QONUNI JUMHURII TOJIKISTON
Dar borai muflisshavi
(Akhbori Majlisi Olii Jumhurii Tojikiston soli 2003, №12, mod.674; soli 2008, №10, mod.813;
soli 2009, №5, mod.317)
Majlisi namoyandagon 25 iyuni soli 2003 qabul kardaast
Majlisi milli 21 noyabri soli 2003 jonibdori kardaast
BOBI 1.
MUQARRAROTI UMUMI
Moddai 1. Munosibathoe, ki Qonuni mazkur tanzim menamoyad
Mutobiqi Kodeksi grajdanii Jumhurii Tojikiston Qonuni mazkur asos va tartibi az tarafi sud muflis etirof namudani sohibkori infirodi va yo az tarafi khudi onho muflis elon gardidanashon, asosi az tarafi sud muflis etirof namudani shakhsi huquqi, yo in ki az tarafi khudi onho muflis elon namudanashon, inchunin tartibi barham dodani chunin shakhsi huquqi, yo khud yakjoya bo kreditoron qabul kardani qaror dar borai muflisshavi va ikhtiyoran barhamdihii onhoro muqarrar menamoyad.
Moddai 2. Doirai amali Qonuni mazkur
Qonuni mazkur nisbat ba hamai shakhsoni huquqi (ba istisnoi korkhonahoi davlatie, ki dar moddai 127 Kodeksi grajdanii Jumhurii Tojikiston peshbini karda shudaand), az jumla shakhsoni huquqii khorijii bo tartibi muqarrarnamudai qonun ba qayd giriftashuda va hamchunin sohibkoroni infirodi amal mekunad.
Agar shartnomahoi baynalmilalii etirofnamudai Jumhurii Tojikiston qoidahoi digarero, ki az qoidahoi peshbininamudai Qonuni mazkur farq kunand, muqarrar karda boshand, qoidahoi shartnomahoi baynalmilalii etirofnamudai Jumhurii Tojikiston mavridi istifoda qaror megirand.
Nisbati munosibathoe, ki Qonuni mazkur ishtiroki shakhsoni khorijiro ba sifati kreditoron tanzim menamoyad, muqarraroti hamin Qonun tatbiq karda meshavad, agar shartnomahoi baynalmilalii etirofnamudai Jumhurii Tojikiston tartibi digarero peshbini nakarda boshand.
Moddai 3. Qonunguzorii Jumhurii Tojikiston dar borai muflisshavi
Qonunguzorii Jumhurii Tojikiston dar borai muflisshavi ba Konstitutsiyai (Sarqonuni) Jumhurii Tojikiston asos yofta, az hamin Qonun, digar sanadhoi meyorii huquqii Jumhurii Tojikiston, inchunin sanadhoi huquqii baynalmilalie, ki Jumhurii Tojikiston etirof namudaast, iborat meboshad.
Moddai 4. Mafhumhoi asosii dar Qonuni mazkur istifodashavanda
Dar Qonuni mazkur mafhumhoi asosii zerin istifoda meshavand:
– muflisshavi – az tarafi qarzdor dar hajmi purra qone karda natavonistani talabi kreditoron oid ba uhdadorihoi puli va (yo) ijro karda natavonistani uhdadorihoi vorid namudani pardokhthoi hatmi, ki az jonibi sud etirof shudaand yo qarzdor qodir nabudanashro elon namudaast;
– qarzdor – sohibkori infirodi yo shakhsi huquqi, ki baroi qonegardonii talabhoi kreditoron oid ba uhdadorihoi puli va (yo) ijroi uhdadorihoi pardokhthoi hatmi dar muhlati muqarrarnamudai Qonuni mazkur qodir nest;
– uhdadorihoi puli – uhdadorii qarzdor dar borai ba kreditor pardokht namudani mablagi muayyani puli, az rui shartnomai grajdaniyu huquqi va digar asoshoe, ki Kodeksi grajdanii Jumhurii Tojikiston peshbini menamoyad;
– pardokhthoi hatmi – andozho, bojho va digar pardokhthoi hatmie, ki ba bujeti sathi dakhldor bo tartib va sharthoi bo qonunguzorii Jumhurii Tojikiston muayyanshavanda vorid megardand;
– rohbari qarzdor – maqomi yakkai ijroiyai shakhsi huquqi va inchunin shakhsoni digar, ki mutobiqi qonunguzori faoliyati kheshro az nomi shakhsi huquqi be bovarinoma amali megardonand;
– kreditoroni ozmuni – kreditoron az rui uhdadorihoi puli, ba istisnoi shahrvandone, ki qarzdor dar nazdi onho baroi rasonidani ziyon ba hayot va salomatiashon javobgar ast, inchunin muassisoni (ishtirokchiyoni) qarzdor – shakhsi huquqi az rui uhdadorihoe, ki az chunin ishtirok paydo meshavand;
– sanatsiyai tosudi – chorahoi barqarorsozii qobiliyati pardokhtii qarzdor, ki az tarafi moliki amvoli qarzdor – shakhsi huquqi, muassisoni (ishtirokchiyoni) qarzdor – shakhsi huquqi va shakhsoni digar bo maqsadi peshgiri kardani muflisshavi qabul karda meshavand;
– mushohida – rasmiyati muflisshavi, ki nisbati qarzdor az lahzai az tarafi sud qabul kardani ariza dar borai muflis etirof namudani qarzdor to lahzae, ki mutobiqi hamin Qonun bo maqsadi tamin namudani nigohdorii amvoli qarzdor va guzaronidani tahlili holati moliyavii on muayyan shudaast, tatbiq karda meshavad;
– idorakunii beruni (sanatsiyai sudi) – rasmiyati muflisshavi, ki nisbati qarzdor bo maqsadi barqarorsozii qobiliyati pardokhtii vay bo voguzoshtani vakolathoi idorakunii amvoli qarzdor ba mudiri beruna tatbiq karda meshavad;
– istehsoloti ozmuni – rasmiyati muflisshavi, ki nisbati qarzdori muflis etirofgardida bo maqsadi mutanosiban qone namudani talabhoi kreditoron tatbiq karda meshavad;
– mudir (mudiri muvaqqati, mudiri beruna, mudiri ozmuni) – shakhse, ki az jonibi sud baroi guzaronidani rasmiyathoi muflisshavi va amali namudani vakolathoi digar, ki Qonuni mazkur muqarrar namudaast, tain karda meshavad;
– moratoriya – bozdoshtani amalhoi qarzdor oid ba ijroi uhdadorihoi puli va vorid namudani pardokhthoi hatmi;
– namoyandai kormandoni qarzdor – shakhse, ki az tarafi kormandon vakolatdor shudaast va hangomi guzaronidani rasmiyathoi muflisshavi manfiathoi onhoro ifoda mekunad
– qarzdori goyib – qarzdore, ki mahalli joygirshavii maqomoti doimi, inchunin muassison va shakhsoni mansabdor, ki onro muqarrar kardan mumkin nest va be onho shakhsi huquqi faoliyati khudro dar davomi shash mohi okhir ijro karda natavonist;
– mudiri muvaqqati – shakhsi voqeie, ki az jonibi sud baroi guzaronidani rasmiyoti mushohida tain karda meshavad;
– mudiri beruna – shakhsi voqeie, ki az jonibi sud baroi guzaronidani rasmiyoti idorakunii beruna tain karda meshavad;»
– mudiri ozmuni – shakhsi voqeie, ki az jonibi sud baroi guzaronidani rasmiyoti istehsoloti ozmuni tain karda meshavad. (QJT az 19.05.09, №509)
Moddai 5. Alomathoi muflisshavi
SHakhsoni huquqi, sohibkoroni infirodi va hamchunin shakhsoni huquqii khoriji baroi qone namudani talabhoi kreditoron az rui uhdadorihoi puli va hamchunin ijroi pardokhthoi hatmii ba bujet az hisobi amvoli onho voridshavanda qodirnabuda hisobida meshavand, agar chunin uhdadoriho az tarafi onho dar davomi se moh az lahzai etibor paydo kardanashon ijro karda nashavand va agar mablagi umumii uhdadorihoyashon az arzishi amvoli ba onho taalluqdoshta ziyod boshad.
Moddai 6. Tarkib va hajmi uhdadorihoi puli va pardokhthoi hatmi
Tarkib va hajmi uhdadorihoi puli va pardokhthoi hatmi ba vaqti peshnihodi ariza ba sud dar borai muflis etirof namudani qarzdor muayyan karda meshavand.
Baroi muayyan namudani mavjudiyati alomathoi muflisshavii qarzdor hajmi uhdadorihoi puli, az jumla hajmi qarz baroi molhoi tahvilgardida, korhoi ijroshuda va khizmatrasoni, mablagi qarzho bo nazardoshti foizho, ki onhoro qarzdor boyad pardokht namoyad, ba istisnoi uhdadoriho dar nazdi shahrvandone, ki qarzdor baroi rasonidani ziyon ba hayot va salomatiashon javobgar ast, uhdadoriho oidi pardokhti podoshi muallifi va hamchunin uhdadoriho dar nazdi muassisoni (ishtirokchiyoni) qarzdor – shakhsoni huquqi, ki az chunin ishtirok barmeoyand, mavridi tavajjuh qaror megirad.
hajmi uhdadorihoi puli az rui talabhoi kreditoron dar on holat muqarrarshuda hisobida meshavad, ki agar on bo halnomai sud yo hujjathoi shahodatdihandae, ki dar onho qarzdor in talabhoro etirof namudaast, tasdiq shuda boshad va hamchunin dar holathoi digare, ki hamin Qonun peshbini namudaast.
Moddai 7. Qarzdor
Qarzdor huquq dorad bo arizai khud dar khususi peshaki muqarrar namudani muflisshavi dar surati mavjud budani holathoi beshubha shahodatdihanda dar borai on ki vay nametavonad uhdadorihoi puli va (yo) vazifahoyashro oid ba vorid namudani pardokhthoi hatmi dar muhlathoi muqarrarshuda ijro namoyad, ba sud murojiat kunad.
Qarzdor dar hamon holat metavonad ba sud ariza dihad, ki amvoli mavjudbudai u baroi pardokhti kharojoti sud kifoya boshad, agar Qonuni mazkur tartibi digarero peshbini nakarda boshad.
Moddai 71. Qarzdori goyib
DarasosiarizaishakhsimanfiatdorsudtibqiqonunguzoriiJumhuriiTojikistonqarzdorigoyibromuayyanmenamoyad. (QJT az 19.05.09, №509)
Moddai 8. Uhdadoriho baroi dodani arizai qarzdor ba sud
Rohbari qarzdor yo sohibkori infirodi uhdador ast, ki dar mavridhoi zerin bo arizai qarzdor ba sud murojiat kunad:
– agar qonegardonii talabhoi yak kreditor yo yakchand kreditoron sababgori gayriimkon gashtani ijroi purrai uhdadorihoi pulii qarzdor dar nazdi digar kreditoron gardad;
– agar maqomoti qarzdor, ki mutobiqi hujjathoi tasisii qarzdor baroi barhamdihii on vakolatdor gardidaast, baroi murojiati qarzdor bo ariza ba sud qaror qabul karda boshad;
– agar maqomoti vakolatdori moliki amvoli qarzdor – korkhonai vohidi davlati dar borai murojiat namudan bo arizai qarzdor ba sud qaror qabul karda boshad;
– dar digar holathoe, ki Qonuni mazkur peshbini namudaast.
Dar mavridhoi peshbininamudai qismi yakumi hamin modda arizai qarzdor novobasta az mavjudiyati holathoi muqarrarkardai qismi duyumi moddai 7 Qonuni mazkur ba sud peshnihod karda meshavad.
Agar dar vaqti barhamdihii shakhsi huquqi ijroi talabhoi kreditoron dar hajmi purra gayriimkon muqarrar shuda boshad, rohbari qarzdor, komissiyai barhamdihi (barhamdihanda) vazifadorand bo arizai qarzdor ba sud murojiat namoyand.
Arizai qarzdor dar holathoi peshbininamudai moddai mazkur boyad na dertar az yak mohi pesh omadani zarurati dakhldor ba sud peshnihod karda shavad.
Moddai 9. Masuliyati rohbari qarzdor baroi ijro nakardani vazifaho oid ba dodani arizai qarzdor ba sud
Az tarafi qarzdor peshnihod nagardidani ariza ba sud dar holathoe, ki moddai 8 Qonuni mazkur peshbini namudaast, boisi ba javobgarii subsidiari kashidani rohbari qarzdor va azoi komissiyai barhamdihi az rui uhdadorihoi qarzdor, ki dar nazdi kreditoron badi guzashtani muhlati peshbininamudai Qonuni mazkur ba vujud meoyand, megardad.
Moddai 10. Muflisshavii sokhta va barqasd
Agar arizai qarzdor oid ba muflis etirof namudanash ba sud dar holati mavjud budani imkoniyati qonegardonii purrai talabhoi kreditoron peshnihod shuda boshad (muflisshavii sokhta), qarzdor, ki hamin arizaro peshnihod namudaast, dar nazdi kreditoron baroi zarari bo dodani hamin ariza rasonidaash javobgar meboshad.
Dar holati muflisshavii qarzdor bo aybi muassisoni (ishtirokchiyoni) vay yo digar shakhsoni mansabdor, az jumla bo aybi rohbari qarzdor, ki baroi ba qarzdor huquqi dodani suporishhoi hatman ijroshavandaro dorad va yo har guna imkoniyati muayyansozii amali uro dorad (muflisshavii barqasd), muassison (ishtirokchiyon) – shakhsoni huquqi yo digar shakhsoni mansabdor ba javobgarii subsidiari kashida meshavand.
Moddai 11. Kreditoron oid ba uhdadorihoi puli
Kreditoron oid ba uhdadorihoi puli (minbad-kreditoron) shakhsoni voqeiyu huquqii dokhili va khoriji, hamchunin davlat va vohidhoi mamuriyu hududi meboshand.
Huquqi dodani arizai kreditorro dar borai muflis etirof namudani qarzdor (minbad – arizai kreditor) shakhsone dorand, ki mutobiqi Qonuni mazkur kreditoroni ozmuni etirof karda meshavand.
Kreditor az rui uhdadorihoi dar natijai rasonidani zarar va oid ba pardokhti aliment ba vujudomada on kreditorone hisobida meshavand, ki talabhoi onho bo halnomai sud sobit shudaand yo qarzdor onhoro etirof namudaast.
Ba maqomoti andoz va digar maqomoti vakolatdor meyorhoi baroi kreditoron muayyanshuda tatbiq karda meshavand, agar Qonuni mazkur tartibi digarero peshbini nakarda boshad.
hangomi guzaronidani rasmiyati muflisshavi manfiati hamai kreditoronro majlisi kreditoron va kumitai kreditoron, ki mutobiqi Qonuni mazkur tashkil karda meshavand, ifoda mekunad. Az lahzai az tarafi sud baroi barrasi qabul gardidani ariza dar borai muflis elon namudani qarzdor kreditoron huquq nadorand, ki bo maqsadi qone gardonidani talabhoi khud bo tartibi infirodi ba qarzdor murojiat namoyand.
