Молия чист? Мафҳум ва намудҳои он

Савол: Молия чист ва барои чӣ лозим аст?

Ҷавоб: Молия ин воситаҳои пулӣ буда  барои муомила кардани молу хизматрасонӣ дар бахшҳои гуногуни иқтисодиёт лозим аст. Дар ҷамъияти Тоҷикистон ба сифати молия асосан пул (Сомонӣ) баромад менамояд ва баъдан қоғазҳои қимматнок аз ҷумла «Вомбарг», «Вексел», «Облигасия», «Опсион» ва инчунин «Тилло», «Сангҳои қимматбаҳо» ва ғайра мебошанд.

Одатан ҳаммаи молияи кишшварро бо асъории миллии худашон чен мекунанд ва дар таҷрибаи Тоҷикистон бо асъори соомонӣ ва дар Руссия бо рубл.

Молияи ҳар як кишварро сохтори махсуси давлатӣ идора мекунад ва дар таҷрибаи Тоҷикистон ин «Вазорати молияи Ҷумҳурии Тоҷикистон» мебошад.

Молия аз нуқтаи назари илм ба 3-намуди шахсон дахл дорад:

1. Молияи ҷамъиятӣ – ин намуди молияро асосан ба ҳукумати кишвар алоқамандӣ дорад ва аз тарафи Вазорати молияи кишвар ба танзим дароварда мешавад.
2. Молияи корхонаҳо – Ин ҳамон воситаҳои пулие, ки корхона, ташкилот, заводу фабрикаҳо даромад ё хароҷот менамоянд.
3. Молияи инфиродӣ – Ин воситаҳои пулие шахсонӣ воқеӣ (Одамон- шаҳрвандон) дар корҳои хонагии худ ҳамчун даромад соҳиб мешаванд ва ё чун хароҷот сарф мекунанд.