Халкхои форсизабон то пайдо шудани дини Ислом тамаддуни воло доштанд, пас чи шуд, ки баробари эхёи дини Ислом аз он тамаддуни воло осоре хам боки намонд?
Тамаддуни воло гуфтан кам аст. Хануз 3 хазор сол кабл аз милод аждодони гузаштаи мо ба номи калдониёни турони дар илми нучум, риёзиёт, хукук ва г. ба кашфиётхои бузург ноил гардида буданд. Онхо сайёрахоро аз ситорахо фарк гузошта, як солро ба 12 мох ва як мохро ба 30 руз, як хафтаро ба 7 руз, як шабонарузро ба 24 соат ва як соатро ба 60 дакика ва як дакикаро ба 60 сония таксим карда буданд. Дертар юнониён осори калдониёнро омухта, чадвалро ташкил додаанд. Дар даврахои оянда хам аждодони гузаштаи точикон корхои начибро чи дар чодаи давлатдори ва чи илму фан ва тамаддун ба сомон расонида буданд ва бесабаб набуд, ки Хегел «таърихи умумичахони махз аз таърихи форс (точикон) огоз меёбад» гуфтааст.