Hamai amalho dar munosibat bo qarzdor az nomi kreditoron ba vositai majlisi kreditoron va kumitai kreditoron anjom doda meshavad.
Moddai 12. Majlisi kreditoron va tartibi davati on
Kreditoroni ozmuni va dar holathoi peshbininamudai Qonuni mazkur dar qismati talabho oid ba pardokhthoi hatmi maqomoti andoz va digar maqomoti vakolatdor ishtirokchiyoni majlisi kreditoron bo huquqi ovozdihi shuda metavonand. Dar majlisi kreditoron namoyandai kormandoni qarzdor ishtirok menamoyad.
Tashkil va guzaronidani majlisi kreditoronro mudir anjom medihad.
Vakolathoi majlisi kreditoron:
qabuli qaror dar borai jori va daroz namudani idorakunii beruna va dar borai murojiat namudan bo iltimosnomai dakhldor ba sud;
qabuli qaror dar borai bastani sozishnomai musoliha;
qabuli qaror dar borai murojiat namudan ba sud bo iltimosnoma dar borai muflis etirof namudani qarzdor va kushodani istehsoloti ozmuni;
qabuli qaror dar borai intikhobi azoi kumitai kreditoron, muayyan namudani shumorai hayati kumitai kreditoron va dar borai pesh az muhlat qat namudani vakolathoi kumitai kreditoron;
hallu fasli digar masalahoe, ki Qonuni mazkur peshbini menamoyad.
Dar majlisi kreditoron kreditori ozmuni, dar holathoi peshbininamudai Qonuni mazkur maqomoti andoz va digar maqomoti vakolatdor dar qismati talabho oid ba pardokhthoi hatmi sohibi shumorai ovozhoi mutanosiban barobar ba mablagi talabhoi kreditoroni ozmuni, maqomoti andoz yo maqomoti digari vakolatdor az rui uhdadorihoi puli (yo) pardokhthoi hatmi ba qarzdor, ki mutobiqi Qonuni mazkur etirof va ba ruzi guzaronidani majlisi kreditoron muqarrar karda shudaast, meboshand.
Majlisi kreditoron bo tashabbusi mudir, darkhosti kumitai kreditoron, kreditoroni ozmuni va (yo) maqomoti andoz va maqomoti vakolatdori digare, ki talabhoi onho oid ba uhdadorihoi puli va (yo) pardokhthoi hatmi na kamtar az seyaki jami mablagi talabshudai ba ruykhati talabhoi kreditoron dokhilshudaro tashkil medihad, yo bo tashabbusi az se yak hissai kreditoroni ozmuni davat karda meshavad.
Majlisi kreditoron bo darkhosti kumitai kreditoron yo kreditoroni ozmuni az jonibi mudir, dar muhlati du hafta az lahzai bo darkhosti dakhldor murojiat namudani kumitai kreditoron yo kreditoroni ozmuni ba unvoni mudir davat karda meshavad.
Majlisi kreditoron dar mahalli joygirshavii qarzdor guzaronida meshavad, agar tartibi digare dar majlisi kreditoron yo kumitai kreditoron muqarrar nashuda boshad.
Dar holati nabudani kvorumi kreditoron dar muhlati dah ruz majlisi takrorii kreditoron davat karda meshavad, ki sarfi nazar az shumorai kreditoroni dar on ishtirokkunanda salohiyatdor meboshad, ba sharte ki az vaqt va joi guzaronidani majlisi kreditoron onho ba tavri darkori ogoh gardida boshand.
Moddai 13. Tartibi qabuli qarorho az tarafi majlisi kreditoron
Qarori majlisi kreditoron oidi masalahoi ba ovozdihi guzoshtashuda bo aksari ovozhoi kreditoroni ozmuni, ki dar majlisi kreditoron ishtirok dorand, qabul karda meshavand, agar tartibi digare dar Qonuni mazkur peshbini nashuda boshad.
Majlisi kreditoron qarorhoi zerinro bo aksari ovozho az miqdori umumii kreditoroni ozmuni qabul menamoyad:
oidi jori va daroz namudani idorakunii beruna yo dar borai murojiat namudan bo iltimosnoma ba sud dar borai muflis etirof namudani qarzdor va kushodani istehsoloti ozmuni;
dar borai bo iltimosnoma murojiat namudan ba sud oidi az vazifa ozod namudani mudir.
Dar holate ki agar dar majlisi kreditoron, ki baroi halli masalahoi dar qismi duyumi moddai mazkur peshbinishuda davat karda shudaast va miqdori ovozhoi baroi qabuli qarorhoi mazkur zarurii kreditoroni ozmuni jam nashuda boshand, majlisi takrorii kreditoron davat karda meshavad, ki baroi qabuli chunin qarorho bo aksari ovozhoi kreditoroni ozmunii dar majlis ishtirokkunanda salohiyatdor meboshad, ba sharte ki kreditoroni ozmuni az vaqt va joi guzaronidani majlis ba tarzi darkori ogoh gardida boshand.
Moddai 14. Kumitai kreditoron, intikhobi kumitai kreditoron
Kumitai kreditoron manfiathoi kreditoroni ozmuniro ifoda namuda, ba faoliyati mudiri beruna va mudiri ozmuni bo tartibi peshbininamudai Qonuni mazkur nazorat menamoyad.
Agar miqdori kreditoroni ozmuni az panjoh nafar kamtar boshad, bo qarori majlisi kreditoron vazifai kumitai kreditoronro ba majlisi kreditoron voguzor kardan mumkin ast.
Kumitai kreditoron baroi tatbiqi vazifahoi ba zimmaash guzoshtashuda huquq dorad:
az mudiri beruna peshnihodi malumotro oid ba holati moliyavii qarzdor va jarayoni idorakunii beruna talab namoyad;
az mudiri ozmuni peshnihodi malumotro oid ba jarayoni istehsoloti ozmuni talab namoyad;
oidi faoliyati mudiri beruna va mudiri ozmuni dar holathoi peshbininamudai Qonuni mazkur ba sud shikoyat kunad.
Ba hayati kumitai kreditoron mumkin ast namoyandagoni kreditoroni ozmuni ba miqdori muayyannamudai majlisi kreditoron, vale na beshtar az 11 nafar dokhil karda shavand.
Qarori kumitai kreditoron bo aksari ovozhoi shumorai umumii azoi kumitai kreditoron qabul karda meshavad.
Azoi kumitai kreditoronro majlisi kreditoron ba muddati guzaronidani idorakunii beruna va istehsoloti ozmuni intikhob menamoyad.
Bo qarori majlisi kreditoron mumkin ast vakolathoi hamai azoi kumitai kreditoron pesh az muhlat qat gardonida shavand.
Talabi kreditor oid ba uhdadorihoi puli va (yo) uhdadorihoi hatmi dar hajmi panjsad andozai nishondihanda baroi hisobho ba kreditor huquqi doshtani shumorai ovozhoi barobar ba shumorai azoi kumitai kreditoronro medihad, agar bo qarori majlisi kreditoron tartibi digare muqarrar nashuda boshad. Kreditor huquq dorad, ki ovozhoi ba vay taalluqdoshtaro ba yak nomzad dihad yo onhoro bayni chand nomzadho ba azogii kumitai kreditoron taqsim namoyad.
Ba hayati kumitai kreditoron nomzadhoe intikhobshuda hisob meshavand, ki beshtari ovozhoro giriftaand.
Azoyoni kumitai kreditoron metavonand az hayati khud raisi kumitai kreditoronro intikhob namoyand.
Agar hayati kumitai kreditoron az panj nafar ziyod boshad, raisi kumitai kreditoron ba tavri hatmi intikhob karda meshavad.
Moddai 15. SHakhsoni manfiatdor
Dar munosibat bo qarzdor inho shakhsoni manfiatdor donista meshavand:
shakhsi huquqi, ki mutobiqi qonunguzorii grajdanii Jumhurii Tojikiston nisbat ba qarzdor korkhonai fari yo tobe meboshad;
rohbari qarzdor, inchunin shakhsone, ki ba shuroi direktoroni qarzdor (shuroi mushohidavi), maqomoti ijroiyai mashvaratii qarzdor, sarmuhosibi (muhosibi) qarzdor, az jumla shakhsoni dar davomi yak sol to zamoni ogozshavii parvandaho oid ba muflisshavi az in vazifaho ozodshuda dokhil meshavand.
Baroi maqsadhoi Qonuni mazkur tahti mafhumi shakhsoni manfiatdor nisbat ba shahrvand shavharash (zavjaash), farzandon, barodaron, khoharon, padaru modar va barodaronu hoharoni onho, padaru modar, khoharon va barodaroni shavharash (zavjaash) dokhil meshavand.
Dar holathoi peshbininamudai Qonuni mazkur shakhsoni manfiatdor nisbat ba mudir va kreditoron mutobiqi tartibe, ki bandhoi yakum va duyumi moddai mazkur peshbini namudaast, muayyan karda meshavad.
Moddai 16. Mudir
Agar dar Qonuni mazkur tartibi digare peshbini nashuda boshad, sud metavonad shakhsi voqeii ba sifati sohibkori infirodi ba qayd giriftashudaro, ki doroi donishhoi makhsus buda, nisbat ba qarzdor va kreditoron shakhsi manfiatdor nest, mudir (mudiri muvaqqati, mudiri beruna, mudiri ozmuni) tain namoyad.
SHakhsoni zerinro mudir tain namudan mumkin nest:
shakhsone, ki qablan idorakunii korhoi qarzdor – shakhsi huquqiro anjom medodand, ba istisnoi holathoe, ki az lahzai sabukdush gardidani chunin shakhson az idorakunii korhoi qarzdor na kamtar az se sol guzashta boshad;
shakhsone, ki nisbatashon bahri tatbiqi faoliyati idorakunii korho va (yo) amvoli shakhsoni digar mahdudiyat vujud doshta boshad (shakhsoni mahrumshuda);
shakhsone, ki dogi sudi dorand.
Moddai 17. huquq va vazifahoi mudir
Mudir huquq dorad:
majlisi kreditoron va kumitai kreditoronro davat namoyad;
dar holathoi dar Qonuni mazkur peshbinishuda ba sud murojiat namoyad;
ba andoza va tartibe, ki Qonuni mazkur peshbini namudaast, podosh girad;
baroi tamini amali namudani vakolathoi khud shakhsoni digarro dar asosi shartnoma ba kor jalb namuda, haqqi khizmati onhoro az hisobi qarzdor bipardozad, agar Qonuni mazkur yo sozishnoma bo kreditoron tartibi digarero muqarrar nakarda boshad;
dar borai pesh az muhlat qat namudani ijroi vazifahoi khud ba sud ariza peshnihod namoyad.
Mudir vazifador ast:
oid ba hifzi molikiyati qarzdor tadbirho andeshad;
holati moliyavii qarzdorro tahlil kunad;
faoliyati moliyavi, khojagi va investitsionii qarzdor va mavqei onro dar bozori mol tahlil namoyad;
talabi arznamudai kreditoronro barrasi namoyad;
peshburdi ruykhati talabhoi kreditoronro anjom dihad;
vazifahoi digarro, ki Qonuni mazkur muqarrar namudaast, ijro namoyad.
hangomi tatbiqi huququ vazifahoi khud mudir vazifador ast, ki bo nazardoshti manfiathoi qarzdor va kreditoron amal namoyad.
Moddai 18. Masuliyati mudir
Ijro nakardan yo ijroi nomatlubi uhdadorihoe, ki mutobiqi Qonuni mazkur ba zimmai mudir guzoshta shudaand, mumkin ast baroi az jonibi sud ozod namudani u az ijroi vazifahoyash asos gardad.
Qarzdor va kreditoroni on huquq dorand az mudir, ki qonunguzorii Jumhurii Tojikistonro vayron kardaast, bargardonidani ziyoni az faoliyati (befaoliyatii) mudir rasonidashudaro talab namoyand.
Moddai 19. Podoshi mudir
Tartib va andozai podoshi mudirro majlisi kreditoron muayyan mekunad va (yo) sud tasdiq menamoyad va on boyad na kamtar az duvozdah nishondihanda baroi hisobho dar yak moh boshad. (QJT az 19.05.09, №509)
Dar holathoi peshbininamudai qonunho va digar sanadhoi meyorii huquqii Jumhurii Tojikiston ba mudir az rui natijahoi faoliyatash podoshi ilovagi muqarrar karda meshavad.
Moddai 20. Rasmiyathoi muflisshavi
Hangomi barrasii parvandahoi muflisshavii qarzdor – shakhsi huquqii subekti sohibkorii khurdu miyona va digar shakhsoni huquqi (tashkilothoi gayritijorati) rasmiyoti zerini muflisshavi tatbiq karda meshavand:
– mushohida;
– istehsoloti ozmuni;
– sozishnomai musoliha.
Hangomi barrasii parvandahoi muflisshavii qarzdor – shakhsi huquqii subekti sohibkorii kalon rasmiyoti zerini muflisshavi tatbiq karda meshavand:
– mushohida;
– idorakunii beruna;
– istehsoloti ozmuni;
– sozishnomai musoliha.
Hangomi barrasii parvandahoi muflisshavii qarzdor – sohibkori infirodi rasmiyoti zerini muflisshavi tatbiq karda meshavand:
– istehsoloti ozmuni;
– sozishnomai musoliha. (QJT az 19.05.09, №509)
Moddai 21. Hudro muflis elon namudani qarzdor
Dar surati mavjud nabudani etiroz az jonibi kreditoron qarzdor – shakhsi huquqi metavonad dar borai muflisshavii khudva ikhtiyoran barham khurdanash mutobiqi tartibote, ki Qonuni mazkur peshbini kardaast, elon namoyad.
BOBI II
PESHGIRII MUFLISSHAVI
Moddai 22. Tadbirho oid ba peshgirii muflisshavii tashkilotho
Muassisoni (ishtirokchiyoni) qarzdor – shakhsi huquqi, moliki amvoli qarzdor – shakhsi huquqi va maqomoti ijroiyai hokimiyati davlati vazifadorand, ki oid ba peshgirii muflisshavii tashkilotho tadbirhoi sarivaqti andeshand.
Bo maqsadi peshgirii muflisshavii tashkilotho muassisoni (ishtirokchiyoni) qarzdor – shakhsi huquqi, moliki amvoli qarzdor – shakhsi huquqi to zamoni ba sud dodani ariza oid ba muflis etirof namudani qarzdor tadbirhoe meandeshand, ki ba behbudii moliyavii qarzdor nigaronida shuda boshand. Tadbirhoi baroi behbudii moliyavii qarzdor nigaronidashudaro kreditoron yo shakhsoni digar niz metavonand dar asosi sozishnoma bo qarzdor peshbini namoyand.
