Home / Ilm / Morchuba

Morchuba

morchuba_sparja-660x330Morchuba  — in kalimai tojikist va ba rusi sparja menomand. Morchuba rastaniest, ki barghoyash monandi suzani borik-boriki bisyor meboshad, rangash sabz ast, ki ba barghoi sarsabil shabohat dorad. Gulash safed. Samarash ba andozai samari sarsabil ast, hangomi norasi kabudi sabztob va dar vaqti rasidan surkh megardad. In bogi va sahroi niz meshavad. Gulfurushon aksar ba dastahoi gul hamroh menamoyand.

Mizojash dar darajai yakum garm va dar duvum khushk ast va khushkii sahroii on ziyodtar meboshad. Hislathoi shifobakhshi on: agar inro bikhurand, torikii chashmro daf mekunad, zardobi dar gavharaki chashm furomadaro dar davrai avval boshad, daf mesozad; dardi uzvhoi daruni sina va shush, dardi pahlu va istisqoro shifo mebakhshad.

Agar inro dar ob jushonida, on obro dar dahan gardonand, dardi dandonro taskin medihad. Inro bikhurand, girehi jigar, sipurz va gurdaro mekushoyad, darun va jigarro muloim mekunad, bodhoi gunogun va qulinj (kolit)-ro tahlil medihad, hamchun gizo purquvvat ast, hazmkunandai taom meboshad, buyi peshob va araqi badanro digar megardonad, sangi gurda va khichakro mayda karda merezonad, gurdaro az moddahoi begona pok mesozad va peshobro meronad.

Inro pukhta bikhurand, darunro muloim mekunad, balgami ba meda chaspidaro bo qay berun meovarad, dardi rudahoro daf mekunad, bohro ba harakat meovarad, peshobro ravon mekunad va agar bo sharob biyoshomand, chakmezakro shifo mebakhshad.

Inro ba dili nahor bikhurand, sangi gurda va khichakro mayda karda merezonad, inchunin illathoi gurda va khichakro barham medihad. Pukhtai onro bo sharob bikhurand, gazidani gundaro darmon meshavad.

Vale agar inro az had ziyod bikhurand, ba sar zarar mekunad — davoi in ziyonash asal khurdan ast. Inro bardavom bikhurand, ba dardi payvandho giriftor mekunad, taomro dar meda vayron mesozad va dilro behuzur (bejo) mekunad. Davoyash: agar ba odamoni sardmizoj ziyon rasonad, asal khurdan ast, vale baroi garmmizojon khudi morchubaro dar sirko jushonida khurdan ast.

morchuba_sparja-2Morchubaro dar shir pukhta bikhurand va inchunin tanho bo gusht pukhta tanovul namoyand, bohro quvvat mebakhshad va in tavr istemolash, nazar ba on ki tanho khudashro pukhta mekhurda boshand, behtar tasir dorad.

Tariqi rasmshudai istemoli on chunin ast, ki avval inro dar ob jushonida, on obro rekhta mepartoyandu bad bo tukhmi murg pukhta mekhurand. Zero obi jushi avvalash dilro behuzur mekunad. Inchunin oshomidani sikanjabin islohkunandai zarari on ast baroi odamoni garmmizoj, vale baroi odamoni sardmizoj va kuhansolon davoi islohbakhsh hojat nest.

Miqdori yak bor khurdan az morchuba dar yak ruz to 10,5 gramm ast. Guftaand, ki morchuba kushandai sag ast. Tukhmashro bikhurand, girehi sipurzro mekushoyad. Agar inro bo asal va ravgani balason bikhurand, sangi gurda va khichakro mayda karda merezonad. Zanoni Misr tukhmi inro mahin kufta, ba tukhmi murgi nimpukhta poshida. nimgarm mekhurand, ba gumoni on ki badanro farbeh mekarda boshad.

Agar tukhmi inro zanho az tag bardorand, hayzi bandgashtaro ravon mekunad va dar in amal az khudi rastaniash qavitar meboshad. Miqdori yak bor khurdan az tukhmi on dar yak ruz to 9 gramm ast. Ba joyi in hanzal (tarbuzi abujahl) bikhurand, ravo meboshad. Vale ba darun istemol kardani tukhmi in ba mayna zarar dorad — davoyash sikanjabin oshomidan ast.

Reshaashro bikhoyand, dardi dandonro taskin medihad. Reshai khushkashro os karda, ba dandon guzorand, dardi dandoni napusidaro taskin medihad, vale khudash dandonro mepusonad. Reshai khushkashro ba gardan ovezand, dardi dandonro taskin medihad va boisi be hej guna dard kandani on megardad, agar in tavr murod boshad.

Reshaashro dar ob jushonida, on obro bo sirko daromekhta, dar dahan gardonand, inchunin obero, ki tukhmi on niz jushonida shuda boshad, hamin tavr kunand, khosiyati bolo zikryoftaro dorad. Va reshaashro dar ob jushonida, on obro batanhoy yo bo asal biyoshomand va yo bo tukhmi kharbuza bikhurand, sangi gurda va khichakro mayda karda merezonad, illathoi khichakro shifo mebakhshad, dardi gurda va rohi peshobro, ki az gireh ba amal omada boshad, daf mekunad.

Dar kitobi «Filoha» qayd yoftaast, ki chun shokhi gusfandro dar zamin gur kunandu batakror ob dihand, morchuba meruyad — in ozmuda shudaast.

Инчунин кобед

afandi

LATIFAHO

TUYONA OYAD… SHakhse ba dustash uzr ovard:j – Bubakhsh, man ba tuyat rafta nametavonam. Vay …