Home / Gunogun / Bekhoi Hisor va Kulob (okhiri asri XVIII- ibtidoi asri XIX)

Bekhoi Hisor va Kulob (okhiri asri XVIII- ibtidoi asri XIX)

Amir Haydar (1800-1826) ba takhti Bukhoro nishasta hamono ba qaror omad, ki hokimoni viloyatho boyad ivaz karda shavand. Bo in maqsad u bazero bo osoni ivaz namud, baroi ivaz namudani bazei digar lashkar kashid. Beki Hisor Alaberdii Toz nisbat ba amorati Bukhoro siyosati mustaqiliyat dosht. In vaziyat baroi amir Haydar bahona shud va u ba Hisor yurish namud. Amir galaba ba dast ovard va Alaberdii Toz ba qatl rasid. Dar Hisor nufuzi qabilai yuz ziyod bud. Inro ba inobat girifta, bo maqsadi takyagoh paydo kardani amir Haydar Saidbiyi yuzro dar in jo hokim guzosht. Baroi tobeiyati Hisorro ba Bukhoro mustahkam kardan, amir Haydar dukhtari Saidbiyro ba nikohi khud darovard va hokimi mazkur ba rutbai atoliqi sazovor gasht. U muddati tuloni dar in mulk hukm rond.

amir

Saidbii bo davati amir Haydar soli 1825 dar pakhsh kardani shurishi khitoy-qipchoqho dar Miyonkol bo lashkarash ishtirok kard.

Ba joi Saidbiy atoliq pisarash Sufibii devonbegii yuz beki Hisor shud. U tagoi amir Nasrullo bud. Binobar in hokim ba huquqhoi kalon sohib meshavad. 500 nafar lashkari Hisor yakjoya bo lashkari amir Nasrullo soli 1842 dar ishgoli Huqand ishtirok kard.

Hukmronii Saidbi va pisari u Sufibiyi yuz dar Hisor taqriban nim asr davom kard.

Badi Sufibiy devonbegi pisari digari Saidbii atoliqi yuz Abdulkarimbiyi parvonachi hokimi Hisor shud. Hokimiyat dar in mulk merosi gashta, az yak nasl ba nasli digar meguzasht. Abdulkarimbii ba obruyu etibori kalon molik gasht.

SHoiri marufi Hisor Parii Hisori asari khud «Zafarnoma»-ro ba Abdulkarimbii bakhshida, guftaast:

«Nigorad ba imdodi tabi salim,

Ba parvonagi bin Abdulkarim.

SHahi pokgavuar, muqaddassifot,

Zi bursi siyodat du khurshedi zot.

Amiru sarosar jahon bargirift,

Az in bargiriftan nayomad shigift,

Imoratpanoh, astu vologuhar,

Muhammadsaidbiy atoliq padar.»

Dar zamoni hukmronii Abdulkarimbiyi parvonachi munosibati mulki Hisor bo hokimoni Kulob, Baljuvon va Darvoz tezutund shud. Beki Baljuvon, Kulob Kattabek ba sui Hisor lashkar kashida, maglub meshavad va asir meaftad. Az tarafi romitiho Kattabek qatl shud. Pisari u Mizrobshoh (1849-1859) baroi qasos giriftan bo shahi Darvoz Ismoilkhon ittifoq basta, ba sui Hisor lashkar kashid. Fayzobodro ittifoqchiyon ishgol namuda, ba sui Dushanbe harakat kardand. Bad az ishgoli in shahr, bo farmoni Mizrobshoh va Ismoilkhon Dushanbero otash zadand.

Bo joi Mizrobshokh, barodari khurdiash Sarabek hokimi Kulobu Baljuvon shud. Hokimi Hisor kushish namud, ki bo u munosibati dustona barqaror namoyad. Sarabek in taklifro qabul kard. Abdulkarimbii va Sarabek bayni khud ittifoq bastand va yakjoya ba muqobili shahi Darvoz lashkar kashidand. Ittifoqchiyon lashkari Darvozro dar Obigarm maglub kardand. In galaba kinai derinai bayni Hisoru Kulobro az bayn burd va Hisor khudro nisbati Bukhoro mustaqil shumurd.

Baroi ba itoati khud darovardani Hisor amir Muzaffar soli 1867 ba in mulk yurish namud. Qushuni Bukhoro dar nazdi Dehnav galaba ba dast ovard. Hisoriho dar in qala muhosira shudand. Lashkari Bukhoro shabokhun zada Dehnavro ishgol namud. Sarbozoni amir ba qatli omi dahshatangeze shuru karda, har kasi ba dastashon aftodaro nobud sokhtand.

Ba chande Hisoriyon va ittifoqchiyoni onho muyassar gardid, ki ba mulki Qarotegin, Darvoz va Kulob gurekhta jon ba salomat barand. Az on jumla beki Hisor Abdulkarim dodkhoh ba Kulob panoh burd. Beki in jo Sarabek bo maqsadi behtar namudani munosibati khud bo amiri Bukhoro Abdulkarim dodkhohro bo chand nafar hamrikobonash bo amir Muzaffar supurd. Beki Hisor bo tamomi khonavodaash ba qatl rasid.

YAqubbek qushbegi hokimi Kulob va Rahmonqul parvonachi az tugmangit hokimi Hisor tain shudand.

Badi shikasti lashkari amir az rusho dar nazdi Samarqand (soli 1868) Rahmonqul parvonachi az itoati Bukhoro baromad.

Baroi zabti SHahrisabzu Hisor amir az rusho imdod talabid. Soli 1870 bo yorii lashkari rus ba amir Muzaffar muyassar meshavad, ki Hisoru Kulobro ishgol namoyad. Amir dar Hisor panj hazor kasro qatl kard. Baroi zeri itoati khud nigoh doshtani mulk chor hazor sarbozro bo 11 adad tup dar Hisor joygir namud.

Bori digar YAqub kushbegi dar in qalamrav hokim tain shud. Badi yak sol u vafot kard. Joi uro Salim dasturkhonchi ishgol namud. Hukmronii u der davom nakard. Joi Salimro pisari amir Muzaffar – Abdulmuminkhon ishgol namud. Vay dar davomi ponzdah soli (1871-1886) idorakunii khudsaronaash Hisorro ba kharobazor tabdil dod. Tobistoni soli 1886 amir uro az Hisor girifta, hokimi Boysun tain kard.

Инчунин кобед

urolog

Urologi behtarin az Hinduston oktyabri 2021 ba Tojikiston meoyad

Dar Markazi tibbii «SHafran» muolijai bemorihoi uroloji be jarohi tariqi dastgohhoi endoskopi va lazeri az …