Moddai 23. Sanatsiyai tosudi
Moliki amvoli qarzdor – shakhsi huquqi, muassisoni (ishtirokchiyoni) qarzdor – shakhsi huquqi, kreditoroni qarzdor – shakhsi huquqi va shakhsoni digar dar doirai tadbirho oid ba peshgirii muflisshavi metavonand ba qarzdor dar hajme, ki baroi pardokht namudani uhdadorihoi puli, pardokhthoi hatmi va barqarorsozii qobiliyati pardokhtii qarzdor (sanatsiyai tosudi) kifoyagi mekunad, kumaki moliyavi rasonand.
Rasonidani kumakhoi moliyaviro hamzamon qabuli uhdadoriho az tarafi qarzdor yo shakhsoni digar ba manfiati shakhsoni kumaki moliyavi rasonida hisobidan mumkin ast.
Guzaronidani sanatsiyai tosudiro az hisobi bujeti davlati qonun dar borai bujeti davlati baroi soli dakhldor muqarrar menamoyad. Guzaronidani sanatsiyai tosudiro az hisobi bujethoi mahalli maqomoti hokimiyati mahalli mutobiqi qonunguzorii Jumhurii Tojikiston muqarrar mekunad.
BOBI III
BARRASII PARVANDAHOI MUFLISSHAVI DAR SUD
Moddai 24. Tartibi barrasii parvandaho dar borai muflisshavi
Parvandaho dar borai muflisshavii shakhsoni huquqi va sohibkoroni infirodi dar sudho az rui qoidahoi peshbininamudai Kodeksi Jumhurii Tojikiston dar borai murofiai sudii iqtisodi bo khususiyathoi muqarrarnamudai Qonuni mazkur barrasi karda meshavand.
Parvanda oid ba muflisshavi az jonibi sud metavonad dar holate ogoz karda shavad, ki agar talabot nisbat ba qarzdoron – subekthoi sohibkorii khurdu miyona va digar shakhsoni huquqi (tashkilothoi gayritijorati) dar majmu na kamtar az 500 (panjsad) nishondihanda baroi hisobho va nisbat ba subekthoi sohibkorii kalon 2000 (du hazor) nishondihanda baroi hisobhoro tashkil namoyad. (QJT az 19.05.09, №509)
Moddai 25. Mansubiyati idoravi va sudii parvandahoi muflisshavi
Parvandahoi muflisshavii shakhsoni huquqi va sohibkoroni infirodiro sudi iqtisodii (minbad – sudi) mahalli voqegardidai qarzdor – shakhsi hukuqi yo mahalli istiqomati shahrvand – sohibkori infirodi barrasi menamoyad.
Moddai 26. huquqi murojiat namudan ba sud
Qarzdor, kreditor, prokuror va dar holathoe ki hamin Qonun peshbini namudaast, shakhsoni digar niz huquqi bo ariza ba sud murojiat namudan dar khususi muflis etirof namudani qarzdor bo sababi ijro nakardani uhdadorihoi puliro dorand.
Qarzdor, prokuror, maqomoti andoz, maqomot oid ba idorakunii amvoli davlati va digar maqomoti vakolatdor dar khususi muflisshavii qarzdor bo sababi ijro nakardani voridoti pardokhthoi hatmi huquqi bo ariza ba sud murojiat namudanro dorand.
Moddai 27. SHakhsone, ki dar barrasii parvandai muflisshavi ishtirok menamoyand
SHakhsoni zerin dar barrasii parvandai muflisshavi ishtirok menamoyand:
qarzdor;
mudir;
kreditoroni ozmuni;
maqomoti andoz va maqomoti digari vakolatdor az rui talabho oidi pardokhthoi hatmi;
prokuror, dar holati bo arizai u barrasi namudani parvandahoi muflisshavi.
Moddai 28. Asosi ogoz namudani parvanda dar borai muflisshavi
Parvanda oid ba muflisshavi dar asosi ariza dar borai muflis etirof namudani qarzdor, ki az tarafi shakhsoni dar moddai 26 Qonuni mazkur nombarshuda peshnihod gardidaand, ogoz karda meshavad.
Moddai 29. YAkjoyasozii talabhoi kreditoron
Arizai kreditor mumkin ast ba yakjoyasozii qarzho az rui uhdadorihoi gunogun asos yobad.
Kreditoron huquq dorand, ki talabhoi khudro nisbati qarzdor yakjoya namuda, bo yak arizai kreditor ba sud murojiat namoyand.Ba chunin ariza kreditorone, ki talabhoi khudro yakjoya namudaand, imzo meguzorand.
Moddai 30. Rad kardani qabuli ariza oid ba muflis etirof namudani qarzdor
Agar yake az sharthoi peshbinigardidai qismi duyumi moddai 24 Qonuni mazkur rioya nashuda boshad, sud qabuli arizaro oid ba muflis etirof namudani qarzdor rad mekunad.
Moddai 31. CHorahoi himoya namudani talabhoi kreditoron
Sud huquq dorad dar asosi arizai shakhsone, ki dar parvandai muflisshavi ishtirok mekunand, mutobiqi Kodeksi Jumhurii Tojikiston dar borai murofiai sudii iqtisodi oid ba himoyai talabhoi kreditoron choraho andeshad.
Ba gayr az chorahoe, ki Kodeksi Jumhurii Tojikiston dar borai murofiai sudii iqtisodi peshbini menamoyad, sud metavonad be rozigii mudir amali namudani dodugirifthoero, ki qismi duyumi moddai 44 Qonuni mazkur peshbini nakardast, man namoyad, qarzdorro uhdador namoyad, ki kogazhoi qimmatnok, arzishhoi asori va amvoli digari qarzdorro baroi nigoh doshtan ba shakhsi seyum dihad va baroi tamini nigohdorii amvoli qarzdor chorahoi digar andeshad.
CHoraho oid ba himoyai talabhoi kreditoron mutobiqan to zamoni jori namudani idorakunii beruna va taini mudiri beruna yo to zamoni qabul shudani halnomai sud dar borai muflis etirof namudani qarzdor va dar borai kushodani istehsoloti ozmuni va taini mudiri ozmuni yo to zamoni az tarafi sud tasdiq namudani sozishnomai musoliha yo to zamoni az tarafi sud qabul shudani halnoma dar borai rad namudani muflis etirof kardani qarzdor amal mekunand.
Sud huquq dorad chorahoi himoyai talabhoi kreditoronro to ba miyon omadani holathoe, ki qismi seyumi moddai mazkur peshbini namudaast, bekor kunad.
Moddai 32. Izhori nazari qarzdor ba ariza dar borai muflis etirof namudani qarzdor
Qarzdor dar muhlati 5 ruz az sanai giriftani tainot dar borai qabuli arizai kreditor, arizai maqomoti andoz yo maqomoti digari vakolatdor dar khususi muflis etirof namudani qarzdor yo arizai prokuror dar borai muflis etirof namudani qarzdor uhdador ast, ki ba sud, arizadihanda va shakhsoni digari dar parvandai muflisshavi ishtirokkunanda doir ba chunin ariza izhori nazarashro firistad va hamchunin hamai kreditoronro, ki dar in ariza nombar nashudaand, dar borai nisbati vay ogoz gardidani parvandai muflisshavi ogoh namoyad. Ba izhori nazari qarzdor, ki ba sud firistoda meshavad, boyad dalelhoi isboti dar borai az tarafi qarzdor ba arizadihanda va shakhsoni digari dar parvandai muflisshavi ishtirokkunanda firistoda shudani nuskhahoi izhori nazar ilova karda shavand.
Ba gayr az malumothoe, ki dar Kodeksi Jumhurii Tojikiston dar borai murofiai sudii iqtisodi peshbini shudaand, dar izhori nazari qarzdor malumothoi zerin nishon doda meshavand:
etirozi qarzdor ba talabhoi arizadihanda;
mablagi umumii qarzi qarzdor oid ba uhdadoriho dar nazdi kreditoron, muzdi mehnati kormandoni qarzdor va pardokhthoi hatmi;
malumot dar borai amvoli mavjudbudai qarzdor, az jumla mablaghoi pulie, ki dar surathisobhoi bonki va tashkilothoi digari krediti dorad, raqami surathisobhoi nombarshudai bonki, tashkilothoi digari krediti va surogai pochtavii bonku tashkilothoi krediti;
dalelhoi qone karda tavonistani talabhoi arizadihanda dar holate, ki qarzdor onhoro etirof namoyad;
– ruykhati kreditoron va qarzdoron bo muayyansozii qarzhoi kreditori va debitori, bo nishon dodani surogai kreditoron va qarzdoron. (QJT az 19.05.09, №509)
Nabudani izhori nazari qarzdor naboyad baroi barrasii parvandai muflisshavi mone shavad.
Dar in holat sud ba mudir suporish medihad, ki hamai kreditoronro muqarrar namuda, dar borai ogoz namudani parvandai muflisshavi ba onho az hisobi qarzdor ogohinoma firistad.
Moddai 33. halnoma dar borai muflis etirof namudani qarzdor va kushodani istehsoloti ozmuni
Halnomai sud dar borai muflis etirof namudani qarzdor va kushodani istehsoloti ozmuni dar holathoi muqarrar gardidani alomathoi muflisshavii qarzdor, ki moddai 5 Qonuni mazkur peshbini namudaast va inchunin nabudani asos baroi jori namudani idorakunii beruna qabul karda meshavad.
Dar halnomai sud oid ba muflis etirof namudani qarzdor – shakhsi huquqi va kushodani istehsoloti ozmuni boyad chunin nishondodho boshand:
dar borai muflis etirof namudani qarzdor;
dar borai kushodani istehsoloti ozmuni;
dar borai taini mudiri ozmuni.
Dar halnomai sud oid ba muflis etirof namudani qarzdor – sohibkori infirodi dar borai beetibor shudani baqaydgirii davlatii qarzdor ba sifati sohibkori infirodi zikr karda meshavad.
halnomai sud dar borai muflis etirof namudani qarzdor va kushodani istehsoloti ozmuni boyad favran ijro gardad, agar sud tartibi digarero muqarrar nakarda boshad.
Moddai 34. Az tarafi sud nashr namudani khabari muflis etirof gardidani qarzdor
Habari muflis etirof gardidani qarzdor az tarafi sude, ki dar borai muflis etirof namudani qarzdor va oidi kushodani istehsoloti ozmuni halnoma qabul kardaast, dar vositahoi akhbori umum az hisobi qarzdor va dar surati nabudani mablaghoi qarzdor az hisobi kreditore, ki bo ariza oid ba muflis etirof namudani qarzdor murojiat kardaast, nashr karda meshavad.
Habari bekor kardani halnomai sud dar borai muflis etirof namudani qarzdor niz ba hamin tartib boyad nashr karda shavad.
Moddai 35. halnomai sud dar borai rad kardani muflis etirof namudani qarzdor
Halnomai sud dar borai rad kardani muflis etirof namudani qarzdor dar holathoi zerin qabul karda meshavad:
nabudani alomathoi muflisshavi, ki dar moddai 5 Qonuni mazkur peshbini shudaand;
qone gardidani talabhoi arzshudai kreditoron to vaqti az tarafi sud qabul namudani halnoma dar borai parvandai muflisshavi;
muqarrar gardidani muflisshavii sokhta va barqasd;
dar holathoi digare, ki Qonuni mazkur peshbini namudaast.
Agar dalelhoi malume boshand, ki onho oidi dar ikhtiyori qarzdor mavjud budani molikiyati bozorgir shahodat dihand, sud huquq dorad bo iltimosnomai qarzdor barrasii parvandai muflisshaviro mavquf guzoshta, ba qarzdor peshnihod namoyad, ki dar muhlati muqarrarnamudai sud talabhoi kreditoronro qone gardonad.
Moddai 36. Oqibati qabulshavii halnomai sud dar borai radkuni oid ba muflis etirof namudani qarzdor
Az tarafi sud qabul shudani halnoma dar borai radkuni oid ba muflis etirof namudani qarzdor baroi qat shudani amali holathoe, ki bar asari qabuli ariza dar borai muflis etirof namudani qarzdor pesh omada budand va (yo) jori namudani mushohida asos meshavad.
Moddai 37. Asoshoi qat namudani parvandai muflisshavi
Sud parvandai muflisshaviro dar holathoi zerin qat menamoyad:
barqaror shudani qobiliyati mablagguzaronii qarzdor dar jarayoni idorakunii beruna;
bastani sozishnomai musoliha.
Moddai 38. Taqsimi kharojoti sudi va kharojoti pardokhti podoshi mudir
Tamomi kharojoti sudi, az jumla kharojoti boji davlati, ki muhlati pardokhtashon daroz yo kutoh karda shuda budand va hamchunin kharojoti pardokhti podoshi mudir ba amvoli qarzdor mansubiyat doshta, az hisobi in amvol be navbat ruyonda meshavad.
Bo sozishnomai musoliha tartibi digari taqsimi kharojoti mazkurro peshbini namudan mumkin ast.
Dar holati az tarafi sud binobar nabudani alomathoi muflisshavi qabul gardidani halnoma dar borai rad kardani muflis etirof namudani qarzdor kharojoti dar qismi yakumi moddai mazkur peshbinishuda ba lahzai ogoz namudani parvandai muflisshavi ba kreditoroni ba sud bo arizai kreditor murojiatkarda mansubiyat doshta, dar bayni onho mutanosiban az rui talabhoyashon taqsim karda meshavad.
Tartibi taqsimi kharojoti sudi va kharojoti pardokhti podoshi mudir dar halnomai sud yo tainoti sudi, ki az rui natijai barrasii parvandai muflisshavi qabul shudaast, muayyan karda meshavad.
BOBI IV
MUFLISSHAVII SOHIBKORI INFIRODI
Moddai 39. Asoshoi muflis etirof namudani sohibkori infirodi
Asosi muflis etirof namudani sohibkori infirodi nadoshtani qobiliyati qone kardani talabhoi kreditoron oid ba uhdadorihoi puli va (yo) ijroi vazifaho oid ba vorid namudani pardokhthoi hatmi meboshad.
Moddai 40. Ariza dar borai muflis etirof namudani sohibkori infirodi
Ariza dar borai muflis etirof namudani sohibkori infirodi mumkin ast az jonibi qarzdor – sohibkori infirodi, kreditor az rui uhdadorihoi vobasta ba faoliyati sohibkori, maqomoti andoz va maqomoti digari vakolatdor az rui talabhoi pardokhthoi hatmi, hamchunin az jonibi prokuror doda shavad.
Hangomi tatbiqi rasmiyati muflisshavii sohibkori infirodi kreditoroni vay az rui uhdadorihoe, ki ba faoliyati sohibkori vobasta nestand, hamchunin kreditoron bo talabhoi khususiyati shakhsidoshta niz huquq dorand talabhoi khudro peshnihod namoyand.
