Гўянд, ҳоҷаеро бандае нодирулҳусн буд ва бо вай ба сабили маваддат назаре дошт. Бо яке аз дўстон гуфт: – Дареғ, ин бандаро бо ҳусну шамоиле, ки дорад, агар забондарозию беадаби накардӣ! Гуфт: – Эй бародар, чун қарори дўсти кардӣ, таваққуи хидмат мадор, ки чун ошиқу маъшуқи дар миён омад, молику …
Муфассал »Қуръон хондани нохушовозе
Нохушовозе ба бонги баланд қуръон ҳамехонд. Соҳибдиле бар ў бигузашту гуфт: – Туро мушохара чанд аст? Гуфт: – ҳеҷ Гуфт: – Пас заҳмати худ чандин чаро ҳамедиҳӣ? Гуфт: – Аз баҳри худо мехонам. Гуфт: – Аз баҳри худо, махон! Гар ту қуръон бар ин намат хонӣ, Бубари равнақи мусулмонӣ!
Муфассал »Хатиб -Аз сўҳбати дўсте ба ранҷам
Хатибе карехуссавт худро хушовоз пиндошти ва фарёди беҳуда бардоштӣ. Мардум қаря ба иллати ҷоҳе, ки дошт, балияташ ҳамекашиданд ва азияташро маслиҳат намедиданд. То яке аз хутабои он иқлим, ки бо ў адовате ниҳони дошт, боре ба пурсиши вай омада буд, гуфт: – Туро хобе дидаам, хайр бод! Гуфто: – Чӣ …
Муфассал »Амир аз гурфа бидид
Яке аз шуаро пеши амири дуздон рафт ва санное бар ў бигуфт. Фармуд, то ҷома аз ў баркананд ва аз дех бадар кунанд. Мискин бараҳна ба сармо ҳамерафт, сагон дар қафои вай афтоданд. Хост, то санге бардорад ва сагонро дафъ кунанд, дар замин ях гирифта буд, оҷиз шуд. Гуфт: – …
Муфассал »Хонаеро, ки чун ту ҳамсоя аст
Дар ақди байъи сарое мутараддид будам, ҷуҳуде гуфт: – Ман аз кадхудоёни ин муҳаллатам, васфи ин хона, чунон ки ҳаст, аз ман пурс, бихар, ки ҳеҷ айбе надорад. Гуфтам: – Ба ҷўз он ки ту ҳамсояи манӣ! Хонаеро, ки чун ту ҳамсоя аст, Даҳ дирам сими бадиёр арзад. Лекин умедвор …
Муфассал »Маҳмуд
Тане чанд аз бандагони Маҳмуд гуфтанд Хасани Маймандиро, ки султон имрўз туро чӣ гуфт дар фалон маслиҳат? Гуфт: – Бар шумо ҳам пўшида набошад. Гуфтанд: – Он чӣ бо ту гўяд, ба амсоли мо гуфтан раво надорад. Гуфт: – Ба эътимоди он ки донад, ки нагўям, пас чаро ҳамепурсед? На …
Муфассал »Худованди тадбиру фарҳангу хўш
Якеро аз ҳукамо шунидам, ки мегуфт: «ҳаргиз касе ба ҷаҳли худ иқрор накардааст магар он кас, ки чун дигаре дар сухан бошад, ҳамчунон ногуфта сухан оғоз кунад. Суханро сар аст, эй хирадманду бун, Маёвар сухан дар миёни сухун. Худованди тадбиру фарҳангу хўш Нагўяд сухан, то набинад хамўш.
Муфассал »Саҳбони Воил
Саҳбони Воилро дар фасоҳат беназир ниҳодаанд ва ҳукми он , ки бар сари ҷамъ солее сухан гуфтӣ ва лафзе муқаррар накардӣ ва ҳамон иттифоқ афтодӣ, ба иборате дигар бигуфтӣ ва аз ҷумлаи одоби нудамо яке ин аст. Сухан гарчи дилбанду ширин бувад, Сазовори тасдиқу таҳсин бувад. Чу якбор гуфтӣ, магу …
Муфассал »Ҷолинус ва аблаҳ
Табиби таърихи бо номи Ҷолинус аблаҳеро дид, даст дар гиребон донишманде зада ва беҳурмати ҳаме кард. Гуфт: – Агар ин доно будӣ, кори вай бо нодон бад-ин ҷо нарасидӣ. Ду оқилро набошад кину пайкор, На донное ситезад бо сабукбор. Агар нодон ба ваҳшат сахт гўяд, Хирадмандаш ба нарми дил биҷўяд. …
Муфассал »Ҷавони хирадманд
Ҷавоне хирадманд аз фунуни фазоил хаззе вофир дошт ва табъе нофир, чандон ки дар маҳофили донишмандон нишастӣ, забони сухан бубастӣ. Боре падар гуфт: – Эй писар, ту низ он чӣ донӣ, бигўй! Гуфт: – Тарсам, ки бипурсанд, аз он чӣ надонам ва шармсорӣ барам. Нашунидӣ, ки сўфие мекўфт Зери наълайни …
Муфассал »