Дар тасонифи ҳукамо овардаанд, ки каждумро валодат маъхуд нест, чунон ки дигар ҳайвонотро, бал аҳшои модарро бихўранд ва шикамашро бидаранд ва роҳи саҳро гиранд ва он пустҳо, ки дар хонаи каждум бинанд, асари он аст. Боре ин нукта пеши бузурге ҳаме гуфтам, гуфта: – Дили ман бар сидқи ин сухан …
Муфассал »Ҷомаи Каъба
Аъробиро дидам, ки писарро ҳамегуфт: Туро хоҳанд пурсид, ки амалат чист, нагўянд падарат кист ва аслат чӣ? Ҷомаи Каъбаро, ки мебўсанд, Ў на аз кирми пила номӣ шуд? Бо азизе нишаст рўзе чанд, Лоҷарам ҳамчу ў гиромӣ шуд.
Муфассал »Писари шоҳ дар шогирдии муаллим
Подшоҳе писареро ба адибе доду гуфт: – Ин фарзанди туст, тарбияташ ҳамчунон кун, ки яке аз фарзандони хеш. Адиб хидмат кард ва мутақаббил шуд ва соле чанд бар ў сайъ карду ба ҷое нарасид ва писарони адиб дар фазлу балоғат мунтаҳӣ шуданд. Малик донишмандро муохазат карду муотабат, ки ваъда хилоф …
Муфассал »Неъмати бекарон
Порсозодаеро неъмати бекарон аз тарақаи аммон ба даст афтод. Фисқу фуҷур оғоз кард ва мубаззирӣ пеша гирифт. Филҷумла, намонд аз соири маосӣ мункаре, ки накард ва мускире, ки нахўрд. Боре ба насиҳаташ гуфтам: – Эй фарзанд, дахл оби равон асту айш осиёи гардон, яъне ҳарчи фаровон кардан мусаллам касеро бошад, …
Муфассал »Шикоят ба Падар
Яке аз фузало таълими маликзодае ҳамедод ва зарби бемуҳобо задӣ ва заҷри беқиёс кардӣ. Боре аз бетоқати шикоят пеши падар бурд ва ҷома аз тани дардманд бардошт. Падарро дил баҳам баромад, устодро бихонду гуфт: Писарони оҳоди раиятро чунин ҷафову тавбих раво намедорӣ, ки фарзанди маро! Сабаб чист? Гуфт: – Сабаб …
Муфассал »Панд бар писарон
Ҳакиме писаронро панд ҳамедод, ки ҷонони падар, ҳунар омўзед, ки мулки давлати дунёро эътиқод нашояд ва симу зар дар сафар-бар маҳаллихатар аст: ё дузд ба як бор бибарад, ё хоҷа ба тафорик бихўрад. Аммо ҳунар чашмае зоянда асту давлати поянда. Агар ҳунарманд аз давлат бияфтад, ғам набошад, ки ҳунарманд дар …
Муфассал »Тарбияи фарзанд
Яке аз вузароро писаре кавдан буд. Пеши яке аз донишмандон фиристод, ки мар инро тарбияте мекун, магар оқил шавад. Рўзгоре таълим кардашу муассир намуд. Пеши падараш кас фиристод, ки ин писар оқил намешавад ва наздик аст, ки маро девона кунад. Чун бувад асли гавҳаре қобил, Тарбиятро дар ў асар бошад. …
Муфассал »Мусафеди безан ва танҳо
Пирамардеро гуфтанд: – Чаро зан накунӣ? Гуфт: – Бо пиразанонам айше набошад! Гуфтанд: – ҷавоне бихоҳ, чу мукнат дорӣ?! Гуфт: – Маро, ки пирам бо пиразанон улфат нест, пас ўро, ки ҷавон бошад, бо ман, ки пирам, чӣ дўстӣ сурат бандад?! Зўр бояд на зар, ки бонуро Гурзе дўсттар, ки …
Муфассал »Инсонгари чист?
Тавонгаре бахилро писаре ранҷур буд, некхоҳон гуфтандаш: – Маслиҳат он аст, ки хатми қуръоне кунӣ аз баҳри вай ё базли қурбоне?! Лахте ба андеша фурў рафту гуфт: – Мусҳафи маҳҷўр авлитар аст, ки галаи ду Соҳибдиле бишунид ва гуфт эй инсон: – ҳатмаш ба иллати он ихтиёр омад, ки қуръон …
Муфассал »Дили шикаста аз зиндагӣ
Ҷавоне чусту латиф, хандону ширинзабон дар ҳалқаи ишрати мо буд, ки дар дилаш аз ҳеҷ навъе ғам наёмади ва лаб аз ханда фароҳам. Рўзгоре баромад, ки иттифоқи мулоқот наюфтод. Баъд аз он дидамаш, зан хоставу фарзандон хоста ва бехи нишоташ бурида ва гули ҳавас пажмурда. Пурсидамаш: «Чӣ гунаӣ ва чӣ …
Муфассал »