Moddai 41. Oqibathoi muflis etirof namudani sohibkori infirodi
Az lahzai az jonibi sud qabul gardidani halnoma dar borai muflis etirof namudani sohibkori infirodi va kushodani istehsoloti ozmuni, baqaydgirii davlatii vay ba sifati sohibkori infirodi beetibor gardida, hamchunin ijozatnomai (litsenziyai) ba vay dodashuda oidi anjom dodani faoliyati muayyani sohibkori bekor donista meshavad.
Sohibkori infirodiro, ki muflis etirof gardidaast, dar muhlati yak sol az lahzai muflis etirofshaviash ba sifati sohibkori infirodi ba qayd giriftan mumkin nest.
Sud nuskhai halnomaro dar borai muflis etirof namudani sohibkori infirodi va kushodani istehsoloti ozmuni ba maqomote, ki shahrvandro ba sifati sohibkori infirodi ba qayd giriftaast, mefiristad.
BOBI V
MUSHOHIDA
Moddai 42. Jori namudani mushohida
Rasmiyoti mushohida baroi subekthoi khurdu miyona va digar shakhsoni huquqi (tashkilothoi gayritijorati) – ba muhlati yak moh va baroi subekthoi sohibkorii kalon ba muhlati to du moh amali megardad. (QJT az 19.05.09, №509)
Moddai 43. Oqibathoi az tarafi sud barovardani tainot oidi qabuli ariza dar borai muflis etirof namudani qarzdor
Az lahzai az jonibi sud barovardani tainot oidi qabuli ariza dar borai muflis etirof namudani qarzdor:
talabhoi amvoliro nisbat ba qarzdor tanho bo rioyai tartibi peshnihodi talabho ba qarzdor, ki Qonuni mazkur muqarrar kardaast, peshnihod namudan mumkin ast;
bo iltimosnomai kreditor peshburdi parvandahoi vobasta ba ruyonidani mablaghoi puli va digar amvol az qarzdor bozdoshta meshavad. Kreditor dar chunin holat huquq dorad mutobiqi tartibi dar hamin Qonun muqarrarshuda talabhoi khudro ba qarzdor peshnihod namoyad;
ijroi hujjathoi ijroiya oid ba sitonidani amvol, ba istisnoi ijroi hujjathoi ijroiya, ki onho dar asosi halnomai sud dar borai az qarzdor sitonidani qarzi muzdi mehnat, dodani podoshi az rui shartnomai muallifi, aliment, inchunin bargardonidani ziyoni ba hayotu salomati rasondashuda va ziyoni manavi, ki to lahzai az jonibi sud qabul shudani ariza dar borai muflis etirof namudani qarzdor doda shudaand, bozdoshta meshavad;
qone gardonidani talabhoi ishtirokchii qarzdor – shakhsi huquqi dar borai judo karda dodani hissaash (pay) az amvoli qarzdor binobar az hayati ishtirokchiyon baromadanash man ast.
Bo maqsadi tamin namudani amali tadbirhoe, ki dar qismi yakumi moddai mazkur peshbini shudaand, tainoti sudi oidi qabuli ariza dar borai muflis etirof namudani qarzdor ba bonk va digar muassisahoi krediti, ki dar onho qarzdor surathisobi bonki dorad, inchunin ba digar sudhoi dakhldor, maqomoti andoz va maqomoti digari vakolatdor firistoda meshavad.
Moddai 44. Oqibathoi jori namudani mushohida
Jori namudani mushohida baroi az vazifa dur namudani rohbari qarzdor yo maqomoti digari idorakunii qarzdor asos nagardida, onho ijroi vakolathoi khudro bo mahdudiyathoi dar qismhoi duyum va seyumi moddai mazkur muqarrarnamuda idoma medihand.
Maqomoti idorakunii qarzdor ahdhoi zerinro tanho bo rozigii mudiri muvaqqati anjom medihad:
ahdhoi vobasta ba ijora va garav dodani amvoli gayrimanqul, dodani amvoli nombarshuda ba sifati hissa ba sarmoyai oinnomavii jamiyatho va shirkathoi khojagidori yo ikhtiyordorii tarzi digari chunin molikiyat;
ahdhoi vobasta ba ikhtiyordorii amvoli digari qarzdor, ki arzishi balansiashon ziyoda az 10 foizi arzishi balansi doroii qarzdorro tashkil medihand;
ahdhoi vobasta ba qabul va dodani qarzho (kreditho), dodani kafolat, guzasht namudani huquqi talabkuni, guzaronidani qarz, inchunin ahdhoi vobasta ba tasisi idorakunii boetimodi amvoli qarzdor.
Maqomoti idorakunii qarzdor huquq nadorad qarorhoi zerin qabul namoyad:
dar borai aznavtashkilkuni (muttahid kardan, hamrohshavi, taqsimshavi, judoshavi, tabdil dodan) va barhamdihii qarzdor;
dar borai tasisi shakhsoni huquqi yo dar borai ishtirok namudan dar shakhsoni huquqii digar;
dar borai tasisi filialho va namoyandagiho;
dar borai pardokhti dividendho;
dar borai az tarafi qarzdor pahn namudani vombargho va digar kogazhoi qimmatnoki muomiloti;
dar borai baromadan az hayati ishtirokchiyoni qarzdor – shakhsi huquqi va az sahhomon kharidani sahmiyahoi qablan barovardashuda.
Maqomoti idorakunii qarzdor metavonad bo rozigii mudiri muvaqqati dar borai ishtiroki qarzdor dar ittihodiyahoi digari shakhsoni huquqi qaror qabul namoyad.
Agar rohbari qarzdor baroi tamini hifzi amvoli qarzdor chorahoi zaruri naandeshad, ba mudiri muvaqqati hangomi ijroi uhdadorihoyash mone shavad yo digar talabhoi qonunguzorii Jumhurii Tojikistonro rioya nakunad, sud huquq dorad vayro az ijroi vazifaash dur namoyad. Dar chunin holatho ijroi vazifahoi rohbari qarzdor ba zimmai mudiri muvaqqati guzoshta meshavad.
Az lahzai jori namudani mushohida habsi amvoli qarzdor va digar mahdudsozii qarzdor oidi ikhtiyordorii amvoli ba vay mansubbuda tanho dar doirai ravandi muflisshavi boyad surat girad.
Moddai 45. Mudiri muvaqqati
Mudiri muvaqqati az jonibi sud az hisobi nomzadhoi peshnihodnamudai kreditoron va dar surati nabudani chunin peshnihodot az hisobi shakhsone, ki sud ba sifati mudir ba qayd giriftaast, tain karda meshavad.
Mudiri muvaqqati az lahzai az jonibi sud tain shudanash to jori namudani idorakunii beruna va taini mudiri beruna yo to az jonibi sud qabul shudani halnoma dar borai muflis etirof namudani qarzdor va dar borai kushodani istehsoloti ozmuni va taini mudiri ozmuni yo to az jonibi sud tasdiq namudani sozishnomai musoliha, yo to az jonibi sud qabul namudani halnoma dar borai rad kardani muflis etirof namudani qarzdor faoliyat mekunad.
Dar holati muvaqqatan gayri qobili mehnat budani mudiri muvaqqati sud huquq dorad, ki muovini mudiri muvaqqatiro ijrokunandai vazifai u tain namoyad.
Mudiri muvaqqati huquq dorad, ki dar surati mavjud budani sababhoi uzrnok bo ariza ba sud dar borai az ijroi vazifai mudiri muvaqqati ozod namudanash murojiat namoyad.
Dar holati qone gardonidani arizai mudiri muvaqqati oidi az ijroi vazifai mudiri muvaqqati ozod namudani vay sud mudiri muvaqqatii navro tain menamoyad. To tainshavii mudiri muvaqqatii nav mudiri muvaqqati ijroi vazifahoyashro davom medihad.
Moddai 46. huquq va vazifahoi mudiri muvaqqati
Mudiri muvaqqati huquq dorad:
az nomi khud oid ba beetibor donistani ahdho, inchunin dar borai tatbiqi oqibathoi beetiborii ahdhoi kamarzishi az tarafi qarzdor be rioyai talaboti muqarrarnamudai hamin Qonun bastashuda yo ijrogardida ba sud talab peshnihod namoyad;
bo ariza dar borai qabuli chorahoi ilovagi oid ba tamini hifzi amvoli qarzdor, az jumla dar borai be rozigii mudiri muvaqqati man namudani bastani ahdhoi dar qismi duyumi moddai 44 Qonuni mazkur peshbinishuda, hamchunin dar borai dodani kogazhoi qimmatnok, arzishhoi asori va amvoli digari baroi nigohdori ba shakhsoni seyum dodashuda, inchunin dar borai bekor namudani hamin guna choraho ba sud murojiat namoyad;
dar borai az vazifa dur kardani rohbari qarzdor bo darkhostba sud murojiat namoyad;
hama guna ittiloot va hujjathoi ba faoliyati qarzdor vobastaro girad;
vakolathoi digari muqarrarnamudai hamin Qonunro anjom dihad.
Maqomoti idorakunii qarzdor vazifador ast, ki bo darkhosti mudiri muvaqqati ba vay hama guna malumothoi ba faoliyati qarzdor dakhldorro peshnihod namoyad.
Mudiri muvaqqati vazifador ast:
bahri tamini nigohdorii molikiyati qarzdor tadbirho andeshad;
holati moliyavii qarzdorro tahlil namoyad;
mavjudiyati alomathoi muflisshavii sokhta va barqasdro muayyan sozad;
kreditoroni qarzdorro muqarrar namuda, andozai talabhoi onhoro muayyan sozad, ba kreditoron oidi ogoz shudani parvanda dar borai muflisshavi khabar dihad;
majlisi avvali kreditoronro davat namoyad.
Badi anjomi mushohida mudiri muvaqqati ba sud dar borai faoliyati khud hisobot, oid ba holati moliyavii qarzdor malumot va dar borai imkonpazir budan yo nabudani barqarorsozii qobiliyati pardokhtii qarzdor taklifho peshnihod menamoyad.
Moddai 47. Tahlili holati moliyavii qarzdor
Tahlili holati moliyavii qarzdor bo maqsadi muayyan namudani kifoyagii amvoli ba qarzdor taalluqdoshta baroi pardokhti kharojoti sudi, kharojoti podoshi mudir va hamchunin imkonpazir budan yo nabudani barqarorsozii qobiliyati pardokhtii qarzdor guzaronida meshavad.
Agar dar natijai tahlili holati moliyavii qarzdor amvoli ba qarzdor taalluqdoshta baroi pushonidani kharojoti sudi nokifoya muqarrar karda shavad, kreditoron huquq dorand dar borai jori namudani idorakunii beruna tanho dar surati muayyan sokhtani manbahoi pushonidani kharojoti sudi qaror qabul namoyand.
Agar kreditoron manbai pushonidani kharojoti sudiro muayyan nakarda boshand, kreditoroni ba tarafdorii jori namudani idorakunii beruna ovozdoda baroi pushonidani kharojoti zikrshuda ba zimmai khud uhdadorihoi yakjoya megirand.
Moddai 48. Muqarrar namudani hajmi talabhoi kreditoron
Bo maqsadi ishtirok dar majlisi yakumi khud kreditoron huquq dorand talabhoyashonro dar muhlati 1 moh az ruzi giriftani ogohinomai mudiri muvaqqati dar bobati az tarafi sud qabul kardani ariza dar borai muflis etirof namudani qarzdor peshnihod namoyand. Talabhoi zikrshuda ba istisnoi holathoe, ki mutobiqi hamin Qonun talabhoi muqarrarshuda hisobida meshavand, ba sud va qarzdor firistoda meshavand. Talabhoi kreditoron, ki mutobiqi hamin Qonun muqarrarshuda donista meshavand, bo ilovai hujjathoe, ki baroi muayyan namudani onho hamchun talabhoi muqarrarshuda shahodat medihand, ba mudiri muvaqqati firistoda meshavand.
Oid ba on talabhoi kreditoron, ki mutobiqi hamin Qonun muqarrargardida etirof nashudaand, qarzdor metavonad dar muhlati yak moh az ruzi giriftani talabi dakhldor ba sud, kreditor va hamchunin mudiri muvaqqati etiroz peshnihod namoyad.
Talabi kreditor, ki az rui on dar muhlati peshbininamudai qismi duyumi hamin modda qarzdor etiroz peshnihod nakardaast, ba andozai arznamudai kreditor etirof karda meshavad.
Talabhoi kreditoron, ki az rui onho qarzdor etiroz peshnihod namudaast, bo tartibi muqarrarnamudai Qonuni mazkur barrasi karda meshavand.
Moddai 49. Davati majlisi yakumi kreditoron va masalahoi dar on muhokimashavanda
Mudiri muvaqqati sanai guzaronidani majlisi yakumi kreditoronro muayyan karda, hamai kreditoronro dar borai on ogoh mesozad. Majlisi yakumi kreditoron boyad dar muhlati na dertar az 10 ruz to sanai barguzorii majlisi sud, ki bo tainoti sudi oidi qabuli ariza dar borai muflis etirof namudani qarzdor muqarrar gardidaast, barguzor shavad.
Ishtirokchiyoni majlisi yakumi kreditoron bo huquqi ovozdihi kreditoroni ozmuni, maqomoti andoz va maqomoti digari vakolatdor meboshand, ki:
talabhoyashon mutobiqi hamin Qonun muqarrarshuda etirof gardida, ba mudiri muvaqqati firistoda shudaand;
hajmi talabhoyashon az tarafi sud bo etirozi qarzdor ba talabhoi kreditoron to guzaronidani majlisi yakumi kreditoron muqarrar shudaast.
Dar majlisi yakumi kreditoron be huquqi ovozdihi mudiri muvaqqati, rohbari qarzdor va namoyandai kormandoni qarzdor ishtirok mekunand.
Salohiyati majlisi yakumi kreditoron:
qabuli qaror oid ba jori kardani idorakunii beruna va bo iltimosnomai dakhldor ba sud murojiat namudan;
qabuli qaror dar borai bo iltimosnoma ba sud murojiat namudan oidi muflis etirof namudani qarzdor va kushodani istehsoloti ozmuni;
muayyan namudani shumorai hayati kumitai kreditoron va intikhobi azoi on;
hallu fasli masalahoi digar, ki hamin Qonun peshbini namudaast.
Mudiri muvaqqati protokoli majlisi yakumi kreditoronro dar muhlati na dertar az yak haftai ruzi barguzorii majlisi yakumi kreditoron ba sud peshnihod menamoyad.
Moddai 50. Qarori majlisi yakumi kreditoron dar borai jori namudani idorakunii beruna
Qarori majlisi yakumi kreditoron dar borai jori namudani idorakunii beruna boyad muhlati peshnihodshudai idorakunii beruna, nomzad ba mudiri beruna va hamchunin malumotro dar borai vay dar bar girad.
