان بدخشان، ولایت، شهر دوشنبه، شهر و ناحیه موافقن حوزههای انتخاباتی تشکیل میدهد، آنها را نامگذاری و رقمگذاری میکند؛»؛ (قجت از 26. 07. 14 س. ، ش 1087)
– کمیسیونهای حوزوی انتخابات را به مجلس دخلدار وکیلان خلق تشکیل میدهد و در بارة محل جایگیرشوی آنها معلومات چاپ میکند؛ (قجت از 26. 07. 14 س. ، ش 1087)
– کار کمیسیونهای دخلدار انتخابات را تنظیم میکند، ترتیب به هیت آنها داخل نمودن تغییرات را مویین مینماید، میتواند مستقلانه یا با پیشنهاد پراکورار ولایت مختار کوهستان بدخشان، ولایت، شهر دوشنبه، شهر، ناحیه قرارهای کمیسیونهای حوزوی و اچستکوی انتخابات را در صورتی، که خلاف قانون کانستیتوتسیانی مذکور باشند، بیکار کند؛ (قجت از 26. 07. 14 س. ، ش 1087)
– به نامزدها برای اشتراک در معرکة انتخابات شرایط برابر را تأمین مینماید؛
– مبلغ را به کمیسیونهای انتخابات تقسیم مینماید، با بنایو نقلیات و واسطههای علاقه تأمین کردن کمیسیونهای انتخابات را نظارت میکند و دیگر مسئلههای تأمینات مادّی و تکنیکی انتخابات را بررسی مینماید؛
– از روی شکل مقرّرنمودة کمیسیون مرکزی انتخابات و رعیپورسی تییار نمودن بیولّیتینهای انتخابات را به مجلسهای محلی وکیلان خلق، رویخت انتخابکنندگان، پراتاکالهای کمیسیونهای انتخابات، ورقههای انتخاباتی، مُهر خود، دیگر حجّتهای انتخابات را تأمین میکند؛
– از کمیسیونهای حوزوی انتخابات پراتاکالهای قید نامزدها را به وکیلی گرفته، خمچونین پراتاکالهای نتیجة انتخابات وکیلان مجلس دخلدار را در بارة هیت نامزدهای وکیلان از قید گذشتة مجلس دخلدار اخبار چاپ میکند؛
– اخبار نمایندگان حزبهای سیاسی، مقامات اجرائیة محلی حاکمیت دولتی، مقامات خودادارهکنی شهرک و دهات و اتّحادیههای جمعیّتی را عاید به مسئلههای تییاری و گذرانیدن انتخابات میشونود؛ (قجت از 26. 07. 14 س. ، ش 1087)
– وکیلان انتخابشده را به قید میگیرد، نتیجة انتخابات مجلس دخلدار وکیلان خلق را جمعبست میکند، در مطبوعات عاید جمعبست انتخابات خبر و رویخت وکیلان انتخابگردیده را چاپ میکند؛
– مسئلههای گذرانیدن آوازدهی و انتخابات تکراری را حلّ و فصل مینماید؛
– انتخابات وکیلان به مجلس دخلدار وکیلان خلق را به جای وکیلان خارجگردیده تعیین میکند و میگذراند؛
– ارز و شکایتها را از خصوص قرار و عمل کمیسیونهای دخلدار انتخابات دیده میبرآید و از روی آنها قرار قبول میکند؛
– به بایگان سپاریدن حجّتهای وابسته به تشکیل و گذرانیدن انتخابات را تأمین میکند؛ (قجت از 26. 07. 14 س. ، ش 1087)
– وکالتهای دیگری را، که قانون کانستیتوتسیانی مذکور پیشبینی نموده است، عملی مینماید. (قجت از 26. 07. 14 س. ، ش 1087)
مادّة 12. تشکیل کمیسیون حوزوی انتخابات
کامیسّیة حوزوی انتخابات از طرف کمیسیونهای دخلدار ولایتی، شهری و ناحیهوی انتخابات با پیشنهاد رئیس ولایت، شهر و ناحیة دخلدار با نظرداشت تکلیفهای ساختارهای محلی حزبهای سیاسی در حدود ولایت، شهر و ناحیه فعّالیّتکننده نه دیرتر از 55 روز پیش از انتخابات در هیت رئیس، معاون رئیس، کاتب و نه کمتر از 8 اعضا تشکیل کرده میشود. (قجت از 27. 11. 14 س. ، ش 1133)
مادّة 13. وکالتهای کمیسیون حوزوی انتخابات
کامیسّیة حوزوی انتخابات:
– اجرای طلبات قانون کانستیتوتسیانی مذکور را در حدود حوزة انتخابات نظارت میکند؛ (قجت از 26. 07. 14 س. ، ش 1087)
– به انتخابکنندگان در بارة محل اچستکههای انتخابات خبر میدهد؛
– به نامزدها برای اشتراک در معرکة انتخابات شرایط برابر را تأمین میکند؛
– نامزدهای به وکیل پیشبریگردیده، شخصان بااعتماد آنها را به قید میگیرد و به آنها شهادتنامة دخلدار میدهد؛ (قجت از 26. 07. 14 س. ، ش 1087)
– برای تشکیل واخوریهای نامزدها به وکیل و انتخابکنندگان مساعدت میکند؛
– اخبار کمیسیونهای اچستکوی، نمایندگان حزبهای سیاسی، مقامات خودادارهکنی شهرک و دهات، راهبران تشکیلاتها، همچنین مقامات اتّحادیههای جمعیّتی را وابسته به مسئلههای تییاری انتخابات و گذرانیدن آن میشونود؛ (قجت از 26. 07. 14 س. ، ش 1087)
– از طرف کمیسیونهای اچستکوی انتخابات ترتیب دادن و برای شناسایی عموم پیشنهاد کردن رویخت انتخابکنندگان را نظارت مینماید؛
– متن بیولّیتین انتخابات را از روی حوزة انتخابات تصدیق میکند و اچستکههای انتخابات را با بیولّیتینهای انتخابات تأمین مینماید؛
– نتیجة انتخاباتی حوزه را مقرّر و به کمیسیون دخلدار ولایت، شهر ناحیهوی انتخابات میسپارد؛
– نتیجة انتخابات را عاید به حوزة انتخابات مقرّر و چاپ کرده، به وکیل انتخابشده شهادتنامه میدهد؛
– آوازدهی تکراری و انتخابات تکراری، همچنین انتخابات وکیلان را به عوض وکیلان خارجشده تشکیل مینماید؛
– ارز و شکایتها را از خصوص قرارها و فعالیّت کمیسیونهای اچستکوی انتخابات بررسی نموده، دایر به آنها قرارها قبول میکند؛
– وکالتهای دیگر را طبق قانون کانستیتوتسیانی مذکور و دیگر سندهای معیاری حقوقی جمهوری تاجیکستان عملی مینماید. (قجت از 26. 07. 14 س. ، ش 1087)
مادّة 14. تشکیل کردن کمیسیونم اچستکوی انتخابات
کامیسّیة اچستکوی انتخابات را کمیسیون شهری، ناحیهوی انتخابات 45 روز پیش از انتخابات در هیت 5-19 اعضا، از جمله رئیس، معاون رئیس، کاتب تشکیل میکند. اگر کمیسیون در هیت 7 نفر تشکیل شود، رئیس و کاتب انتخاب کرده میشود.
در صورت ضرورت هیت اعضای کمیسیون انتخابات میتواند زیاد و کم شود.
