Сусморҳо ё ин ки эчкемарҳо  – калтакалосҳои калонҷусса буда, то 4 м дарозии бадан доранд. Думи дарози серҳаракат ва пойҳои нагзинкишофёфта дошта, тез медаванд. Сусморҳо дар Африка, Осиёи Ҷанубӣ, Австралия бисёр вомехӯранд. Баъзеи онҳоро назди об ё дар дохили об ҳам дидан мумкин аст. Дар Туркманистону Узбекистон ва Тоҷикистон сусмори …

Пулакчадорон гурӯҳи калоии хазандаҳои ҳозира буда, 5 ҳазор намуд доранд, дар ҳамаи китъаҳо паҳн шуда, ҳаёти гуногун ба cap мебаранд. Ба ин қатор калтакалосҳо, хамелеонҳо ва морҳо дохил мешаванд. Бадани ҳамаашон бо пулакчаҳои шоҳини гуногунхаҷм пӯшида шудааст. Ин катор ба се зерқатор ҷудо мешаванд. Перпигология як шохаи илми зоология буда, …

Ин қотор гурӯҳи хазандаҳои кадимаро дар бар мегирад ва то ба замони мо як намуди он — гаттерия омада расидааст. Вай аз ҷиҳати намуди берунӣ ба калтакалос монанд аст, валс аз чиҳати дигар аломатҳояш ба хазандаҳои қадимаи мунқаризшуда хос аст. Дарозии гатгерияи модина ба ҳисоби миёна 50 см ва наринааш …

Хазандаҳо ба ҳаёти хушкӣ мувофиқ шудаанд. Тухмашон пардаи ҷанинӣ дорад. To ҳол дар илми зоологияи ҷаҳонӣ зиёда аз 6 ҳазор намуди хазандаҳо маълуманд. Ба омӯзиши ҳаматарафаи хазандаҳо як шохаи илми зоология — герпитология машғул аст. Баъзе хусусияти хазандаҳо ба Обхокиҳои қадима монанд аст. Дар байни хазандаҳо намояндаҳое ҳастанд, ки қисми …

Қурбоққаҳои мисрӣ хеле зираканд. Агар қурбоққае дар дареи Нил мори обиро дида монад, дарҳол шохчаи найшакарро дар даҳонаш сахт газида меистад. Мори обӣ бошад, қурсоққаро бо шохчаи найшакар фурӯ бурда наметавонад, зеро дахонаш хурдӣ мекунад. Ҳамин тавр қурбоққа мори обиро мағлуб менамояд. Дар Малай қурбоқкае ҳаст, ки парвоз мскунад. Вай …

Ҳамаи Обхокиҳо дар об тухм мегузоранд. Насли аввалашон дар об инкишоф меёбад, ки ба ҳаёти моҳӣ монанд аст. Олимон ҳисоб кардаанд, ки обхокиҳои қадима аз моҳиён пайдо шудаанд. Дар байни бозёфтҳои палеозоологй моҳиёни панҷапар маълуманд, ки онҳоро аҷдоди Обхокиҳо донистан мумкин аст. Онҳо устухонбандӣ доштанд, ҷуфти шиноварии онҳо барои хазидан …

 ДАР МИСОЛИ ҚУРБОҚҚА Тӯъмае, ки қурбокқа медорад, аз ковокии даҳон ба гулӯю сурхрӯда рафта, аз он ҷо ба рӯдаи дарози борик дохил мешавад ва пас ба рӯдаи кӯтоҳӣ ғафс мегузарад. Ғадудҳои талхадон ва зери меъда ба ҳазми хӯрок ёрӣ мерасонанд. Аъзои нафаскашии курбоққа шуш аст, ки он суст инкишоф ёфта, …

Бадани қурбоққа мушакҳои гуногун дорад. Хусусан мушакҳои пойҳои ақиби он нағз инкишоф ёфтааст. Ин мушакҳо ба воситаи пойҳо ба устухонҳо пайванд шудаанд, ки дар натиҷаи кашишхӯрии мушакҳо устухон ба ҳаракат меояд. Дар баъзе мамлакатҳо (Фаронса. Хитой. ШМА…) одамон гӯшти қурбоққаро бо иштиҳои том мехӯранд. Устухонбандии қурбоққа бо устухонбандии Моҳӣ як …

Савол: Барои чӣ рӯзи ҷумъа ба мусалмонон рӯзи бузург ҳисоб меёбад? Ҷавоб: Ҳар як рӯзе, ки Худованд – Парвардигори олам ато намудааст, бузург мебошад вале дар байни онҳо рузи ҷумъа мавқеъи махсусро соҳиб буда нисбати дигар рузҳо баландтар мебошад. Барои ҳамин ҳам дар Қуръони карим вобаста ба ин рӯз сураи …

Обхокиҳоро батрахология ном шохаи ҷудогонаи илми зоология меомӯзад. Обхокиҳо ҳам дар об ва ҳам дар хушкӣ зиндагӣ карда метавонанд, аз ҳамин сабаб онҳоро дубаҳра ё думакона ҳам меноманд. Обхокиҳо аввалин ҳайвонҳои мӯҳрадори аз об ба хушкӣ баромада ба ҳисоб мераванд, ки тавассути баъзе намояндагонашон пайдоиши ҳайвонҳои мӯҳрадори хушкигардро муайян карда …