BOBI VI
IDORAKUNII BERUNA
Moddai 51. Tartibi jori namudani idorakunii beruna
Idorakunii beruna az tarafi sud dar asosi qarori majlisi kreditoron ba istisnoi holathoe, ki Qonuni mazkur peshbini namudaast, jori karda meshavad.
Tainoti sudi dar khususi jori namudani idorakunii beruna boyad betakhir ba ijro rasonda shavad.
Az boloi tainoti sudi dar khususi jori namudani idorakunii beruna shikoyat kardan mumkin ast.
Idorakunii beruna ba muddati na beshtar az 10 moh, ki mumkin ast na beshtar az 1 mohi digar daroz karda shavad, jori karda meshavad, agar Qonuni mazkur tartibi digarero peshbini nakarda boshad. (QJT az 19.05.09, №509)
Bo iltimosnomai majlisi kreditoron yo mudiri beruna muhlati idorakunii beruna az tarafi sud mumkin ast dar doirai muhlathoe, ki qismi chorumi hamin modda muqarrar namudaast, kam yo ziyod karda shavad.
Moddai 52. Oqibathoi jori namudani idorakunii beruna
Az ruzi jori namudani idorakunii beruna:
rohbari qarzdor az ijroi vazifaash dur karda shuda, idorakunii korhoi qarzdor ba mudiri beruna voguzor karda meshavad;
vakolathoi maqomoti idorakunii qarzdor va moliki amvoli qarzdor – shakhsi huquqi qat gardida, vakolathoi rohbari qarzdor va maqomoti digari idorakunii qarzdor ba istisnoi vakolathoe, ki mutobiqi hamin Qonun ba shakhsoni (maqomoti) digar meguzarand, ba mudiri beruna voguzor megardand. Maqomoti idorakunii qarzdor dar muddati 3 ruz az ruzi tain shudani mudiri beruna vazifador ast, ki hujjathoi muhosibi va digar hujjathoi shakhsi huquqi, muhr, shtamp, arzishhoi moddi va arzishhoi digarro ba mudiri beruna suporad;
chorahoi qablan andeshidashuda oidi himoyai talabhoi kreditoron bekor karda meshavand;
ba qonegardonii talabhoi kreditoron oid ba uhdadorihoi puli va pardokhthoi hatmii qarzdor, ba istisnoi holathoe, ki hamin Qonun peshbini namudaast, moratoriya jori karda meshavad.
Dar intihoi idorakunii beruna mablaghoi noustuvorona (jarimaho, penyaho) va hamchunin mablaghoi zarari rasondashuda, ki qarzdor vazifador ast az rui uhdadorihoi puli va pardokhthoi hatmi ba kreditoron pardokht namoyad, mumkin ast baroi pardokht namudan dar hamon hajme, ki dar ruzi jori namudani idorakunii beruna mavjud budaand, peshnihod karda shavand.
Moddai 53. Moratoriya ba qonegardonii talabhoi kreditoron
Moratoriya ba qonegardonii talabhoi kreditoron ba hamon uhdadorihoi puli va pardokhthoi hatmie, ki muhlati ijroyashon to jori namudani idorakunii beruna rasidaast, dakhl dorad.
Dar davomi amali moratoriyai qonegardonii talabhoi kreditoron oid ba uhdadorihoi puli va pardokhthoi hatmi, ki dar qismi yakumi hamin modda peshbini gardidaast:
ba ruyonda giriftan az rui hujjathoi ijroishi va digar hujjatho, hamchunin ba sitonidanhoi bebahs amalishavanda roh doda nameshavad;
ijroi hujjathoi ijroishi oid ba jarimahoi amvoli, ba istisnoi ijroi hujjathoi ijroishi, ki dar asosi halnomai sud dar khususi sitonidani qarzdorii muzdi kor, dodani podoshi az rui shartnomahoi muallifi, alimentho va hamchunin bargardonidani zarari ba hayot va salomati rasonidashuda va zarari manavi, ki to lahzai az tarafi sud qabul gardidani ariza dar borai muflis etirof namudani qarzdor etibori qonuni paydo kardaand, bozdoshta meshavad;
mablagi noustuvorona, (jarimaho, penyaho) va mujozoti moliyavii (iqtisodii) digari ijro nakardan yo ijroi nomatlubi uhdadorihoi puli va pardokhthoi hatmi va hamchunin foizhoi pardokhtshavanda hisob karda nameshavand.
Moratoriyai qonegardonii talabhoi kreditoron hamchunin ba talabhoi kreditoron dar khususi jubroni zarare, ki bo sababi az tarafi mudiri beruna rad karda shudani ijroi shartnomahoi qarzdor ba miyon omadaand, dakhl mekunad.
Qoidahoe, ki dar qismhoi duyum va seyumi hamin modda peshbini shudaand, ba uhdadorihoi puli va pardokhthoi hatmie, ki muhlati ijroyashon badi jori namudani idorakunii beruna rasidaand, tatbiq nameshavand.
Moratoriyai qonegardonii talabhoi kreditoron ba talabho oidi sitonidani qarzi muzdi mehnat, pardokhti podoshi shartnomahoi muallifi, alimentho va hamchunin jubroni zarari ba hayotu salomati rasondashuda dakhl namekunad.
Moddai 54. huquq va vazifahoi mudiri beruna
Mudiri beruna huquq dorad:
amvoli qarzdorro mustaqilona bo mahdudiyathoi peshbininamudai Qonuni mazkur ikhtiyordori namoyad;
az nomi qarzdor sozishnomai musoliha bandad;
oid ba rad namudani ijroi shartnomahoi qarzdor arz kunad;
majlisi kreditoronro davat namoyad.
Mudiri beruna vazifador ast:
amvoli qarzdorro baroi ikhtiyordori qabul namuda, inventarizatsiyai onro guzaronad;
baroi idorakunii beruna va hisobi namudan bo kreditoron surathisobi makhsus kushoyad;
naqshai idorakunii berunaro tahiya namuda, baroi tasdiq ba majlisi kreditoron peshnihod namoyad;
korhoi muhosibi, moliyavi va omoriro anjom dihad;
oid ba talabhoi peshnihodnamudai kreditoron ba qarzdor bo tartibi muqarrargardida etiroz bayon namoyad;
baroi sitonidani qarzhoi dar nazdi qarzdorbuda choraho andeshad;
talabhoi kreditoronro barrasi namoyad;
ruykhati talabhoi kreditoronro barad;
ba majlisi kreditoron oid ba natijahoi ijroi naqshai idorakunii beruna hisobot peshnihod namoyad;
vakolathoi digarero, ki Qonuni mazkur peshbini menamoyad, ba jo orad.
Moddai 55. Muqarrar namudani hajmi talabhoi kreditoron
Kreditoron huquq dorand, ki talabhoi khudro ba qarzdor dar har lahzai jarayoni idorakunii beruna peshnihod namoyand. Talabhoi zikrshuda ba mudiri beruna bo surogai pochtavii qarzdor firistoda meshavand. Talabhoi kreditoron, ki mutobiqi Qonuni mazkur muqarrargashta etirof shudaand, bo zamimai hujjathoe, ki imkoniyati muqarrarshavii in talabhoro muayyan mesozad, ba mudiri beruna firistoda meshavand.
Mudiri beruna talabhoi peshnihodnamudai kreditoronro barrasi namuda, az rui natijahoi barrasii onho dar ruykhati talabhoi kreditoron na dertar az du haftai badi qabuli talabi dakhldor sabt meguzorad. Oidi natijahoi barrasii talabi kreditor mudiri beruna kreditori dakhldorro dar muhlati na beshtar az yak mohi badi qabuli talabi zikrshuda ogoh menamoyad.
Kreditoron etirozhoi khudro az rui natijahoi barrasii talabhoyashon, ki az tarafi mudiri beruna anjom doda shudaast, metavonand ba sude, ki parvandai muflisshaviro barrasi menamoyad, dar muhlati yak moh az ruzi giriftani onho peshnihod namoyand.
Talabhoi kreditoron, ki az rui onho dar muhlati peshbininamudai qismi seyumi hamin modda etiroz peshnihod nagardidaast, ba andoza, tarkib va navbati qonegardonie, ki mudiri beruna muayyan namudaast, muqarrargashta hisob meyoband.
Talabhoi kreditoron, ki nisbati onho etiroz peshnihod shudaast, az tarafi sud bo tartibi peshbininamudai Qonuni mazkur barrasi meshavand.
Moddai 56. Ikhtiyordorii molikiyati qarzdor
Moliki amvoli qarzdor yo maqomi idorakunii qarzdor huquq nadorad, ki vakolathoi mudiri berunaro oid ba ikhtiyordorii amvoli qarzdor bo rohi qabuli qaror yo tarzi digar mahdud sozad.
Ahdhoi kalon va ahdhoe, ki dar basta shudani onho manfiatho dida meshavand, onhoro mudiri beruna tanho bo rozigii majlisi kreditoron yo kumitai kreditoron mebandad, agar hamin Qonun va naqshai idorakunii beruna tartibi digarero peshbini nakarda boshad.
Ba ahdhoi kalon ahdhoe dokhil meshavand, ki bastani onho sababgori ikhtiyordorii amvoli gayrimanqul yo amvoli digari qarzdor, ki arzishi balansiashon dar lahzai bastani chunin ahdho ziyoda az 20 foizi arzishi balansii aktivhoi qarzdorro tashkil medihad, megardad.
Ahdhoi dar bastanashon manfiatjui mavjudbuda on ahdhoe donista meshavand, ki yake az tarafi onho dar munosibat ba mudiri beruna yo kreditoroni ozmuni shakhsi manfiatdor ast.
Moddai 57. Rad namudani ijroi shartnomai qarzdor
Mudiri beruna dar muddati se moh az ruzi jorishavii idorakunii beruna huquq dorad ijroi shartnomahoi qarzdorro rad namoyad.
Radkunii ijroishi shartnomahoi qarzdorro tanho nisbati hamon shartnomahoe arz namudan mumkin ast, ki onho az jonibi tarafho purra yo qisman ijro nashudaand va yake az holathoi zerin mavjud boshad:
agar ijroshavii shartnomai qarzdor dar muqoisa bo hamin guna shartnomahoi dar holathoi muqoisavi bastashuda baroi qarzdor zarar ovarad;
agar shartnoma darozmuhlat boshad (ba muhlati ziyoda az yak sol basta shuda boshad) yo dar on giriftani natijahoi musbi baroi qarzdor dar oyandai darozmuddat ba naqsha girifta shuda boshad;
agar holathoi digare boshand, ki ba barqarorsozii qobiliyati pardokhtii qarzdor mone shavand.
Tarafi digari shartnomai qarzdor huquq dorad az qarzdor jubroni zarari voqeiro, ki az rad kardani ijroi shartnomai qarzdor paydo shudaast, talab namoyad.
Moddai 58. Vakolathoi kumitai kreditoron
Kumitai kreditoron huquq dorad qarorhoi zerin qabul namoyad:
dar borai davati majlisi kreditoron;
dar borai tavsiyaho ba majlisi kreditoron oid ba ozod namudani mudiri beruna az ijroi vazifahoi idorakunii beruna;
dar borai tasdiq yo rad namudani ahdhoi kaloni qarzdor va ahdhoe, ki dar bastani onho manfiatjui mavjud meboshad;
dar borai ba sud peshnihod namudani nomzad ba vazifai muovini mudiri beruna.
Moddai 59. Daroz namudani muhlati idorakunii beruna
Dar holate, ki agar majlisi kreditoron dar borai tasdiqi naqshai idorakunii beruna qaror qabul karda boshad, ki dar on muhlati idorakunii beruna az muhlati dar ibtido muqarrarshuda ziyod boshad va hamchunin mavjud budani asoshoi kofi, ki daroz kardani muhlati idorakunii beruna yo ijroi naqshai tasdiqshudai idorakuni ba barqaror namudani qobiliyati pardokhtii qarzdor musoidat mekunad, sud muhlati idorakunii berunaro daroz menamoyad.
Moddai 60. Tadbirhoi barqarorsozii qobiliyati pardokhtii qarzdor
Tadbirhoi barqarorsozii qobiliyati pardokhtii qarzdor inho shuda metavonand:
tagyir dodani faoliyati istehsoli;
bastani istehsoloti foidanoovar;
pushondani qarzhoi debitori;
furushi qismi amvoli qarzdor;
guzasht kardan az huquqi talabi qarzdor;
ijroi uhdadorihoi qarzdor az jonibi moliki amvoli qarzdor – shakhsi huquqi yo shakhsi (shakhsoni) seyum;
vositahoi digari barqaror namudani qobiliyati pardokhtii qarzdor.
Moddai 61. Furushi qismi amvoli qarzdor
Badi inventarizatsiya va narkhguzorii amvoli qarzdor mudiri beruna huquq dorad amvoli qarzdorro dar savdoi ozod ba furush monad, agar naqshai idorakunii beruna tartibi digarero peshbini nakarda boshad.
Savdo, ba istisnoi holathoe, ki hamin Qonun peshbini namudaast, dar shakli muzoyada guzaronida meshavad.
Amvoli qarzdor, ki ba amvoli qobiliyati muomilotiash mahdudkardashuda mansub meboshad, mumkin ast dar savdoi pushida furukhta shavad.
Dar savdoi pushida shakhsone ishtirok mekunand, ki mutobiqi qonun metavonand dar ikhtiyori khud yo tibqi digar huquqhoi amvoli chunin amvolro doshta boshand.
Mudiri beruna metavonad ba sifati sozmondihandai savdo amal namoyad yo guzaronidani savdoro dar asosi shartnoma ba tashkiloti makhsusgardonidashuda voguzor namoyad. Tashkiloti makhsusgardonidashuda, ki savdo meguzaronad, nametavonad nisbati qarzdor va mudiri beruna shakhsi manfiatdor boshad.
Narkhi ibtidoii amvoli qarzdor, ki ba savdo guzoshta meshavad, az tarafi mudiri beruna muayyan karda meshavad, agar naqshai idorakunii beruna tartibi digarero peshbini nakarda boshad.
Golibi savdo vazifador ast, ki narkhi furushi amvoli qarzdorro dar muhlati peshbininamudai protokol yo shartnomai kharidu furush, ki az rui natijahoi ozmun basta shudaand, vale na dertar az yak moh az ruzi guzaronidani savdo pardokht namoyad.
Amvoli qarzdor, ki dar savdoi avval furukhta nashudaast, ba savdoi takrori barovarda meshavad, agar naqshai idorakunii beruna tartibi digarero peshbini nakarda boshad.
Amvoli qarzdor, ki dar savdoi takrori furukhta nashudaast, mumkin ast az tarafi mudiri beruna dar asosi shartnomai kharidu furush be guzaronidani savdo furukhta shavad.
