Қонун дар бораи сармоягузорӣ дар Тоҷикистон

Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон “Дар бораи сармоягузорӣ” муносибатҳои марбут ба амалисозии фаъолияти сармоягузориро ба танзим медарорад ва заминаи ҳуқуқӣ, иқтисодии ҳавасмандгардонӣ ва дастгирии давлатии сармоягузориро тавассути таъмини низоми одилона, баробарҳуқуқии ҳуқуқӣ ва кафолатҳои ҳимояи ҳуқуқи сармоягузорон муайян мекунад.

Мафҳумҳои асосии дар Қонун истифодашуда:

• – сармоягузорӣ – сармоягузорӣ кардани сармоя аз ҷониби сармоягузор дар шакли дороиҳои моддӣ ва ғайримоддӣ дар қаламрави Ҷумҳурии Тоҷикистон бо мақсади ба даст овардани фоида;
• – сармоягузор – шахси воқеӣ ё ҳуқуқӣ, инчунин ташкилоте, ки бидуни таъсиси шахси ҳуқуқӣ, ки дар Ҷумҳурии Тоҷикистон фаъолияти сармоягузорӣ анҷом медиҳад;
• – фаъолияти сармоягузорӣ – фаъолияти сармоягузор дар раванди сармоягузорӣ, аз ҷумла марҳилаҳои омодасозӣ, иҷро ва идоракунии лоиҳаи сармоягузорӣ;
• – сармоягузории дарозмуддат – сармоягузории асосӣ ба лоиҳаи сармоягузорӣ, ки зиёда аз даҳ сол давом мекунад;
• – сармоягузори хориҷӣ – давлати хориҷӣ, ҳама гуна шахси ҳуқуқии хориҷӣ, ташкилотҳои хориҷӣ, ки бидуни ташкили шахси ҳуқуқӣ, шаҳрванди хориҷӣ, шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки берун аз қаламрави Ҷумҳурии Тоҷикистон доимӣ истиқомат мекунад, инчунин ташкилоти байналмилалие, ки тибқи қонунгузории кишвари худ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон сармоягузорӣ мекунанд. макон;
• – сармоягузори ақаллият – сармоягузоре, ки дар ҳаҷми камтар аз даҳ фоизи саҳмияҳои овоздиҳанда (камтар аз даҳ фоизи овозҳои шумораи умумии овозҳо) сармоягузорӣ кардааст;
• – сармоягузориҳои мустақим – моликият, аз ҷониби сармоягузор ба даст овардани на камтар аз 10 фоизи ҳисса, ҳисса (саҳм) дар сармояи оинномавӣ (саҳҳомӣ) -и ташкилоти тиҷоратӣ, ки мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар қаламрави Ҷумҳурии Тоҷикистон таъсис дода шудааст ё навтаъсис дода мешавад, инчунин сармоягузорӣ ба фондҳои асосии филиал шахси ҳуқуқии хориҷӣ, ки дар қаламрави Ҷумҳурии Тоҷикистон таъсис ёфтааст.

Сармоягузор метавонад ба фаъолияти инвеститсионӣ ҳама гуна молу мулк, ҳуқуқ ба онҳо ва дигар объектҳои ҳуқуқи шаҳрвандии ба ӯ тааллуқдоштаро дар асоси моликият, дигар асосҳои ҳуқуқие, ки ба ӯ ихтиёрдории ин гуна ашёро фароҳам меорад, маблағгузорӣ кунад.

1. – сарвати ғайриманқул;
2. – пули нақд;
3. – саҳмияҳо, саҳмияҳо дар сармояи оинномавӣ ва дигар шаклҳои иштирок дар шахси ҳуқуқӣ;
4. – ҳуқуқи амвол;
5. – моликияти зеҳнӣ ва дигар намудҳои ҳуқуқи ғайри амволӣ;
6. – дигар объектҳои ҳуқуқи шаҳрвандӣ, ки дар муомилот бо қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон маҳдуд карда нашудаанд.

Сармоягузорони хориҷӣ ҳуқуқ доранд, ки дар шаклҳои зерин сармоягузорӣ кунанд:

• – тавассути ташкили корхонаҳо, ки пурра ба сармоягузорони хориҷӣ тааллуқ доранд, инчунин филиалҳо ва намояндагиҳо, ки ба шахсони ҳуқуқии хориҷӣ тааллуқ доранд ё тавассути моликият ба даст овардани корхонаҳои мавҷуда;
• – бо роҳи таъсиси шахсони ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон бо иштироки шаҳрвандони Ҷумҳурии Тоҷикистон ё ба даст овардани ҳисса дар корхонаҳои мавҷуда;
• – бо роҳи хариди саҳмияҳо, вомбаргҳо ва дигар коғазҳои қиматнок, ки қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон муқаррар кардааст;
• – бо роҳи ба даст овардани мустақил ё бо иштироки шахсони ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон, инчунин шаҳрвандони Ҷумҳурии Тоҷикистон ба имтиёзҳо оид ба истифодаи моликияти давлатӣ ва захираҳои табиӣ дар қаламрави Ҷумҳурии Тоҷикистон;
• – бо роҳи ба даст овардани дигар ҳуқуқҳои амволӣ;
• – дар шаклҳои дигаре, ки қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон манъ накардааст.

Дар ҳолати ворид намудани тағйиру иловаҳо ба қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ё қабули санадҳои меъёрии ҳуқуқии нав, ки шароити татбиқи фаъолияти сармоягузориро бадтар мекунанд, сармоягузороне, ки сармоягузории дарозмуддат доранд, дар тӯли даҳ сол аз рӯзи эътибор пайдо кардани ин қонунҳо ҳуқуқ доранд шароити барояшон мусоидро интихоб кунанд.

Бад шудани шароити сармоягузорӣ ворид намудани тағйиру иловаҳо ба қонунгузорӣ, инчунин қабули санадҳои меъёрии ҳуқуқии нави Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ҳисоб меравад, ки:

• – афзоиши сарбории андоз нисбат ба бори андоз дар рӯзи оғози маблағгузории лоиҳа;
• – ҷорӣ намудани маҳдудиятҳои миқдорӣ ба ҳаҷми сармоягузорӣ ва дигар талаботҳои иловагӣ нисбати андозаи сармоягузорӣ, муқаррар намудани манъкуниҳо ва маҳдудиятҳои дигар;
• – ҷорӣ намудани маҳдудиятҳо барои иштироки ҳиссаи сармоягузори хориҷӣ дар фондҳои оинномавии (сармояи оинномавии) шахсони ҳуқуқӣ;

Ин режим нисбати тағйиру иловаҳо ба Конститутсияи (Сарқонуни) Ҷумҳурии Тоҷикистон ва қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки ба масъалаҳои амнияти миллӣ, ҳифзи саломатӣ, ҳифзи муҳити зист марбутанд, татбиқ карда намешавад.

Ба сармоягузорон ва коргарони хориҷӣ ҳуқуқи интиқол додани даромад ва музди меҳнаташон бо асъори хориҷӣ, ки қонунӣ дар натиҷаи фаъолияти сармоягузорӣ ва истеҳсолӣ ба даст овардааст, кафолат дода мешавад. Сармоягузор метавонад дар хусусигардонии давлат ширкат варзад