Главная / Гуногун / Узбакистон дар дахгонаи охирини рейтинги озодии Интернет чой гирифт

Узбакистон дар дахгонаи охирини рейтинги озодии Интернет чой гирифт

Созмони чамъиятии Freedom House гузориши доимии озодии Интернет “Озоди дар шабакаи 2020” -ро пешниход кардааст. Узбакистон дар он дар байни кишвархои дорои интернети озод сабт шудааст.
Мавкеъхои охирини рейтингро Чин соли шашум аст, ки ишгол мекунад. Нозирон кайд карданд, ки дар ЧМЧ сатхи назорати Интернет бавижа дар давраи пандемия ба таври назаррас афзоиш ёфтааст. Озодии онлайн дар кишвар аз 100 бахои 10 гирифтааст.

Мухаккикон тахдидхоро ба озодии Интернет ба 9 гурух чудо кардаанд. Дар давраи хисоботи (аз мохи июни соли 2019 то мохи майи соли 2020), 2 давлате муайян карда шуданд, ки дар онхо ходисахои хамаи 9 категория мушохида карда шуданд: Чин ва Узбекистон.

Тавре зикр гардид, дар ин давра дар Чин ва Узбекистон:

  1. шабакахои ичтимои ё платформахои коммуникатсиони баста шуданд;
  2. манъ кардани мундаричаи сиёси, ичтимои ё дини;
  3. шабакахои технологияхои иттилооти ва коммуникатсиони дидаву дониста рахна карда шуданд;
  4. шорехони пуштибони хукумат бахсхои онлайнро тахрир карданд;
  5. конун ё мукаррароти нав кабул карда шуд, ки сензураро таквият мебахшад;
  6. конун ё коидахои нав кабул карда шуд, ки назоратро таквият мебахшад ё номуайянро махдуд мекунад;
  7. блогер ё нетизен барои эчоди мундаричаи сиёси ё ичтимои дар Интернет боздошт мешавад;
  8. ба блогер ё нетизен хамлаи чисмони шудааст;
  9. хамлахои кибери алайхи мунаккидони хукумат ё созмонхои хукуки башар рух додаанд.

Дар ин гузориш озодии онлайн дар 65 кишвари чахон, ки 87 дарсади корбарони чахон дар Интернет зиндаги мекунанд, арзёби шуд. Дар 9-тои онхо ягон ходисаи 9 категорияи дар боло номбаршуда ба амал наомадааст. Дар 15 аз 65 холат майдони виртуали озод эътироф карда шуд. дар 28 – кисман озод ва дар 22 – озод нест.

Исландия бо 95 хол аз 100 имкони имконпазир садри чадвал мебошад. Ба панчгонаи бехтарин инчунин Эстония, Канада, Олмон ва Бритониё шомиланд.

Узбакистон бо 27 имтиёз (+1 нисбат ба соли гузашта) мавкеи панчоху хафтумро ишгол кард. Як нукта кишвари моро аз Миср, Покистон ва Арабистони Сауди, ки се чои дигарро ишгол кардаанд, чудо мекунад.

Аз 9 давлате, ки хамчун гурухи Авруосиё нишон дода шудаанд, Узбакистон дар макоми охирин карор дорад.

Дар шархи Узбакистон гуфта мешавад, ки шумораи корбарони интернет дар ин кишвар афзоиш ёфтааст, аммо кобилияти дастраси ба интернет аз хар минтака фарк мекунад, дар холе ки хукумат ваъда додааст, ки фарогирии интернет ва суръатро афзоиш медихад. Аз чумла, мохи апрели соли 2020 хукумати Узбекистон карор кабул кард, ки мувофики он то соли 2021 тамоми нуктахои ахолинишини кишвар бо интернети баландсуръат таъмин карда мешаванд, ки ин барои бартараф кардани “тафовути раками” байни пойтахт ва минтакахо мусоидат мекунад.

Илова бар ин, дар робита ба даромади ахоли, нархи Интернет дар Узбекистон баланд боки мондааст. Бо назардошти он, ки дар охири соли 2019, ба гуфтаи хукумат, музди миёнаи мехнат дар кишвар такрибан 2,2 миллион сумро (такрибан 230 доллар) ташкил дод, пас арзиши мохонаи пахнои фарохмачро ба шахрвандон 11,44 доллар арзиш дошт. Аз ин сабаб, ба Узбекистон дар ин нукта аз 3 хол 0 дода шуд.
Гуфта мешавад, ки ширкатхои давлати дар бахши ТИК бартари доранд. Монополияи Узбектелеком хифз шудааст, аз 5 операторе, ки хизматрасонии Интернети мобилиро пешниход мекунанд, 3-тои онхо давлат мебошанд. Инчунин, ба фаъолияти ширкатхои телекоммуникатсиони чунин омилхо, ба монанди мушкилот дар барасмиятдарории гумрукии воридоти тачхизоти ТИК монеа эчод мекунанд. Аз ин лихоз, аз руи ин банд кишвар аз 6 хол танхо 1 хол гирифт.

Мухаккикон ба сензураи ВАО-и интернети дар Узбекистон диккати махсус дода, давлатро аз 1 хол бахо доданд. Такрибан 10 ходиса номбар шудаанд, масалан: барканории ду рузноманигор, ки муносибати телевизиони давлатиро ба фочиаи Сардоба танкид карданд; хабарнигори очонсии давлатии иттилооти миллии Узбекистон пас аз навиштан дар Фейсбук дар бораи офати техногени корашро тарк кард; блогере, ки дар бораи Сардоба дар канали Telegram -и худ менавишт, аз AIMK занг бо дархости нест кардани пост кабул кард; яке аз корбарони Фейсбук барои тахкири як мансабдор барои 10 руз боздошт шуд.

Freedom House, бинобар набудани шаффофият дар бастани манбаъхои интернети ё нест кардани мундарича ва халли гайрирасмии ин равандхо дар Узбакистон, кишварро дар 0 хол бахо додааст.

Хамзамон, бо сабаби мавчудияти худсензура дар байни рузноманигорон ё шорехон дар Интернет, Узбекистон барои ин банд аз 4 хол 1 балл гирифтааст.Дар мачмуъ, дар ин гузориш аз даххо ходисаи марбут ба озодии сухан ва интернет дар Узбекистон ёдовари карда шудааст.

Бояд гуфт, ки президент Шавкат Мирзиёев чандин маротиба изхор дошт, ки сиёсати ошкорбаёни ва тагироти демократиро дар Узбекистон баргардонидан мумкин нест. Дар яке аз суханронихои охирини худ сарвари давлат таъкид кард, ки акнун хеч монеае барои интернет насб карда намешавад ва рохбароне, ки намехоханд бо ВАО иртибот дошта бошанд, оянда надоранд.

Инчунин кобед

кумитаи андози Точикистон

Кумитаи андози назди Хукумати Чумхурии Точикистон

Кумитаи андози назди Хукумати Чумхурии Точикистон (минбаъд – КА). Асоси Фаъолият – тибки Карори Хукумати …