مادّة 15. وکالتهای کمیسیونهای اچستکوی انتخابات
کامیسّیة اچستکوی انتخابات:
– رویخت انتخابکنندگان اچستکه را ترتیب میدهد؛
– انتخابکنندگان را با رویخت ایتیخابکنندگان شناس میکند، عریضهها را در بارة سهو و غلطهای رویخت قبول و بررسی مینماید و مسئلة به آن داخل نمودن تغییرات دخلدار را حل میکند؛
– از انتخابکنندگانی، که در روز انتخابات برای در جای استقامت بودن و در آوازدهی اشتراک کردن امکانیت ندارند، لفافههای سربستة دارای ورقههای انتخابات را قبول میکند؛
– اهالی را در بارة محل واقعگشتة کمیسیون اچستکوی انتخابات، وقت کار آن، اینچنین روز انتخابات و جای آوازدهی خبردار میکند؛
– بنای آوازدهی و قوطیهای انتخابات و دیگر تجهیزات انتخابات را تییار میکند؛
– آوازدهی را در روز انتخابات در اچستکة انتخابات تشکیل مینماید؛
– آوازهای در اچستکة انتخابات داده شده را حساب میکند؛
– ارز و شکایتها را دایر به مسئلههای تییار به انتخابات و تشکیل آوازدهی بررسی کرده، عاید به آنها قرارها قبول میکند؛
– وکالتهای دیگر را طبق قانون کانستیتوتسیانی مذکور و دیگر سندهای معیاری حقوقی جمهوری تاجیکستان عملی مینماید. (قجت از 26. 07. 14 س. ، ش 1087)
مادّة 16. عضویت در کمیسیونهای انتخابات
وزو کمیسیون انتخابات هنگام اجرای وکالتهایش باید بیطرف و خالص باشد. (قجت از 26. 07. 14 س. ، ش 1087)
وزو کمیسیون را از روی عریضة شخصیش، همچنین در حالت محروم شدن از وکالتهایش از اجرای وظیفه آزاد کردن ممکن است.
در حالت طلبهای همین قانون را رعایه نکردن و مدام به وظیفههای خود بیاعتنای نمودن عضو کمیسیون حقوق از وکالتهایش محروم کردن او به مقامی تهالّوک دارد، که این کمیسیون را تأسیس داده است.
در صورت ضرورت عضو نو کمیسیون انتخابات مطابق ترتیب مقرّرنمودة همین قانون تعیین کرده میشود.
نامزد به وکیلی مجلس محلی وکیلان خلق، عضو کمیسیون ولایتی، شهری، ناحیهوی انتخابات، اینچنین کمیسیون حوزوی یا اچستکوی انتخابات، که آوازدهی را در همان حوزه یا اچستکة انتخاباتی تشکیل میکند، بوده نمیتواند. (قجت از 26. 07. 14 س. ، ش 1087؛ از 27. 11. 14 س. ، ش 1133)
یک شخص میتواند عضو تنها یک کمیسیون انتخابات باشد.
مادّة 17. تشکیل کار کمیسیونهای انتخابات
ریس، معاون رئیس و کاتب کمیسیون انتخابات در مجلس یکم کمیسیون دخلدار انتخاب کرده میشوند.
مجلیس کمیسیون انتخابات در صورتی صلاحییتدار میباشد، که در مجلس نه کمتر از سه دو حصّة هیت کمیسیون اشتراک نماید. قرار کمیسیون به طریق آوازدهی آشکارا با آواز اکثریّت هیت عمومی اعضای خوزورداشتة کمیسیون قبول کرده میشود. اعضای کمیسیون، که با قرار آن راز نیستند، هوقوق دارند عقیدة مخصوص خود را بیان نمایند، که آن در شکل خطّی به پراتاکال ضمیمه کرده میشود. در صورت برابری آوازها آواز رئیس حلکننده میباشد. (قجت از 26. 07. 14 س. ، ش 1087؛ قانون کانست. جت از 30. 05. 17 س. ، ش1412)
کامیسّیههای انتخاباتی در فعالیّت خود به هیچ مقامات دولتی وابسته نیستند. اجرای قرار کمیسیون انتخابات، که در دایرة وکالت آن قبول شده است، برای کمیسیونهای پاینی انتخابات، همچنین مقامات دخلدار محلی حاکمیت دولتی، حزبهای سیاسی و تشکیلاتها حتمی میباشد. (قجت از 26. 07. 14 س. ، ش 1087)
مقامات دولتی و مقامات اتّحادیههای جمعیّتی، کارخانهها، مؤسسهها، تشکیلاتها، شخصان منصبدار وظیفهدارند، که به کمیسیون انتخابات برای عملی گردانیدن وکالتهایشان کمک رسانند، معلوماتهای برای کارشان ضرور را موهییا نمایند.
مقامات دولتی، تشکیلاتهای دولتی برای تییار و گذرانیدن انتخابات بناها، تجهیزات، واسطههای نقلیات و مواد ضروری را رایگان به اختیار کمیسیونهای انتخابات واگذار مینمایند. (قجت از 26. 07. 14 س. ، ش 1087)
بیناها و تجخیزات کارخانهها و تشکیلاتهای غیریدولتی برای کار کمیسیونهای انتخابات در اساس اجاره از حساب بوجة جمهوریوی استفاده برده میشوند.
کامیسّیة انتخابات هوقوق دارد عاید به مسئلههای تییار و گذرانیدن انتخابات به مقامات دخلدار دولتی و مقامات اتّیخادیههای جمعیّتی، به تشکیلاتها، شخصان منصبدار مراجعت نماید و آنها وظیفهدار هستند، که مسئلة به میان گذاشته را بررس نموده، در مهلت نه دیرتر از سه روز به کمیسیون انتخابات جواب دهند. (قانون کانست. جت از 30. 05. 17 س. ، ش1412)
ریس، معاون رئیس، کاتب یا دیگر اعضای کمیسیون انتخابات با قرار آن در دورة تییاری و گذرانیدن انتخابات ممکن است از اجرای وظیفههای استحصالی یا خذمتی آزاد کرده شوند، که در این حال معاش میانة آنها از حساب مبلغ برای گذرانیدن انتخابات جداکرده داده میشود. (قجت از 26. 07. 14 س. ، ش 1087)
کامیسّیههای حوزوی و اچستکوی انتخابات بعد از آن، که مجلس دخلدار وکیلان خلق وکالتهای وکیلان را عاید به حوزههای دخلدار انتخاباتی تصدیق کرد، فعالیّت خود را کتع مینمایند. (قجت از 26. 07. 14 س. ، ش 1087)
کامیسّیة انتخاباتی ولایت مختار کوهستان بدخشان، کمیسیونهای ولایت، شهر دوشنبه، شهری و ناحیهوی فعالیّت خود را بعد از انتخاب شدن وکیلان از همة حوزههای انتخاباتی به مجلسهای دخلدار وکیلان خلق قطع مینماید. (قجت از 26. 07. 14 س. ، ش 1087)
مادّة 18. بررسی شکایت از قرار کمیسیونهای انتخابات
مقامات حزبهای سیاسی، که نامزدها را به وکیل پیشبر نمودهاند، نامزدها به وکیل، شخصان بااعتماد، ناظران و انتخابکنندگان از قرار کمیسیون انتخابات در دوام ده روز بعد از قبول قرار به کمیسیون بالایی انتخابات یا سود شکایت کرده میتوانند. شکایت باید در دوام سه روز بعد از رسیدنش و اگر تا روز انتخابات کمتر از شش روز مانده باشد، فوراً بررسی کرده شود.
iv. رویخت انتخابکنندگان
مادّة 19. رویخت انتخابکنندگان و طرز ترتیب دادن آن
رویخت انتخابکنندگان دایر به هر کدام اچستکة انتخابات ترتیب داده میشود و به آن رئیس و کاتب کمیسیون اچستکوی انتخابات امضا میکنند. برای اشتراک در کار ترتیب دادن رویخت کمیسیون اچستکوی انتخابات میتواند نمایندگان اهل جمعیّت را جلب نماید.
