Барои нафасгирии организмхои (мавчудоти) зинда, аз он чумла растанихо, хайвонот ва одам гази оксиген (хаво) зарур аст. Оксиген инчунин ба сузиш ёри мерасонад. Гугирдчуби афрухта дар му- хити хаво хеле хуб месузад, зеро дар он оксиген хаст. Аммо агар ягон зарфи шишагиро бо хавои нафасбарориамон пур карда, ба он гугирдчуби …

Тухми чанинаш зиндаву солим метавонад сабзида, нашъунамо кунад ва растании навро ба вучуд оварад. Дар баъзе холатхо аз осеби хашаротхои зараррасон, магорбанди ё дар натичаи микдори зиёди обашро гум кардан ва сабабхои дигар чанин нобуд мегардад. Инчунин, чанин дар натичаи солхои дуру дароз нигох дош- тани тухми низ нобуд мешавад. …

Шиносоиро бо хаёти растани аз омузиши сохти тухм (дон) ва сабзиши он огоз мекунем.Мебинем, ки дони лубиё калон буда, агар як тарафи донаш барчаста бошад, тарафи дигари он фурухамида мебошад. Руи дон бо пусти суфтаи чилодор ихота гардидааст. Пуст тухмро аз хушкшави ва дигар осебхо мухофизат мекунад. Пусти тухми лубиё …

Чи тавре ки маълум аст, аз гандум ва дигар зироатхои галладонаги орд истехсол мекунанд. Орд эндосперми майдашуда ё тал- коншудаи дон мебошад. Вай аз моддахои гупогуни гнзои иборат аст. Барои муайян кардани таркиби тухм каме орди гандумро гирифта, аз он хамир тайёр мекунем. Сипас, хамирро ба дока печонда дар ягон …

Тамоми узвхои растани аз хучайрахо иборатанд. Пас, растани сохти хучайрави дорад ва хар кадом хучайра чузъи нихоят хурди таркибии растани мебошад. Онхо вазифахои гуногуни физиологиро ичро менамоянд. Аз ин ру, хучайрахо чихати вазифахои ичро мекардагиашон ва аз руи шаклу сохташон, андозаашон, метавонанд аз якдигар фарк кунанд Аз чихати сохту шакл …

Тамоми организмхои зинда, аз он чумла растанихо, аз хучайрахои андозаашон хеле хурд, ки бо чашми одди дида намешаванд, иборатанд. Хучайра ва сохти хучайрагии организмхоро дидан факат бо туфайли такмилу сайкал ёфтани санъати шишасози имконпазир гардид. Барои ба сохти хучайраи растани шинос шудан препарати пардаи тунуку нафиси магзи пиёзро тайёр кунед. …

Ба хучайра дохилшавии моддахо: Агар баргчаи растании оби – чилбанди оби (элодея)-ро, ки бештар дар аквариумхо (зарфи шишагии махсус сохташуда) парвариш мекунанд, дар зери микроскоп аз назар гузаронем, харакати ситоплазмаро дар хучайрахои барги он мушохида карда метавонем. Ба мудом амалкунандагии ин харакат нигох накарда, мушохидаи он душвор аст. Зеро, ситоплазмаи хар …

Шиносои бо асбобхои калоннишондиханда Растанихо организмхои зиндаанд. Барои дуруст донистану дарк кардани равандхо ё ходисахои барои хаётгузаронии растанихо хатман зарур мебояд бо сохтори дохилии узвхои растани аз наз- дик шинос шавем. Помидори сурхтоби нимхом, тарбуз, лиму ё себи мулоимро пора (ё дукафон) кунед. Магзи ин мевахо аз катакчахо (ковокихои) ни- …

Олимон сохти хучайраро бо ёрии микроскоп омухта, мушохида карданд, ки хучайраи аксари узвхои растани кобилияти сабзида ба камол расидан ва таксим шуда афзоиш карданро дорад. Дар натича хучайрахои нав ба вучуд меоянд. Таксимшавии хучайра одатан хеле мураккаб мегузарад. Сараввал, ядрои хучайра калон шуда, дар он хромосомахо, ки чисмчахои ода- тан …