Биология

Дар дунё 15 намуди каду мерӯяд. Асосан 3-4 намудашро мекоранд гаҳворакаду, палавкаду, ошкаду ё чӯбкаду ва ғайра. Аз каду таомҳои лазиз мепазанд. Каду то 11% қанд, то 20% оҳар, 0,2-0,7% модаҳои пектинӣ, сафеда, намакҳои минералӣ (махсусан фосфор, витамин, аз ҷумла каротин), то 40% равғани хӯрданбоб, то 28% сафеда дорад. Донаи …

Ба бештари ҳайвоноти обӣ ва организмҳое, ки афзоишашон бевосита ба об алоқаманд аст (моҳиҳо, обхокиҳо), бордоршавии беруна хос мебошад. Ҳайвонот дар давраи афзоиш маҳсули ҷинсиро дар шакли ҳуҷайратухм ва нутфа бо об хориҷ карда бордоршавӣ дар он ҷо ба амал меояд. Дар организмҳои хушкӣ узвҳои ҷинсии беруна инкишоф ёфтааст; нутфа …

Дар ин давр ҳуҷайраҳо шакл ва андозаи муайян мегиранд. Ҳуҷайраҳои ҷинсии модина дар раванди расиш бо парда пўшида шуда, баъди пурра хотима ёфтани мейоз ба бордоршавӣ омода мегарданд. Дар бисёр мавридҳо, масалан, дар хазандагон ва паррандагон, аз ҳисоби ҳуҷайраҳои ҳуҷайратухмро иҳота карда, дар атрофи он пардачаҳо пайдо мешаванд (расми 6.9). …

Ин давра умуман ба тақсимшавии митозӣ монанд буда, танҳо фарқият дар он аст, ки ин ҳуҷайраҳо гаплоидианд (1п 2с). Дар анафазаи II сентромераҳо (кашишхўракҳо), ки хроматидҳои хоҳариро пайваста нигоҳ медоранд, дар як хромосома тақсим мешаванд. Аз ҳамин вақт хроматидҳо чун дар митоз хромосомаҳои мустақили духтариро ташкил карда, ба қутбҳои бо …

Дар профазаи 1 торҳои хроматин (хромосома) дар зери микроскопи рўшноӣ намоёнанд ва шакли спиралӣ доранд. Дар ҳамин давра, агар биноиши микроскопро калон кунем, маълум мегардад, ки ҳар як хромосома ду хроматин дошта онҳо бо ҳам ба сентромерашон часпидаанд. Хромосомаҳои гомологӣ бо ҳам наздик ва нуқтаҳои бо ҳам мувофиқи онҳо ҷафс …

Дар ғадудҳои ҷинсӣ инкишофи ҳуҷайраҳои ҷинсӣ, ки онҳоро гамета меноманд, ба амал меояд. Ҳуҷайраҳои нарина (нутфа) дар наслдон ва модина (ҳуҷайратухм) дар тухмдон инкишоф меёбанд. Ҷудоҷинсӣ аз нигоҳи эволютсионӣ бартарӣ дорад. Ҷудоҷинсӣ сохт ва рафтори волидонро махсус гардонида, ҳамчун омили нави эволютсионӣ, яъне интихоби ҷинсӣ ташаккул меёбад ва нисбати наслҳои …

Шакл, ҳаҷм ва ранги навъи шалғам (зард, сурх, бунафш, сафед) гуногунанд. Шалғам сабзавоти тезрас ва серғизоест. Шалғам манбаи витамини С то 63 мг% аст. Дар он витаминҳои В1, В2, РР, А (каротин) низ мавҷуданд. Дар шалғам то 90 % қанд, то 2 % сафеда, намакҳои минералӣ ва ғайра ҳаст. Шалғам …

Шалғамчаро дар ҳама ҷо парвариш мекунанд. Шалғамча қанд. об, модаҳои нитрогений, клечатка, витамини С, намакҳои минералӣ дорад ва бинобар ин сабзавоти хуби иштиҳоовар мебошад. Шалғамчаро тару тоза ё бо қаймоқ, ҷуғрот ва ғайра истеъмол мекунанд ва аз он якҷоя бо пиёзи кабуд, бодиринг, қаймоқ салат, тайёр кардан мумкин аст. Шахсоне, …

Лаблабуи сурхи оширо дар ҳама ҷо мепарваранд. Дар таркиби лаблабуи сафеда кислотаҳои органикӣ, клечатка, 37-41 мг% витамини Р, витамини С дар баргаш ва намакҳои минералӣ мавҷуданд. Лаблабуи тару тозаи обпаз хусусиятҳои шифоӣ дорад. Онро хусусан ба одамони калонсоли гирифтори касалии ҷигар, қабзият ва фишории хунашон баланд, камхунӣ тавсия мекунанд. Барои …

Афзоиши ҷинсӣ аҳамияти калони таҳаввулотӣ дошта, нисбат ба афзоиши ғайриҷинсӣ бартарӣ дорад. Зеро генотипи наслҳо дар натиҷаи омезиш (комбинатсия)-и генҳои волидон ба вуҷуд меояд. Дар натиҷа қобилияти мутобиқати наслҳо ба шароити гуногуни муҳит зиёд шуда, онҳо нисбат ба волидони худ дар мубориза баҳри ҳаёт бартарӣ пайдо мекунанд. Ҳангоми афзоиши ҷинсӣ …