یونوچق-این را در یک قطار محلهای تاجیکان رشقه می‌نامند، که شکل ادبی تاجیکی‌اش همین اصل، ولی «یونچقق» از ترکی داخل شده است. این رستنی به همه معلوم می‌باشد، زراعت می‌کنندش.  میزاجش در درجة یکم گرم و تر است. بعضیها در درچة دوّم گرم و خشک نیز گفته‌اند.  خیسلتهای شفابخش آن: …

توربود-این ریشة گیاهیست بیرونش مایل به سیاهی، درونش سفید و سبک، میانخالی نیمانند، دو طرف آن شلمک دارد. این گیاه در سرزمین و کوههای آسیای مرکزی نیز می‌روید. گیاهش پایهدار، برگش مانند برگ لوبیا و پیچک کلان است، گردهای آن باریک، گلش آسمانگون و در پایهش می‌باشد. ثمرش مانند تخم …

خلق تاجیک به اتّحاد بزرگ ملّتهای سوسیالیستی، که اتّفاق ریسپوبلیکه‌های ساویتی سوسیالیستی را تشکیل داده‌اند، داخل می‌شود. وه‌ای همراه برادر کلان خود – خلق کبیر روس و دیگر خلقهای برادر مملکتمان تحت راهبری پرتیة کمونیستی اتّفاق ساویتی با قدمهای استوار به سوی کمونیزم پیش می‌رود. ز قدیمولییام رشته‌های گسیختنشوندة دوستی …

در آسیای میانه از مرحلة بعد حیات بشر اوّلیه – پلیالیت میانه یادگاریهای فراوان باقی مانده است. این زمان نشو و نمای مدنیّت مستی، زمان موجودیّت نیندیرتلها بود، که در حدود پلیالیت میانه و بالا از آنها انسان نوع امروزه تشکّل یافته است. در این دور قوّه‌های استحصال‌کنندة جمعیت نسبت …

تخمینن 40-35 هزار سال پیش تشکّل نوع امروزة بشر homo sapiوns صورت می‌گیرد. در این دوره اسباب و آلات سنگی باسرعت تکمیل می‌یابد. به عوض سه-چار نمود اساسی آلتهای زمان مستیی اسباب و ابزارهای گوناگون سنگی به وجود می‌آیند. با تکمیل اسباب و آلات حجم آنها خردتر و وسیله‌های شکار …

در تدقیق دوره‌های اوّل تاریخ عصر میانگی سغد کشفیات و تدقیقاتهای آرشیالوگی چنان مقام و اهمیتی را صاحب است، که ظاهراً این گونه مقام و اهمیت آنها دیگر در هیچ کجا به نظر نمی‌رسد. ما بارها به این گونه مدرکات آرشیالوگی استناد کردیم. در بالای متریالهایی، که از قلعة کوه …

چاقوله-ین دو نوع است: سیاه و زرد. رنگ گل نوع سیاه آن بنفش است، بنا بر تیرگی رنگ گلش چاقولة سیاه یا سیاهندیز می‌نامند. رنگ گل نوع دوّمش زرد است، بنا بر همین چاقولة زرد و زردندیز می‌نامند. برگهایش سیربر و خیلی دراز: هنگام نشو و نمای این رستنی به …

نام «سغد» در مأخذهای گوناگون‌زبان در مدّت مدید دچار می‌شود.[1] محقّق مشهور و. تامشیک تخمینی پیش نهاد، که کلمة «سغد» از کلمة عمومیارانی برمی‌آید و معنایش «رخشیدن»، «درخشیدن» و «سوختن» است.[2] در فرهنگهای تاجیکی و فارسی کلمة مذکور تماماً دیگر خیل شرح داده می‌شود: «شبرزمین، یا خود پستی، که در …

گونجیشک (چومچوق)  پرنده‌ای است مشهور به زیبایی و خوش‌رنگ با اندک کلانتر از اهلی و نولش باریک و درازتر است.  بیهترین نوعهای آن فربه دشتی‌اش می‌باشد، که در فصل زمستان گرفته شده باشد. ولی خانگی‌اش اگر چه فربه هم، که باشد، برای دوایی بسیار ضعیف است، حتّی نمی‌شاید. میزاج گنجشک …

سگپستان (پپیه به زبان روسّی) –ین ثمر درختیست دو نوع می‌باشد: یکی کلان به اندازة آل و و در درونش تخم زیچ لعابناک دارد، تخمش از گوشت ثمرش جدا می‌باشد: نوع دوّمش از آن میدتر است، تخمهایش به گوشت میوه‌اش چسپیدگی، ولی لعاب این کمتر است، امّا شیرینتر از نوع …