Home / Ilm / KAJDUM dar Kanzi SHifo (Kitob)

KAJDUM dar Kanzi SHifo (Kitob)

kajdum-660x300Kajdum navhoi gunogun dorad. Kajdume, ki dar vaqti harakat dunbolai khudro baland girad, onro kajdumi sayyola menomand va agar dumashro bar zamin kashida ravad, onro kajdumi jarrora meguyand. Kajdumi jarrora az sayyola khurdtar va zahrash qavitar, ki kushanda meboshad. Zahri kajdumi moda qavitar az nari on ast. Badtarini hamai inho navi siyohi on ast. Helho kajdumi badzahr bisyorand. Hatto chunin kajdum ham hast, ki agar nesh ba sang zanad, onro reza-reza megardonad.

Mizoji kajdum dar darajai sevum sard va khushk ast. Hislathoi shifobakhshi on: ravganashro bimoland, folij (shal shudani nimai badan ba darozi), notavon va sust shudani azo, kaj shudani ruy, dardi bugumho va karakhtiro shifo mebakhshad.

Hokistari onro bo murch soida, ba on zanjabil va gayra davohoi garmmizoji munosib daromekhta, chun surma ba chashm kashand, guli chashm va nokhunaki chashmi insonro daf mekunad. Kajdumi sukhtaro ba nim vazni on sargini mush daromekhta, ba chashm kashand, chashmro qavi megardonad, kutur va pardai dar on aftodaro, ki chashmro torik mesozad, daf mekunad.

Kajdumro biryon yo kabob karda bikhurand, surfai kuhnaero, ki az sardi boshad va zakhmhoi uzvhoi peshobro shifo mebakhshad. Kajdumi sukhtaro bo shilmi olu yo bo tukhmi kuftai guli khayri va yo bo shibit bikhurand, sanghoi gurda va khichakro mayda karda merezonad, dushvorii shoshadonro oson mekunad, hatto dar in bobat nazir nadorad, qulinjhoi (kolithoi) gunogunro shifo mebakhshad.

Kajdumi kalonro khushk sokhta, os karda, bo sirko sirishta bimoland, dogi pesro, ki nav boshad, daf mekunad; inchunin baroi dogi safedi pust va dogi kunjidak doru meshavad va ba johoi girdak-girdak muyi rekhtai sar va rish muy meruyonad.

CHun kajdumro dar ravgani zaytun bisuzonandu ba reshi radii badfioli behnashavanda bimoland va az boloi on kuftai kajdumi sukhtaro biposhand, foida mebakhshad, inchunin on ravganro ba joyi sar va rish, ki muyash girdak-girdak rekhta boshad, bimoland, muy meruyonad. Va agar in ravganro ba bavosir pay dar pay bimoland, donaashro meaftonad.

Kajdumi zindaro chok kard ba joyi kajdumgazida barbandand, zahri onro ba khud mekashad. Va agar kabob yo biryon kardai onro bikhurand, zahri gazidai kajdumro daf mekunad.

Agar dar okhiri moh, ki se-chor ruz az on monda boshad, yak adad kajdumro dar shisha andokhta, bar boloyash ravgani zaytun rekhta, dahani shisharo mahkam karda, chand ruz onro dar oftob biguzorand, to ki quvvati kajdum ba ravgan biguzarad. In ravganro bimoland, dardi pusht va irqunnasoro (radikulitro) shifo mebakhshad, inchunin folijro ba ibro meovarad va donai bavosirro meaftonad. Agar adadi kajdum ziyod boshad, miqdori ravganro dar tanosubi ba yak adad kajdum 35 gramm ravgani zaytun dar vaqti ba oftob guzoshtan afzoyand va chil ruz dar oftob guzorand, bad in ravgan ravgani kajdum hisob meyobad. Agar in ravganro az ru bimoland, sanghoi gurda va khichakro mayda karda merezonad.

kajdum-2-300x168Naql kardaand, ki zanero bacha dar vaqti homilagi az shikam meaftoda boshad, kajdumi murdai khushkro ba khud biyovezad, bachai vay digar nameaftad. Miqdori yak bor dar yak ruz khurdan az khokistari kajdum az 1,75 to 4,5 gramm ast. Vale khurdani in ba shush zarar dorad. Davoyash tukhmi karafs khurdan va oshomidani obi piyoz to 180 gramm meboshad.

