Главная / 2020 / April (страница 4)

Архив Месяца: April 2020

РУДАКИ ВА СОМОНИЁН

Чунон ки ишора рафт, Рудаки дар ахди Насри I (864—892) ба   дарбори   Сомониён,   ки  он  вакт  пойтахташон   Самарканд  буд,   чалб мегардад. Дар ибтидои ба Бухоро кучонидани марказ Рудакиро низ ба он чо оварданд, ки ба ин ишорахои Саъид Нафиси, Абдулгани Мирзоев, Холик   Мирзозода   ва   Абдурахмон  Тохирчонов99   санади   муътамад мебошанд. Вале, …

Муфассал »

ТАХСИЛИ ИЛМХОИ ЗАМОНАИ РУДАКИ

Аз ашъори бокимондаи Рудаки, навиштахои ахли китоб ва шаходати маъхазхои гуногун ошкор мегардад, ки у яке аз шахсиятхои аз улуми расми ва гайрирасмии замони худ хеле огох буда, дар бисёр риштахои онхо дасти тавоное доштааст. Кабл аз хама, дар ашъори дастраси Рудаки ва маълумоти маъхазхои адабиву таърихи гуфта мешавад, ки …

Муфассал »

Рудаки – ОВОНИ ЧАВОНИ

Бинобар маълумоти Мухаммади Авфи, Рудаки дар 8-солаги Куръонро хифз намуда, кироат омухта буд ва аз хамон син ба гуфтани шеър пардохта, «маъонии дакик мегуфт, чунон ки халк бар он икбол намуду рагбати у зиёд шуду уро Офаридгори таъоло овозе хушу савте  дилкаш дода буду ба сабаби овоз дар мутриби афтода …

Муфассал »

НОМ, ШАЧАРА ВА ТАХАЛЛУСИ АДАБИИ “Рудаки”

Кадимтарии манбаъи хатти, ки рочеъ ба ном, шачара ва тахаллуси шоъирии Устод Рудаки хабар медихад, хамон «Китоб-ул-ансоб»-и Самъони мебошад, ки номи пурраи уро ба гунаи «Абуабдуллох Чаъфар бинни Мухаммад бинни Хаким бинни Абдуррахмон ибни Одам Рудакии шоъири Самарканди»81 менигорад. Самъони  навиштаи худро аз гуфтаи Идриси (ваф. 405 /1015 ) ва …

Муфассал »

ЗИНДАГИНОМАИ УСТОД РУДАКИ

Бо таваччух бар он ки перомуни зиндагии Устод Рудаки кариб 200 сол дар Урупо, Русия, Омрико, Эрон, Хиндустон, Точикистон ва кишвархои араби пажухишгарони зиёде тахкикоти илми мебаранд, хануз хам дар зистномаи Устод Рудаки нуктахои торик ва масоъили халношуда бисёранд. Аз анбухи фаровони пажухиши мухаккикон навиштахои донишмандони номи Херман Этте72, Эдуард …

Муфассал »

АСРИ ДУРАХШОНИ АДАБИЁТИ ФОРСИИ ТОЧИКИ

Аз чихати инкишофи назми классики асри X нахустин рузгори дурахши адабиёти халки точикро ташкил медихад. Адабиёти ин давра на факат огози тараккии адабиёти классикии точик аст, балки дар сайру такомули он чун асос ахамияти бузург дорад. Дар ин давра устоди шоъирон Рудаки ва дар охири он суханвари чахони Фирдавси зиндаги …

Муфассал »

ТАШАККУЛИ АДАБИЁТИ  ФОРСИИ ТОЧИКИ

Асоси адабиёти навини точик дар асрхои IX—X гузошта шудааст. Дар охири асри VШ ва ибтидои асри IX шоъирони дузабонае ба камол расиданд, ки дар баробари шеъри араби гохо ба форсии   дари низ китъахо мегуфтанд. Дар он замон худшиносии мардуми эрони ба хадди баланде расида, кушиши аз нав зинда гардонидани забони …

Муфассал »

АДАБИЁТИ АРАБИЗАБОН

Соли 81хичри/700 милоди дар тамоми каламрави «хилофати рошидин», ки аллакай аз худуди кишвархои арабинишин берун баромада, мамолики  мутаъаддидаи гуногунзабонро фаро мегирифт, араби забони давлати эълон гардида, коргузори дар ин забон амали мешуд. Аз соли 742 дар Хуросону Мовароуннахр низ донистани забони араби барои маъмурони давлати хатмиву мачбури буд. Забони ахкоми …

Муфассал »

ВАЗЪИ АДАБИ: Дар замони хукмронии араб

Ачдоди халки точик дар давоми тамоми 200 соли хукмронии араб хеч гох аз идомати фаъолияти илмию адаби даст накашидаанд. Дар аввал адибони эронинажод на факат дар марказхои хилофат, балки  дар саросари Эрону Хуросону Вароруд ба забони араби эчод мекарданд.50 Мардуми эронинажод аз кадимтарин ахолии кураи арз буда, дар ибтидо аз …

Муфассал »

АБУАЛИ ИБНИ СИНО

03_RSafNqj

Яке аз  нобигахои чахонии хамаи давру замонхо ва халку маконхо олими мутабаххири точик Абуали ибни Синост38, ки дар охири асри X – аввали асри XI зиста, дар сохахои нихоят гуногуни илм, хусусан дар инкишофи фалсафа ва тибби дунё сахми босазое гузоштааст. Вай аслан парвардаи мухити фархангии Сомониён буда, баъди пош …

Муфассал »