Muvofiqi malumotkhoi ornitologi mashhuri tojik, akademik Abdusalomov I.A. Tojikiston az parrandahoi gunogun boy ast. Masalan, dar nimbiyobonhoi Tojikiston har sol sadho namudi parrandagonro didan mumkin ast, ki bazei onho muqimi buda, ligarashon mavsimy yo rohguzaru kuchmanchi meboshand. Hususan, kabki biyoboni, sufiturgayi pupidor, jugz, gunjishkho, magaskhurak beshgar vomekhurand.
Dar obanboru kulu daryohoi Tojikiston shabonapar, laklaki siyoh, qozi khindi, murgobii surkh, murgobii pahnnul, murgobii safed, kashqaldoq murgobi, qassobak, mohikhurak, gunjishki obii safedshikam, durroji alo, gunjishki jigarrangi obi va gayra hastand.
Dar makhalhoi akholinishin va vodihoi kuhsori Tojikiston beshtar ba sufiturgayi pupidor, gunjishkkho, saba, fotimachumchuq, musicha, akkai alo, ezorsurkhak, tutpukhtak, mayna, gunjkshkkhoi ispani sahroi, faropgguruk, bulbul vokhurdan mumkin ast.
Dar dashgu domanai kuhhoi Tojikiston kurkurikarok, zogi kabud, gunjishki dashti, gunjishki alo, sufiturgayi sahroi zindagi mekunand. Dar jangalu dashthoi kuhi boshad kabk, harkaftar, jugz, shohin, akkai siyoh. aloshaqshaqa, zardak, papppakhurak (gunchishki hindi), bulbul, fotimachumchuqi kalon vomekhurand.
Tojikiston dar rohi harakati parrandagon ba suyi mamlakathoi garm zoqe gashtaast. Binobar in har giramoh dar in jo parrandagoni gunogunro didan mumkin ast. Zimistoni sarzamini mo garm oyad, bisyore az parrandahoi rohguzar yakchand vaqt dar in jo monda, bad ba tarafi shimol meravand (sochho va sufiturgayho va gayrakho).
Iqlimi musoidi vodiyu darahoi Tojikiston va farovonii khurok boisi ziyod shudani parrandahoi muqimi gashtaast. Holo namudhoi onho az 40 ziyod ast. Onho imkon dorand, ki az balandkuhho ba darayu vodiho va sahroho faromada? zimistonro guzaronand.
Dar jumhurii mo tazarv, kabk, murgi hilol, dugdog, murgobi, qozi khokistarrangro na baroi gushtashon, balki baroi dilkhushi, halovat burdan zinda shikor mekunanda. Kabk, bedona, jur, tuty, bulbulro baroi zeboi va ovozi foram doshtan dar qafas nigoh medorand. Qisme az parrandagonro baroi shikor (uqob) bazeashonro baroi bozi (kabk, bedona, khurus) nigoh medorand, ki ba in kor khej roh dodan lozim nest.