Home / Tekhnika / Mush baroi kompyuter

Mush baroi kompyuter

Imkoniyathoi kompyuter, hamchun mekhanizmi universalii korkardi informatsiya, dar on tajassum meyobad, ki ba on kadom tajhizoti dokhilkuni, khorijkuni, korkard va nigohdorandai informatsiya payvast karda shudaand.

mushakMush (Mish – Mouse) – yake az chunin tajhizotest, ki qarib hamai programmahoi muosir az imkoniyathoi on ba tavri vase istifoda mebarand. Dar baze kompyuterho ba joi mush baze tajhizoti digar – trekbol, paneli sensori, trekpoynt va gayraho istifoda burda meshavand, ki onho aslan ivazkunandagoni funksiyahoi mush ba hisob meravand.

Hamai in tajhizot dar yakjoyagi mekhanizm–nishondihandaho nom dorand, chunki ba vositai onho in yo on elementi ekran nishon doda meshavad.

Dar kompyuterhoi boloi mizi beshtar az mush istifoda mebarand. Mush – manipulyator, yane oloti zud harakatkunanda buda, dar zeri kafi dasti inson ba huzur megunjad. Rangi mush odatan khokistarrang buda, du yo se tugma dorad. Vaqte ki in asbob bo yorii sim ba kompyuter payvast karda meshavad, dar haqiqat ham ba mushi dumdor monandi hosil meshavad.

Hangomi dar boloi miz yo digar hamvori (beshtar qolinchai plastiki) ba in yo on taraf ba harakat darovardani mush, dar ekran muvofiqan alomate ba harakat medaroyad, ki onro nishondihandai mush (mouse pointer) meguyand.

Nishondihandai mush vobasta az programmai mavjuda yo amaliyoti ijroshavanda, metavonad shaklhoi gunogunro qabul namoyad. Vale, odatan on dar shakli tirchai ba  arafi

chap moilbuda dar ekran paydo meshavad. Mush mahz baroi idorakunii nishondihandaash khizmat merasonad. Agar hangomi dar boloi qolincha lagjonidani mush on ba kanorhoi qolincha nazdik shavad, on goh mushro bardoshta ba joi muvofiqtari digar guzoshtan zarur ast. Dar tagi mush saqqochae mavjud ast, ki bo yorii on oidi samti harakati manipulyator signal hosil meshavad.

Tugmai asosii mush tugmai chapi on ba hisob meravad. Tugmai rostash boshad, dar baze mavridho istifoda burda meshavad. Agar mush se tugma doshta boshad, on goh az tugmai mobayni odatan istifoda namebarand. Baroi shakhsoni chapdast funksiyai tugmahoi chapu rosti mushro ivaz kardan mumkin ast. Baroi intikhob va ijroi yagon komanda mushro dar boloi qolinchaash ba harakat darovarda, nishondihandaashro dar ekran ba boloi nomi komanda guzoshta, tugmai chapro pakhsh kardan kifoya ast.

Bo yorii mush yakchand amaliyoti universali ijro karda meshavand, ki asositarinashon inhoyand:

  1. intikhobkunii obekt – nishondihandai mushro dar ekran ba boloi nishonai obekt guzoshta, tugmai chapi mushro zud pakhsh (click) karda sar dodan. Rangi obekti intikhobkardashuda digar (ravshantar) meshavad;
  2. ijrokunii amaliyotho – nishondihandai mushro dar ekran ba boloi nishonai obekt guzoshta, tugmai chapi mushro zud-zud du marotiba pakhsh (double click) karda sar dodan;
  3. joyivazkunonii obektho – nishondihandai mushro dar ekran ba boloi nishonai obekt guzoshta, tugmai chapi mushro pakhshkunon obektro ba mavqei navi ekran kuchonidan (drag) va tugmaro sar dodan.

Savolho:

  1. Vazifahoi mush dar kompyuterhoi IBM PC kadomhoyand?
  2. Kadom manipulyatorho metavonand mushro ivaz namoyand?
  3. Vazifai qolinchai plastiki az chi iborat ast?
  4. Nishondihandai ___________mush baroi ijroi kadom vazifaho khizmat merasonad?
  5. Amaliyothoi universalie, ki bo yorii mush ijro karda meshavand,

kadomhoyand?

Suporish:

  1. Matni mavzuro bodiqqat khoned va onro naql kuned.

2. Dar sinfkhonai kompyuteri amaliyothoi asositarini kor bo mushroijro namoed

Инчунин кобед

samolet_1

Baroi chi shirkathoi havopaymoi boyad sugurta shavand?

 Iqtibos az kodeksi fazoi havoii Jumhurii Tojikiston  Moddai 124. Sugurtai hatmii masuliyati moliki havopaymo dar …