مقامات اجرائیة محلی حاکمیت دولتی انتخابکنندگان را به حساب میگیرند و به کمیسیونهای اچستکوی انتخابات در بارة انتخابکنندگان ساکن هودودی دخلدار معلومات را برای ترتیب دادن رویخت انتخابکنندگان میدیخند. (قجت از 26. 07. 14 س. ، ش 1087؛ قانون کانست. جت از 30. 05. 17 س. ، ش1412)
رویخت انتخابکنندگان-خذمتچیان حربی، که در قسمهای حربی میباشند، اینچنین اعضای عایلههای خذمتچیان حربی و دیگر انتخابکنندگان، اگر آنها در محلی جایگیرشوی قسمهای حربی زندگ کنند، در اساس معلومات پیشنیخادکردة کامندیران قسمهای حربی ترتیب داده میشود. خذمتچیان حربی، که بیرون از قسمهای حربی زندگ میکنند، در اساسهای عمومی در جای استقامت به رویخت انتخابکنندگان داخل کرده میشوند.
رویخت انتخابکنندگان در آن اچستکههای انتخابات، که در خانههای استراحت، سنتاریهها، بیمارخانهها و دیگر مؤسسههای طبابتی دائمی تشکیل شدهاند، در اساس معلومات پیشنهادکردة راهبران همین مؤسسهها ترتیب داده میشود. فمیلیة انتخابکنندگان در رویخت انتخابکنندگان با ترتیبی، که برای تشکیل آوازدهی آسان است، ذکر میشود.
به رویخت فمیلیه، نام، نام پدر، سنة تولد و نشانی هر انتخابکننده داخل کرده میشود.
مادّة 20. ترتیب به رویخت انتخابکنندگان داخل کردن شهروندان
به رویخت انتخابکنندگان شهروندان جمهوری تاجیکستان، که تا روز انتخابات یا در روز انتخابات به سن 18 رسیدهاند، در وقت ترتیب دادن رویخت در هودودی همان اچستکة انتخابات دائمی یا موقتاً زندگ میکنند و برای اشتراک نمودن در آوازدهی حقوق دارند، داخل کرده میشوند. (قانون کانست. جت از 30. 05. 17 س. ، ش1412)
هر انتخابکننده تنها به یک رویخت انتخابکنندگان داخل شده میتواند.
ینتیخابکنندهای، که در هودودی اچستکة مذکور انتخابات زندگ میکند و با سببی به رویخت داخل نشده است، با قرار کمیسیون اچستکوی انتخابات به رویخت علاوگی داخل کرده میشود. (قجت از 26. 07. 14 س. ، ش 1087؛ قانون کانست. جت از 30. 05. 17 س. ، ش1412)
مادّة 21. شناسانیدن شهروندان با رویخت انتخابکنندگان و حقوق شکایت
کردن از غلط رویخت انتخابکنندگان
رویخت انتخابکنندگان برای شناسشوی عموم 15 روز پیش از انتخابات و در اچستکههای انتخاباتی، که در سنتاریهها و خانههای استراحت، بیمارخانهها و دیگر مؤسسههای طبابتی دائمی تشکیل شدهاند، در محلهای دوردست و دشوارگذر دو روز پیش از انتخابات پیشنهاد کرده میشوند. کمیسیون اچستکوی انتخابات انتخابکنندگان را از محل و وقت شناسای با رویخت آگاه میکند.
به شهروندان امکانیت داده میشود، که در بنای کمیسیون اچستکوی انتخابات با رویخت انتخابکنندگان شناس شده، درستی ترتیب داده شدن آن را تفتیش نمایند.
شهروندان حقوق دارند در خصوص به رویخت داخل نشدن، نادرست داخل کردن یا از رویخت برآوردن، اینچنین سهو و خطاهای در رویخت جایداشته شکایت نمایند. عریضه در بارة جایی داشتن سهو و خطاهای در رویخت انتخابکنندگان جایداشته از جانب کمیسیون اچستکوی انتخابات بررسی کرده میشود. کمیسیون اچستکوی انتخابات وظیفهدار است عریضه را در مهلت نه دیرتر از دو روز تا انتخابات و در روز انتخابات فوراً دیده برآمده، به رویخت اصلاحات ضروری وارد نماید یا به عریضدهنده نسخة قرار اساسناک را در بارة رد گردیدن عریضهاش سپارد. از خصوص قرار قبولنمودة کمیسیون اچستکوی انتخابات با ترتیب مقرّرنمودة قانونگذاری جمهوری تاجیکستان به سود شکایت کردن ممکن است. قرار سود قطعیست. کمیسیون اچستکوی انتخابات طبق قرار سود به رویخت انتخابکنندگان اصلاح وارد مینماید. (قجت از 26. 07. 14 س. ، ش 1087)
مادّة 22. تأمین حقوق انتخاباتی شهروندان هنگام عوض کردن محلی یستیقامت
در دورة بعد برای شناسایی عموم پیشنهاد نمودن رویخت انتخابکنندگان و تا روز انتخابات انتخابکنندهای، که روز انتخابات امکانیّت در جای استقامت بودن ندارد (هنگام در سفر خذمت بودن، به مؤسسههای طبابت رفتن و دیگر سببها) حقوق دارد با پیشنهاد پاسپورت یا دیگر حجّت تصدیقکنندة شخصیتش از کمیسیون اچستکوی انتخابات محل استقامتش ورقة انتخابات طلب کند، قرار قبولنمودهاش را در لفافة سربسته به کمیسیون اچستکوی انتخابات سپارد. کمیسیون اچستکوی انتخابات در این خصوص به رویخت انتخابکنندگان قید دخلدار کرده، تاریخش را نشان میدهد. به لفافة نکُشاده در حضور انتخابکننده مُهر گذاشته میشود. کمیسیون اچستکوی انتخابات برای نگاهداری لفافه مسئول است.
v. پیشبری نامزدها به وکیلی و به قید گرفتن نامزدها
مادّة 23. تعیین کردن انتخابات وکیلان
ینتیخابات وکیلان به مجلس وکیلان خلق ولایت مختار کوهستان بدخشان، ولایت، شهر دوشنبه، شهر و ناحیه عادتاً در یک وقت از طرف پرزیدنت جمهوری تاجیکستان کمش 75 روز پیش از ختم مهلت وکالت وکیلان تعیین کرده میشود. (قجت از 26. 07. 14 س. ، ش 1087)
در بارة روز انتخابات نه دیرتر از سه روز بعد تعیین کردن آن در مطبوعات و دیگر واسطههای اخبار عامّه خبر داده میشود. (قجت از 26. 07. 14 س. ، ش 1087)
مادّة 24. حقوق پیشبری کردن نامزدها به وکیلی
برای پیشبر نمودن نامزدهای وکیلان خلق به مجلسهای وکیلان خلق ولایتها حزبهای سیاس و همچنین شهروندان از طریق خودپیشبر حقوق دارند.
ینتیخابات به مجلسهای وکیلان خلق ولایت مختار کوهستان بدخشان و شهر دوشنبه به ترتیبی گذرانیده میشود، که برای مجلسهای وکیلان خلق ولایت پیشبین شده است.
برای پیشبر نمودن نامزدهای وکیلان خلق به مجلسهای وکیلان خلق شهری و ناحیهوی حزبهای سیاس و همچنین شهروندان از تریک خودپیشبر حقوق دارند. حزبهای سیاسی حقوق دارند شخصانی را، که اعضای حزب سیاسی نیستند، به وکیلی مجلس محلی وکیلان خلق نامزد پیشنهاد نمایند. (قجت از 26. 07. 14 س. ، ش 1087)
هیزب سیاسی به شرطی، که از طرف وزارت عدلیة جمهوری تاچیکستان با ترتیب مقرّرکردة قانون به قید گرفته شده باشد، نامزد را به وکیل پیشبر کرده میتواند.
