МАҲСУЛОТИ ҚАННОДӣ, ғизоҳоеро гӯянд, ки дар онҳо миқдори қанд нисбатан зиёд буда, хушҳазманд. М. қ. вобаста ба ашёи хоми асосӣ қандин (карамел, конфет, шоколад, мармелад, ҳалво) ва ордӣ (кулчаҳои қандин, вафли, кекс, торт, пирожни) мешавад. Барои тайёр кардани М. қ. ба сифати ашёи хом қанд, шир, какао, сабзавоту мева, орд, …

МАҶУСИИ АҲВОЗӣ Алӣ ибни Аббоси Маҷуссии Аҳвозӣ (с. тав. номаълум – ваф. 994), олими намоёни тибби а. 10 форс-тоҷик. М. А. дар ш. Аҳвози Эрон таваллуд ёфта, дар ҳамон ҷо зиндаӣ ва эҷод кардааст. Вай доруҳоеро, ки дар Юнони Қадим номаълум буданд, омӯхта, таъсири онҳоро дар ҳайвоноти зинда санҷидааст. М. …

МАШҒУЛИЯТИ СПОРТӣ. Ҳангоми мунтазам бо варзиш машғул шудан, дар организми одам тағйироти морфологӣ ва физиологие ба амал меояд, ки фаъолияти тамоми узву бофтаҳоро тақвият мебахшад. Дар натиҷа муқовамати организм ба таъсири омилҳои номусоиди муҳит ва мутобиқати он ба таҳмили гуногун афзуда, ҷисми одам нағз инкишоф меёбад. Дар ин тағйирот, ки …

МАШМАША (Malleus), сап, бемории сироятии одаму ҳайвонот, ки ҳангоми он дар узву бофтаҳо думбалҳо пайдо мешаванд. Ангезандаи беморӣ бактерияи чӯбчашакл (Pseudomonas mellei) аст. Он дар ҷойҳои сернам ва обу хок то 1 – 2 моҳ, дар тарашшӯҳи беморону ҷасади ҳайвоноти фавтида чанд ҳафта зинда мемонад; аз таъсири гандзудоӣ (дезинфекция) зуд …

«МАЪДАНУ-Ш-ШИФО» («Кони шифобахш»), асари Бҳува ибни Хавосхон дар боби тиб, ки дар Ҳиндустон ба забони тоҷикӣ таълиф ёфтааст. «М.» бо номи «Тибби искандарӣ» ва «Тибби сикандарӣ» низ маъруф мебошад. Муаллиф онро ба амри ҳокими замони худ Искандаршоҳи Лудӣ с. 1512 дар асоси китобҳои Аюрведаи ҳиндӣ дар як муҷаллади бузург таълиф …

Меъроҷиддини Камол менависад: Осмон дар хоб дидан чӣ накӯст, Чодари асрор к-андар рӯи ӯст. Чун само сабзу кабуд андар нигоҳ, Рамзи он будӣ фақат хайру салоҳ. Гар сафед ояд само пеши назар, Ранҷу беморӣ сар ояд бехабар. Осмонро сурх бинӣ чун алав, Мешавад пайкору хунрезии нав. Пеши чашм ар осмон …

Меъроҷиддини Камол менависад: Гар ба хобат бинӣ худ дар маҳбасе, Ҳам дами озодиатро з-ин бало. Дон ту рамзи хоби худ нуру сафо, Ҳам давое, ки ба дарди ту шифо.

Меъроҷиддини Камол менависад: Орд дар хоби касон неъмат бувад, Хоббинаш марди боҳиммат бувад. Ҳар кӣ бинад орд дар хоби саҳар, Ин нишони шӯҳрату давлат бувад.

Меъроҷиддини Камол менависад: Гар ба хобат ояд оташдонӣ нав, Андарунаш мавҷзан бинӣ алав, Рамзи он бошад зани соҳибҷамол, Порсову сарвқад ҳам хушҳисол.

Меъроҷиддини Камол менависад: Дар шаби хоб оташе биниву дуд, Дил сияҳгардад аз ин тарзи вуҷуд. Сарвати нопок бошад рамзи он, Он чӣ меояд туро бо ҳар намуд.