Home / Ilm / MEHRGIYOH dar Kanzi SHifo (Kitob)

MEHRGIYOH dar Kanzi SHifo (Kitob)

mehrgiyohMehrgiyoh —  in giyohi mashhur va mutabar ast, ki ba zaboni russi onro «Jenshen» menomand. Navhoi gunogun dorad. YAk navi rastanii sahroiyash monandi marmijon ast, balandiash to yak gaz mekhezad, bargash monandi bargi anjir, vale maydatar az on, samarash dar vaqti rasidan surkh megardad, ki ba andozai samari tut ast. Gulash safed. Reshaash ba surati du insoni ba hamdigar rubaruistoda bo lifhoi surkhrangi muymonand pechida ast ba khilofi mehrgiyohi digar, ki lifhoi mazkur nadorad. Modom ki sari in suratro judo nakunand, quvvatash to shast sol boqi memonad.

In namudash du sinf ast: yake ba moda mashhur ast va rangi on moil ba siyohi, chubmonand, bargash monandi bargi kohu, az on nafistar va maydatar, buyash noforam, vaznin va ba ruyi zamin pahn, dar miyonai barghoyash ba andozai sebi khurd samari khushbuy ham dorad. Daruni on monandi tukhmhoi murud tukhmho joy giriftaand. Reshaash gafs, du yo se adadi ba yakdigar payvast, berunash siyoh va darunash safed, on pusti gafs dorad, giyohash poyador. Sinfi duvumi narashro bargash safedi suftai hamvor, ba andozai bargi lablabu kalon, reshaash du barobari reshai modai on, ki ba miqdori bodiring meshavad. Rangash zafaroni, buyash khushi vaznin. CHuponon onro mekhurand va bad onhoro khobi duru daroz megirad. SHakli reshaash ba reshai navi modaash monand, yane ba surati insoni moda ast va az reshai sinfi modaash andak daroztar, giyohash bepoya.

Sinfi sevum dar sarzaminhoi soyador va pasti meruyad. Bargash serbari daroz, khudash mayda ast, daroziash to yak vajab mekhezad, bepoya. Gafsii reshaash barobari narangushti odam, darozi safed, giyohash begulu samar. In az hama qavitarini mehrgiyohhost.

Niz muallifi kitobi «Ikhtiyoroti badei» guftaast, ki dar sarzamini garmi SHeroz nazdik ba Qalai SHahryor nave mehrgiyoh meruyad, ki daroziash az yak vajab kutohtar, bo dastu po, rangash safed meshavad. Behtarinash qavitar va farbehi on ast. Mizoji Mehrgiyoh dar darajai duvum khunuk va khushk ast, vale bazeho sard dar avvali darajai sevum va khushk dar okhiri on daraja donistaand.

Hislathoi shifobakhshi on: oshomidani on khob meovarad. CHun inro dar sharob andokhta, on sharobro binushand, sakht mast mekunad. Buyidani on niz khobi duru darozro ba sudur meovarad. Va agar dar maqad darorand niz, duru daroz khob mebarad. In khosiyat makhsus ba safedbargi bepoyai on meboshad, ki zikr yoft. Agar inro az had ziyod binushand yo bibuyand, ba illati sakta (murda barin beharakat mondan) giriftor menamoyad. Goh az on sharob ham mesozand baroi daf kardani bekhobi ba in usul: 2,4 kilogramm pusti reshai onro dar 38 litr sharobi shirin meandozand. Inak, az on sharob 71 gramm menushand. Goho pusti onro dar sharob to quvvatash ba on baromadan mejushonand va baroi khobi daroz ovardan az on sharob miqdori bisyore istemol mekunand.

Reshai mehrgiyohi qismi sevumro bo zafaron bikhurand, dardi bugumho, irqunnaso va niqrisro shifo mebakhshad. Va agar in resharo ba gardan ovezand, illati sarro ba ibro meovarad. Bargashro kufta guzoshta bandand, dardi chashm va obravii onro daf mekunad. Reshaashro bo sikanjabin biyoshomand, diltapak (dilbozi)-ro shifo mebakhshad.

Reshai mehrgiyohro az chand joyash metaroshand, az on jo chun ashk obe tarovish mekunad. Ba tagi on zarfero guzoshta on obro jam mekunand. Agar 25 gramm az in ob bo shahdob binushand, moddai raqiqi safro va balgamro ba vositai qay daf mekunad. Inchunin oshomidani in obi mehrgiyoh balgam vz safroro bo ishol daf mesozad. CHun on obro kudakon va gayra tanovul namoyand, gohe binobar qavi budani quvvati tasirash halok mekunad.