مادّة 25. ترتیب پیشبری نامزدها به وکیلی
پیشبر نمودن نامزدها به وکیل 50 روز پیش از انتخابات آغاز یافته، 35 روز تا انتخابات ختم میگردد.
پیشبری نامزدها به وکیلی مجلس وکیلایی خلق ولایتها از طرف مقامات شهر و ناحیهوی حزبهای سیاسی (کنفرانسها، پلینومها) صورت میگیرد.
پیشبری نامزدها به مجلسهای وکیلان خلق شهری و ناحیهوی از طرف مقامات دخلدار شهری و ناحیهوی حزبهای سیاسی (کنفرانسها، پلینومها) صورت میگیرد.
ز مقامات حزبهای سیاسی شهری و ناحیهوی یک نفر نامزد به وکیلی مجلس ولایت، شهر و ناحیهوی به هر یک حوزهای، که در هودودی شهر، ناحیه واقعند، پیشبر کرده میشود. (قانون کانست. جت از 30. 05. 17 س. ، ش1412)
ترتیب خواستهگیری نامزدها را هودی خیزبهای سیاسی مویین میکنند.
در بارة پیشبری نامزد به وکیل از خیزبهای سیاسی پراتاکال ترتیب داده میشود.
در بارة قرار قبولشده به نامزد به وکیل در مهلت دو روز خبر داده میشود.
در صورت خودپیشبر نامزد امضای صد نفر انتخابکنندگان را از حوزة مذکور با یکجایگی عریضه پیشنهاد مینماید.
مادّة 26. طلبات از نامزدها به وکیلی
به وکیلی مجلسهای محلی وکیلان خلق ولایت مختار کوهستان بدخشان، ولایتها، شهر دوشنبه، شهر و ناحیهها نامزدی شخصی پیشنهاد کرده میشود، که تنها شهروندی جمهوری تاجیکستان را داشته، زبان دولتی را داند، در حدود ولایت، شهر و ناحیة دخلدار کار و یا زندگی کند. (قانون کانست. جت از 30. 05. 17 س. ، ش1412)
عزای حکومت جمهوری تاجیکستان، سودیها، پراکورارها، راهبران مقامات اجرائیة مرکزی حاکمیت دولتی و معاونان آنها، راهبران ساختارهای حدودی مقامات اجرائیة مرکزی حاکمیت دولتی و معاونان آنها، اینچنین راهبران ساختارهای مقامات اجرائیة محلی حاکمیت دولتی در یک وقت وکیل مجلسهای محلی وکیلان خلق دخلدار بوده نمیتوانند و به شرطی همچون نامزد به قید گرفته میشوند، که در عریضة خود هنگام وکیل انتخاب شدن از وظیفه رفتنشان را اظهار کرده باشند. (قجت از 27. 11. 14 س. ، ش 1133)
هادیمان کسبی تشکیلاتها و اتّیخادیههای دینی بعد استعفا از وظیفهاشان به قید گرفته میشوند.
شهروندان زیرین حقوق به مجلسهای محلی وکیلان خلق نامزد شدن را ندارند:
-شهروندانی، که به طلبات مقرّرکردة کانستیتوتسیة جمهوری تاجیکستان و قانون کانستیتوتسیانی مذکور جواب داده نمیتوانند؛ (قجت از 26. 07. 14 س. ، ش 1087؛ قانون کانست. جت از 30. 05. 17 س. ، ش1412)
-شهروندانی، که سود آنها را غیر قابل عمل دانسته است یا با حکم سود در جایهای محروم از آزاد نگاه داشته میشوند و یا با قرار سود در مؤسسههای طبابت مجبور میباشند؛
-خذمتچیانی حربی قوّههای مسلّح، دیگر قشون و ساختارهای حربی، وزارت و ادارهها، که در آنها قانون خذمت حربی را پیشبینی نموده است، شخصان هیت قطاری و راهبریکنندة مقامات کارهای داخلی، مقامات گمرک و اگینتی نظارت مواد نشعاور نزد پرزیدنت جمهوری تاجیکستان؛ (قجت از 12. 05. 07 س. ، ش 257)
-شهروندانی، که برای صادر کردن جنایتهای برقصدانة وزنین و مخصوصاً وزنین محکوم شدهاند، ناوابسته از گذشتن مهلت و برداشته شدن داغ سودیشان؛ (قجت از 26. 07. 14 س. ، ش 1087)
-شهروندانی، که داغ سودیشان برداشته نشده است؛
-شخصانی، که شهروندیشان قطع گردیده است یا شهروندی دولت دیگر را صاحب شدهاند؛ (قانون کانست. جت از 30. 05. 17 س. ، ش1412)
-شهروندانی، که برای صادر کردن جنایتهای به مقابل اساسهای ساخت کانستیتوسیانی و امنیت دولت و دیگر جنایتهای برقصدانة وزنین و یا مخصوصاً وزنین از طرف مقامات تهقیک و تفتیشات گمانبرشدهاند یا نسبت آنها کافت و کاو اعلان کرده شده است، به استثنای اشتراککنندگان موکاویمت سیاسی و نظامی، که نسبت آنها عوف (عفو) تطبیق کرده شده است. (قجت از 26. 07. 14 س. ، ش 1087)
مادّة 27. بقیدگیری نامزدها به وکیلی
کامیسّیة حوزوی انتخابات نامزدها را، که از طرف حزبهای سیاسی یا به طور خودپیشبر پیشنهاد شدهاند به قید میگیرد. (قجت از 26. 07. 14 س. ، ش 1087)
بقیدگیری نامزدها به وکیل 35 روز پیش آغاز یافته، 20 روز پیش از انتخابات به آخر میرسد.
قرار در بارة بقیدگیری نامزدها به وکیل در صورت موجود بودن حجّتهای زیرین قبول کرده میشود:
قرار مقام شهر، ناحیهوی حزب سیاسی در بارة پیشبر کردن نامزدها به وکیل؛
ریزه در بارة از وظیفه رفتن در صورت وکیل انتخاب شدنشان برای شخصانی، که در قسم دوّم مادّة 26-ا همین قانون ذکر یافتهاند.
کامیسّیة حوزوی انتخابات در بارة به قید گرفتن نامزدها به وکیل پراتاکال ترتیب داده، آن را همراه عریضة نامزد به وکیل، که راز شده است نامزدیاش در همان حوزة انتخابات به آواز مانده شود، به کمیسیون دخلدار ولایت، شهری، ناحیهوی انتخابات پیشنهاد میکند.
همة نامزدها به وکیل، که با رعایة طلبات همین قانون پیشبر شدهاند، حتماً باید به قید گرفته شوند. در صورت رد شدن بقیدگیری نامزد، کمیسیون دخلدار انتخابات وظیفهدار است، که در دوام یک شبانهروز به نامزد و حزب سیاسی نسخة قرار کمیسیون انتخابات را با بیان اساسهای ردکنی پیشنهاد نماید. از خصوص رد کرده شدن بقیدگیری نامزد به وکیل حزبهای سیاسی، که نامزد به وکیل پیشبر نمودهاند و نامزد مستقل در مهلت سه روز به کمیسیون انتخاباتی بالای شکایت کرده میتوانند. (قجت از 26. 07. 14 س. ، ش 1087)
نامزد به وکیل اعضای کمیسیون دخلدار انتخاباتی ولایت، شهری، ناحیهوی، اینچنین کمیسیونهای حوزوی یا اچستکوی انتخابات، که آوازدهی را در همان حوزة انتخابات تشکیل میکنند، بوده نمیتواند. شخصی، که نامزد به وکیل پیشبر شده است و اعضای یکی از این کمیسیونها میباشد، از وقت به قید گرفته شدن نامزدیاش به وکیل از وظیفة اعضای کمیسیون آزاد کرده میشود.
