Istiqloliyati Jumhurii Tojikiston: 9-umi sentyabr!

Ruzi Istiqloliyati Jumhurii Tojikiston – 9 sentyabri soli 1991 Jumhurii Tojikiston az IJSHS (rusi: SSSR) sohibistiqlol shud. Har sol dar Jumhurii Tojikiston 9 sentyabr — “Ruzi istiqloliyati davlatii Jumhurii Tojikiston” jashn girifta meshavad. Idi Istiqloliyat yake az idhoi asosii rasmii davlati Tojikiston ast.

Tarikh

Dar nimai duyumi solhoi 80-umi asri XX bad az sarshavii ravandhoi demokratikunonii jomea dar jumhurihoi Ittihodi SHuravi (rusi: SSSR) junbishu sozmonkhoi milli-demokrati ba miyon omadand. Siyosati islohothoi demokrati va makhsusan “oshkorbayoni”, ki az jonibi rohbariyati hizbi kommunisti (rusi: KPSS) ba miyon ovarda shud imokoniyat faroham ovard, ki kambudihoi siyosati kommunistii zamoni shuravi oid ba vazi ijtimoivu siyosi, iktisodi, farhangi va siyosati milli dar jumhurihoi millii IJSHS dar jomea barrasi va muhokima karda shavand. Junbishu sozmonhoi milli-demokratii dar okhiri solhoi 80-um ibtidoi 90-um Tojikiston tashkilyofta kambudihoi dar jomei jumhuri joydoshtaro ba elitai rohbarikunandai hizbiyu davlatii jumhuri va hizbi kommunisti (bevosita, rohbariyati HKISH rusi: KPSS) nisbat medodand.

Dar okhiri solhoi 80-um muborizai junbishu sozmonhoi milli-demokratii jumhuri baroi istikloliyati Tojikiston sar shud. 24 avgusti soli 1990 dar Ijlosiyai duyumi SHuroi Olii JSHS Tojikiston, bori avval “Elomiyai istiqloliyati Jumhurii SHuravii sotsialistii Tojikiston dar hayati Ittihodi SHuravi” (IJSHS) qabul shuda bud. Vale in hujjat, istiqloliyati komili mamlakatro purra tamin karda nametavonist.

Pas az “tabadullot”-i bebarori Kumitai davlatii vazi favquloda (KDVF – rusi: GKCHP), ki kommunistoni tundrav (KPSS) 19-21 avgusti soli 1991 dar sh. Moskva tashkil namudand,az nav muborizai junbishu sozmonhoi milli-demokratii Tojikiston baroi istiqloliyati komili Tojikiston az Ittihodi SHuravi avj girift. Girdihamoihoi serodam dar sh. Dushanbe va baze shahrhoi jumhuri barguzor megardidand, va elon namudani istiqloliyati Jumhurii Tojikistonro talab mekardand. Bo talabi tazohurkunandagoni girdihamoiho dar Dushanbe Ijlosiyai gayrinavbatii SHuroi Olii Jumhurii Tojikiston davat karda shud.

9 sentyabri soli 1991 vakiloni Ijlosiyai gayrinavbatii SHuroi Olii Jumhurii Tojikiston, davati duvozdahum hujjati “Izhorot dar borai Istiqloliyati davlatii Jumhurii Tojikiston”– ro qabul namudand.^[1][2] Hamin hujjati tarikhi qonunan Istiqloliyati davlatii Jumhurii Tojikistonro ba ahli bashar elon kard.

Barguzorii id

Tibqi Qonuni Jumhurii Tojikiston “Dar borai ruzhoi id”, 9 sentyabr — hamchun “Ruzi istiqloliyati davlatii Jumhurii Tojikiston” dar Jumhurii Tojikiston muayan gardid. 9 sentyabr idi rasmii davlati ast va har sol jashn girifta meshavad.^[3] Dar ruzi id muvofiqi Nizomnoma «Dar borai Bayraqi davlatii Jumhurii Tojikiston» Bayraqi davlatii Jumhurii Tojikiston afrokhta meshavad.

Ba munosibati ruzi id bo tashabbusi maqomoti davlati, tashkilothoi jamiyati va kollektivhoi mehnati chorahoi jamiyatiyu siyosi andeshida meshavand.

Paradhoi harbi, salyuti artilleri va otashbozi dar ruzhoi id muvofiqi ronunguzorii Jumhurii Tojikiston va bo tartibi muayyankardai Vazorati mudofiai Jumhurii Tojikiston ba jo ovarda meshavand.

Tojikiston marzubumi Oli Somoni man ast,

Hoku pokash dar shabistoni man ast.

Tojikam man Tojikiston kishvaram,

Dar fazoyash chun kabutar meparam.