Agar kajdum kasero bigazad va joyi gazidaash varam kunad, sakht va surkh gardad va on kasi kajdumgazida du holati ziddi hamdigarro his kunad, ki goh khunuk khurad va goh garm gardad, gamgin shavad, dar iztirob oyad, susti dar dili khud his kunad, araqi khunuk oyad, sustii badan, larza, bejoshavii aql, paridan labho, orug va qayi sakht hodis gardad va dar vay chize chaspak baroyad, bod dar shikamash paydo gardad, dandonho barham aftand, behushi sodir shavad, rangash biparad, zabonash gafs gardad, uzvho sard va sust gardand, zakarash varam kunad, maqadash (kutanash) baroyad — in ham ilojpazir nameboshad.

Hullas, iloji on darhol, agar mumkin boshad, sakht bastani boloi on mavze, monandi morgazida ba amal ovarand; tukhmi zagir va gugirdro kufta, bo ravgani savsani safed yo ravgani savsani kuhi sirishta, ba on mavze guzorand; khoyai sagobi, murchi darozro bo sirko sirishta, ba on jo sakht bimoland, bo otash garmbandi kunand, sir (chesnok) bikhuronand va niz sirro kufta bandand, jadvor bar on bimoland va az istemoli davohoi kushoyandai girehho khuddori namoyand. Va agar imkoniyatash boshad, on kajdumi gazidaro bigirandu kufta, ba joyi gazidaash bandand, zahrashro daf mekunad. Ohak va bargi tutro girifta, bo ravgani dunba sarishta, ba joyi zakhmi on niz va ohaku ravganro ba joyi gazidai on bimoland, dardash sokin megardad. Agar on ravganro bo asal daromekhta, chun kudak az modar zoida shavad, 1,75 gramm az on ba komash bimoland, bad az on agar dar tamomi umrash uro kajdum bigazad, dard namekunad.

CHirki gushi khukro ba mavzei kajdumgazida bimoland, dardash sokin meshavad. Bargi tokro kufta, ba joyi gazidai on guzorand, dardashro taskin medihad. Agar magzi chormagz, anjir, siri kufta bar zakhmi on bimoland, niz sudmand meboshad. SHamchai yakhro dar maqad bardorand, dardi onro taskin medihad. SHikami mushro chok karda, garmogarm ba on jo guzoshta bandand, tukhmi yunuchqaro guzoshta bandand; reshai kavar, talkhshuvoq — harduro barobar girifta, kufta, bo asal majun sokhta az on 2 gramm bikhuronand, foida dorad.

Naql ast, ki kase giriftori folij gashta, ba khestan va roh gashtan qodir nabud. Ittifoqan dar vaqti shab hangomi khob chand joyi uro kajdumi jarrora gazid va bemor az illati mazkur najot yoft.

Agar kajdumi jarrora bigazad, davoyash khurdani ravgani gov yo gusfand va on ravganro tafsonida, ba takror ba joyi gazidaash rekhtan ast; inchunin az on mavze khun giriftan yo chok karda, khuni on joro sar dodan ast: obi sebi turshro dar otash gafs gardonida oshomidan ast; talqoni sebi turshro bo obi sard oshomidan, kosni va digar taskindihandahoi fishori khun, az jumla: obi jav, obi kadu, obi bodiring va monandi inho biyoshomand; inchunin bargi sebi tursh, kashnizi khushk — az har yak barobar miqdori se kaf bikhurand, foida dorad.

Tariqi sukhtani kajdum in ast. Kajdumi zindaro dar zarfi mis yo ohan, yo safol andokhta, dahani onro bo khamir mahkam namuda, tanurro bo hezumi tok va gayra tafsonida, bad otashro az tanur barovarda, on zarfi kajdumdoshtaro shab dar on guzorandu dahani tanurro bipushand, pagohi kajdumro barovarda bisoyand. SHartash hamin, ki tanur garmi bad naboshad, ki mabodo kajdum sukhta, tamoman khokistar gardad.

Инчунин кобед

afandi

LATIFAHO

TUYONA OYAD… SHakhse ba dustash uzr ovard:j – Bubakhsh, man ba tuyat rafta nametavonam. Vay …