کامیسّیة حوزوی انتخابات نه دیرتر از روز چارم بعد به قید گرفتن نامزدها به وکیل در بارة بقیدگیر با نشان دادن نام و نسب، سال تولد، وظیفه (شغل) ، خیزبیت، جای کار و استیکامت هر کدام نامزد به وکیل اخبار نشر مینماید.
نامزدهای به وکیلی در یکی از حوزههای انتخابات مجلس محلی به قید گرفته شده در دیگر حوزة انتخابات، از جمله در صورت پس گرفتن نامزدیشان در حوزة انتخاباتی، که اوّل به قید گرفته شده بودند، برای بقیدگیر به حوزة دیگر انتخابات پیشنهاد شده نمیتوانند.
به هر کدام نامزد به قید گرفته شده، کمیسیون حوزوی انتخابات در دوام سه روز بعد به قید گرفتن شهادتنامه میسپارند.
مادّة 28. بیکار کردن قرار پیشبری نامزد به وکیل. نامزدی خود را پس گرفتن نامزد
مقام حزبی سیاسی، که نامزد به وکیل پیشبر کرده است، حقوق دارد هر وقت تا انتخابات قرار خود را در بارة پیشبری نامزد به وکیل بیکار کند. قرار در خصوص این مسئله با ترتیبی، که برای پیشبری نامزد به وکیل پیشبین شده است، قبول کرده، به کمیسیون دخلدار حوزوی انتخابات پیشنهاد کرده میشود.
نامزد به وکیل هر وقت تا انتخابات نامزدی خود را پس گرفته، با عریضه در این باره به کمیسیون دخلدار حوزوی انتخابات مراجعت کرده میتواند.
کامیسّیة انتخاباتی، که نامزد را به وکیل به قید گرفته است، در بارة بیکار کردن قرار پیشبری نامزد به وکیل یا در بارة از نامزدی دست کشیدن نامزد به معلومات اهالی حوزة انتخابات، مقام حزب سیاسی، که نامزد به وکیلی را پیشبر نموده است و نامزد مستقل میرساند.
مادّة 29. ترتیب پیشبری نامزدها به جای نامزدهای خارجشد
در صورت خارج شدن نامزدها به وکیل بعد اتمام مهلت قید نامزدها به وکیل، اگر در حوزة انتخاباتی دیگر نامزدها نباشند، کمیسیون حوزوی انتخابات با اجازت کمیسیون دخلدار انتخاباتی ولایت، شهری، ناحیهوی به مقامات حزبهای سیاسی و انتخابکنندگان حوزة انتخاباتی مراجعت نموده، تکلیف میکند، که نامزدهای نو به وکیل پیشبر کرده شوند.
در صورت پانزده روز پیش از cap شدن انتخابات خارج شدن نامزدها به وکیل انتخابات وکیل از حوزة دخلدار انتخابات در دوام دو ماه بعد انتخابات اساس گذرانیده میشود.
مادّة 30. بیولّیتین انتخابات
به بیولّیتین انتخابات با ترتیب الفبا نام و نسب نامزد به وکیل، سال تولد، حزبیت وظیفه (شغل) ، جای کار و استقامت، مقامی، که او را نامزد به وکیل پیشبری نموده است، نشان داده میشود. به بیولّیتین انتخابات بعد از رویخت نامزدها سطر علیحده با افادة «مقابل همة نامزدها» نشان داده میشود. بیولّیتینهای انتخابات به زبان دولت، اینچنین با قرار کمیسیون دخلدار انتخاباتی ولایتی، شهر، ناحیهوی با زبانهایی، که اکثریّت کلّ اهالی حوزة انتخاباتی استفاده میبرند، چاپ کرده میشود. (قجت از 27. 11. 14 س. ، ش 1133)
کامیسّیههای اچستکوی انتخابات بیولّیتینها را از کمیسیون حوزوی نه دیرتر از سه روز تا انتخابات میگیرند. دادن و گرفتن بیولّیتینها را رئیس یا ماوین رئیس یا کاتب کمیسیون دخلدار حوزوی و اچستکوی با امضای خود تصدیق مینمایند.
بینایی، که بیولّیتینهای انتخابات موجودند، مهر زده، برای پاسبانی به مقامات کارهای داخلی سپاریده میشود.
vi. کفالت به فعالیّت نامزدها به وکیلی
مادّة 31. هوقوق نامزد به وکیل برای اشتراک در معرکة پیش از انتخاباتی
نامزدها به وکیلی مجلسهای محلی از وقت پیشبر شدن آنها در معرکة پیش از انتخاباتی در اساس شرطهای برابر اشتراک مینمایند. نامزدها به وکیل حقوق دارند در مجلسخای و مشورتخای پیش از انتخابات و دیگر مچلیسخا اشتراک نمایند، توسط مطبوعات، تلویزیون و رادیو برآمد کنند.
مکامات دولتی و چمعیّت، راهبران تشکیلاتها و مکامات تشبثکار جمعیتی وظیفهدارند، که برای تشکیل واخوریها با انتخابکنندگان، به دست آوردن معلوماتنامه و خبرنامهها به نامزد به وکیل کمک نمایند. (قجت از 26. 07. 14 س. ، ش 1087)
مادّة 32. برنامة پیشزینتیخاباتیی نامزد به وکیلی
نامزد به وکیل میتواند با برنامة فعالیّت آیندة خویش برآمد نماید. برنامة نامزد به وکیل نباید مخالف کانستیتوتسیه (سرقانون) و قانونهای جمهوری تاجیکستان باشد. نامزد به وکیل در صورت انتخاب شدنش در نزد انتخاباتکنندگان برای اجرای برنامة پیش از انتخاباتیش مسئول است. (قجت از 26. 07. 14 س. ، ش 1087)
مادّة 33. شخسان بااعتماد نامزد به وکیلی
نامزد به وکیلی مجلس وکیلان خلقی ولایت میتواند تا سه و مجلس وکیلان خلق شهری و ناخیوی تا دو نفر شخص بااتیماد داشته باشد، که آنها در گذرانیدن معرکة انتخاباتی به او یار میرسانند. برای وکیل انتخاب شدنش تشویکات میبرند، در مناسبت با مقامات دولتی و جمعیّتی، انتخابکنندگان و کمیسیونهای انتخاباتی منفعتهای او را حمایه مینمایند.
نامزد به وکیل شخصان بااعتماد را اختیاراً مویین میکند، در بارة آنها به کمیسیون حوزوی انتخابات برای به قید گرفتنشان خبر میدهد. کمیسیون انتخابات بعد به قید گرفتن شخصان بااعتماد به آنخا شهادتنامه میدهد. نامزد به وکیلی هوقوق دارد، که شخصان باعتیماد خود را هر وقت تا آغاز انتخابات عوض نماید. شخص بااعتماد نمیتواند، که عضو یگان کمیسیون حوزوی انتخابات باشد. شخصان بااعتماد هنگام مجلسهای پیش از انتخاباتی با خواهش نامزدها به وکیل میتوانند از اجرای وظیفههای استحصالی یا خذمتیشان آزاد باشند، که در این حال مزد میانة کارشان از حساب مبلغ برای انتخابات جداکرده پرداخته میشود. (قانون کانست. جت از 30. 05. 17 س. ، ش1412)
مادّة 34. تشویقات پیشزینتیخاباتی
تشویقات پیش از انتخاباتی از روز بقیدگیری نامزد آغاز گردیده، یک شبانهروز پیش از آوازدهی قطع میگردد. (قجت از 26. 07. 14 س. ، ش 1087)
نامزدها به وکیلی هوقوق دارند واسطههای اخبار عامّه را با اساسهای برابر استفاده برند، واخوریهای خود را با انتخابکنندگان در شکل برای هر دو جانب موافق تشکیل نمایند. کمیسیون اچستکوی انتخابات یکجایه با مقامات اجرائیة محل حاکمیت دولتی و مقامات خودادارهکنی شهرک و دهات برای گذرانیدن واخوریها مساعدت نموده، در بارة وقت و محل برگزاری واخوریها به انتخابکنندگان خبر میدهند. (قجت از 26. 07. 14 س. ، ش 1087؛ قانون کانست. جت از 30. 05. 17 س. ، ش1412)
به نامزدها به وکیلی حقوق داده میشود، که رسانههای اخبار عاموی را برابر استفاده کنند، با انتخابکنندگان خود چه در مجلسها و چه به شکلی واخورند، که برای انتخابکنندگان موافق است. مجلس انتخابکنندگان را کمیسیون اچستکوی انتخابات یکجایه با رئیسان شهر و ناحیه میگذرانند. در بارة وقت و جای گذرانیدن مجلس و واخوریها به انتخابکنندگان نه دیرتر از سه روز پیش از گذرانیدن آنها خبر داده میشود.