Moddai 62. Guzasht namudani huquqi talabi qarzdor
Guzasht namudani huquqi talabi qarzdor mumkin ast az tarafi mudiri beruna bo rohi furushi talab dar savdoi kushod bo rozigii kumitai kreditoron yo majlisi kreditoron anjom doda shavad, agar naqshai idorakunii beruna tartibi digarero peshbini nakarda boshad.
Moddai 63. Ijroi uhdadorihoi qarzdor az jonibi moliki amvoli qarzdor yo shakhsi (shakhsoni) seyum
Moliki amvoli qarzdor huquq dorad, ki har zamon to anjomyobii idorakunii beruna talabhoi hamai kreditoroni ozmuniro muvofiqi ruykhati talabhoi kreditoron yaku yakbora qone gardonad.
Ba ijroi uhdadorihoi qarzdor az tarafi shakhsi (shakhsoni) seyum ba sharte ijozat doda meshavad, ki agar chunin amal yakbora talabhoi hamai kreditoroni ozmuniro mutobiqi ruykhati talabhoi kreditoron qone gardonad.
Moddai 64. Hisoboti mudiri beruna az rui natijahoi idorakunii beruna va barrasii on
Na dertar az panj ruzi kori to anjomyobii muhlati muqarrargardidai idorakunii beruna va hamchunin hangomi mavjudiyati asosho baroi pesh az muhlat qat namudani on mudiri beruna vazifador ast, ki ba majlisi kreditoron hisoboti mudiri berunaro peshnihod namoyad. (QJT az 19.05.09, №509)
Hisoboti mudiri beruna boyad inhoro dar bar girad:
balansi qarzdorro ba sanai okhirini hisoboti;
hisobi foida va zarari qarzdorro;
malumotro dar borai mablaghoi ozodi pulii qarzdor, ki mumkin ast baroi qone gardonidani talabhoi kreditoron oid ba uhdadorihoi puli va pardokhthoi hatmii qarzdor ravona karda shavand;
sharhi qarzhoi boqimondai debitorii qarzdor va malumotro dar borai on huquqhoi istifodanashudai talabhoi qarzdor, ki boqi mondaand;
malumoti digarro oid ba imkoniyathoi pushonidani qarzhoi kreditorii qarzdor.
Ba hisoboti mudiri beruna boyad ruykhati talabhoi kreditoron zamima karda shavad.
Dar barobari peshnihod kardani hisoboti zikrshuda mudiri beruna ba majlisi kreditoron yake az masalahoi zerinro peshnihod menamoyad:
dar borai qat kardani idorakunii beruna bo sababi barqaror gardidani qobiliyati pardokhtii qarzdor;
dar borai imzoi sozishnomai musoliha;
dar bobati daroz kardani muhlati muqarrarshudai idorakunii beruna;
dar borai qat namudani idorakunii beruna va bo iltimosnoma ba sud oidi muflis etirof namudani qarzdor va kushodani istehsoloti ozmuni murojiat kardan.
Hisoboti mudiri berunaro majlisi kreditoron, ki dar muhlati na dertar az dah ruzi guzashtani muhlati muayyanshudai idorakunii beruna yo na dertar az yak moh pas az paydo shudani asos baroi pesh az muhlat qat namudani idorakunii beruna davat karda meshavad, barrasi menamoyad.
Mudiri beruna na dertar az ponzdah ruz to anjomyobii muhlati muqarrargardidai idorakunii beruna vazifador ast ba hamai kreditoron dar bobati guzaronidani majlisi kreditoron ogohinoma firistad.
Ogohinomai guzaronidani majlisi kreditoron boyad malumothoro dar borai vaqt, sana va joi guzaronidani majlisi kreditoron, hamchunin tartibi shinos shudanro bo hisoboti mudiri beruna dar bar girad.
Az rui natijahoi barrasii hisoboti mudiri beruna majlisi kreditoron huquq dorad yake az chunin qarorhoro qabul namoyad:
dar borai qat namudani idorakunii beruna bo sababi barqaror shudani qobiliyati pardokhtii qarzdor va guzashtan ba hisobbarobarkuni bo kreditoron;
dar borai bo iltimosnoma ba sud dar khususi daroz namudani muhlati muqarrarshudai idorakunii beruna murojiat namudan;
dar borai bo iltimosnoma ba sud dar khususi muflis etirof namudani qarzdor va kushodani istehsoloti ozmuni murojiat namudan;
dar borai imzoi sozishnomai musoliha.
Dar holate, ki majlisi kreditoron yake az qarorhoi dar qismi hashtumi hamin modda peshbinishudaro qabul nakunad, yo hamin guna qaror dar muhlati 15 ruz az lahzai guzashtani muhlathoi dar qismi panjumi hamin modda peshbinishuda ba sud peshnihod nagardad, sud dar borai muflis etirof namudani qarzdor va kushodani istehsoloti ozmuni halnoma mebarorad.
Moddai 65. Tasdiqi hisoboti mudiri beruna az tarafi sud
Hisoboti dar majlisi kreditoron barrasishudai mudiri beruna va protokoli majlisi kreditoron dar muhlati na dertar az panj ruzi badi barguzorii majlisi kreditoron ba sud firistoda meshavad.
Ba hisoboti mudiri beruna boyad ruykhati talabho va shikoyathoi kreditorone, ki dar majlisi kreditoron muqobili qabuli qarori majlisi kreditoron ovoz dodaand yo dar ovozdihi ishtirok nakardaand, zamima karda shavad.
Hisoboti mudiri beruna va shikoyathoi kreditoron dar majlisi sud barrasi karda meshavand.
Dar borai vaqt, sana va joi barguzorii majlisi sud mudiri beruna va kreditorone, ki shikoyat kardaand, ogoh karda meshavand.
Agar majlisi kreditoron dar bobati qat namudani idorakunii beruna bo sababi barqaror gardidani qobiliyati pardokhtii qarzdor va guzashtan ba hisobbarobarkuni bo kreditoron qaror qabul namuda boshad, on goh hisoboti mudiri beruna, ba istisnoi holathoi dar hamin Qonun peshbinishuda, az tarafi sud tasdiq karda meshavad.
Agar sud asosnok budani shikoyathoi kreditoron yo mavjud nabudani alomathoi barqarorgardii qobiliyati pardokhtii qarzdorro muqarrar kunad, tasdiqi hisoboti mudiri berunaro rad menamoyad.
Dar borai tasdiqi hisoboti mudiri beruna va yo rad kardani tasdiqi hisoboti mazkur, yo daroz kardani muhlati idorakunii beruna yo oidi tasdiqi sozishnomai musoliha tainoti sudi barovarda meshavad, ki az boloi vay shikoyat kardan mumkin ast.
Hangomi mavjud budani iltimosnomai majlisi kreditoron oid ba muflis etirof namudani qarzdor va kushodani istehsoloti ozmuni, hamchunin dar holati az tarafi sud rad gardidani tasdiqi hisoboti mudiri beruna yo peshnihod nakardani hamin hisobot dar muhlati yak moh az ruzi ba okhirrasii muhlati muqarrarshudai idorakunii beruna sud metavonad dar borai muflis etirof namudani qarzdor va kushodani istehsoloti ozmuni halnoma qabul namoyad.
Moddai 66. Oqibathoi tasdiqi hisoboti mudiri beruna
Az tarafi sud tasdiq shudani hisoboti mudiri beruna asosi qat namudani parvandai muflisshavi megardad.
Hangomi mavjud budani iltimosnomai qabulkardai majlisi kreditoron sud huquq dorad muhlati anjomdihii hisobbarobarkuniro bo kreditoron muqarrar namoyad.
Sud dar borai tasdiqi hisoboti mudiri beruna tainot barovarda, muhlati ba okhirrasonii hisobbarobarkuniro bo kreditoron muqarrar menamoyad, ki on naboyad az ruzi barovardani tainoti mazkur az shash moh ziyod boshad. Dar chunin holat parvandai muflisshavi badi ba okhir rasidani hisobbarobarkuni bo kreditoron qat karda meshavad.
Agar dar muhlati muqarrarnamudai sud hisobbarobarkuni bo kreditoron ba anjom rasonida nashavad, sud dar borai muflis etirof namudani qarzdor va kushodani istehsoloti ozmuni halnoma qabul menamoyad.
Moddai 67. hisobbarobarkuni bo kreditoron
Dar holathoi peshbininamudai qismi panjumi moddai 65 Qonuni mazkur mudiri beruna hisobbarobarkuniro bo kreditoron mutobiqi ruykhati talabhoi kreditoron az ruzi tasdiqshavii hisoboti mudiri beruna az tarafi sud ogoz menamoyad.
Hisobbarobarkuni bo kreditoron bo tartibi muqarrarnamudai moddai 78 Qonuni mazkur anjom doda meshavad. Az lahzai ijroshavii uhdadorihoi qarzdor mudiri beruna ba ruykhati talabhoi kreditoron qaydi dakhldor meguzorad.
Moddai 68. Pardokhti talabhoi kreditoron
Baroi maqsadhoi Qonuni mazkur hamon talabhoi qonekardai kreditoron talabhoi pardokhtshuda hisobida meshavand, ki oidi dast kashidan az onho yo ijroshaviyashon sozish ba dast omadaast yo tarzi digari qatgardii uhdadoriho, ki on mutobiqi hamin Qonun pardokhtshuda donista meshavad.
Moddai 69. Tartibi qat gardidani vakolathoi mudiri beruna
Qat namudani idorakunii beruna boisi qatshavii vakolathoi mudiri beruna megardad.
Agar idorakunii beruna bo sozishnomai musoliha yo pardokhti talabhoi kreditoron ba anjom rasad, mudiri beruna ijroi vazifai khudro dar doirai huquqhoi rohbari qarzdor to ruzi taini (intikhobi) rohbari navi qarzdor davom medihad.
Vakolathoi maqomoti digari idorakunii qarzdor va moliki amvoli qarzdor – shakhsi huquqi barqaror karda meshavand.
Agar sud dar borai muflis etirof namudani qarzdor va kushodani istehsoloti ozmuni qaror qabul namoyad va mudiri ozmuni shakhsi digar tain shuda boshad, mudiri beruna ijroi vazifahoyashro to ruzi suporidani hujjatho ba mudiri ozmuni davom medihad.
BOBI VII
ISTEhSOLOTI OZMUNI
Moddai 70. Muqarraroti umumi
Az jonibi sud qabul gardidani halnoma dar borai muflis etirof namudani qarzdor boisi kushodani istehsoloti ozmuni megardad.
Muhlati istehsoloti ozmuni baroi subekthoi sohibkorii khurdu miyona va digar shakhsoni huquqi (tashkilothoi gayritijorati) to panj moh va baroi subekthoi sohibkorii kalon to 12 moh buda metavonad. (QJT az 19.05.09, №509)
Hangomi zarurat muhlati istehsoloti ozmuniro sud metavonad az muhlati dar qismi duyumi moddai mazkur peshbinishuda ba muhlati na ziyoda az yak moh tamdid namoyad. Az boloi tainoti sudi dar borai az muhlati peshbinishudai qismi duyumi moddai mazkur ziyodtar daroz kardani muhlati istehsoloti ozmuni shikoyat kardan mumkin ast.
Moddai 71. Oqibathoi kushodani istehsoloti ozmuni
Az lahzai az jonibi sud qabul gardidani halnoma dar borai muflis etirof namudani qarzdor va kushodani istehsoloti ozmuni:
muhlati ijroi hamai uhdadorihoi pulii qarzdor, hamchunin pardokhthoi hatmii muhlatashon guzashtai qarzdor farorasida hisob meshavad;
hisob kardani noustuvorona (jarimaho, penyaho), foizho va digar namudi mujozoti moliyavi (iqtisodi) nisbati hamai namudhoi qarzdorihoi qarzdor qat megardad;
mansubiyati malumot dar borai vazi moliyavii qarzdor, ki barobari kategoriyahoi malumoti sirri tijorati hisob meshudand, qat megardad;
ba amalbarorii ahdhoe, ki ba judo karda dodani amvoli qarzdor yo dodani amvoli qarzdor baroi istifoda ba shakhsoni seyum vobastaand, tanho bo tartibi muqarrarnamudai hamin bobi Qonun ijozat doda meshavad;
habshoi peshtar ba amvoli qarzdor guzoshta va digar mahdudiyatho oid ba ikhtiyordorii amvoli qarzdor bardoshta meshavand. Guzoshtani habshoi nav ba amvoli qarzdor va jori namudani mahdudiyatho oid ba ikhtiyordorii amvoli qarzdor ijozat doda nameshavad;
hama guna talabho nisbati qarzdor tanho dar doirai istehsoloti ozmuni peshnihod megardand;
ijroi uhdadorihoi qarzdor dar holatho va bo tartibe, ki hamin bobi Qonun muqarrar namudaast, ijozat doda meshavad.
Az ruzi az jonibi sud qabul gardidani halnoma dar borai muflis etirof namudani qarzdor va kushodani istehsoloti ozmuni maqomoti idorakunii qarzdor az ijroi vazifahoyashon oid ba idorakuni va ikhtiyordorii amvoli qarzdor dar holate dur karda meshavand, ki agar qablan in guna dur kardan joy nadoshta boshad va hamchunin vakolathoi moliki amvoli qarzdor – shakhsi huquqi qat megardand.
Moddai 72. Mudiri ozmuni
Hangomi qabuli halnoma dar borai muflis etirof namudani qarzdor va kushodani istehsoloti ozmuni sud bo tartibi baroi taini mudiri beruna peshbinishuda mudiri ozmuniro tain mekunad.
Bo iltimosnomai mudiri ozmuni, ki majlisi kreditoron yo kumitai kreditoron maqul donistaast, sud metavonad yakchand mudironi ozmuniro tain namoyad. Sud vazifahoro bayni mudironi ozmuni vobasta ba murakkabii vazifahoi ijroshavanda, khususiyat va miqdori amvoli qarzdor taqsim mekunad va doirai masuliyati har kadomi onhoro muayyan mesozad.
Mudiri ozmuni to ruzi ba okhir rasidani istehsoloti ozmuni faoliyat mekunad.
Moddai 73. Nashr kardani malumot dar borai muflis etirof namudani qarzdor va kushodani istehsoloti ozmuni
Malumotro dar borai muflis etirof namudani qarzdor va kushodani istehsoloti ozmuni mudiri ozmuni az hisobi mablaghoi qarzdor dar vositahoi akhbori omma nashr menamoyad.
Malumoti nashrshavanda dar borai muflis etirof namudani qarzdor va kushodani istehsoloti ozmuni boyad inhoro dar bar girad:
nom va digar rekvizithoi qarzdor, ki muflis etirof shudaast;
nomi sude, ki peshburdi parvandai muflisshavi dar ikhtiyori on meboshad;
sanai qabul gardidani halnomai sud dar borai muflis etirof namudani qarzdor va kushodani istehsoloti ozmuni;
muhlati muqarrarshuda baroi peshnihodi talabhoi kreditoron, ki az ruzi nashri in malumot naboyad az du moh kam boshad;
malumot dar borai mudiri ozmuni.