Reshai inro biyoshomand, bachadonro az moddahoi gayri pok menamoyad. CHun mehrgiyohi norasidaro bo ravgani guli surkh soida, zani homila ba shikam va kamari khud bimolad, bachaashro az aftodan nigoh medorad. Obi az reshaash tarovishyoftai onro ba qadri 0,25 gramm zanhoi homila az tag bardorand, bacharo az shikami onho meaftonad.

CHun reshai onro bo gugirdi otashnadida daromekhta, zanho az tag bardorand, khunravii bachadonro qat mekunad. Agar inro bo kosni daromekhta bikhurand, suzishi peshob, yane suzokro shifo mebakhshad. Agar inro bo asal va ravgani zaytun sirishta bikhurand, gazidani jonvaroni zahrnok va zahri saganguri qotilro taryoq meboshad (khususan sinfi sevumi onro, ki ba sinfi safedbargash monand ast, istemol namoyand, chunin ast).

mehrgiyoh-177x300CHun navi qotili mehrgiyohro kase bikhurad, avvalan uro khafa (burma) shudani gulugohi bachadon, surkhii chehra va baromadagii on, barham khurdani aql va holate misli afyunkhurda ruy medihad, bad marg meoyad. Tadbiri on ravgan, obi garm va asal khurda qay namudan va davohoi badanro pokkunanda oshomidan ast. Niz talkhshuvoqro dar ob chushonida, on obro bo asal nushida qay farmudan ast. Inchunin murch, shibit, kokuti, mustako, safedob, shiri navdushida, khoyai sagobi va hardal (gorchisa) khuronidan darkor va hangomi sodir shudani ishol jurgot nushonidan niz yake az tadbirhoi dafi zahroludshavist.

Miqdori yak bor khurdan dar yak ruz az mehrgiyoh az 0,19 to 0,5 gramm ast, guftaand. Boyad ogoh kunem, ki mehrgiyohro biduni davohoi islohbakhshi on khurdan joiz nest. Islohi on bo nishoista, ravgani bodomi shirin va ravgani bunafsha daromekhtan ast; niz bargi guli soida va rubbi reshai bepusti shirinbiya, sabir (aloe), halila, talkhshuvoq va zafaron ast. (Rubb — obi davohost, ki jushonida gafs gardonida boshand). Agar inro be islohkunandaash bikhurand, mizojro vayron mekunad, boisi varamidani ruy, dardi jigar, vayronii holati meda va digar hodisoti noguvor megardad.

Resha va samari Mehrgiyohro kufta biposhand, reshhoi khuranda va zakhmhoi raddiro shifo mebakhshad. Agar inro kufta bimoland, varamhoi sakht va muloimro tahlil medihad va khanozerro shifo mebakhshad. CHun inro mahin kufta, bo sirko sirishta ba jamra (karbunkul), ki reshi muhlik ast, guzorand, daf megardonad, inchunin donacha va obilahoi damidaro niz shifo mebakhshad.

Inro kufta, bo ordi gandumi biryonkarda daromekhta guzoshta bandand, dardi bugumhoro daf mekunad. Agar inro bikhurand, illati filporo shifo mebakhshad. Va agar inro bimoland, nuqtahoi safedi pustro be hej guna aziyat pok mekunad. 1,5 grammi onro bo sharob biyoshomand, chunon khobi sakht megirad, ki har yak uzvi onro burida az tanash judo kunand, ehsos namekunad in amal dar korhoi jarrohi istifoda meshavad.

CHun 4,5 grammashro az sinfi sevumash batanhoi yo bo non va yo bo ordi gandumi biryonkarda bikhurand, hamon dam az aql berun mesozad, khobi sakht mebarad va to se-chor soat dar hamon holat memonad, ki hej yak chizero dark va ehsos karda nametavonad binobar jam shudani harorat dar botin, karakht mondan va barham khurdani his. Bad baze tabibon on odamro dar obi khunuk meandozand, to ki az in holat najot yobad. Mehrgiyohro sukhta, dudashro bigirand, bejo shudani aql va devonagiro daf mekunad.

Инчунин кобед

afandi

LATIFAHO

TUYONA OYAD… SHakhse ba dustash uzr ovard:j – Bubakhsh, man ba tuyat rafta nametavonam. Vay …