به تشویقات پیش از انتخاباتی مباحثههای عمل خاص بوده، باید حادثههای بیاحترام نسبت این یا آن نامزد به وکیلی راه داده نشود.
تشویقات در روز انتخابات منع است.
مادّة 35. برای اشتراک در معرکة انتخابات از وظیفههای خذمتی یا استحصالی آزاد کردن نامزدها به وکیلی مجلسهای محلی وکیلان خلق
نامزد به وکیل بعد به قید گرفته شدن در وقت گذرانیدن واخوریها با انتخابکنندگان، برآمد کردن در مجلسهای پیش از انتخاباتی، گردهمایها، از طریق تلویزیون و رادیو، از اجرای وظیفههای استحصالی و خذمتی آزاد کرده میشود، که در این حال معاش میانة او از حساب مبلغ برای گذرانیدن انتخابات جدا کرده، پرداخته میشود.
مادّة 36. به بی پول سفر کردن نامزد هوقوق داشتن نامزد به وکیلی
(قانون کانست. جت از 30. 05. 17 س. ، ش1412)
نامزد به وکیلی مجلسهای محلی وکیلان خلق بعد از قید گذشتن هوقوق دارد با تمام نمودهای نکلیات دولتی مسافرکش (به استثنای تکس) در حدود حوزة انتخاباتی بی پول سفر کند. نامزد به وکیل، که بیرون از حدود حوزة انتخابات زندگی میکند، برای به حوزة انتخابات سفر کردن و از آن جا به منزل برگشتن همین گونه حقوق دارد. (قانون کانست. جت از 30. 05. 17 س. ، ش1412)
مادّة 37. دخلناپذیری نامزد به وکیلی
نامزد به وکیلی مجلسهای محلی وکیلان خلق را به استثنای دستگیر نمودن او هنگام صادر جنایت، بی راضیگی کمیسیون دخلدار انتخابات ولایت، شهر، ناحیه به جوابگیری جنایی کشیده، حبس کرده یا خود گرفتار چارههای جزای مأموری، که سود مویین کرده است، شده نمیتواند.
7. ترتیب آوازدهی و جمعبست نتیجههای انتخابات
مادّة 38. وقت و جای آوازدهی
در انتخابات وکیلان در مجلسهای محلی وکیلان خلق آوازدهی در روز انتخابات از ساعت 6 تا ساعت 20 وقت محل گذرانیده میشود. کمیسیون اچستکو وقت و جای آوازدهی را به انتخابکنندگان 10 روز پیش از انتخابات خبر میدهد. در اچستکههای انتخابات، که در سنتاریه و خانههای استراحت، بیمارخانه، معالجگاههای دیگر دائم، همچنین در محلهای دوردست و دشوارگذر تشکیل کرده شدهاند، کمیسیون اچستکوی انتخابات میتواند آوازدهی را هر وقتی، که همة انتخابکنندگان رویختشده آواز داده باشند تمام شده اعلان نماید.
مادّة 39. تشکیل آوازدهی
ینتیخابکنندگان در بناهای مخصوصی آواز میدهند، که با تعداد کافی حجره یا خانههای برای آوازدهی پینخانی تجهیزانیده، جای دادن بیولّیتینهای انتخابات مویین کرده، کوتّیهای انتخابات گذاشته شدهاند.
کوتّیهای انتخابات طوری گذاشته میشوند، که هنگام نزدشان آمدن آوازدهندگان باید حتماً از حجره و خانههای آوازدهی پنهان گذرند.
کامیسّیة اچستکوی انتخابات برای تشکیل آوازده، مخف داشتن اظهار خواهش انتخابکنندگان تجهیزانیدن بنا و رعایه شدن ترتیبات ضروری مسئول میباشد.
ریس کمیسیون انتخابات روز انتخابات پیش از آگاز آوازده در خوزور همة اعضای کمیسیون کوتّیهای انتخابات را از نظر گذرانیده، آنها را سورگوج میکند یا مهر میزند.
هر انتخابکننده شخصاً خودش آواز میدهد، به جای شخص دیگر آواز دادن منع است. دادن زیاده از یک بیولّیتین به انتخابکننده منع است. بیولّیتینهای انتخابات را به انتخابکنندگان کمیسیون دخلدار انتخابات در اساس رویخت انتخابکنندگان اچستکة انتخابات بعد نشان دادن پاسپورت یا شهادتنامة دیگر تصدیقکنندة شخصیت انتخابکننده میدهد.
هر انتخابکننده بیولّیتین انتخابات گرفته، در رویخت انتخابکنندگان در مقابل فمیلیة خود امضا میکند.
مادّة 40. ترتیب آوازدهی
بیولّیتینهای انتخابات را انتخابکنندگان در حجره یا خانة آوازدهی پنهان پُر میکنند. هنگام پُر کردن بیولّیتین غیر از شخص آوازدهنده حاضر بودن کس دیگر منع است. انتخابکنندهای، که بیولّیتین را شخصاً خودش پُر کرده نمیتواند، هوقوق دارد با خواست خودش غیر از عضو کمیسیون انتخابات هر کس دیگر را به حجره یا خانة آوازده دعوت کند. انتخابکننده در بیولّیتین انتخابات در کودرت خالی در مقابل نسب، نام و نام پدر نامزد، که به طرفداریاش آواز میدهد، علامت جمع «+» میگذارد. در مورد ضد همة نامزدها آواز دادن انتخابکننده در کودرت خالی سطر «مقابل همة نامزدها» علامت جمع «+» میگذارد. بیولّیتین پُرکردهاش را انتخابکننده به قوطی انتخابات میاندازد. به انتخابکنندگانی، که بنا بر وضع سلامت و دیگر سببها به بنای آوازده شخصاً حاضر شده نمیتوانند، کمیسیون اچستکوی انتخابات موافق خواهش آنها به یکی از اعضایان کمیسیون سپارش میدهد، که آوازدهی را در جای استقامت همین انتخابکنندگان تشکیل نمایند، که در این باره در رویخت انتخابکنندگان قید کرده میشود. انتخابکنندگانی، که با یگان سبب به رویخت انتخابکنندگان داخل کرده نشدهاند، در اساس حجّت تصدیقکنندة شخصیت در محل استقامتیشان به ضمیمة رویخت انتخابکنندگان داخل میشوند. (قجت از 27. 11. 14 س. ، ش 1133؛ قانون کانست. جت از 30. 05. 17 س. ، ش1412)
مادّة 41. هیساب کردن آوازها در اچستکة انتخاباتی
بعد تمام شدن آوازده، پیش از گشادن کوتّیهای آوازده در حضور اعضایان کمیسیون اچستکو لفافههای سربسته و ورکههای آوازده به قوطی پرتافته میشوند.
