Илм

МЕДИАСТИНИТ (Mediastinitis; лот. mediastinum – миёндевор), илтиҳоби насҷи миёндевор. Ҳамчун оризаи бемориҳои римдори плевра, шуш, дабилаи рӯй ва гардан, инчунин дар натиҷаи осеби узвҳои миёндевор (мас., сӯрхрӯдаро сӯрох кардани ҷисмҳои бегона), зимни тадқиқи эндоскопӣ ё баъди ҷарроҳӣ (мас., буридани сурхрӯда, протезгузорӣ ба клапанҳои дил, чок кардани хирной ва бронхҳо) ба …

МЕДИАСТИНОГРАФИЯ (Mediastinographia; юн. mediastinum – миёндевор ва …графия), усули тадқиқи рентгенологии узвҳои миёндевор баъди ба насҷи он фиристодани газ (закиси нитроген, гази карбонат). М. имкон медиҳад, ки омосҳои миёндевор ва узвҳои он, калон гаштани уқдаҳои лимфавӣ ва ғ. ошкор карда шаванд.

МЕДИАТОРҲО (лот. mediator – миёнарав, воситачӣ), моддаҳои ноқил, моддаҳои химиявие, ки дар нӯги асаб ташаккул ёфта, ангезишро аз як ҳуҷайраи асаб ба ҳуҷайраи дигар ё аз нӯги тори асаб ба узви корӣ (нахи мушак, ҳуҷайраи ғадуд ва ғ.) мегузаронанд. М.-ро с. 1921 дорушиноси машҳури австриягӣ О. Леви кашф кардааст. ӯ …

МЕДНИК Григорий Лвович (28. 9. 1924, ш. Одесса – 12. 8. 1982, Душанбе), фармаколог, доктори илми тиб (1966), проф. (1967). Фак-ти муолиҷавии Ин-ти давлатии тиббии Одессаро хатм кардааст (1947). Аз с. 1953 аввал ассистент, баъд мудири кафедраи фармакология ва котиби илмии ДДТТ ба номи Абӯалӣ ибни Сино буд. М. муаллифи …

МЕЗАДЕНИТ (Mesadenitis; лот. mes[enterium] – масориқа ва aden – ғадуд), илтиҳоби уқдаҳои лимфавии масориқаи рӯда. М. муқаррарӣ (оддӣ ва фасодӣ) ва силӣ, вобаста ба ҷараён бошад, шадид ва музмин мешавад. М.-и муқаррарии шадид бо дарди ногаҳонии қабзкунанда ё доимӣ дар гирди ноф ё росттар аз он оғоз меёбад; дард аз …

МЕЗОТЕЛИОМА (Mesothelioma; юн. mesos – мобайнӣ, миёна ва [epi]thelium – эпителий), омосест, ки аз ҳуҷайраҳои мезотелий ташаккул меёбад; мезотелий пардаҳои серозии сифоқ (шикампарда), плевра ва ғ.-ро фаро гирифтааст. М. некфарҷом ва бадфарҷом мешавад. Дар давраҳои аввали беморӣ нишонаҳои болинии он возеҳ ба назар намерасанд. Дар ҷавфи серозӣ моеъи геморрагӣ ё …

МЕЛАНОЗИ ПӯСТ (Melanosis cutis; юн. melas, melanos – сиёҳ), меланодермия, меланопатия, бемориест, ки бинобар дар таркиби пӯст бисёр ғун шудани пигмент (асосан пигменти меланин) рух менамояд. М. п., одатан, дар натиҷаи тамоси бардавоми саноатӣ (баъзан маишӣ) бо карбогидридҳо (маҳсули тақтири нефт, ангиштсанг, сланетс ва ғ.), ки ҳангоми нафас кашидани ҳавои …

МЕЛАНОМА (Melanoma; юн. melas, melanos – сиёҳ ва … ома), меланобластома, меланокарсинома, меланосаркома, меланоситома, невокарсинома, омоси бадфарҷом, ки аз ҳуҷайраҳои пигментофар – меланоситҳо ташаккул меёбад. М. бисёр вақт дар пӯст ба мушоҳида мерасад, вале он метавонад дар рӯда (асосан рӯдаи борик ва рост), пардаи майна ва ҳароммағз, шабакия, ҷисми мижгоншакл, …

МЕЛЕНА (Melaena; юн. melaina [nosos] – бемории сиёҳ), наҷосати сип-сиёҳи бадбӯй; аломати асосии хуншории сурхрӯда, меъда ва рӯдаҳо. М. мумкин аст дар натиҷаи фурӯ бурдани хун, мас., ҳангоми хунравӣ аз бинӣ ё шуш низ ба вуҷуд ояд. Сабаби сиёҳ гаштани пасафканд дар он мавҷуд будани сулфиди оҳан (дар рӯда дар …

МЕЛИОИДОЗ (Melioidosis; юн. melis – манқагӣ, eidos – намуд), псевдохолера, пневмоэнтерит, як навъ бемории сироятӣ, ки ҷараёни вазнин дошта, бо уфунат ва пайдоиши думбал дар узву бофтаҳои гуногун падид меояд. Ангезандаи М. – Pseudomonas pseudomallei қаламчамикроби граммусбат буда, ба таъсири моддаҳои гандзудо ва ҳарор. баланд тоб намеорад. Манбаи ангезандаи беморӣ …