Malumot dar borai muflis etirof namudani qarzdor va kushodani istehsoloti ozmuni ba mudironi ozmuni na dertar az panj ruzi tain shudanashon firistoda meshavad.
Moddai 74. Vakolathoi mudiri ozmuni
Az ruzi tain shudani mudiri ozmuni hamai vakolatho oid ba idorakunii korhoi qarzdor, az jumla vakolati ikhtiyordorii amvoli qarzdor ba u voguzor megardad.
Dar holate, ki agar halnoma dar borai muflis etirof namudani qarzdor va kushodani istehsoloti ozmuni badi ba okhir rasidani mushohida qabul karda shavad, vakolathoi maqomoti idorakunii qarzdor va moliki amvoli qarzdor az ruzi tain shudani mudiri ozmuni qat megardand. Maqomoti idorakunii qarzdor dar davomi se ruzi badi tain shudani mudiri ozmuni suporidani hujjathoi muhosibi va hujjathoi digari qarzdor, muhr, shtamp, arzishhoi moddi va digar arzishhoi qarzdorro ba mudiri ozmuni tamin menamoyand. Dar holati az vazifahoi zikrshuda sarkashi namudan maqomoti idorakunii qarzdor, az jumla rohbari qarzdor mutobiqi qonunguzorii Jumhurii Tojikiston ba javobgari kashida meshavand.
Mudiri ozmuni az ruzi tain shudanash vazifahoi zerinro ijro menamoyad:
amvoli qarzdorro ba ikhtiyordori qabul mekunad, inventarizatsiya namuda, arzishi amvoli qarzdorro muayyan mekunad va oid ba nigohdorii onho tadbirho meandeshad;
holati moliyavii qarzdorro bevosita tahlil menamoyad va agar doroi donishhoi makhsus naboshad, baroi in amal bo muvofiqai kreditoron mutakhassis – tahlilgarro jalb menamoyad; (QJT az 19.05.09, №509)
ba shakhsoni seyume, ki az qarzdor qarzdorand, oidi ruyonidani on mutobiqi qonunguzorii Jumhurii Tojikiston talab peshnihod mekunad;
kormandoni qarzdorro dar borai az kor ozodshavii dar peshistoda mutobiqi qonunguzorii mehnati Jumhurii Tojikiston khabardor mekunad;
mutobiqi tartibi muqarrarshuda ba talabhoi peshnihodshudai kreditoron ba qarzdor etiroz menamoyad;
dar borai rad namudani ijroi shartnomahoi qarzdor arz menamoyad. Rad namudani ijroi shartnomahoi qarzdor bo tartibi muqarrarnamudai moddai 57 hamin Qonun arz karda meshavad;
dar borai justuju, paydo namudan va bargardonidani amvoli qarzdor, ki dar ikhtiyori shakhsoni seyum hastand, choraho meandeshad;
hujjathoi qarzdorro, ki mutobiqi qonunguzori va digar sanadhoi huquqii Jumhurii Tojikiston boyad hatman nigohdori shavand, baroi nigohdori mesuporad;
tadbirhoi digarero, ki hamin Qonun peshbini kardaast, meandeshad.
Hangomi ijroi vakolathoi khud mudiri ozmuni dar borai etirof nakardani ahdhoi bastai qarzdor, talab kardani amvoli qarzdor az shakhsoni seyum va bekor kardani shartnomahoi bastai qarzdor davo peshnihod karda, amalhoi digari peshbininamudai qonunho va digar sanadhoi huquqii Jumhurii Tojikistonro, ki ba bargardonidani amvoli qarzdor nigaronida shudaand, anjom medihad.
Mudiri ozmuni hangomi ijroi vakolathoi khud huquq dorad ba shakhsoni seyum, ki mutobiqi qonunguzorii Jumhurii Tojikiston az rui uhdadorihoi qarzdor binobar ovarda rasonidani qarzdor to holati muflisshavi masuliyati subsidiari dorand, talabho peshnihod namoyad.
Hajmi talabhoi nombarshuda bo nazardoshti farqiyati bayni mablagi umumii talabhoi kreditoron va molu mulki ozmuni muayyan karda meshavad.
Mablaghoi ruyondashuda ba molu mulki ozmuni hamroh karda meshavand va mumkin ast tanho baroi qone gardonidani talabhoi kreditoron az rui navbat, ki hamin Qonun peshbini namudaast, istifoda burda shavand.
Moddai 75. Muayyan kardani narkhi amvoli qarzdor
Mudiri ozmuni dar jarayoni istehsoloti ozmuni amvoli qarzdorro inventarizatsiya namuda, narkhi onro muayyan mekunad.
Baroi anjom dodani in kor mudiri ozmuni huquq dorad narkhguzoron va digar mutakhassisonro bo pardokhti muzdi mehnatashon az hisobi amvoli qarzdor ba kor jalb namoyad, agar tartibi digarero majlisi kreditoron yo kumitai kreditoron muqarrar nakarda boshad.
Dar holathoe, ki agar amvoli ba furushmondai qarzdor dar jarayoni istehsoloti ozmuni amvoli gayrimanqul boshad, on goh amvoli nombarshuda to furush, bo jalbi narkhguzoroni mustaqil narkhguzori karda meshavad, agar majlisi kreditoron yo kumitai kreditoron tartibi digarero muqarrar nakarda boshad.
Moddai 76. Molu mulki ozmuni
Hamai amvoli dar lahzai kushodani istehsoloti ozmuni mavjudbuda va dar jarayoni istehsoloti ozmuni oshkorshudai qarzdor molu mulki ozmuniro tashkil medihad.
Az amvoli qarzdor, ki molu mulki ozmuniro tashkil dodaast, amvoli az muomilot barovardashuda, huquqhoi amvolii ba shakhsiyati qarzdor aloqamandbuda, az jumla huquqhoi bo ijozatnoma (litsenziya) mashgul shudan ba namudhoi muayyani faoliyat asosyofta, hamchunin amvoli digari dar hamin Qonun peshbinishuda barovarda meshavand.
Bo maqsadi durust ba roh mondani bahisobgirii amvoli qarzdor, ki molu mulki ozmuniro tashkil medihad, mudiri ozmuni huquq dorad muhosibon, auditorho va digar mutakhassisonro jalb namoyad.
Moddai 77. Amvoli qarzdor, ki ba molu mulki ozmuni dokhil karda nameshavad
Hangomi dar tarkibi amvoli qarzdor mavjud budani amvole, ki az muomilot barovarda shudaast, mudiri ozmuni moliki amvoli nombarshudaro dar in bora ogoh menamoyad.
Moliki amvoli az muomilot barovardashuda vazifador ast, ki dar davomi yak moh az ruzi giriftani ogohinomai mudiri ozmuni in amvolro qabul namoyad yo onro ba shakhsi digar vobasta kunad.
Dar holati az jonibi moliki amvoli az muomilot barovarda – shuda ijro nakardani vazifahoi dar qismi duyumi hamin modda peshbinishuda dar muddati yak moh az ruzi giriftani ogohinomai mudiri ozmuni hamai kharojoti nigohdorii amvoli az muomilot barovardashuda ba zimmai moliki amvoli nombarshuda guzoshta meshavad.
Fondi manzilii tainoti ijtimoidoshta, muassisahoi bachagonai tomaktabi va inshoothoi molikiyati kommunalii baroi mintaqa hayotan zarurbuda boyad ba maqomoti ijroiyai hokimiyati mahallii dakhldor bo tartibi peshbininamudai qismhoi yakum, duyum va seyumi hamin modda suporida shavand. Vazifaho oidi nigohdori va tamini faoliyati inshoothoi nombarshuda va istifodai maqsadnoki onho pas az yak mohi giriftani ogohinomai mudiri ozmuni ba zimmai maqomoti ijroiyai hokimiyati mahalli guzoshta meshavand.
Inshoothoi dar qismi chorumi hamin modda nombarshuda ba maqomoti ijroiyai hokimiyati mahalli dar holathoi voqeiyashon biduni hej guna sharthoi ilovagi suporida meshavand. Manbai mablagguzori baroi nigohdorii inshoothoi zerin bujethoi dakhldor meboshand.
SHakhsoni mansabdori maqomoti ijroiyai hokimiyati mahalli baroi ijro nakardani muqarraroti bandhoi chorum va panjumi hamin modda mutobiqi qonunguzorii Jumhurii Tojikistion ba javobgari kashida meshavand.
Moddai 78. Az rui navbat qonegardonii talabhoi kreditoron
Talabhoi kreditoron az rui navbati zayl qone gardonida meshavand:
dar navbati avval talabi shahrvandone, ki shakhsi huquqii barhamdodashavanda dar nazdi onho baroi rasonidani zarar ba hayot va salomatiashon masuliyat dorad, qone gardonida meshavand;
dar navbati duyum pardokhti kumakpulii az kor raftan va muzdi kori shakhsone, ki tibqi shartnomai mehnati, az jumla tibqi qarordod kor mekunand va pardokhti podosh az rui shartnomahoi muallifi hisobi karda meshavand.
dar navbati seyum – qonegardonii talabhoi kreditoron az rui uhdadorihoe, ki baroi onho amvoli qarzdor ba garav guzoshta shudaast;
dar navbati chorum – pushonidani qarz az rui pardokhthoi hatmii ba bujet voridshavanda va fondhoi gayribujeti;
dar navbati panjum – hisobi namudani talabhoi digar kreditoron.
Moddai 79. Furushi amvoli qarzdor
Badi guzaronidani inventarizatsiya va narkhguzorii amvoli qarzdor mudiri ozmuni ba furukhtani amvoli nombarshuda dar savdoi ozod shuru mekunad, agar majlisi kreditoron yo kumitai kreditoron tartibi digari furushi amvoli qarzdorro muqarrar nakarda boshad.
Tartib va muhlati furushi amvoli qarzdor boyad az tarafi majlisi kreditoron yo kumitai kreditoron maqul donista shavad.
Amvoli qarzdor, ki ba amvoli qobiliyati muomilotiash mahdudshuda mansub ast, tanho dar savdoi pushida furukhta meshavad.
Mudiri ozmuni metavonad ba sifati sozmondihandai savdo baromad namoyad yo guzaronidani savdoro dar asosi shartnoma ba tashkiloti makhsusgardonidashuda suporad. Tashkiloti makhsusgardonidashuda, ki savdoro ba roh memonad, nametavonad nisbati qarzdor yo mudiri ozmuni shakhsi manfiatdor boshad.
Amvoli qarzdor, ki dar savdoi avval furukhta nashudaast, dar savdohoi minbada guzoshta meshavad yo az tarafi mudiri ozmuni dar asosi shartnomai kharidu furush, ki be guzaronidani savdo basta meshavad, furukhta meshavad.
Moddai 80. Guzasht namudan az huquqi talabi qarzdor
Mudiri ozmuni huquqdorad huquqi talabhoi qarzdorro dar savdoi ozod guzorad, agar majlisi kreditoron yo kumitai kreditoron tartibi digari furushi (guzasht namudani) talabhoi qarzdorro muqarrar nakarda boshad.
Furushi (guzasht namudani) huquqhoi talabhoi qarzdor dar savdoi ozod bo rioyai qoidahoi dar moddai 62 Qonuni mazkur peshbinigardida ba amal barovarda meshavad, agar qonunhoi digar tartibi digarero muqarrar nakarda boshand yo az mohiyati talabho tartibi digare barnaoyad.
Moddai 81. Hisobbarobarkuni bo kreditoron
Hisobbarobarkuniro bo kreditoron mudiri ozmuni mutobiqi ruykhati talabhoi kreditoron amali menamoyad.
Talabhoi kreditoron bo tartibi peshbininamudai moddai 55 Qonuni mazkur muqarrar karda meshavad.
Talabi har yak navbat badi komilan qone gardidani talabi navbati peshtara qone gardonida meshavad.
Mablaghoi pulii qarzdor hangomi nokifoya budanashon bayni kreditoroni navbati dakhldor mutanosiban ba hajmi mablaghoi talabkardashuda, ki boyad qone karda shavand, taqsim karda meshavand, agar Qonuni mazkur tartibi digarero peshbini nakarda boshad.
Talabhoi kreditorone, ki badi bastani ruykhati talabhoi kreditoron izhor gardidaand, az jumla talabho oidi pardokhthoi hatmi, ki badi kushodani istehsoloti ozmuni ba vujud omadaand, az hisobi amvoli qarzdor badi qone gardonidani talabhoi kreditoroni dar muhlati muqarrarshuda murojiatkarda qone gardonida meshavand.
Talabhoi kreditoroni navbati yakum va duyum, ki to anjomdihii hisobbarobarkuni bo hamai kreditoron, az jumla badi bastani ruykhati talabhoi kreditoron izhor shudaand, vojibi qonegardoni meboshand. To komilan qone gashtani talabhoi zikrshuda, qone gardonidani talabhoi kreditoroni navbati dakhldor bozdoshta meshavad. Bo hamin tartib talabhoi kreditoroni navbathoi digar, ki dar muhlati muqarrarshuda murojiat namudaand, vale az tarafi mudiri ozmuni onho etirof nashudaand va nisbati onho halnomai sud dar borai qone gardonidanashon quvvai qonuni paydo namudaast, qone gardonida meshavand.
Talabhoi kreditorone, ki bo sababi nokifoyagii amvoli qarzdor qone nagardidaand, pardokhtshuda donista meshavand. Talabhoi kreditorone, ki mudiri ozmuni onhoro etirof nakardaast va kreditor oidi onho ba sud bo davo murojiat nakardaast, inchunin talabhoe, ki qone gardonidani onho bo halnomai sud rad karda shudaast, hamchunin pardokhtshuda donista meshavand.
Mudiri ozmuni ba ruykhati talabhoi kreditoron dar borai pardokht shudanashon qaydho meguzorad.
Kreditorone, ki talabhoi onho dar jarayoni istehsoloti ozmuni ba tavri purra qone gardonida nashudaand, huquqi talabpeshnihodkuni ba shakhsoni seyum, ki amvoli qarzdorro gayriqonuni giriftaand, dorand. Badi pushida shudani parvandai muflisshavi chunin talabro bo tartibi peshbininamudai qonunguzorii Jumhurii Tojikiston peshnihod namudan mumkin ast.
Moddai 82. Nazorat az boloi faoliyati mudiri ozmuni
Mudiri ozmuni na kam az yak marotiba dar yak moh ba kumitai kreditoron yo majlisi kreditoron hisobotro dar borai faoliyati khud, ittilootro dar borai vazi moliyavii qarzdor va amvoli vay to ruzi kushodani istehsoloti ozmuni va dar jarayoni istehsoloti ozmuni, hamchunin digar ittilooti darkoriro peshnihod mekunad.
