Home / Ilm / MARVAK

MARVAK

marvakMARVAK (Salvia sslarea), m a r m a r a k, k a m p i r g u l a k, m a s tur a k, q a l d i r m o g, giyohest bisyorsola. Az 20 to 130 sm qad mekashad. Poyai rost va odatan bunafshi surkhtob, bargi dilshakl yo bayzashakli dumchador, khushaguli tugshakl, guli safed yo gulobi, mevai qahvarangi bur yo zafaronii mudavvar dorad. May – iyul gul karda, iyul – sent. tukhm mebandad. Hamchun alafi begona dar bogu kishtzor (makhsusan gandumu yunuchqazor), zaminhoi partov, dashtu sahro, nishebiyu buttazor meruyad. Dar q-kuhhoi Qurama, Turkiston, Zarafshon, Hisoru Darvoz, nohiyahoi Tojikistoni Janubi va SHarqi vomekhurad.
Bo maqsadi tabobat khushagul va barghoi saraki rastaniro megundorand. Hususiyathoi davoii M. az zamonhoi qadim malum ast.
Ba aqidai tabiboni khalqi M. raqiqkunandai moddahoi gafs, tahlildihandai bod va balgam, kushoyandai girehhoi badan meboshad. Obi bargi onro bo shiri zanon daromekhta, dar gush chakonand, dardashro taskin medihad. Onro bibuyand, dardi sar meovarad. Oshomidani obi M. rudahoro qavi megardonad, medaro quvvat mebakhshad, istisqo va bodhoi darunro daf mesozad. CHun tukhmi M.-ro, ki monandi tukhmi zagir ast, har ruz 7 g ba hamin miqdor shakar ba dili nahor bikhurand, obi istisqo (astsit) – ro khushk mekunad (ba vositai peshob va araq meronad). Tukhmi M.-ro biryon karda, bo ravgani bodomi shirin charb namuda bikhurand, kharoshida shudani sathi daruni rudahoro shifo mebakhshad, onro kufta guzoshta bandand, varamhoi sakht, puchak va khasmolro mepazonad.
Naqei gul va bargu poyai M.-ro hangomi dilzani, baroi taqviyati uzvhoi hozima, muolijai iltihobi shush, illati gurda, varaja istifoda mebarand. Bargi khushki onro choy karda, chun davoi bohsozandai hozima va mushahhi, peshobron, araqovar pesh az khurok nim piyola menushand, alafi onro dar ob tar karda daromada meshinand. Kuftai bargi bo ravgani zard omekhtai M.-ro ba jarohat mebandand, bo mevai biryonash isholi khuninro tabobat mekunand.
Dar tibbi ilmii muosir mahlul (Jnfusum folia salviae) va qiyom (Tinctura salviae)-i M.-ro chun vositai antiseptiki va mushahhiyu hozim kor mefarmoyand. Ravgani efiri M. dar sanoati dorusozi baroi khushbuy gardondani doruho istifoda meshavad. Marhame, ki dar tarkibash 5 – 20% qiyomi M. mavjud ast, baroi tabobati psoriaz naf dorad. Obzani M. baroi tabobati bemoroni giriftori tarbod mufid ast. Solhoi Jangi Buzurgi Vatani emulsiyai ravgani M.-ro baroi muolijai osteomielit, dagalshavii varidho, khasmol, sukhtagi farovon kor mefarmudand.
Ad.: Kovalyova N. G., Lechenie rasteniyami, M., 1972; Turova A. D., Lekarstvennie rasteniya SSSR i ikh primenenie, M., 1974; Gammerman A. F., Grom I. I., Dikorastushie lekarstvennie rasteniya SSSR, M., 1976; H o d j i m a t o v M., Dikorastushie lekarstvennie rasteniya Tadjikistana, D., 1989; Zohidov H., Kanzi shifo, D., 1998.

Инчунин кобед

afandi

LATIFAHO

TUYONA OYAD… SHakhse ba dustash uzr ovard:j – Bubakhsh, man ba tuyat rafta nametavonam. Vay …