Главная / Маданият ва санъат / МАДАНИЯТИ МОДДИ ВА МАЪНАВИ ДАР АСРХОИ XII-XIII

МАДАНИЯТИ МОДДИ ВА МАЪНАВИ ДАР АСРХОИ XII-XIII

Меъмори ва санъат. Бо вучуди он ки замона пур аз низову чангхои харобиовар буд, дар шахрхои маркази ва баъзе маркази вилоятхо иншоотхои меъмори хеле афзуданд. Бинохои бохашаматро бештар аъёну ашрофи сарватманд месохтанд. Яке аз онхо Ялангтушби (1608-1656) дар Регистони Самарканд сохтмонн бузургеро вусъат дод. Дар рубаруи мадрасаи Улугбек бо амри у байни солхои 1619- 1631 меъмори номи Абдучаббор мадраса бино кард. Дар пештоки даромадгохи ин мадраса даррандаи бабрмонанд тасвир ёфтааст. Аз хамин сабаб онро мадрасаи Шердор номиданд. Сардори мадраса дар марказ, дар гушахо манорахо, дар байни дарвоза ва манорахо гумбазхои тегдор бино ёфта болои ду дарсхонаро зеб додаанд.

8-mavzolej-pahlavan-mahmuda

Солхои 1641 – 1660 Ялангтушби аз тарафи сеюми Рсгистон боз як иморати дигар андохт. Чун дар ороишоти ин бино тиллои бисёре истифода шуд, онро мадрасаи Тиллокори номиданд. Ин биноест, ки мадрасаву масчид дар як чо сохта шуданд: дар хар се тарафи хавли хучрахо ва дар тарафи чорум масчид вокеъ гардидааст. Хамин тарика, дар маркази шахри Самарканд майдоне ба вучуд омадааст, ки як тарафаш кушод, се тарафаш бо се бинои мухташами хушнамо зилат ёфта, бо номи Регистони Самарканд маъруф гардидааст.

Дигар аз ёдгорхои меъмории асри XVII мачмуи иморатхоест, ки дар Бухоро вокеъ гардидааст. Яке аз амалдорони олимакоми он замон Надирдевонбеги фармуд. ки хавз, мадраса ва хонакохе созанд. Холо ин макон бо номи “Лабихавз” ё худ “Лаби хавзи Девонбеги” маъруфу машхур аст.

Дигар мачмуъаи меъмории дар асри XVII биноёфтаи Бухоро мадрасаест, ки мукобили мадрасаи Улугбек бино ёфтааст. Ин мадрасаи Абдулазизхон мебошад. Ороиши ин блно багоят зебо ва бодабдаба аст.

Аз ороишн бинохо маълум мешавад, ки меъморхо анъанаи ду карни пешинаро давом додаанд, Дар ин аср комёбии устодони кандакории руи гач назаррас аст. Дар ороиши иморатхо аз хунари хотамкори ва кошинкори ба таври васеъ истифода мебурданд.

Сохтмони бинохои гуногун дар вилоятхои дурдасти точикнишин низ чой доштанд. Маъруфтарини онхо манораи мансуб ба номи Абдуллохон дар дехаи Навгилеми нохияи Исфара, макбараи Хоча Хотами Асоми дар нохияи Файзобод, мадрасаи Миррачаб Додхох дар Конибодом, дарвозаи арки Хисор, якчанд бинои аз хишти пухта дар махалли Сари-Мазори Уротеппа ва дигархо мебошанл.

Дар кухистони Помир якчанд бинохо — калъаи асрхои XVII-XVIII боки мондааст. Ин калъаи Панч дар махалли Рошткалъа, калъаи Бартанг дар Вахан, калъаи Вомардар Рушон ва дигархо мебошанд. Аксар калъахои Помир дар баландкуххо бино ёфтаанд, то ки барои душманон дастнорас бошанд.

Инчунин кобед

neft

Конун дар бораи нафту газ

Конуни Чумхури Tочикистон  “Дар бораи нафту газ” 18 марти соли 2015, №1190 кабул карда шудааст, …