Ҷуғрофия

Ба тарзи гуногун хобидани ҷинсҳои кӯхӣ. Сатҳи қишри Замин аз ҳамворихо, теппаҳо, кӯҳҳо, водиҳои дарёҳо, фурӯхамидагаҳо иборат аст. Инҳо шаклҳои гуногуни релеф мебошанд. Қабатҳои ҷинсҳои кӯҳӣ бошанд, ба шакли онҳо мувофиқ хобидаанд. Онро аз рӯи расм фаҳмидан мумкин аст. Дар ҳамворӣ ба таври уфуқӣ (хобиши ҳамворй), дар теппаҳо барҷаста, дар …

Минералҳо ва чинсҳои кӯҳӣ. Дар қишри Замин якчанд ҳазор минерал ва ҷинсҳои кӯҳӣ паҳн гардидаанд. Пайдоиши онҳо ба якдигар вобаста мебошад. Дар зери таъсири ҳодисаҳои берунӣ (гармӣ, хунукӣ, боришот, обҳои равон, бод) ва тағйиротҳое, ки дар дохили қишри Замин (ҳарорат ва фишору тазйиқ) ба амал меоянд, минералҳо аз як шакл …

Кабатҳои литосфера. Тавреки медонем, литосфераро кишри Замин ҳам мегӯянд. Ин калимаҳо (мафҳумҳо) аз ҷиҳати маъно ба ҳам наздиканд. Қишри Замин гуфта мо фақат қабати сахти болои Заминро дар назар дорем. Литосфера бошад, ғайр аз қишри Замин, инчунин қисми болои мантияро дар бар мегирад. Сатҳи қишри Замин ноҳамвор мебошад. Қисми баланди …

Замин аз якчанд қабат иборат аст. Онҳоро геосфера меноманд. Геосфера калимаи юнонӣ буда, “гео” – замин ва “сфера” кура аст. Аз ин ҷо маънии калимаи “геосфсера” номи умумии табақаҳои кураи Замин мебошад. Геосфера аз чунин табақаҳо иборат аст: атмосфера. биосфера, гидросфсра. литосфера, мантия ва ядро (мағз). Ҳамаи ин қабатҳо ба …

ТАСВИРИ БАЛАНДИҲО ва чуқуриҳои САТҲИ ЗАМИН ДАР ХАРИТАҲОИ ТАБИЙ Дар харитаҳои табиӣ баландиҳо ва чуқуриҳоро бо хатҳои уфуқй ифода мекунанд. Онҳо баландиҳои мутлақисатҳи хушкй ва чуқурии зери уқёнусҳоро нишон медиханд. Ба ин мақсад дар харитаҳои табии ҷадвали баландиҳо ва чуқуриҳо тартиб дода шудааст (Онҳоро аз харитахои табиие, ки дар атлас …

Тули географӣ яке аз координатҳои географӣ мебошад. Он мавқеи ин ва ё он нуқтаро дар сатҳи Замин нисбат ба хати нисфирӯзии асосӣ ё ибтидой (меридиани асосӣ) муайян мекунад. Аз ин ҷо масофаи кунҷии ин ва ё он нуқтаро дар сатҳи Замин аз хати нисфирӯзии асосӣ, ки бо дараҷа ифода меёбад. …

Дар глобус ва харитаи географӣ хар як нуқтаро метавон муайян кард, ки онро координати географӣ меноманд. Барои он ки координати географии нуқтаи даркориро муайян намоем, арз ва тӯли географиро бояд донист. Арзи гсографӣ. Масофаи ягон нуктаеро, ки дар сатҳи Замин аз хати истиво ба самти Шимол ва ё Ҷануб бо …

Агар ба рӯи харига ва глобус нигарем, дар он хатҳоеро мебинем, ки аз Шимол ба Ҷануб ва аз Ғарб ба Шарқ тул кашида, якдигарро буридаанд. Онҳоро дар сатҳи Замин барои муайян кардани координати (арз ва тӯли) объектҳои географӣ истифода мебаранд. Ба ин мақсад меридиани асосй (ки қутби Шимолӣ ва Ҷанубиро …

Савол: Кадом қишвар дар ҷаҳон пойтахт надорад? Ҷавоб: Дар дунё 2-давлат пойтахти худро надорад, ки ҷумла инҳоянд: Науру. Сабабш ниҳоят хурд будани давлат. Швейцария. Сабабш дар он ки халқ ҳаммаи шаҳрҳои худро баробарҳуқуқ шуморидаанд. Ҳарҷанде, ки шаҳри Берн ғайрирасмӣ (де-юре) ба сифати пойтахт машҳур аст.

Савол: Дар ҷаҳон кадом давлатҳо артиш надоранд? Ҷавоб: Иборат аз 20 давлати дунё қувваҳои мусаллаҳи худ, яъне артиш надоранд, ки ҷумлаи онҳои инҳоянд: Андорра Коста рика Гренада Гаити Исландия Кирибати Лихтейнштей Ҷазираҳои Маршал Микронезия Маврики Монако Науру Палау Панама Ҷазираҳои соломон Сент люсия Сент-Винсент и Гренадины Тувалу Ванутау Ватика Самоа …