Home / Ilm / ARCHA

ARCHA

img1bb3ARCHA (Juniperus seravchanica), burs, mahinburs, darakhtest hameshasabz. Az 8 to 25 m qad mekashad. Navdahoyash sershokh, sabzi siyohtob, bazan kabudrang. Barghoi pulakchamonandi neshtarshakl yo bayzashakl, chalguzai kalon dorad. Dar nishebii q.-kuhhoi Qurama, Turkiston, Zarafshon, Hisor, Vakhsh, Bobotog, Gozimalik va Sarsarak (800 – 2500 m az s.b.) meruyad.
Hosiyati shifobakhshii A. hanuz ba Jolinus, Abualii Sino, Aburayhoni Beruni va dig. malum bud. Bino ba malumoti Abualii Sino khokai jalguzai (abhali) bo asal omekhtai A. qaroson (gangrena) va zakhmhoi fasoddorro shifo mebakhshad, gustarishi zakhmhoi «khazanda»-ro bozmedorad. Naqei jalguzai on janinro meaftonad. SHaykhurrais bo jalguzai dar ravgani kunjit jushonda kariro tabobat mekard.
A. rastanii garmiovar va bodron ast. Hangomi daridani mushakho, dardi sanduqi sina va sulfa kumak merasonad, qabziyati meda va jigarro mekushoyad, peshob va hayzro meronad, davoi khubi dardi bachadon ast; naqei on baroi meda mufid buda, damishi shikamro raf mesozad.
Dar tibbi khalqi naqei chalguzai A.-ro baroi muolijai bemorihoi uzvhoi tanosul, jushobi onro hangomi bemorii zangila, samarashro dar mavridi obkhura, tablarza va amrozi asab istifoda mebarand. Dar shimoli Tojikiston bo suzanbargho va chalguzai A. tarbod, sardard va falaji dastu poro muolija mekunand. Jushobi chalguzai A.-ro zimni dardi gurda, masona, illathoi jigar, tarbod, jushobi onro hangomi zardparvin va chun davoi talkharon meoshomand. Jushobi reshai A. davoi zakhmi meda va jushobi pustlokhash bohovar ast. Obzan (vanna)-i az jushobi chalguza ba shokhchahoi sabzi A. tahiyakarda baroi muolijai tarbod naf dorad. Bo jushobi reshai A. iltihobi naychahoi shush, bemorii sil, dardi sangi gurda va amrozi pustro shifo mebakhshand. Bo maqsadi rondani peshob 2 chumcha khokai chalguzai A.-ro dar yak istakon ob andokhta, 3 soat nigoh medorand va bad menushand.
Dar kitobhoi tabiboni qadim omadaast, ki agar samari A.-ro mahin kufta, bo asal khamir karda, ba milki dandon bimoland, jarohathoi onro nest mekunad; 35 g samari A.-ro mahin kufta bo 18 g ravgani gov va 18 g asal khamir karda, lesida bikhurand, baroi damkutahi va bavosir davo ast; samari A.-ro kufta, bo sirko khamir karda, ba joyhoi tanga – tanga muyrekhtai sar va rish bimoland, muy meruyonad; bargi A.-ro bo anjir yakjo kufta ba uzvhoi shakhshuda guzoshta bandand, onhoro ba holi asliashon meorad.
Ad.: Hodjimatov M., Dikorastushie lekarstvennie rasteniya Tadjikistana, D., 1989.

Инчунин кобед

afandi

LATIFAHO

TUYONA OYAD… SHakhse ba dustash uzr ovard:j – Bubakhsh, man ba tuyat rafta nametavonam. Vay …