کامیسّیة اچستکوی انتخابات همة بیولّیتینهای انتخاباتی استفادنشده را حساب و باطل میکند.
کوتّیهای آوازده از طرف کمیسیون اچستکوی انتخابات در حضور همة اعضای آن بعد از طرف رئیس کمیسیون تمامشده اعلان گردیدن آوازده گشاده میشوند. گشادن کوتّیهای آوازده تا حتم آوازده منع است.
هیسابکنی آوازها در اچستکة انتخابات علیحده-علیحده از روی حوزههای انتخابات عاید به مجلس دخلدار وکیلان خلق و هر نامزد به وکیل گذرانیده میشود.
کامیسّیة اچستکوی اتیخابات موافق رویخت انتخابکنندگان شمارة عمومی انتخابکنندگان اچستکه، همچنین شمارة انتخابکنندگانی را، که بیولّیتین گرفتهاند، مقرّر میکند. در اساس بیولّیتینها و ورکههای در کوتّیهای انتخابات بوده، کمیسیون مقرّر مینماید: شمارة عموم انتخابکنندگان در آوازده شرکتورزیده؛ شمارة آوازهای «مقابل همة نامزدها» داده شده؛ شمارة آوازهای به طرفداری هر نامزد به وکیل و شمارة آوازهای به مقابل وهای داده شده؛ تعداد بیولّیتینهای و ورقهایی، که بیاعتبار دانسته شدهاند. از رویی فمیلیههای شهروندانی، که انتخابکنندگان الاوتن به بیولّیتین و ورقهها داخل نمودهاند، آوازها حساب کرده نمیشوند. (قجت از 27. 11. 14 س. ، ش 1133)
بیولّیتینهای انتخاباتی نمونهاش غیر مقرّری، همچنین بیولّیتینهای و ورقهایی، که در آنها حین آوازده بیش از یک نامزد باقی مانده است، بیاعتبار دانسته میشوند. بیولّیتینهایی، که در آنها همة فمیلیههای نامزدها به وکیل هت زده شدهاند، چون آوازهای به مقابل هر نامزد داده شده حساب کرده میشوند. هنگام پیدا گردیدن شبهه عاید به حقان بودن یا نبودن بیولّیتین و ورقة انتخابات مسئله از جانب کمیسیون اچستکوی انتخابات با راه آوازده حل میگردد. (قجت از 27. 11. 14 س. ، ش 1133)
نتیجة حساب آوازها در مجلس کمیسیون اچستکوی انتخابات بررس گردیده، به پراتاکال داخل میشود، که آن را رئیس، قاتیب و اعضای کمیسیون امضا نموده، آن به کمیسیون دخلدار حوزوی انتخابات فرستاده میشود.
مادّة 42. مقرّر کردن نتیجة انتخابات در حوز
در اساس پراتاکالهای کمیسیونهای اچستکوی انتخابات، کمیسیون حوزوی انتخابات اینها را مویین میسازد: شمارة عمومی انتخابکنندگان حوزه؛ شمارة انتخابکنندگانی، که بیولّیتینها و ورکههای انتخابات گرفتهاند؛ شمارة انتخابکنندگان در آوازده شرکتورزیده؛ مقدار آوازهایی، که «به طرفدار» و مقدار آوازهایی، که «به مقابل» هر نامزد به وکیل داده شدهاند؛ شمارة آوازهایی، که «مقابل همة نامزدها» داده شدهاند؛ تیعداد بیولّیتینها و ورکههای بیاعتبار دانستشده. (قجت از 27. 11. 14 س. ، ش 1133)
ان نامزد به وکیلی مجلس محلی وکیلان خلق، که در انتخابات از نصف زیاد آوازهای انتخابکنندههای در آوازده شرکتورزیده را گرفته است، انتخابگردیده دانسته میشود.
کامیسّیة حوزوی انتخابات از سبب در رفت انتخابات یا هنگام حسابکنی آوازها راه دادن به ویران کرده شدن همین قانون میتواند انتخابات را بیاعتبار داند.
ینتیخابات برپانشده دانسته میشود، اگر در آن کمتر از نصف انتخابکنندگان به رویخت انتخابکنندگان داخلشده اشتیراق کرده باشند، همچنین اگر همة نامزدها به وکیل خارج شده باشند.
نتیجة انتخابات نتیجههای انتخابات در حوزة انتخابات در مجلس حوزوی انتخابات مقرّر گردیده، به پراتاکال داخل کرده میشود. پراتاکال از جانب رئیس، کاتب و اعضای کمیسیون به امضا رسیده، به کمیسیون دخلدار انتخاباتی ولایت، ناحیه و شهر شهر و ناحیه فرستاده (قجت از 26. 07. 14 س. ، ش 1087) میشود.
کامیسّیة انتخاباتی ولایت مختار کوهستان بدخشان، ولایت، شهر دوشنبه، شهر و ناحیه از نتیجة نهایی انتخابات در حوزة انتخاباتی دخلدار به کمیسیون مرکزی انتخابات و رعیپورسی جمهوری تاجیکستان اطّلاع میدهد. (قجت از 26. 07. 14 س. ، ش 1087)
مادّة 43. بقیدگیری وکیلان
کامیسّیة انتخاباتی ولایت، شهر و ناحیه در اساس پراتاکالهای کمیسیونهای انتخابات، که به آنها رسیدهاند، وکیلان انتخابشده را مطابقاً به قید میگیرد. (قجت از 26. 07. 14 س. ، ش 1087)
گر در رفت انتخابات یا هنگام حساب آوازها و یا مویین نمودن نتیجة انتخابات به ویرانقونی قانون کانستیتوتسیانی مذکور راه داده شده باشد، کمیسیون انتخابات میتواند انتخابات را بیاعتبار داند و وکیل را به قید نگیرد. (قجت از 26. 07. 14 س. ، ش 1087)
مادّة 44. چاپ کردن نتیجة انتخاباتی وکیلان
کامیسّیة دخلدار انتخابات در بارة نتیجة انتخابات به مجلس وکیلان خلق ولایت مختار کوهستان بدخشان، مجلس وکیلان هلک ولایت، شهر و ناحیه خبر و رویخت وکیلان انتخابشده را در مدّت نه دیرتر از هفت روز بعد انتخابات با ترتیب الفبا و با ذکر فمیلیه، نام و نام پدر، وظیفه (شوگل) ، حزبیت، جای کار و استقامت وکیل، حوزة انتخابات، که و انتخاب شده است، در مطبوعات چاپ میکند. (قجت از 26. 07. 14 س. ، ش 1087)
مادّة 45. شهادتنامه و نشان سر سنگی وکیل
کامیسّیة حوزوی انتخابات بعد در مطبوعات چاپ کردن رویخت وکیلانی، که کمیسیون دخلدار انتخابات به قید گرفته است، به هر وکیلی انتخابشده شهادتنامه در خصوص انتخاب گردیدن او میدهد.
پس از آن که مجلس وکیلان خلق دخلدار وکالتهای وکیلان انتخابشده را تصدیق مینماید، به آنها به جای شهردتنامه در خصوص وکیل انتخاب شدنشان شهادتنامة وکیل داده میشود. به وکیل همچنین نشان دخلدار سر سنگ داده میشود.
شکل و نمود شهادتنامة وکیلی و نشان سر سنگی دخلدار را کمیسیون مرکزی انتخابات و رعیپورسی جمهوری تاجیکستان مویین میکند. (قجت از 26. 07. 14 س. ، ش 1087)
8. آوازدهی تکراری، انتخاباتی تکراری و انتخاباتی وکیلان به جای وکیلان خارجشده.