Mudiri ozmuni vazifador ast bo talabi sud hama guna malumoti ba istehsoloti ozmuni taalluqdoshtaro ba vay peshnihod namoyad.
Moddai 83. Az vazifa dur namudani mudiri ozmuni
Sud mudiri ozmuniro dar holati ijro nakardan yo ijroi nomatlubi vazifahoi ba zimmaash guzoshtashuda bo iltimosnomai majlisi kreditoron yo kumitai kreditoron az vazifa dur namuda, mudiri navi ozmuniro tain mekunad.
Moddai 84. hisoboti mudiri ozmuni
Mudiri ozmuni badi ba okhir rasidani hisobbarobarkuni bo kreditoron vazifador ast, ki az natijahoi guzaronidani istehsoloti ozmuni ba sud hisobot dihad.
Ba hisoboti mudiri ozmuni zamimahoi zerin ilova megardand:
hujjathoi tasdiqkunandai furushi amvoli qarzdor;
ruykhati talabhoi kreditoron bo nishon dodani hajmi pardokhtshudai talabhoi kreditoron;
hujjathoe, ki pardokht shudani talabhoi kreditoronro tasdiq menamoyand.
Moddai 85. Amvoli qarzdor, ki pas az pardokhti talabhoi kreditoron boqi mondaast
Mudiri ozmuni dar borai amvoli qarzdor, ki ba furush peshnihod shuda bud, vale dar jarayoni istehsoloti ozmuni ba furush naraftaast va hangomi mavjud nabudani murojiati moliki amvoli qarzdor – shakhsi huquqi, muassisoni (ishtirokchiyoni) qarzdor – shakhsi huquqi oidi huquqhoi amvoliashon ba in amvol ba maqomoti vakolatdori dakhldor khabar merasonad.
Maqomoti vakolatdor dar muhlati na dertar az yak moh badi giriftani khabarnomai dakhldor amvoli dar qismi yakumi hamin modda zikrgashtaro ba balans va kharojoti nigohdorii onro ba uhda megirad.
Moddai 86. Ba itmomrasonii istehsoloti ozmuni
Sud badi barrasii hisoboti mudiri ozmuni oidi natijahoi istehsoloti ozmuni dar khususi ba itmom rasidani istehsoloti ozmuni tainot mebarorad.
Mudiri ozmuni boyad dar muhlati 5 ruzi kori az lahzai barovardani tainoti sud oidi ba okhir rasidani istehsoloti ozmuni tainoti zikrgardidaro ba maqomote, ki baqaydgirii davlatii shakhsoni huquqiro anjom medihad, peshnihod namoyad. (QJT az 19.05.09, №509)
Tainoti sud oidi ba okhir rasidani istehsoloti ozmuni baroi dar ruykhati yagonai davlatii shakhsoni huquqi darovardani qaydi barhamkhurii qarzdor asos meshavad.
Az ruzi dar ruykhati yagonai davlatii shakhsoni huquqi darovardani qaydi barhamkhurii qarzdor vakolathoi mudiri ozmuni qat megardand, istehsoloti ozmuni ba itmom rasida va qarzdor barhamkhurda hisobida meshavad.
BOBI VIII
SOZISHNOMAI MUSOLIHA
Moddai 87. Muqarraroti umumi
Qarzdor va kreditoron dar hama marhilahoi barrasii parvandai muflisshavi huquq dorand sozishnomai musoliha bandand.
Qaror dar borai bastani sozishnomai musoliharo az nomi kreditoroni ozmuni majlisi kreditoron qabul menamoyad. Qarori majlisi kreditoron dar borai bastani sozishnomai musoliha bo aksariyati ovozho az miqdori umumii kreditoroni ozmuni qabul karda meshavad va dar holate qabulshuda hisob meshavad, agar ba tarafdorii on hamai kreditorone, ki uhdadorihoyashon bo garavmonii amvolii qarzdor taminand, ovoz doda boshand.
Qarori bastani sozishnomai musoliharo az tarafi qarzdor shahrvand – qarzdor yo rohbari qarzdor, mudiri beruna yo mudiri ozmuni qabul menamoyand.
Dar sozishnomai musoliha ishtiroki shakhsoni seyum, ki huquq va uhdadorihoi dar sozishnomai musoliha peshbinishudaro ba zimma megirand, ijozat doda meshavad.
Sozishnomai musoliharo boyad sud tasdiq namoyad va dar in bora dar tainoti sudi oid ba qat namudani parvandai muflisshavi takid karda shavad. Agar sozishnomai musoliha dar jarayoni istehsoloti ozmuni basta shavad, sud dar borai tasdiqi sozishnomai musoliha tainot mebarorad.
Sozishnomai musoliha baroi qarzdor va kreditoroni ozmuni, hamchunin shakhsoni seyumi dar sozishnomai musoliha ishtirokkunanda az ruzi tasdiqi sud etibor dorad va baroi qarzdor, kreditoroni ozmuni va shakhsoni seyumi dar sozishnomai musoliha shirkatkunanda hatmi meboshad.
Sarkashii yaktarafa az ijroi sozishnomai musoliha, ki etibor paydo kardaast, ijozat doda nameshavad.
Moddai 88. SHakli sozishnomai musoliha
Sozishnomai musoliha dar shakli khatti basta meshavad.
Az tarafi qarzdor sozishnomai musoliharo sohibkori infirodi – qarzdor yo rohbari qarzdor, mudiri beruna yo mudiri ozmuni imzo mekunand.
Az nomi kreditoron sozishnomai musoliharo shakhsi az tarafi majlisi kreditoron vakolatdorshuda imzo mekunad.
Agar dar sozishnomai musoliha shakhsoni seyum ishtirok namoyand, sozishnomai musoliharo az tarafi onho hamin shakhsho yo namoyandai onho imzo mekunand.
Moddai 89. Mazmuni sozishnomai musoliha
Sozishnomai musoliha boyad muqarrarotro dar borai hajm, tartib va muhlati ijroi uhdadorihoi qarzdor va (yo) dar borai qati uhdadorihoi qarzdor bo rohi guzasht namudan, aznavkunii uhdadoriho, bakhshidani qarz yo rohhoi digar, ki qonunguzorii Jumhurii Tojikiston peshbini namudaast, dar bar girad.
Sozishnomai musoliha metavonad sharthoi zerinro dar bar girad:
dar bobati daroz yo kutoh namudani muhlati ijroi uhdadorihoi qarzdor;
dar borai guzasht kardani huquqi talabhoi qarzdor;
dar borai ijroi uhdadorihoi qarzdor az tarafi shakhsoni seyum;
dar borai kam kardani qarz;
dar borai ivaz namudani talabho ba sahmiyaho;
dar borai qone gardonidani talabhoi kreditoron bo digar vositahoe, ki ba qonunho va digar sanadhoi huquqii Jumhurii Tojikiston mukholif nestand.
SHarthoi sozishnomai musoliha baroi kreditoroni ozmuni, ki dar ovozdihi oidi masalai bastani sozishnomai musoliha ishtirok nakardaand va inchunin muqobili bastani sozishnomai musoliha ovoz dodaand, naboyad az sharthoi kreditoroni ozmunii hamon navbat, ki ba tarafdorii bastani on ovoz dodaand, badtar boshad.
Moddai 90. SHarthoi tasdiqi sozishnomai musoliha az tarafi sud
Qarzdor, mudiri beruna yo mudiri ozmuni boyad dar davomi panj ruz az vaqti bastani sozishnomai musoliha ba sud dar borai tasdiqi sozishnomai musoliha ariza peshnihod namoyand.
Ba ariza dar borai tasdiqi sozishnomai musoliha ilovahoi zerin peshnihod karda meshavand:
matni sozishnomai musoliha;
protokoli majlisi kreditoron, ki oidi bastani sozishnomai musoliha qaror qabul namudaast;
ruykhati hamai kreditoroni ozmuni bo nishon dodani surogahoi onho va mablagi qarzhoyashon;
etirozi khattii kreditoroni ozmuni, ki dar ovozdihi oidi bastani sozishnomai musoliha ishtirok nakardaand yo muqobili bastani sozishnomai musoliha ovoz dodaand.
Sud tarafhoi manfiatdorro oidi sanai barrasii ariza dar borai tasdiqi sozishnomai musoliha khabar medihad. Ishtirok nakardani shakhsoni khabardorshuda ba barrasii parvandai muflisshavi mone nameshavad.
Moddai 91. Oqibati tasdiqi sozishnomai musoliha
Tasdiqi sozishnomai musoliha az tarafi sud dar jarayoni mushohida yo idorakunii beruna baroi qat namudani parvandai muflisshavi asos megardad.
Tasdiqi sozishnomai musoliha az tarafi sud dar jarayoni idorakunii beruna baroi qat namudani moratoriyai qone gardonidani talabhoi kreditoron asos meshavad.
Dar holate, ki sozishnomai musoliha az tarafi sud dar jarayoni istehsoloti ozmuni tasdiq shudaast, halnomai sud oid ba muflis etirof namudani qarzdor va kushodani istehsoloti ozmuni ijro karda nameshavad.
Az lahzai tasdiqi sozishnomai musoliha az tarafi sud vakolathoi mudiri muvaqqati, mudiri beruna, mudiri ozmuni ba okhir merasand.
Mudiri beruni, mudiri ozmunii qarzdor – shakhsi huquqi vazifai rohbari qarzdorro to lahzai taini (intikhobi) rohbari qarzdor ijro mekunad.
Az ruzi tasdiqi sozishnomai musoliha muvofiqan shahrvand – qarzdor yo rohbari qarzdor, mudiri beruna yo mudiri ozmuni ba pardokhti qarzhoi kreditoron shuru mekunand.
Moddai 92. Az tarafi sud rad namudani tasdiqi sozishnomai musoliha
Sud dar holathoi zerin huquq dorad tasdiqi sozishnomai musoliharo rad namoyad:
vayron kardani tartibi bastani sozishnomai musoliha, ki hamin Qonun muqarrar namudaast;
rioya nakardani shaklhoi sozishnomai musoliha;
vayron kardani huquqi shakhsoni seyum;
mukholifati sharthoi sozishnomai musoliha ba qonunho va digar sanadhoi meyorii huquqii Jumhurii Tojikiston.
Sud dar borai rad namudani tasdiqi sozishnomai musoliha tainot mebarorad, ki az boloi on shikoyat kardan mumkin ast.
Moddai 93. Oqibathoi rad namudani tasdiqi sozishnomai musoliha
Dar holati baromadani tainoti sudi dar borai rad namudani tasdiqi sozishnomai musoliha sozishnomai musoliha bastanashuda hisob karda meshavad.
Tainoti barovardai sud dar borai rad namudani tasdiqi sozishnomai musoliha baroi bastani sozishnomai musolihai nav mone shuda nametavonad.
Moddai 94. Beetibor donistani sozishnomai musoliha
Dar chunin holatho bo arizai qarzdor, kreditor yo prokuror sud metavonad sozishnomai musoliharo beetibor gardonad:
agar sozishnomai musoliha sharthoe doshta boshad, ki manfiati kreditoroni alohidaro himoya yo manfiatho va huquqhoi qonunii kreditoroni digarro poymol namoyad;
agar ijroi sozishnomai musoliha qarzdorro ba muflisshavi rasonad;
Hangomi mavjud budani asoshoi digari beetibor donistani ahdho, ki Kodeksi grajdanii Jumhurii Tojikiston peshbini namudaast.
Moddai 95. Oqibathoi beetibor donistani sozishnomai musoliha
Beetibor donistani sozishnomai musoliha baroi az nav shuru namudani peshburdi parvandai muflisshavi asos megardad. Dar borai az nav shuru namudani peshburdi parvandai muflisshavi sud tainot mebarorad, ki az boloi on shikoyat kardan mumkin ast.
Dar holati beetibor donistani sozishnomai musoliha talabhoi kreditorone, ki baroi onho muhlati pardokhtashon ziyod yo kam karda shuda bud, mablagi haqdori yo mablagi kamkardashudai qarzhoi onho dar qismi qone nagardidaashon barqaror karda meshavand.
Dar qismate, ki hamin modda tanzim nakardaast, oqibathoi beetiborii ahdho, ki Kodeksi grajdanii Jumhurii Tojikiston peshbini menamoyad, tatbiq karda meshavad.
Dar holati beetibor donistani sozishnomai musoliha khabar oidi az nav pesh burdani parvandai muflisshavii qarzdor az tarafi sud dar vositahoi akhbori umum az hisobi qarzdor nashr karda meshavad.
Moddai 96. Bekorkunii sozishnomai musoliha
Bekor kardani sozishnomai musolihai tasdiqnamudai sud bo maslihati kreditoroni alohida va qarzdor ijozat doda nameshavad.
Bo halnomai sud bekor kardani sozishnomai musoliha nisbat ba kreditori alohida boisi qat gardidani sozishnomai musoliha nisbati kreditoroni digar namegardad.
Sozishnomai musoliharo bo halnomai sud dar holate bekor kardan mumkin ast, ki qarzdor sharthoi sozishro nisbati talabi na kam az se yak hissai kreditoron ado nakarda boshad. Dar in holat oqibathoi peshbininamudai moddai 95 Qonuni mazkur tatbiq karda meshavand.
Moddai 97. Oqibathoi ijro nakardani sozishnomai musoliha
Dar holati az tarafi qarzdor ijro nagardidani sozishnomai musoliha kreditoron huquq dorand, ki talabhoi khudro dar hajmi peshbininamudai sozishnomai musoliha peshnihod namoyand.
Dar holati ogoz namudani parvandai muflisshavi hajmi talabhoi kreditorone, ki nisbatashon sozishnomai musoliha imzo shuda bud, az rui sharthoi muayyannamudai sozishnomai musoliha muayyan karda meshavand.
Moddai 98. Javobgari baroi vayron kardani Qonuni mazkur
SHakhsoni voqei va huquqie, ki muqarraroti Qonuni mazkurro vayron mekunand, mutobiqi qonunguzorii Jumhurii Tojikiston ba javobgari kashida meshavand.
Moddai 99. Dar borai az etibor soqit donistani Qonuni Jumhurii Tojikiston “Dar borai muflisshavii korkhonaho”
Qonuni Jumhurii Tojikiston “Dar borai muflisshavii korkhonaho” az 10 marti soli 1992 (Akhbori SHuroi Olii Jumhurii Tojikiston, s. 1992, № 8, mod. 116; Akhbori Majlisi Olii Jumhurii Tojikiston, s. 1996, № 3, mod. 48; s. 1997, № 9, mod. 117; s. 1998, № 10. mod. 121) az etibor soqit donista shavad.
Moddai 100. Tartibi mavridi amal qaror dodani Qonuni mazkur
Qonuni mazkur pas az intishori rasmi mavridi amal qaror doda shavad.
Prezidenti
Jumhurii Tojikiston E. RAHMONOV
sh.Dushanbe 8 dekabri soli 2003
№ 46