Home / Ilm / ANIS

ANIS

anisANIS [Pimpinella anisum (≈ Anisum vulgare)], anisun, bodiyoni rumi, bodiyoni misri, bodiyoni forsi, giyohest yaksola; ba kashniz va jafari monandi dorad. Bekhash dukmonand (daroziash 50 – 90 sm), poyaash rost (20 – 70 sm qad mekashad), pashmakdor. Bargash dar poya paydarham joygir shudaast. Bargi bekhi poyaash parrador yo yaklukht, dumchadaroz; bargi qismi miyonai poya dumchakutoh (qismi boloi – bedumcha). Gulash mayda, safed, sershahd (mohhoi may – iyun meshukufad); khushagulash chatrshakl (dar nugi poya va shokhchahoi pahlui joy giriftaast). Mevaash murudmonandi khokistarrang, badi pukhtan ba du hissai barobar («tukhm») taqsim meshavad (ba zudi merezad).
A.-i khudruy malum nest. Onro dar zamonhoi qadim (bino ba malumoti Baqrot) bogi kardaand. A.-ro odatan bahoron mekorand.
A.-ro baroi tukhmash meparvarand. Onro dar Tojikiston beshtar dar nazdi havli mekorand. Tukhmi A. yak nav adviyoti purqimat (alalkhusus dar qannodi va nonpazi) ast. Onro chun ziravu karav ba taom ham meandozand. Sabzai taru tozaashro chun khurish istemol mekunand. Az A. ravgani efir megirand. Onro baroi tayyor kardani navshodiri anis, khokayu khamirai dandonshui va g. istifoda mebarand; dar tib va atriyot niz muhim ast. Ravgani efiri A. dorui balgamovar buda, ba uzvhoi hozima taqviyat mebakhshad.
Hususiyati davoii tukhmi A. az qadim malum ast. Abualii Sino anisunro baroi kori uzvhoi meda, jigar, ispurch, gurda va peshobdon mufid hisobidaast; A. araq, balgam, peshob va bodro meronad, nafaskashiro oson va varami poro megardonad. Naqei tukhmi A.-ro chun omili taqviyatbakhshi uzvhoi hozima va bodron (1 qoshuq A.-i kuftaro dar 1 istakon obi jush 20 daq. dam karda pas az doka meguzaronand va pesh az taom 3 – 4 marotiba 1 – 2-qoshuqi) menushand. Tukhmi A. juzi tarkibii bisyor «choyhost», ki baroi tabobati sulfa, illati meda, inchunin chun omili araqovar, ziddi ishol istifoda meshavand.
Ad.: Sklirevskiy L.YA., Selebnie svoystva pishevikh rasteniy, M., 1972; Poludeniy L.V. (va dig.). Efirnomaslichnie i lekarstvennie rasteniya, M., 1979; Gammerman A.F. (va dig.), Lekarstvennie rasteniya, M., 1983; Flora Tadjikskoy SSR, L., 1984.

Инчунин кобед

afandi

LATIFAHO

TUYONA OYAD… SHakhse ba dustash uzr ovard:j – Bubakhsh, man ba tuyat rafta nametavonam. Vay …