ینتیخابات در واحدهای مرزی و مأموریی نوتشکیل
(قجت از 26. 07. 14 س. ، ش 1087)
مادّة 46. اوازدیهی تکراری
گر در حوزهای انتخابات نامزدی بیش از دو کس برای وکیل شدن به آواز مانده شده باشد و هیچ یکی از آنها انتخاب نگردیده باشد، کمیسیون حوزوی انتخابات در خصوص آوازدهی تکرار در حوزه عاید به دو نامزد به وکیل، که آوازهای بیشتر گرفتهاند، قرار قبول مینماید. کمیسیون حوزوی در بارة این قرار به کمیسیون دخلدار انتخابات، به انتخابکنندگان حوزه خبر میدهد. آوازدهی تکرار در حوزة انتخابات در مهلت نه دیرتر از دو هفته با رعایة طلبات همین قانون در همان اچستکههای انتخابات و از روی همان رویختهای انتخابکنندگان گذرانیده میشود.
ان نامزد به وکیل، که هنگام آوازدهی تکرار نسبت به نامزد دیگر مقدار بیشتر آوازهای انتخابکنندگان در آوازده اشتیراقکرده را صاحب شده است، انتخابشده حساب مییابد، به شرطی، که در آوازده نه کمتر از نصف انتخابکنندگان در رویختها داخلبوده اشتیراق کرده باشند.
گر هنگام آوازدهی تکرار یکی از نامزدها با سببی خارج شود، آوازده از روی یک نامزد صورت میگیرد. ضمناً، برای انتخاب شدن به نامزد لازم است، که بیش از نصف آوازهای شمارة انتخابکنندگان در آوازده شرکتورزیده را گیرد.
هنگام آوازدهی تکرار کمیسیون اچستکوی انتخابات میتواند آوازدهی را کدام ساعتی نباشد، تمامشده اعلان نماید، به شرطی، که همة انتخابکنندگان به رویخت داخلشده آواز داده باشند.
مادّة 47. ینتیخابات تکراری
گر در حوزة انتخابت نامزدی نه بیشتر از دو کس برای وکیل شدن به آواز مانده شده باشد و هیچ یکی از آنها انتخاب نگردیده باشد، یا انتخابات در حوزة انتخابات برپانشده یا بیاعتبار دانسته شده باشد و یا آوازدهی تکرار امکان نداده باشد، که وکیل انتخابشده مویین گردد، کمیسیون دخلدار انتخابات به کمیسیون حوزوی انتخابات سپارش میدهد، که در حوزة انتخابات انتخابات تکرار گذراند. در این حالت وهای میتواند در بارة ضرورت گذرانیدن انتخابات تکراری کمیسیونهای حوزو و اچستکوی انتیخبات در خیت نو قرار قبول نماید. آوازده در همان اچستکههای انتخابات و موافق رویختهای انتخابکنندگان، که برای انتخابات اساس ترتیب داده شده بودند، گذرانیده میشود.
ینتیخابات تکرار در مهلت نه دیرتر از دو ماه بعد از انتخابات اساس گذرانیده میشود. تشکیل کمیسیونهای انتخابات، بقیدگیری نامزدها به وکیل و تدبیرهای دیگر موافق ترتیب مقرّرکردة همین قانون صورت میگیرند.
نامزدی، که در رفت انتخابات اساسی مقدار ضروری آوازها را صاحب نشده است، نمیتواند در انتخابات تکراری در این حوزه دوباره چون نامزد پیشبری شود. (قجت از 26. 07. 14 س. ، ش 1087)
مادّة 48. گذرانیدن انتخاباتی وکیلان به عوض وکیلان خارجشد
در صورت از جانب مجلس دخلدار وکیلان خلق بیاعتبار دانسته شدن وکالتهای وکیلان علیحده، با سببهای دیگر پیش از مهلت قطع گردیدن وکالتهای وکیلان در حوزة دخلدار انتخابات در مهلت سه ماه بعد از خارج شدن وکیل انتخابات دیگر گذرانیده میشود. انتخابات از طرف مجلس دخلدار وکیلان خلق نه دیرتر از دو ماه پیش از گذرانیدن آن تعیین گردیده، با رعایة طلبهای همین قانون تشکیل کرده میشود. در این حالت، کمیسیون حوزوی انتخابات 50 روز پیش، کمیسیونهای اچستکو یک ماه پیش از انتخابات تأسیس گردیده، بقیدگیری نامزدها به وکیل یک ماه قبل از انتخابات به آخر میرسد.
در صورت کمتر از یک سال قبل از حتم مهلت وکالتهای مجلس دهلدار وکیلان خلق خارج شدن وکیل انتخابات وکیل دیگر به عوض وکیل خارجشده گذرانیده نمیشود.
مادّة 481. انتخابات در واحدهای مرزی و مأموری نوتشکیل
ینتیخابات وکیلان به مجلسهای محلی وکیلان خلق در واحدهای مرزی و مأموری نوتشکیل در صورتی گذرانیده میشود، که دعوت مجلس محلی وابسته به اشتراک نداشتن و یا شمارة کم وکیلان مجلس وکیلان خلق دخلدار، که به هیت واحد مرزی و مأموری نوتشکیل داخل میشوند، غیرییمکان است.
ینتیخابات وکیلان مجلسهای محلی وکیلان خلق از طرف کمیسیونهای انتخاباتی ولایتی، شهری و ناحیهوی نه دیرتر از دو ماه بعد تشکیل شدن واحد مرزی و مأموری، با ترتیب مقرّرنمودة قانون کانستیتوتسیانی مذکور گذرانیده میشود.
(قجت از 26. 07. 14 س. ، ش 1087)
مادّة 49. مبلغگذاری انتخابات
مبلغگذاری تشکیل و گذرانیدن انتخابات به مجلسهای محلی وکیلان خلق از حساب بوجیت دولتی جمهوری تاجیکستان عملی میگردد.
شخسان واقعی و حقوقی جمهوری تاجیکستان میتوانند اختیاری گذرانیدن انتخابات را مبلغگذاری نمایند. این مبلغ برای استفاده در تشکیل و گذرانیدن انتخابات از جانب کمیسیونهای انتخاباتی ولایت مختار کوهستان بدخشان، ولایتی، شهر دوشنبه، شهری و ناحیهوی قبول کرده میشود.
نزارت استفادة مبلغی، که به کمیسیون انتخاباتی دخلدار جدا شده است، اینچنین نظارت عاید به واردشوی و سرچشمههای مبلغگذاری را کمیسیون انتخاباتی ولایت مختار کوهستان بدخشان، ولایتی، شهر دوشنبه، شهری و ناحیهوی عملی مینماید.
(قجت از 26. 07. 14 س. ، ش 1087)
مادّة 50. جوابگری برای رعایه نکردن طلبات قانون کانستیتوتسیانی مذکور
شخسان واقعی و حقوقی برای رعایه نکردن طلبات قانون کانستیتوتسیانی مذکور با ترتیب مقرّرنمودة قانونگذاری جمهوری تاجیکستان به جوابگری کشیده میشوند.
(قجت از 26. 07. 14 س. ، ش 1087)
مادّة 51. در بارة از اعتبار ساکت دانسته شدن قانون جمهوری تاجیکستان «در بارة انتخاباتی وکیلان به مجلسهای محلی وکیلان خلق»
ز روز مورد عمل قرار دادن این قانون کانستیتوتسیان قانون جمهوری تاجیکستان از 1 دسامبر سال 1994 «در بارة انتخابات وکیلان به مجلسخای محلی وکیلان خلق» (اخباری شورایی عالی جمهوری تاجیکستان، سال 1994، ش 23-24) از اعتبار ساقط دانسته شود.
پریزیدینت
جومهوری تاجیکستان ه. رحماناو
ش. دوشنبه، 10 دسامبر سال 1999،
ش 858