Home / Ilm / Turbud

Turbud

Turbud — in reshai giyohest berunash moil ba siyohi, darunash safed va sabuk, miyonkholii naymonand, du tarafi on shilmak dorad. In giyoh dar sarzamin va kuhhoi Osiyoi Markazi niz meruyad. Giyohash poyador, bargash monandi bargi lubiyo va pechaki kalon ast, girdhoi on borik, gulash osmongunu dar poyaash meboshad. Samarash monandi tukhmi darakhti zaboni gunchishk (shung).

Agar daruni reshai on siyoh yo zard buda, niz kovok naboshad, zahr ast. Behtarini on daruni reshaash safedi kovok, shilmakdor, kirmnokhurda, dar gafsi va boriki miyona, sofjavhari sufta, zudshikan va oson kuftashavanda, beresha yo kamresha, bo andak tezii tam va ba sathi zabon nufuzkunandai pokiovar boshad. Agar in guna sifathoro nadoshta boshad, raddi ast, ki ba istemol nameravad.

Mizojash dar avali darajai sevum garm va dar okhiri hamin daraja khushk ast. Vale muallifi kitobi «SHifo-ul-asqom» mizoji inro dar okhiri darajai duvum garm va khushk guftaast.

Hislathoi shifobakhshi on: khususiyatash         isholkunandai balgam va rutubati raqiq (suyuq), inchunin dafkunandai miqdori kami safro ast; akhloti (moddahoi) sukhtaro daf mekunad.

Agar inro bo zanjabil, ki quvvatbakhshi feli on ast, bikhurand, balgami chaspak va gafsro mekanadu khatto az johoi dur va chuquri badan daf mekunad; mayna, meda va bachadonro az balgamhoi gunogun pok mesozad va girehhoi dar on paydoshudaro mekushoyad; baroi folij, bemorihoi asaboni, surfai hodis ba ishtiroki rutubathoi meda va irqunnaso (radikulit) davo meshavad; inro bo ravgani bodom yo bo tukhmi zagir bikhurand, surfai kuhna va dardi uzvhoi daruni sinaro daf mekunad; bo pusti halilai kobuli bikhurand, baroi molikhuliyo, devonagi va sar davo meshavad. Ba qavle, chun jirmi khomashro kufta bikhurand, balgamro nazar ba safro ziyodtar khorij menamoyad. Vale agar onro dar ob jushonida, on obro binushand, baraks, safroro ziyodtar az balgam daf mekunad. Lekin sazovor va loiqi on ast, ki  dar ob jushonida va yo kufta istemol kardani boshand, bisyor jush nadihand va mahin nakuband, to on ki ba pashmakhoi meda va rudaho nachaspad. Agar inro ba majun dokhil kardan khohand, boyad ki mahin bikuband.

Kuftai onro bo zanjabil va shakar istemol kardani shavand, boyad ki bo obi garm bikhurand. Agar inro bo namak khurdani boshand, hatman boyad bo obi khunuk istemol shavad. Kamtarero az on bo zanjabil va nabot ba tariqi qahva pukhta, boyad ki garm-garm va andak-andak biyoshomand, baroi surfai tar va ziq-un-nafas davo megardad.

Vale turbud dar odamoni garmmizoj va dilashon garm ba rudaho zarar mekunad, bejo (behuzur) shudani dilro ba amal meovarad, gamgin mekunad. Dar in holatho pusti siyohi onro taroshida dur namuda, bo ravgani bodom yo ravgani pista charb karda bikhurand, bezarar megardad. Inchunin bo katiro bikhurand, ziyonash isloh meyobad. Ammo, ba sharte ki charbash mutadil boshad, ravgani bisyor naboyad andozand. Zero ki az had ziyod charb namoyand, hol va feli onro sust megardonad. Sababi taroshida dur kardani pusti siyohi on az hamin iborat ast, ki gambuski alokuzangi zahrnok bo on pustlokh meboshad. Miqdori yak bor khurdan dar yak ruz az turbud to 10,5 gramm ast va agar dar ob jushonida, on obro nushidani boshand, to 17,5 gramm andozand.

Ba joyi turbud ba hamin vazn pusti reshai tutro istemol farmoyand, ravo meboshad.

Инчунин кобед

afandi

LATIFAHO

TUYONA OYAD… SHakhse ba dustash uzr ovard:j – Bubakhsh, man ba tuyat rafta nametavonam. Vay …