پیسته – ین درخت در کوهسار، صحراهای پشتزمین و غیره میسبزد. از این یک سال ثمر پسته و یک سال بزغونج به هم میرسد. میزاج مغز پسته در درجة دوّم گرم و خشک است، ولی بعضیها تر دانستهاند-این صحیحتر است. خیسلتهای شفابخش آن: مغز ثمرش را بخورند، ذهن را تیز میگرداند، …
مفصلDaily Archives: 12.11.2017
ماریفپروری و ادبیات تاجیک عصر 19
به روسیه همراه شدن آسیای میانه به رونق مدنیّت و صنعت و ادبیات ابژکتیوانه مساعدت کرد. عالمان ترقّیپرور روسیه در بابت تدقیق اقتصادیات، اتنوگرافیه، تاریخ، زبان، ادبیات، ثروتهای طبیعی و غیرة آسیای میانه خذمت کلان کردند. بیسیار متفکّران و شاعران آسیای میانه از نمایندگان ضیائیان پیشقدم روسیه سبق میگرفتند. تدریجاً …
مفصلترّه
ترّه- ین از چینس بادِِرینگ، ولی از آن خیلی دراز و از درازی حتّی کج میگردد. رنگ بادِِرینگ سبز به سیاهی مایل باشد، رنگ ترّه سبز سفیدتاب است. این را هم چون بادِِرینگ خام میخورند، در فصل بهار میرسد. برگهایش از برگ بادِِرینگ میدتر و بیارهاش مانند بیارة بادِِرینگ است. به …
مفصلشوریش سنجر
شورش سنجر. استیلای دولت قراخانی از طرف محمّد خوارزمشاه چونان که قید کرده شد، هنوز در نیمة اوّل عصر خ2 در بخارا خانوادة عالینسب – نمایندگان روحانیان درجة عالی اسلام، که عنوان «صدر جهان» را گرفته بودند، نفوذ کلانی پیدا نمودند. غیر از مقدار زیاد زمینهای وقف، به دست روحانیان …
مفصلقدیمترین تصویرهای روی سنگ
تسویرهای روی سنگ، که برای درک نمودن تفکر بشر قدیم و تصوّرات نسبت به محیط پیداکردة او کمک میرسانند، مورد توجّه محقّقان تاریخ باستان قرار گرفتهاند. در بسیار ناحیههای آسیای میانه هزاران تصویرهای در صخرهها کندشده موجودند، که مشهورترین آنها تصویرهای سیملیتاش در فرغانه[1] و لنگرکیشت در پامیر غربی میباشد[2]. …
مفصلاقیرقیرها
اقیرقیرها- این گیاهیست، که در همة کوهستان و بلندیهای آسیای مرکزی، از جمله در تاجیکستان میروید. ریشهاش، که در طبّ همین قسمش استفاده میشود، به درازی انگشتی، کمی باریکتر از آن، خوشبو میباشد. قوّت آن تا هفت سال باقی میماند. میزاجش در درجة سوم گرم و خشک است. خیسلتهای شفابخش …
مفصلسلجوقیها و سقوط دولت غزنویان
یک گروه عملداران عالیمقام دربار غزنوی با سرداری حاجب به وصیّت سلطان محمود عمل نموده، پسر خرد او-محمّد را به تخت نشاندند. ولی پسر بزرگ وهای-مسعود از این حال باخبر شده، به مقابل محمّد سر برداشت. مسعود به چشمان محمّد میل کشیده، او را با فرزندانش در قلعهای حبس کرد …
مفصلریوالیوتسیة برجوزی-دموکراتی
جنگ یکم جهانی، که عاقبت و افادة بحران عمومی کاپیتالیزم به شمار میرفت، این بحران را تیز و تند گردانده امپریالیزم جهانی را سست نمود. کارگران و سولداتها 27 فوریه (12 مارت) سال 1917 در پیتراگرد شورش برداشته، پادشاه را از تخت سرنگون کرده، ساویتهای دیپوتتهای کارگران و سولداتها را …
مفصلبادیان
بادیان-این دو نوع است: بادیان عادّی (ارپهبادیان) و بادیان ختایی-این ستارشکل است. بادیان عادّی نیز دو نوع دارد: صحرایی و بوستانی. بهترین آن عادّی بوستانی آن است. این تخم معلوم و مشهور میباشد. میزاج بوستانی آن در اوّل درجة سوم گرم و در درجة یکم خشک است. ولیا حکیم بوقرات …
مفصلتوسیف جمعیّت پلیالیت
ما در اساس متریالهای آرشیالوگی انکشاف تدریجی قوّههای استحصالکنندة جمعیّت دورة پلیالیت آسیای میانه را مورد تدقیق قرار دادیم. امّا مسئلة تکامل تدریجی اجتماعی این جمعیت نهایتدرجه مرکّب است. حتّی قانونیّتهای اساسی ترقّیات آن در اثرهای متخصصان سوسیالاگیه نیز به طور مکمّل آموخته نشده است، ملاحظه و خلاصههای پیشنهادشده موضوع …
مفصل