Home / Ilm / ANOR

ANOR

granatANOR (Punica granatum), nor, rummon, butta yo darakhtest nachandon kaloni sertana. To 2 – 5 m qad mekashad. Navdahoyash khokistarrangi sabztob, pustlokhi shokhhoyash khokistarrangi khira, bargash bayzashakli nugtez, gulash surkhi kuzachamonand, zangulashakl. Mevaash kalon, pustash charmguni surkh yo zardtob. Apr. – may gul karda, mevaash sent. – okt. mepazad. Anorzorhoi tabii dar Tojikiston dar q.-kuhhoi Darvoz, Qarotegin va Hisor mavjudand.
A. rastanii doruii qadimist. Abualii Sino hama uzvhoi A.-ro shifobakhsh hisobidaast. Bino ba malumoti u guli A. hama guna khunraviro bozmedorad, hangomi khunravii milki dandon mufid ast, dandonhoi liqqonakro ustuvor va khunpartoiro raf mekunad, baroi khunravii zakhmi ruda va bachadon manfiat dorad. Obi A.-i tursh hangomi tablarza va iltihobi meda naf meorad. Hokai guli A. jarohatu zakhmhoi kuhna, joyhoi kafidagii pustro shifo mebakhshad. Az on marham tayyor karda, ba churra mebandand. SHaykhurrais tukhmi bo asal omekhtai A.-ro baroi nokhunkhurak, zakhmhoi badzot va zakhmi maqad marhami khub hisobidaast. Pustlokhi shokhchahoi navrasi A. davoi khubi peshobron, hayzovar va kijjaron meboshad. Ba aqidai u hama uzvhoi A. hangomi nomurattabii kori dil kumak merasonad.
Dar kitobi «Makhzanu-l-adviya» omada, ki «… quvvati qabziyat dar jamei azoi on mavjud ast, hatto obi afshurdai on niz hamin asar (tasir)-ro dorad, harchand qabziyati on his nameshavad… Va jihati taqviyati jigar va yaraqon, sipurz, tapidani dil, dardi sina, jihati sof kardani ovoz va farbeh kardani badan va guzashtani gizo nofe ast… Ziyod khurdani on mufsidi gizo va murakhkhi (sustkunandai) meda va muzirri sohiboni hummo (tab) ast ba sababi bodovar budanash».
Dar tibbi khalqi pustlokhi shokhchavu tana, gul, meva va puchoqi A.-ro baroi muolijai bemorihoi zafarma, obkhura, sulfa, meda, ziqi nafas, zahrbod va chun vositai rafi dard, qobiz (ziddi ishol), kijjaron, obi onro baroi tabobati zangila va chun omili ishtihoovar istifoda mebarand.
Dar tibbi ilmi jushob va qiyomi pustlokhi tana, shokhcha, resha va pusti A.-ro hamchun omili kijjaron va hangomi zafi medavu ruda tavsiya medihand: 40 – 45 g pustlokhi maydakardaro dar 400 ml ob 6 soat tar karda memonand. Bad onro to 200 ml mondanash mejushonand va polida khunuk mekunand. Jushobro dar davomi yak soat nushida, badi nim soat davoi isholovar medihand.
Dar amaliyai giyohshifoi jushobi puchoqi A.-ro hangomi darunravi, isholi khunin, iltihobi medavu ruda tavsiya medihand. Baroi tayyor kardani jushob 2 chumchacha pusti A.-i maydakardaro dar yak istakon ob andokhta 15 daqiqa jushondan lozim (baroi 2 ruz). Jushobi pustlokhi resha va shokhchai A. (50 g pustlokhi maydakardaro dar 0,5 l ob 15 daqiqa mejushonand)-ro baroi rafi kirmhoi makkanda samarabakhsh mehisoband. A. mevai parhezi va sergizo ast. Afshurai A. qand, javhari limu, glyukoza, tanin va vitamini S dorad.
Ad.: Hikmati arsho (murattibon V.A. Kapranov, R. Hoshimov), D., 1975; Nuraliev YU., Lekarstvennie rasteniya, D., 1988; Hodjimatov M., Dikorastushie lekarstvennie rasteniya Tadjikistana, D., 1989.

Инчунин кобед

afandi

LATIFAHO

TUYONA OYAD… SHakhse ba dustash uzr ovard:j – Bubakhsh, man ba tuyat rafta nametavonam. Vay …